Saniye

saniye
saniye
	Her saniye tıklayan bir saatin sarkaçla yönetilen eşapman
Genel bilgi
Birim sistemi	SI
Neyin birimi	zaman
Sembol	s

Saniye, Uluslararası Birimler Sistemine (SI) (Fransızca: Système International d’unités) göre en düşük enerji seviyesindeki (ground state) Sezyum-133 atomunun (133 Cs atom çekirdeği) iki hyperfine seviye arasındaki geçiş radyasyonunun 9.192.631.770 periyoduna karşılık gelen süredir, (13. CGPM, 1967). 1997 deki CIPM toplantısında bu tanımın durağan ve 0 K termodinamik sıcaklıkta Sezyum atomu için geçerli olduğu onaylandı. Değişkendir.

Saniye, zaman ölçüsü birimidir ve uluslararası birim sistemi (SI) tarafından tanımlanmıştır. Saniye, bir dakikanın 60, bir saatin ise 3600 eşit parçaya bölünmesiyle elde edilir.

Saniyenin tanımı, 1967 yılında kabul edilmiştir ve Cesium-133 atomunun iki hiperfein seviyesi arasındaki geçiş süresi esas alınarak yapılmıştır. Bu süre, "saniye" olarak tanımlanmıştır ve uluslararası standart saniye olarak kullanılmaktadır.

Saniye, zamana ilişkin birçok ölçüm ve hesaplama yapmak için kullanılır. Örneğin, fizikte ve astronomide, zaman dilimleri, hareketlerin süreleri, ışık hızı gibi birçok kavram saniye cinsinden ifade edilir. Saniye ayrıca, atomik saatler ve diğer zaman ölçüm cihazları gibi birçok teknolojik araçta da kullanılır.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Sözcük, kökenini Arapça "iki" sayısı olan "isnân"dan almaktadır. Bunun nedeni ise Biruni'nin zaman birimlerini adlandırırken sayısal sıralamalar kullanmasıdır (örneğin, "salise" de "üç" anlamındaki "selâse"den gelmektedir).

saniye (s) SI çarpanları
Değer	SI sembolü	Adı	Değer	SI sembolü	Adı
Alt katlar			Katlar
10⁻¹ s	ds	desisaniye	10¹ s	das	dekasaniye
10⁻² s	cs	santisaniye	10² s	hs	hektosaniye
10⁻³ s	ms	milisaniye	10³ s	ks	kilosaniye
10⁻⁶ s	µs	mikrosaniye	10⁶ s	Ms	megasaniye
10⁻⁹ s	ns	nanosaniye	10⁹ s	Gs	gigasaniye
10⁻¹² s	ps	pikosaniye	10¹² s	Ts	terasaniye
10⁻¹⁵ s	fs	femtosaniye	10¹⁵ s	Ps	petasaniye
10⁻¹⁸ s	as	attosaniye	10¹⁸ s	Es	egzasaniye
10⁻²¹ s	zs	zeptosaniye	10²¹ s	Zs	zettasaniye
10⁻²⁴ s	ys	yoktosaniye	10²⁴ s	Ys	yottasaniye
10⁻²⁷ s	rs	rontosaniye	10²⁷ s	Rs	ronnasaniye
10⁻³⁰ s	qs	quectosaniye	10³⁰ s	Qs	quettasaniye

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Temel Birimler". 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Salise

Zaman ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Temel Birimler". 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.

[1]

g t d Zaman ölçümü ve standartları
Zaman Kronometri Büyüklük sıralaması Metroloji
Uluslararası standartlar	UTC UTC farkı Evrensel Zaman ΔT DUT1 IERS ISO 31-1 ISO 8601 Uluslararası Atomik Zaman 12 saatlik zaman 24 saatlik zaman Barisentrik koordinat zamanı Sivil zamanı Yaz saati uygulaması Yermerkezli Koordinat Zamanı Tarih değiştirme çizgisi Artık saniye Güneş zamanı Karasal Zaman Zaman dilimi
Eski standartlar	Barisentrik Dinamik Zaman Efemeris zamanı Greenwich Ortalama Zamanı Baş meridyen
Fizikte zaman	Mutlak zaman ve mekan Uzayzaman Kuantum zamanı Zaman koordinatı Kozmolojik onyıl Ayrık zaman Planck devri Planck zamanı Doğru zamanı Görelilik kuramı Zaman genişlemesi Yerçekimsel zaman genişlemesi Zaman etki alanı T-simetri
Zaman ölçme bilimi	Saat Astraryum Atom saati Komplikasyon Zaman denklemi Zaman kaydetme cihazların tarihçesi Kum saati Deniz kronometresi Deniz kum saati Elektronik saat Güneş saati Kol saati Su saati
Takvim	Astronomik Pazar harfleri Epakt Ekinoks Miladi İbrani Arakatkı Hicri Jülyen Artık yıl Ay Ay-güneş Yedi günlük hafta Güneş Gündönümü Tropikal yıl Haftanın günü Haftanın günleri
Arkeoloji ve jeoloji	Kronolojik tarihleme Jeolojik zaman cetveli Uluslararası Stratigrafi Komisyonu
Astronomik kronoloji	Galaktik yıl Nükleer zaman ölçeği Devinim Yıldız günü
Zaman birimleri	An Ay Lustrum Dakika Gelgit Gün Hafta İki hafta Milenyum Onyıl Saat Saeculum Saniye Sarsma Sinodik ay Sotik döngü Yıl Yüzyıl
İlgili konular	Kronoloji Süre Ruhsal kronometri Metrik zaman Sistem saati Paranın zaman değeri Kronometre

g t d Uluslararası Birimler Sistemi
Temel birimler	amper kandela kelvin kilogram metre mol saniye
Türetilen birimler	bekerel coulomb celsius farad gray henry hertz joule katal lumen lux newton ohm pascal radyan siemens sievert steradyan tesla volt watt weber
SI ile kullanımı kabul edilmiş birimler	astronomik birim dalton gün desibel derece açı elektronvolt hektar saat litre dakika açısal saniye neper açısal dakika ton atomik birimler doğal birimler
Ayrıca bakınız	Birimlerin birbirine dönüşümü Metrik sistem tarihi Metrik önekler SI temel birimlerin önerilen yeniden tanımlanması Ölçü sistemi Etalon

g t d CGS birim sistemi
Temel birimler	santimetre • gram • saniye
Türetilmiş birimler (EM dışı)	barye • dyn • erg • gal • kelvin • phot • rem • rad
Türetilmiş birimler (EMU)	biot • gauss • gilbert • maxwell • oersted • poise • stilb • lambert
Türetilmiş birimler (ESU)	esu • statvolt

Saniye (zaman birimi) nedir?, Saniye (zaman birimi) anlamı nedir?, Saniye (zaman birimi) ne demektir?

Saniye (zaman birimi) nedir?, Saniye (zaman birimi) anlamı nedir?, Saniye (zaman birimi) ne demektir?

Saniye

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]