Gambrion

Gambrion
Cambre
Diğer adı	Gambreio - Gambrium
Konum	İzmir, Kınık
Tür	Yerleşim
Tarihçe
Kuruluş	M.Ö.4.yüzyıl
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)	Harabe yapı kalıntıları, gambrion sikkeleri,
Kamusal erişim	Açık

Gambrion - Gambreio - Gambrium - Cambre ^[1]İzmir ili Kınık İlçesi sınırları içindeki Poyracık yerleşiminin yaslandığı Hisarlık Tepesi'nin üstünde kurulmuş bir antik kenttir. Adından, MÖ 399 yılında yöreye ilişkin bilgiler veren Ksenofon'un Onbinlerin Dönüşü adlı eserinde söz edilir. O günlerde Gambrion'un yönetici Pergamon tepesine yerleşmiş Hellas'ın oğlu Gorgion'dur. Gambrion'da basılmış elektron paralar üzerinde on iki ışını bulunan bir yıldız vardır.

Konumu ve Çevresel Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük Asya'nın kuzeyindeki. Gambrion, Pergamon'un güneydoğusunda kalan antik Yunan şehridir.^[1]

İsim[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik kent Gambrion kelime kökeni olarak gambros'tan gelmektedir. Gambros kökü damat-eion ise yeri eki anlamını taşımaktadır. Bilge Umar, Gambrion ismini bu şekilde yorumlamış, Xenophon ise Helenceye dayandırmakta olduğu fakat M.Ö.400 de burası helenleşmediği için bu adın Helen kökenli olmadığı Bürchner notlarında geçmektedir. Antik yazarlardan Plinus ise antik kenti Cambre olarak yorumlamıştır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Gambreion, Ksenophon'un Hellenika adlı eserinde bir Mysia kenti olarak geçer. Gambreion'un, Bergama‟nın doğusunda Kınık kasabasının bitişiğinde olduğu düşünülmektedir. M.Ö. 4. ve 3. yüzyıllarda sikke bastığını biliyoruz. Yerleşimden günümüze görünür hiçbir yapı kalıntısı ulaşmamış ve tarihçesi hakkında da pek bilgi sahibi değiliz.^[1] Adından, M.Ö. 399 yılında yöreye ilişkin bilgiler veren Ksenofon'un Onbinlerin Dönüşü adlı eserinde söz edilir. O günlerde Gambrion'un yönetici Pergamon tepesine yerleşmiş Hellas'ın oğlu Gorgion'dur. Lidyalılar zamanında Kalarga tepeden altın çıkarılıp Gambrion'da işletilmiş olarak antik kayıtlarda geçmektedir. Bölgede yapılan araştırma kazılarında M.Ö. 350-300 yıllarına tarihlenen Gambrion sikkeleri bulunmuştur. Bergama'da ilk ticari değişim aracı olan para basımı M.Ö.5.yüzyıl'da yapılmıştır. Poyracık o zamanki adıyla Gambrion darphanesiyle ünlü komşu kenttir. Gambrion Bergama krallığı döneminde bir kent olup Darphanesi ile ünlüdür. Ancak günümüzde adı geçen eserlerin yer yer kalıntıları kalmıştır. Antik yerleşim Gambrion'un yönetici Pergamon tepesine yerleşmiş Hellas'ın oğlu Gorgion'dur. Gambrion'da basılmış elektron paralar üzerinde on iki ışını bulunan bir yıldız vardır. Bergama küçük bir yerleşim olduğu dönemde Gambrion zengin ve gelişmiş görünümünde kent statüsü görünümündedir.^[1]

Ekonomisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik kentin başlıca geçim kaynaklarından birisi de maden işçiliğidir. Gambrion kenti sırtını yasladığı Yunt dağlarından elde edilen kömür ve demir madenleri sayesinde maden işçiliğini geliştirmiştir.^[2]

Arkeolojik araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik kaynaklarda adı geçen Gambrion kentinin ilk araştırılması A.Conze tarafından 1887 yılında yaptığı yüzey çalışmalar ışığında yorumlanmaktadır. Araştırmacı A. Conze Kent yerleşiminin sınırlarının düşünülenden daha fazla olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca Gambrion'da Thesmophorion ve Lokhia artes adına kurulan iki tapınaktan söz ettiği görülmektedir. Fakat günümüzde antik yerleşimde bilimsel çalışmalar yapılmadığından antik kent yapı temelleri yarı toprak altında kalmıştır.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e GÜN, Tekin (2020). DİRENEN TARİH (2) Bir belgeselcinin gözünden Türkiye'deki Antik Bolge ve Kentleri-Mysia (PDF). Türk Bilimi. ss. 67,68.
^ ^a ^b GÜN, Tekin (2020). DİRENEN TARİH (2) Bir belgeselcinin gözünden Türkiye'deki Antik Bolge ve Kentleri-(2011 2020) MYSİA (MİSYA). academia edu. s. 67. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022.

Özel[değiştir | kaynağı değiştir]

Ksenofon, Anabasis (Onbinlerin Dönüşü), Sosyal Yayınları
Osman Bayatlı, Bergama Tarihinde Sikkeler
Seher Özkan, Gambrion Antik Kenti, Bergama Belediyesi Yayınları.
Erkmen Senan, Gambreion/Poyracık, Kınık ve çevresi-İzmir

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] 5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gambrion antik kentine ait sikke örnekleri

[tekin-1] GÜN, Tekin (2020). DİRENEN TARİH (2) Bir belgeselcinin gözünden Türkiye'deki Antik Bolge ve Kentleri-Mysia (PDF). Türk Bilimi. ss. 67,68.

[gün-2] GÜN, Tekin (2020). DİRENEN TARİH (2) Bir belgeselcinin gözünden Türkiye'deki Antik Bolge ve Kentleri-(2011 2020) MYSİA (MİSYA). academia edu. s. 67. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022.

[1]

[2]

g t d Türkiye'deki antik kentler
Akdeniz	Afrodisias Akalissus Alalah Anavarza Antakya Antigonia Antioheia Ariassos Arsinoe Arikanda Aspendos Bab el-Hava Sınır Kapısı Comona Çukurova Antakyası Korykos (Kızkalesi) Cyrrhus Dalisandus Domuztepe Elaiussa Sebaste Epiphania Etenna Faselis Germanicia Gözlükule Hacılar Höyük Hemaksia Irenopolis İssos Kandyba Kanlıdivane Anchiale Karatepe Kelenderis Kibira Kilikya Antakyası Kremna Ksanthos Lamotis Antakyası Magarsa Mallus Mamure Kalesi Mezgitkale Misis Mira (antik kent) Mopsu Krene Myriandos Olba Patara Perge Pisidya Antakyası Rhosus Sagalassos Seleukia Seleucia Pieria Seleucia Sidera Selge Side Sillyon Soli Sozopolis Tell Tayinat Höyüğü Termessos Tlos Uzuncaburç Yumuktepe
Doğu Anadolu	Altıntepe Ani Arsamosata Arslantepe Höyüğü Cafer Höyük Harput Sugunia Tuşpa
Ege	Adramytteion Aigai Aizanoi Akmonya Alabanda Alinda Allianoi Amorium Amos Amyzon Antioheia Apameia Kibotos Afrodisias Apollonia (Mysia) Apollonis Atarneus Bargylia Beycesultan Caloe Celaenae Ceramus Didyma Docimium Efes Erithrai Euromos Fokaia Gambrion Gryneion Halikarnas Hierapolis Iasos Karyanda Karmylassos Kaunos Klazomenai Knidos Kolofon Kolossai Kyme Labranda Laodikya Latmus Lebedos Limantepe Magnesia ad Maeandrum Magnesia ad Sipylum Mastaura Menderes Antakyası Metropolis Milet Mindos Myrina Myus Notion Nysa Oinoanda Pepuza Pergamon Perperene Pinara Pitane Priene Pigela Sardis Sigeion Smirni Stratonikeia (Karya) Stratonikeia (Lidya) Temnos Teos Thiatira Tralleis Timion
Güneydoğu Anadolu	Taurum Antakyası Apamea, Fırat Coba Höyük Çayönü Dara Edessa Göbeklitepe Harran Karkamış Kuşşara Nevali Çori Mezopotamya Antakyası Samosata Sareisa Seleukia, Zeugma Sultantepe Tille Zeugma Zincirli Höyük Ziyaret Tepe Höyüğü
İç Anadolu	Alişar Höyüğü Binbirkilise Büklükale Höyüğü Çatalhöyük Derbe Ersele Höyük Ersele Yeraltı Şehri Faustinopolis Gordion Herakleia Cybistra İrenopolis Kaman Kalehöyük Kerkenes Kültepe (Kaniş) Laodicea Combusta Mokissos Nyssa Pessinus Purushanda Şarhöyük Tavium Tuvana
Karadeniz	Alacahöyük Euchaita Hattuşa Herakleia Pontiki Hüseyindede Tepe Ibora Karussa Komana Pontiki Laodikeia Maşat Höyük Nerik Nicopolis Pompeiopolis Salatiwara Samuha Sapinuwa Tripolis Yazılıkaya Zaliches
Marmara	Aegospotami Alexandria Troas Apamea Myrlea Apollonia Apros Assos Caesarea Germanica Cebrene Kalkedon Cius Drusipara Kardiya Kizikos Lisimahia Miletepolis Nikomedya Orestias Rhegion Sestos Skepsis Troya

Gambrion nedir?, Gambrion anlamı nedir?, Gambrion ne demektir?