MAN Türkiye

MAN Türkiye A.Ş.
Tür	Anonim şirket
Kuruluş	1966
Genel merkezi	Akyurt, Ankara, Türkiye
Önemli kişiler	Münür Yavuz; (CEO)
Ürün	Otobüs
Gelir	414 milyon € (2005)
Sahibi	MAN Truck & Bus AG
Çalışan sayısı	3215 (2021)
Web sitesi	www.man.com.tr

MAN Türkiye A.Ş. (MANAŞ), Almanya merkezli ağır ticari araç üreticisi MAN Truck & Bus AG'nin Türkiye bölümüdür. Şirket, 1966 yılında MAN ile Ercanlar A.Ş. arasında MAN Kamyon ve Otobüs Sanayi A.Ş. adıyla bir ortak girişim olarak kurulmuştur. “MAN’ın Almanya dışındaki ilk üretim merkezi“ olma özelliğini taşıyor. Bugün Ankara Akyurt’taki MAN Türkiye fabrikası, 111.000 metrekaresi kapalı, 90.000 metrekaresi de üretim alanı olmak üzere kapladığı yaklaşık 320.000 metrekarelik alan ile aynı zamanda MAN’ın en büyük otobüs fabrikası konumunda bulunuyor. Şirketin merkezi ve fabrikası Ankara'nın Akyurt ilçesinde yer almaktadır.^[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

MAN'ın Türkiye'deki ilk faaliyetleri, şirketin 1870'li yıllarda Osmanlı İmparatorluğu'na gerçekleştirdiği tren ve vagon ihracatıydı.^[1] 1912 yılında Galata Köprüsü MAN tarafından yenilendi.^[1]

Başlangıçta Almanya'da üretilen MAN taşıtları Türkiye pazarında Ercanlar A.Ş. tarafından satılmaktaydı. 1950'lerde MAN Türkiye kamyon pazarında %20'lik bir paya sahipti. Ancak, 1962'de ithalat mevzuatı değişmesi üzerine Ercanlar A.Ş. özel ithalat izinleri ile sınırlı bir süre için MAN kamyonları için Türkiye'ye sürekli ithalatını sağladı.

MAN, kamyonların ithalat izin süresinin bitmesi üzerine Türkiye pazarındaki faaliyetlerine devam edebilmek için 1966 yılında Ercanlar A.Ş. ile birlikte Batı Almanya'dan ithal edilen parçalarla Türkiye'de kamyon üretimi için MAN Kamyon ve Otobüs Sanayi A.Ş. adlı ortak girişim şirketi kurdu. MAN bu yeni şirketteki hisselerin üçte birine sahipti. İstanbul dışında modern bir kamyon üretim tesisi kuruldu. Bu tesis MAN'ın Almanya dışındaki ilk üretim tesisiydi.^[1] Fabrika bir yıl içinde tamamlandıktan sonra 25 Mayıs 1967 tarihinde üretime başladı.^[1] Montaj çalışması açılış gününde başladı ve sadece dört gün sonra 29 Mayıs'ta 520 H montaj hattından çıktı. Ertesi yıl fabrikada otobüs üretimi de dahil oldu.^[1]

1981 yılında Ankara'nın Akyurt ilçesinde motor fabrikası kuruldu. 1985 yılında motor fabrikası aynı zamanda kamyon üretimine de sahip olurken İstanbul fabrikası ise otobüs üretimine odaklandı.^[1] 1981 yılı itibarı ile Türkiye'de üretilen MAN araçları Mısır, Kuveyt, Irak, Suriye ve Lübnan gibi Orta Doğu ülkelerine ihraç edilmeye başlandı.^[1]

Ercanlar A.Ş. mali sıkıntılarla karşılaşması üzerine 1995 yılında MAN şirketteki payını %81'e çıkararak şirketin idari ve endüstriyel yönetimini, 1996'da da motor fabrikasını devraldı.^[1] Otobüs üretimi İstanbul'dan Ankara'ya taşınarak tüm üretim tesisleri Ankara'da birleştirildi.^[1] MAN Kamyon ve Otobüs Sanayi A.Ş. MAN Türkiye A.Ş. adını aldı.

2004 yılında ise Evolution 2004 projesi ile fabrikanın kapasitesi arttırılarak yılda 2000 adet otobüs üretme kapasitesine sahip oldu ve endüstriyel üretime geçildi.^[1] 2012 yılında kurulan yeni Ar-Ge merkezinde tasarım, test ve analiz grupları tek çatı altında toplandı.^[1]

Pazar[değiştir | kaynağı değiştir]

Evolution 2004 projesi sayesinde tesis, 317,000 metrekarelik bir alana ve yılda 2000 otobüs üretim kapasitesine sahiptir. Bu, her 100 dakikada bir MAN Türkiye montaj hattından bir otobüs veya kamyon indiği anlamına gelir.^[1] MAN Türkiye, tarihinde bu son dönüm noktasını gerçekleştirerek ortak NEOMAN satış organizasyonu ve yeni kurulan MAN Türkiye satış organizasyonu aracılığıyla NEOMAN tarafından üretilmiştir kalite işareti ile tüm MAN ve Neoplan şehirlerarası otobüsler ve standart tur otobüsleri ile MAN yüksek katlı şehir otobüsleri için kırktan fazla ülkedeki müşterilere hizmet veren otobüs merkezidir.

MAN Türkiye, en yüksek Kurumlar Vergisi ödeyen ve 2000'li yıllarda başarılı ihracat gerçekleştiren ilk beş ASO üyesi arasında yerini aldı. İstanbul Ticaret Odası (ITO) tarafından belirlenen Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında 51. sırada yer alan MAN Türkiye, günümüzde ilk yüzdeki yerini korumaktadır. MAN Türkiye, aynı zamanda Otomotiv Sanayii Derneği'nin üyelerinden biridir.^[2]

265 milyon liralık sermaye ve 300 çalışanı ile başlayan MAN Türkiye, 65 milyar liralık sermayesi ve 2,600 çalışanı ile NEOMAN Grubu'nun standart otobüs ve şehir içi otobüslerinin tasarım, geliştirme ve üretim merkezidir. Kuruluşunda 100 otobüs kapasitesine sahip olan MAN Türkiye, 2005 yılında gerçekleştirdiği otobüs ve kamyon satışları ile kapasitesini 1,651 otobüse çıkardı ve 390 milyon euro gelir elde etti. Toplam cirosunu ve ihracatın cirosundaki payını sürekli arttıran MAN Türkiye, 40 ülkeye ihracat gerçekleştirerek 40 yıllık tarihinde büyük başarı elde etti.