Peter Canisius

Peter Canisius
Peter Canisius
Cizvit - Kilise Doktoru
Doğum	8 Mayıs 1521; Nijmegen - İspanyol Hollandası
Ölüm	21 Aralık 1597 (76 yaşında); Fribourg - İsviçre
Kutsanma	23 Kasım 1864
Aziz ilanı	21 Mayıs 1925 Papa Pius XI tarafından
Türbe	Saint Michel Kilisesi - Fribourg - İsviçre
Yortu	21 Aralık

Peter Canisius (Felemenkçe: Peter D'Hondt), ayrıca Pierre Kanis olarak da bilinir. (8 Mayıs 1521, Nijmegen - 21 Aralık 1597 Fribourg), Cizvit bir Profesör, vaazcı ve yazar. Ömrünün önemli bir kısmını Cizvit olarak Almanya ve İsviçre’de geçirmiştir.^[1] Popüler bir Kateşizm yazarı olmakla beraber Katolik Kilisesi'nde reform hareketlerini desteklemiştir^[2].

23 Kasım 1864'te Papa Pius IX tarafından kutsandıktan sonra Roma'da 21 Mayıs 1925'te İsa'nın Göğe Alınması Günü’nde Papa Pius XI tarafından Aziz ve Kilise Doktoru ilan edildi. 21 Aralık'ta Katolik Kilisesi tarafından litürjik takvime göre anılmaktadır.^[3] 8. yüzyılda yaşayan Aziz Bonifacius'tan sonra Almanya'nın ikinci elçisi kabul edilir.^[4]

Gençlik dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Canisius 1536 yılında 15 yaşındayken Köln’e sanat ve medeni hukuk eğitimi almaya gönderildi. Yine aynı dönem içerisinde rahip olma düşüncesi yavaş yavaş aklında belirmeye başlamıştı. Teolojik çalışmalarını Kutsal Yazılar ve Kilise Babaları üzerine yapma kararı almıştı. 1539 yılında eğitiminin bir kısmı Louvain Üniversitesi'nde geçti, 1540 yılında ise Köln Üniversitesi'nde sanat ustalığı ödülüne layık görüldü.^[5]

1543 baharında, Papa tarafından görevlendirilen ve Mainz'de yaşayan, Loyola'lı İgnatius'un ilk arkadaşı Pierre Favre ile tanıştı (bkz: Mainz piskoposluğu). Onun ruhsal direktörlüğü altında otuz gün boyunca Ruhsal Egzersizleri uygular, sonrasında da Cizvit Tarikatına katılmaya karar verir.

Cizvit Peter Canisius[değiştir | kaynağı değiştir]

1546'da Canisius rahip olarak kutsandı ve kısa süre sonra da Köln'den İtalya'ya yolculuk gerçekleştirdi. Ertesi yıl, Waldburg'lu Augsburg Othon Truchsess'in Kardinal yardımcısı, ilahiyatçı unvanıyla Trento Konsili'ne katıldı.^[6]

1556 yılında, Loyola'lı İgnatius aldığı kararla Canisius'u Yukarı Almanya Cizvitlerinin (Swabia, Bavyera, Bohemya, Macaristan, Yukarı ve Aşağı Avusturya) “Dini idari yöneticisi” olarak atadı. Bölgenin dini idari yöneticisi olarak 1569'a kadar hizmetlerde bulundu. Bu yıllar boyunca, Orta Avrupa'da 18 Cizvit kolejinin kurulmasından doğrudan veya dolaylı olarak sorumluluk aldı. Aynı yıllarda birkaç üniversitede ders vermeye de devam etti.^[4]

1580'de Fribourg'a hareket etti, 1582'de ise Saint Michel Koleji'ni kurdu. Hayatının son yıllarını Fribourg'da geçirirken, 21 Aralık 1597'de aynı şehirde yaşamını yitirdi.

Öğretmen, danışman Peter Canisius[değiştir | kaynağı değiştir]

Canisius, yaşadığı dönemde neredeyse tüm Katolik liderlerle diyalog halinde bulunmuştu. Bunun kanıtını bin dört yüzden fazla mektupta görebiliriz. İmparator I. Ferdinand, Papa Pius IV, Papa Pius V ve Papa Gregorius XIII’ün danışmanıydı. Katolik ve Protestan arasındaki tartışmalarda aktif rol oynadı.^[4]

Canisius, özellikle Almanca konuşulan yerleşim yerlerinde Katolik Kilisesi'nin temel ilkelerini belirleyen, özellikle halkın ulaşabileceği eserler üreten, “Alman Kateşizmi” sayesinde anadili Almanca ulaşan Katoliklere öğreten iyi bir vaiz ve öğretmendi.^[7]

İlk Kateşizm kitabı 1555 yılında, 213 soru ve cevap içeriği ile yayınlandı. 17. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar yüzlerce baskı gerçekleşti.^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 749 ISBN 975-7065-03-X.
^ Hıristiyanlık Tarihi. John P. Donnelly. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 422. ISBN 975 8318 86 1.
^ ^a ^b New Catholic Encyclopedia - Second Edition. B. Schneider (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 19 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7.
^ ^a ^b ^c New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 17.
^ Braunsberger, Otto. "Blessed Peter Canisius" 17 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Catholic Encyclopedia, vol 11. New York: Robert Appleton Company, 1911.
^ Media, Franciscan (21 Aralık 2015). "Saint Peter Canisius". Franciscan Media (İngilizce). 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018.
^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 18.

[1] Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 749 ISBN 975-7065-03-X.

[:02-2] Hıristiyanlık Tarihi. John P. Donnelly. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 422. ISBN 975 8318 86 1.

[:0-3] New Catholic Encyclopedia - Second Edition. B. Schneider (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 19 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7.

[:1-4] New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 17.

[Braunsberger-5] Braunsberger, Otto. "Blessed Peter Canisius" 17 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Catholic Encyclopedia, vol 11. New York: Robert Appleton Company, 1911.

[Foley-6] Media, Franciscan (21 Aralık 2015). "Saint Peter Canisius". Franciscan Media (İngilizce). 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018.

[:2-7] New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 18.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Kilise Doktoru
Liste Katolik Kilisesi
13. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	Augustinus Milano'lu Ambrosyus Yeronimus "Büyük" Gregoryus
16. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	İskenderiye'li Atanasius "Büyük" Vasilios Nenizili (Nazianz) Gregorios Altın Ağızlı Yuhanna (Yannis Krisostomos) Aquinalı Tomas Bonaventura
18. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	Canterbury'li Anselmus Sevilla'lı İsidor Petrus Hrisologus "Büyük" Leon
19. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	Petrus Damianus Bernard Poitiers'li Hilaire Alfonso de liguori François de Sales İskenderiyeli Kiril Yeruşalimli Kiril Şamlı Yuhanna Bede
20. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	Efrem Peter Canisius Haçlı Yuhanna Roberto Bellarmino "Büyük" Albertus Padova'lı Antonio Brindisi'li Lorenzo Avila'lı Teresa Siena'lı Katerina Lisieux'lü Teresa
21. yüzyılda ilan edilen Kilise Doktoru	Avilalı Yuhanna Bingen'li Hildegarde Naregli Krikor İrinaios

Peter Canisius nedir?, Peter Canisius anlamı nedir?, Peter Canisius ne demektir?