Töre ve namus suçları

Töre ve namus suçları, namus cinayeti ya da onur suçu, aldatmak, zinâ etmek, evlenmeyi reddetmek, boşanmaya çalışmak, tecavüze uğramış olmak gibi nedenlerle, aile fertlerine yöneltilen şiddet. Batılı kaynaklarda genellikle onur suçları şeklinde adlandırılır.^[1] Bu suçların çok büyük bir kısmı cinayetle sonuçlanır. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonunun tahminlerine göre dünyada her sene yaklaşık 5000 kadın veya genç kız^[2] töre ve namus cinayetlerine kurban gitmektedir.

İnsan Hakları İzleme Örgütü töre ve namus suçlarını şu şekilde tanımlar:

"Onur suçları; ailenin onurunu zedeledikleri gerekçesiyle, erkek fertler tarafından kadın fertlere yöneltilen, genellikle cinayet şeklinde gerçekleşen şiddettir. Herhangi bir kadın, ailesinin seçtiği bir kişiyle evlenmeyi reddetmek, tecavüze uğramak, -kocası tarafından suistimale uğrasa dahi- boşanmaya çalışmak ya da zina (suçlaması) gibi gerekçelerin de arasında bulunduğu çok çeşitli nedenlerle hedef gösterilebilir. Bir kadının ailesinin "onurunu zedeleyecek" şekilde davrandığı idraki, hayatına kastetmek için yeterli bir nedendir."^[3]

Türkiye'de töre ve namus suçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı tarafından 2008 yılında hazırlanan bir rapora göre Türkiye'de töre ve namus cinayetleri -başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere- en çok büyükşehirlerde gerçekleşmektedir ve sanıkların büyük çoğunluğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi kökenlidir.^[4] Örneğin İstanbul'da haftada en az bir namus cinayeti işlenmektedir.

Türkiye'deki en yaygın cinayet nedenleri: yasak ilişki, cinsel taciz ve tecavüzdür. Bunun dışında kan davası ve kız alıp-verme meseleleri de önemli nedenler arasındadır. Sanıkların büyük çoğunluğu 19-35 yaş arası erkeklerdir ve sanıkların %9'unu suça teşvik edilen çocuklar oluşturmaktadır. Suçlular genellikle pişmanlık duymamaktadır ve cezaevinde kahraman gibi karşılanmaktadır.^[4]

Gey namus cinayetleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gey olduğunu açıkladıktan sonra 15 Temmuz 2008 tarihinde kendi ailesinin fertlerinden biri (en önemli şüpheli babasıdır^[5]) tarafından vurularak öldürülen ve bu nedenle bazı kaynaklarda namus cinayeti^[6] olarak adlandırılan Ahmet Yıldız vakası, Türkiye'de cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği nedeniyle işlenen cinayetlere yetkililerin yaklaşımlarındaki eksiklik nedeniyle sembolik bir öneme sahiptir.^[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2011.
^ Chapter 3: Ending Violence against Women and Girls 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. unfpa.org. Erişim: 4 Aralık 2009 (İngilizce)
^ Item 12 - Integration of the human rights of women and the gender perspective: Violence Against Women and "Honor" Crimes 17 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. hrw.org. Erişim: 5 Aralık 2009 (İngilizce)
^ ^a ^b İstanbul'da haftada bir töre cinayeti işleniyor Radikal.com.tr. 19 Haziran 2008. Erişim: 9 Temmuz 2012.
^ "Ahmet Yıldız davasında baba hâlâ kayıp". Birgün. 16 Mart 2011. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012.
^ Aile İçi Şiddet ile Mücadelede kadınlar. Birleşik Krallık: Uluslararası Af Örgütü. 2004.
^ "Ne Bir Hastalık Ne Bir Suç" - Türkiye'de Lezbiyen, Gey, Biseksüel ve Trans Bireyler Eşitlik İstiyor (İngilizce). Birleşik Krallık: Uluslararası Af Örgütü. 2011. s. 28.

Hukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2011.

[UNFPA-2] Chapter 3: Ending Violence against Women and Girls 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. unfpa.org. Erişim: 4 Aralık 2009 (İngilizce)

[3] Item 12 - Integration of the human rights of women and the gender perspective: Violence Against Women and "Honor" Crimes 17 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. hrw.org. Erişim: 5 Aralık 2009 (İngilizce)

[Radikal-4] İstanbul'da haftada bir töre cinayeti işleniyor Radikal.com.tr. 19 Haziran 2008. Erişim: 9 Temmuz 2012.

[Yahya_Yıldız-5] "Ahmet Yıldız davasında baba hâlâ kayıp". Birgün. 16 Mart 2011. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012.

[6] Aile İçi Şiddet ile Mücadelede kadınlar. Birleşik Krallık: Uluslararası Af Örgütü. 2004.

[7] "Ne Bir Hastalık Ne Bir Suç" - Türkiye'de Lezbiyen, Gey, Biseksüel ve Trans Bireyler Eşitlik İstiyor (İngilizce). Birleşik Krallık: Uluslararası Af Örgütü. 2011. s. 28.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Kadına yönelik şiddet
Konular	Aile içi şiddet yönetim ve hamilelik Zorla kürtaj Zorla evlendirme Zorla hamilelik Kız kaçırmak Tecavüzcü ile evlendirme Kadın düşmanlığı Flört şiddeti Kadın sünneti Asit atımı Göğüs ütüleme İlk gece hakkı Eve teasing Gishiri kesme İnfibulasyon Ayak bağlama Leblouh Raptio
Öldürme	Kadın cinayeti Töre ve namus suçları Kız bebek katliamı Gelin yakma Çeyiz cinayetleri Hamile kadın cinayetleri Sati Kız kardeş katli Eş katli
Cinsel saldırı ve tecavüz	Cinsel saldırı Üniversitede cinsel saldırı Siber taciz Toplu cinsel saldırı Cinsel şiddet Tecavüz hamilelik yasalar Tecavüz türleri evlilik içi tecavüz kandırarak düzeltici toplu soykırımcı savaş dönemlerinde hapiste reşit olmayanla Bakire arınma miti Fuhuşa zorlama Cinsel kölelik Ayin köleliği İnsan ticareti Seks işçilerine yönelik şiddet Ensest
Diğer türler	Ekonomik şiddet Psikolojik şiddet
Uluslararası yasal tedbirler	İstanbul Sözleşmesi DEDAW CEDAW VDPA DEVAW Belém do Pará Maputo
İlişkili maddeler	Cinsiyet suçlarının kovuşturulması Kadın sığınmaevi 25 Kasım 6 Şubat Ülkelere göre Türkiye'de kadın cinayetleri Kadına yönelik şiddet

Töre ve namus suçları nedir

Töre ve namus suçları nedir

Töre ve namus suçları

Türkiye'de töre ve namus suçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gey namus cinayetleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]