Robert Olen Butler
2016 Texas Kitap Festivalinde
Doğum	20 Ocak 1945 (79 yaşında) Granite City, Illinois
Meslek	Yazar
Milliyet	ABD
Edebî akım	Büyülü gerçekçilik
Önemli eser	A Good Scent from a Strange Mountain
Etkin yılları	1981–

Robert Olen Butler (d. 20 Ocak 1945), kısa öykülerden oluşan A Good Scent from a Strange Mountain isimli eseriyle 1993 yılında Pulitzer Ödülü kazanan Amerikalı yazardır.^[1]

Granite City'de dünyaya geldi. Babası Robert Olen Butler Sr, aktörlüğün ve tiyatro eğitmenliğinin yanı sıra, Saint Louis University'de tiyatro bölümü kürsü başkanlığı görevini de sürdürüyordu.^[2] Northwestern University'de tiyatro konusunda lisans eğitimi alan Butler (1967), University of Iowa'da da oyun yazarlığı konusunda lisansüstü eğitim aldı (1969).

1969-1971 yılları arasında Vietnam Savaşı'na katıldı. İlk olarak karşı casusluk bölümünde ajanlık, sonrasında orduda tercümanlık yaptı. Ordunun Askeri İstihbarat Bölümü'nde çavuş rütbesine kadar yükseldi. Savaşta edindiği deneyimler eserlerine de yansıdı. 1987 yılında, Vietnam Savaşı Gazileri derneği tarafından verilen Tu Do Chinh Kien Ödülü'ne layık görüldü (Vietnam gazilerinin ABD kültürüne verdiği katkı sebebiyle). The New York Times'a verdiği mülakatta, "Hayattaki en büyük zevklerimden biri, sabahın ikisinde, kimsenin uyumadığı Saigon'un sokaklarında gezinmek, kapı önlerinde çömelmiş insanlarla sohbet etmekti. Vietnamlılar, benim tanıştığım en sıcakkanlı insanlardı. Bana evlerini açmanın yanında, yaşamlarına ve kültürlerine dahil ettiler."^[3] demiştir.

Terhis olduktan sonra; demir fabrikası işçiliği, taksi şoförlüğü, vekil öğretmenlik gibi birçok işte çalıştı. Daha sonra Fairchild Yayınevi'nin sektörel yayınlarında (Electronic News gibi) çalıştı. 1975'ten 1981'e kadar, Fairchild'ın Energy User News isimli yayınında genel yayın yönetmeni olarak çalıştı.^[4]

Yazarlık hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Robert Olen Butler, şimdiye kadar 12 roman ve 6 kısa öykü kitabı yazdı. The Guardian gazetesinde, ünlü Fransız yazar Claire Messud, yazar hakkında şunları yazdı "Kitap (A Good Scent from a Strange Mountain) sadece güçlü ve etkili anlatımıyla değil, okuyucunun hayal dünyasını zorladığı için ilgi çekmektedir... Butler, kendisinin de içinde yer alıp savaştığı, salt Vietnam Savaşı konulu eserler yazmaktan vazgeçip, mecrasını tamamen farklı bir yöne çevirdi."^[5]

Butler, romanlarını Fairchild Publications'da çalışırken yazmaya başladı. İlk eserleriyle ilgili "Yayınlanan ilk dört romanımı, Sea Cliff- Manhattan arasında trenle gidip gelirken, kelime kelime not defterime yazdım" şeklinde beyanat vermiştir.^[6] 21 farklı yayıncı tarafından basılması reddedilen, yazarın ilk romanı The Alleys of Eden, nihayet 1981'de Horizon Press tarafından yayınlandı.^[6] Romanda, birliğinden firar edip Vietnam'da kalmaya karar veren Amerikalı bir askerin öyküsü anlatılmaktadır. Butler'a, üniversitede yazma konusunda ders veren profesörlerden biri olan Anatole Broyard, kitapla ilgili The New York Times'ta şunları yazdı, "Bütün sorunlara, dertlere ve savaş boyu yaşadıklarına rağmen, romanın kahramanı Vietnam'ı, geride bıraktığı ülkesinden daha anlamlı ve tutarlı görmektedir"^[7] Yazar, The Alleys of Eden yayınlanmadan önceki çalışmalarıyla ilgili şöyle konuşmuştur: "Bu kitabım yayınlanmadan önce, hiç gün yüzüne çıkmamış ve çıkmayacak, beş berbat roman, kırk korkunç kısa öykü ve on iki çok uzun oyun yazdım."^[6]

Butler, daima tartışma konusu yazar oldu. Zira her kitabında, adeta kendini yeniden tanımlamaktadır. Onun bu uçarı tarzı okuyucularını da ikiye bölmüştür. İkinci romanı Sun Dogs (Horizon, 1983) hakkında, The New York Times'ta çıkan bir eleştiride şöyle denilmektedir: "Kitabın bazı sayfalarında etkili tasvirler, okuru yakalayan sürükleyici ve etkili anlatım tarzı bulunmakla birlikte, tamamında aynı etkiyi hissettiğimizi söyleyemeyiz."^[7] Fakat Fort Worth Star-Telegram'da ise kitaba ve yazara övgüler düzülmekteydi.^[8]

Butler'ın öyküleri The New Yorker, Esquire, Harper's, The Atlantic Monthly, GQ ve Zoetrope: All-Story gibi birçok dergide, The Best American Short Stories ve New Stories From the South gibi seçkilerde ve üniversitelerin edebiyat ders kitaplarında kendine yer buldu.

Butler'ın, çoğunu başka yazarların eserlerinden, sinema ve televizyana uyarladoğı senaryo çalışmaları da bulunmaktadır.^[9]

1985-2000 yılları arasında, McNeese State University'de yaratıcı yazarlık konusunda dersler veren Butler, halen aynı konuda Florida State University'de dersler vermeye devam etmektedir.

Külliyat[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanları[değiştir | kaynağı değiştir]

• The Alleys of Eden (1981)
• Sun Dogs (1982)
• Countrymen of Bones (1983)
• On Distant Ground (1985)
• Wabash (1987)
• The Deuce (1989)
• They Whisper (1994)
• The Deep Green Sea (1997)
• Mr. Spaceman (2000)
• Fair Warning (2002)
• Hell (2009)^[10]
• A Small Hotel (2011)
• The Hot Country (2012) ISBN 0-8021-2046-6
• The Star of Istanbul (2013) ISBN 978-0-8021-2155-4
• The Empire of Night (2014)

Öyküler[değiştir | kaynağı değiştir]

• A Good Scent from a Strange Mountain (1992)
• Tabloid Dreams (1996)
• Had a Good Time: Stories from American Postcards (2004)
• Severance (2006)
• Intercourse (2008)
• Weegee Stories (2010)

Kurgu dışı[değiştir | kaynağı değiştir]

• From Where You Dream: The Process of Writing Fiction (2005)

Seçkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

• The Best American Short Stories 1991 (1991)
• The Best American Short Stories 1992 (1992)
• The Best American Short Stories 1994 (1994)

Diğerleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Introduction to Vietnam War Literature: A Catalogue (1990)
• The Robert Olen Butler Prize Stories 2004 (2005) ISBN 0-9748229-5-7
• The Robert Olen Butler Prize Stories 2005 (2006) ISBN 0-9748229-8-1
• The Robert Olen Butler Prize Stories 2007 (2007) ISBN 978-0-979150-16-6
• The Robert Olen Butler Prize Stories 2008 (2008) ISBN 978-1-934832-06-6
• The Robert Olen Butler Prize Stories 2009 (2011) ISBN 978-1-934832-11-0

Türkçeye çevrilenler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Cehennem (2011) İthaki Yayınları ISBN 9786053751298

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Robert Olen Butler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmî site
• Faculty page at FSU
• Robert Olen Butler Fiction Prize6 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Author page, UK publisher (No Exit Press)20 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Çalışmaları

• Inside Creative Writing: Watch a Pulitzer Prize Winner Create an Original Story
• Butler article for the U.S. Department of State website about his postcard-inspired fiction
• Links to three stories published in Zoetrope: All-Story
• Excerpt from "Mother in the Trenches"12 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Non-fiction article about Saigon14 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., written for Condé Nast Traveler

Röportajlar

• Interview with Dave Weich of Powells.com
• Interview with Jessica Murphy of The Atlantic Monthly3 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• 1 August 2007 interview with NPR regarding the breakup of his fourth marriage20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Interview with Robert Olen Butler, Quiddity International Literary Journal and Public-Radio Program, September 2009

Eleştiriler

• New York Times review of Had a Good Time: Stories From American Postcards
• New York Times review of The Alleys of Eden17 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• New York Times review of Sun Dogs
• New York Times review of Countrymen of Bones

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]