Ukrayna pasaportu
Belge türü	Pasaport
Amaç	Kimlik Doğrulama ve Seyahat
Bitiş süresi	10 Yıl

Ukrayna pasaportu Ukrayna vatandaşlığının ana kanıtı olarak Ukrayna vatandaşlarına verilen bir belgedir. Genellikle Ukrayna hükûmeti tarafından yerli pasaport ve uluslararası pasaport olarak verilen pasaport iki türü vardır. Yerli pasaport Ukrayna içinde Ukrayna vatandaşlarının bir birincil kimlik belgesi olarak kullanılır. Uluslararası bir pasaport uluslararası seyahat için kullanılır.

Yerli pasaport ülke içinde bir kimlik belgesi olarak verilir. Vatandaşın 16 yaşında pasaport alması gerekmektedir.

Ukrayna biyometrik pasaportlarının verilmesine 1 Ocak 2013 itibarıyla başlanmıştır.

Henley Vize Kısıtlamaları Endeksi 22 Ocak 2022 Raporu'na Ukrayna vatandaşları sınırda vize alarak ya da vizesiz 141 ülkeye seyahat edebilirler. Bu sayede Ukrayna vatandaşları Dünya'da seyahat özgürlüğü açısından 35. sırada yer almaktadır.

İç pasaport[değiştir | kaynağı değiştir]

Verkhovna Rada (Ukrayna parlamentosu) tarafından 14 Temmuz 2016'da yapılan yasa değişikliğine göre, 14 yaşını doldurmuş her vatandaş pasaport almak zorundadır. Pasaportlar 18 yaşından küçüklere dört yıl, geri kalanlara on yıl süreyle verilecektir. O zamandan beri, Ukrayna iç pasaportları (kitapçık biçiminde) artık bir medeni statü stantı (yani evlilik veya boşanma) ile damgalanmamaktadır, böylece SSCB zamanlarından yüzyıllık bir geleneği ortadan kaldırmaktadır. Bunun yerine eşlerden her birine evlilik cüzdanı düzenlenir.

Ukraynalılar için elektronik pasaport getirilmesini öngören birleşik devlet demografik kayıt ve kimlik belgelerine ilişkin Ukrayna yasası 6 Aralık 2012'de yürürlüğe girdi.

10 Temmuz 2015'te Ukrayna hükûmeti, 1 Ocak 2016'dan itibaren iç pasaportların kaldırılacağını ve kimlik kartlarının değiştirileceğini duyurdu. 25 Ocak 2016'da, 16 yaşını doldurmuş genç vatandaşlara ilk yeni Ukrayna kimlik kartları verildi.^[1] 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren tüm Ukrayna vatandaşlarına kimlik kartları verilmektedir.

İç pasaportun bazı BDT ülkeleri ve Gürcistan'a yapılan seyahatler hariç, Ukrayna dışında kullanılmasına gerek bulunmamaktadır.

Uluslararası Pasaport[değiştir | kaynağı değiştir]

"Uluslararası Pasaportu" olarak bilinen pasaport yurt dışında, Ukrayna dışında seyahat için kullanılan bir belgedir. Pasaport bilgileri Ukraynaca ve İngilizce olarak yer almaktadır. Pasaport talep üzerine verilir ve 10 yıl süreyle geçerlidir. Sık sık yurtdışına seyahat edenlere iki pasaport verilebilir.

Ukrayna uluslararası pasaportu uluslararası standartları takip eder. İlk Ukrayna pasaportları (önceki Sovyetler Birliği pasaport türünün yerini alıyor) 4 Haziran 1994'te tanıtıldı, ilk sayfanın alt kısmında iki makine tarafından okunabilir dizeye sahip makine tarafından okunabilen pasaportlar ilk olarak 1997'de ortaya çıktı. Bir vatandaş, dini inançları nedeniyle biyometrik pasaport almak istemiyorsa, belgeye başvurmadan önce yazılı bir beyan vererek biyometrik olmayan pasaport için başvurabilir.

2007 yılından bu yana verilen pasaportlardaki fotoğraflar siyah beyaz, lazer baskılıdır. Bir güvenlik özelliği olarak, ek bir sahibinin fotoğrafı, yalnızca pasaportun sayfasından ışığa bakıldığında görülebilecek şekilde özel olarak basılmıştır. Daha önce pasaportlar ya yapıştırılmış renkli fotoğraflı ya da renkli baskılı fotoğraflı olarak veriliyordu. Daha önce düzenlenen pasaportlar, geçerlilik süresi sona erene kadar geçerlidir.

Yeni biyometrik uluslararası pasaportlar koyu mavi kapağa sahiptir ve 32 sayfa içerir. 1990'lı yıllarda çıkarılan uluslararası pasaportların kapakları kırmızıydı ve mavi renkli iç pasaportlardan görsel olarak kolayca ayırt edilebiliyordu.

Schengen vize muafiyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna AB Schengen ülkeleri ile vize muafiyeti müzakereleri yürüttü. Müzakereler sonuçlanıncaya kadar Ukrayna vatandaşları AB ülkelerine seyahatlerde vize kolaylığı anlaşmasından yararlanmışlardır. Ukrayna için vize serbestleştirmeye giden bir diyalog, 2006 yılında parafe edildi ve 29 Ekim 2008 tarihinde başlatıldı. Kısa süreli seyahatler için vizesiz rejimin kurulmasına doğru Ukrayna'ya iki aşamalı Vize Serbestleşme Eylem Planı 2010 yılında kabul edilmiştir. Vize Muafiyet için bir Eylem Planı 22 Kasım 2010 tarihinde AB-Ukrayna Zirvesi'nde Ukrayna'ya sunuldu. Eylem planı üzerinde ikinci bir ilerleme raporu kabul edildi. 11 Haziran 2017 tarihinden itibaren biyometrik pasaporta sahip Ukraynalılar, 90 güne kadar Schengen Bölgesi ülkelerine vizesiz seyahat edebilmektedirler.

Akıllı telefonda pasaport[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna, elektronik pasaport vermede dünyanın önde gelen ülkesidir. Pasaportlar, Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanlığı tarafından yayınlanan bir akıllı telefon uygulaması olan Diia'da mevcuttur. Uygulama içerisinde kullanıcılar fiziksel pasaportlarının elektronik versiyonlarını görebilir ve yasal olarak fiziksel muadilleriyle aynı güce sahip QR kodları üretebilirler.^[2]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna Halk Cumhuriyeti döneminde iç ve dış kullanım için tek bir pasaportu vardı. İlk 7 sayfasının vatandaşla ilgili bilgileri içerdiği ve geri kalanı vize için atandığı 16 sayfadan oluşuyordu. Bilgiler Ukraynaca, Fransızca ve Almanca olarak yazılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Pasaport ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.