Michael Gambon
Michael Gambon (2013)
Doğum	Michael John Gambon 19 Ekim 1940(1940-10-19) Dublin, İrlanda
Ölüm	27 Eylül 2023 (82 yaşında) Witham, Essex, İngiltere
Etkin yıllar	1962-2019
Evlilik	Anne Miller (1962–2002)
Partner(ler)	Philippa Hart
Çocuk(lar)	3

Sir Michael John Gambon (d. 19 Ekim 1940, İrlanda - ö. 27 Eylül 2023,^[1] İngiltere), İrlanda doğumlu sinema ve tiyatro oyuncusu.^[2]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Michael Gambon oyunculuktan önce mühendislik eğitimi almaktaydı. 21 yaşındayken aktör olmak istediğine karar verdi. Oyunculuk kariyerine 1963'te Dublin'deki Edwards/MacLiammoir Gate Tiyatrosu'nda başladı. Old Vic'teki Ulusal Tiyatro'nun ilk üyelerindendi. Lawrence Olivier'nin yönettiği bu tiyatroda pek çok oyunda rol aldıktan sonra Othello'yu oynadığı Birmingham Rep'e geçti. O günden bu güne geçen 40 yıl içinde Gambon, döneminin en iyi tiyatrocularından biri olarak ün yaptı. Aktör, Alan Ayckbourn'un yönettiği "A Chorus of Disapproval"daki rolüyle Olivier Ödülü, "The Life of Galileo" ve "Volpone"la da En iyi Erkek Oyuncu dalında 1995 Evening Standard Ödülü kazandı.

Sinemaseverler onu Peter Greenaway'in yönettiği "The Cook, the Thief, His Wife and Her Lover"daki başrolüyle olduğu kadar, daha yakın dönem çalışmalarından Matthew Vaughn'ın yönetimindeki "Layer Cake", "Being Julia", Wes Anderson'ın yönettiği "The Life Aquatic", "The Gambler", "Dancing at Lughnasa", "The Last September", Tim Burton'ın yönettiği "Sleepy Hollow", "The Insider", "High Heels and Low Lifes", "Charlotte Gray", Robert Altman'ın yönettiği "Gosford Park", John Frankenheimer'ın yönettiği "Path to War", Conor McPherson'ın yönettiği "The Actors", Mike Nichols'ın yönettiği "Angels in America" ve Kevin Costner'ın yönettiği "Open Range"le de tanımaktadır.

Gambon'ın belki de en unutulmaz rolü Dennis Potter'ın televizyon dizisi "The Singing Detective"dekiydi. Bu rol ona BAFTA, Yayın Basın Locası ve Kraliyet Televizyon Derneği'nin En iyi Erkek Oyuncu ödüllerini kazandırdı. Aktör ayrıca BBC yapımı "Wives and Daughters", Charles Sturridge'in başarılı yapımı "Longitude" ve Stephen Poliakoff'un yönettiği "A Family Tree"de rol aldı.

Gambon son olarak Matthew Warchus'ın yönettiği "End Game"de Lee Evans'la birlikte rol aldı. Aktörün rol aldığı tiyatro oyuncları şöyle özetlenebilir: Başrollerini üstlendiği "Macbeth", "Coriolanus" ve "Othello"; Simon Gray'in yönettiği "Otherwise Engaged"; Alan Ayckbourn imzalı "The Norman Conquests"; "Just Between Ourselves" ve "Man of the Moment"; Ralph Richardson'la birlikte oynadığı "Alice's Boys"; Harold Pinter oyunu "Old Times"; başrolünü üstlendiği "Uncle Vanya" ve Jack Lemmon'la başrollerini paylaştığı "Veteran's Day".

Gambon, Kraliyet Shakespeare Tiyatrosu'ndayken Harold Pinter imzalı "Betrayal" ve "Mountain Language"da, Simon Gray imzalı "Close of Play", Christopher Hampton imzalı "Tales from Hollywood", Ayckbourn imzalı "Sisterly Feelings" ve "A Small Family Business" ile David Hare imzalı "Skylight"ta (hem West End'de, hem de Broadway'de) başrol oynadı. Aktör, ayrıca, "III. Richard", "Othello", "Tons of Money", "A View from the Bridge" ve Yasmina Reza'nın yönettiği (Barbican'dan West End'e transfer olan) "Unexpected Man"de rol aldı. Aktör, son olarak, Nicholas Hytner'ın Almeida'da sahnelediği "Cressida" uyarlamasında, Patrick Marber'ın West End'de sahnelediği "Caretaker"da ve Stephen Daldry'nin Royal Court'ta sahnelediği s "A Number" da başrol oynadı.

Hogwarts Okulu'nun bilge ve saygın müdürü Albus Dumbledore rolü Richard Harris'in vefatından sonra kendisine emanet edildi. Harry Potter ve Azkaban Tutsağı (2004), Harry Potter ve Ateş Kadehi (2005), Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı (2007) ile Harry Potter ve Melez Prens (2009), Harry Potter ve Ölüm Yadigarları (2010-2011) filmlerinde bir kez daha seyirci karşısına çıktı.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

27 Eylül 2023' te Witham'da zatürreden dolayı yaşamını yitirmiştir.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

• Victoria & Abdul (2017)^[3]
• King's Speech (2010)^[3]
• Doctor Who (A Christmas Carol- noel özel bölüm) (2011) (tv)
• Harry Potter and the Deathly Hallows Part1(Kasım 19, 2010)
• Harry Potter and the Deathly Hallows Part2 (Temmuz 15, 2011)
• Harry Potter and the Half-Blood Prince (2009)
• Harry Potter and the Order of the Phoenix (2007)
• Harry Potter and the Goblet of Fire (2005)
• Elizabeth Rex (2004)
• Life Aquatic, The (2004)
• Being Julia (2004)
• Layer Cake (2004)
• Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (2004)
• Angels in America (2003) (mini) TV Dizi
• Sylvia (2003)
• Open Range (2003)
• Actors, The (2003)
• Lost Prince, The (2003) (TV)
• Standing Room Only (2002)
• Path to War (2002) (TV)
• Ali G Indahouse (2002)
• Charlotte Gray (2001)
• Gosford Park (2001)
• Christmas Carol: The Movie (2001) (seslendirme)
• High Heels and Low Lifes (2001)
• Perfect Strangers (2001) (TV)
• 100 Greatest TV Characters, The (2001) (TV)
• Endgame (2000) (TV)
• Longitude (2000) (TV)
• Dead On Time (1999)
• "Wives and Daughters" (1999) (mini) TV Dizisi
• Sleepy Hollow (1999)
• Insider, The (1999)
• Château des singes, Le (1999) (seslendirme: İngilice versiyon)
• Last September, The (1999)
• Plunkett & Macleane (1999)
• Dancing at Lughnasa (1998)
• Gambler, The (1997)
• Wings of the Dove, The (1997)
• Midnight in St. Petersburg (1997)
• Bullet to Beijing (1997) (TV)
• Willows in Winter, The (1996) (TV) (seslendirme)
• Samson and Delilah (1996) (TV)
• Mary Reilly (1996)
• Innocent Sleep, The (1996)
• Wind in the Willows, The (1995) (TV) (seslendirme)
• Nothing Personal (1995)
• Two Deaths (1995)
• Faith (1994) (TV)
• Squanto: A Warrior's Tale (1994)
• Man of No Importance, A (1994)
• Browning Version, The (1994)
• Clean Slate (1994)
• Toys (1992)
• "Inspector Maigret" (1991) TV Dizi
• Mobsters (1991)
• Evil Empire, The (1991)
• "Storyteller: Greek Myths, The" (1990) (mini) TV Dizi
• Heat of the Day, The (1989) (TV)
• Monster Maker (1989) (TV) (voice)
• Cook the Thief His Wife & Her Lover, The (1989)
• Rachel Papers, The (1989)
• Missing Link (1988) (seslendirme)
• Paris by Night (1988)
• Ghosts (1986) (TV)
• "Oscar" (1986) TV Dizi
• "Singing Detective, The" (1986) (mini) TV Dizi
• Absurd Person Singular (1985) (TV)
• Turtle Diary (1985)
• Tropical Moon Over Dorking (1985) (TV)
• Chalk and Cheese (1979) TV Dizi
• "Other One, The" (1977) TV dizisi
• Forbidden Passion: Oscar Wilde (1976)
• Tiptoe Through the Tulips (1976)
• In the Labyrinth (1976)
• Beast Must Die, The (1974)
• Catholics (1973)
• "Challengers, The" (1972) Dizi
• Nothing But the Night (1972)
• Cows (1972) (TV)
• Eyeless in Gaza (1971)
• Midsummer Night's Dream, A (1971)
• Borderers, The (1969) TV Dizi
• Othello (1965)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• IMDB Sayfası6 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• harrypottercafe.com6 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İngilizce Biyografisi