Erol Günaydın

Erol Günaydın
Erol Günaydın
	İstanbul Kitap Fuarı'nda İki Kalas Bir Heves isimli kitabı imzalarken (2007)
Doğum	16 Nisan 1933; Akçaabat, Trabzon, Türkiye
Ölüm	15 Ekim 2012 (79 yaşında); İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebi	Böbrek yetmezliği
Defin yeri	Feriköy Mezarlığı, İstanbul
Milliyet	Türk
Diğer ad(lar)ı	"Son meddah"
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1955-2012
Evlilik	Güneş Günaydın; (ö. 2005)
Çocuk(lar)	Ayşe Günaydın; Fatoş Günaydın; Günfer Günaydın
Ebeveyn(ler)	Lütfiye Günaydın (annesi); Mehmet Kazim Günaydın (babası)

Erol Günaydın (16 Nisan 1933, Trabzon - 15 Ekim 2012, İstanbul) Türk sinema ve tiyatro sanatçısı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1933 yılında Trabzon'un Akçaabat ilçesinde doğdu. Karadenizli Kiziroğlu ailesinin bir ferdi idi.^[3] 8 yaşında ailesi ile İstanbul'un Beşiktaş ilçesine taşındılar.

Galatasaray Lisesi'nde yatılı olarak eğitim gördü. Bu okulda öğrenci iken İstanbul Şehir Tiyatroları'nın sınavına girdi ve Necdet Mahfi Ayral, Reşit Baran, Ahmet Kutsi Tecer ve Haldun Taner'in jüri üyesi olduğu sınavı kazandı ve amatör oyunculuk yapmaya başladı. İlk kez İsmail Hakkı Baltacıoğlu'nun "Andaval Palas" piyesinde canlandırdığı hırsız rolüyle sahneye çıktı. Ertesi sene Ahmet Kutsi Tecer'in yönettiği, Çehov'un "Bir Evlenme Teklifi" oyunundaki damat rolünü canlandırdı.

O dönemde yarı profesyonel bir topluluk kurarak Beyoğlu'nda 60 kişilik bir cep tiyatrosunda oyunlar sahneleyen Haldun Dormen ile birlikte çalıştı, Cep Tiyatrosu'nun ilk oyuncusuydu. 1955'te açılan Cep Tiyatrosu'nun açılış oyunu olarak sahnelediği, Philip King'in "Papaz Kaçtı" adlı oyunu, Günaydın'ın profesyonel olarak sahneye çıktığı ilk oyun oldu. Dormen ile daha birçok oyun sahneledi.

1956'da Muhsin Ertuğrul'un yöneticiliğini yaptığı Ankara Devlet Tiyatrosu oyunlarında rol aldı. Bir turne sırasında İzmir'de tanıştığı Güneş Hanım ile evlendi. Çiftin üç çocuğu oldu.

Erol Günaydın, tiyatronun yanı sıra edebiyat ile de ilgilendi. Özdemir Asaf, Sait Faik, Necati Cumalı ve Melih Cevdet Anday gibi edebiyatçılarla dostluklar kurdu.

İlk defa 1960'ta Yeşil Kurbağalar adlı filmde rol alarak sinema oyunculuğuna başladı. 1965'te Erol Keskin ile birlikte senaryosunu yazdığı, Haldun Dormen'in yönetttiği Güzel Bir Gün İçin adlı filmde oynadı. Bu film ile, 1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Senaryo ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerii aldı. 1967 yapımı Sinekli Bakkal filminde canlandırdığı Kız Tevfik tipi çok sevildi.

Müziklerini Cemal Reşit Rey'in yaptığı "Yaygara" (1970), "Uyy Balon Dünya" (1970), "İstanbul Masalı" (1971) müzikallerini yazdı.

İstanbulda Tuncel Kurtiz, Suna Keskin, Erol Keskin ve Cahit Irgat ile Gen-Ar Tiyatrosu'nu kurdu. 1972'de kurulan Akbank Çocuk Tiyatrosu'nda yöneticilik yaptı.

TRT 1'de yayınlanan Çiçek Taksi adlı dizide Ramazan (Ramço) karakteri, Nasreddin Hoca tiplemesi, meddah gösterileri, Ayı Yogi seslendirmesi ve canlandırdığı diğer pek çok karakter ile tanındı. Kavuklu Hamdi'den İsmail Dümbüllü'ye uzanan meddahlık geleneğinin son temsilcilerinden olan sanatçı, 1972'de kurulan Akbank Çocuk Tiyatrosu'nun yöneticiliğini yaptı. 1977'de kapanana kadar, Dormen Tiyatrosu'nda birçok oyunda yer alan Günaydın, ayrıca Tuncel Kurtiz, Suna Keskin, Erol Keskin ve Cahit Irgat ile Genar Tiyatrosu'nu kurdu.

Gazeteci-yazar Emine Algan tarafından yapılan bir nehir-söyleşi 2007 yılında "İki Kalas Bir Heves" başlığı altında kitaplaştırılmıştır.

2 Ağustos 2008'de Florence Nightingale Hastanesine kaldırılmış, geçirdiği ameliyat sonrası yoğun bakıma alınmıştır.^[4] Erol Günaydın 16 Ağustos 2008'de taburcu edildi. Ameliyat edilen Erol Günaydın'ın genel sağlık durumunun iyi olduğu, daha sonra genel kontrol için geleceği öğrenildi.^[5] Günaydın, Okan Bayülgen'in Disko Kralı adlı programına Hakkı Devrim ile beraber müdavim konuk olarak katıldı. 2004'te Emre Altuğ'un Aşk-ı Kıyamet ve 2010 yılında Athena'nın Arsız Gönül klibinde oynamıştır. 15 Ekim 2012 tarihinde İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede ölmüştür. Erol Günaydın'ın ölümüyle ilgili Acıbadem Kadıköy Hastanesinden yapılan açıklamada, "Yoğun bakım ünitesinde pnömoni, böbrek yetmezliği, sepsis nedeniyle 12 Nisan 2012 tarihinden itibaren tedavi gören sanatçı Erol Günaydın, bugün saat 14.45'te, kalp yetmezliği sonucunda vefat etmiştir" denildi. Vefatını kızı Günfer Günaydın sosyal paylaşım sitesi Twitter'da "Babamı kaybettik" mesajıyla kamuoyuna duyurmuştur.^[6] 17 Ekim 2012 tarihinde Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.^[7]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Rol aldığı oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1955: Papaz Kaçtı: Phillip King - Dormen Tiyatrosu
1956: Kleopatra'nın Mezarı: Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu
1957: Duvarların Ötesi: Turgut Özakman - Dormen Tiyatrosu
1958: Zafer Madalyası: Thomas Heggen\Joshua Logan - Dormen Tiyatrosu
1959: Müfettiş: Nikolay Gogol - Dormen Tiyatrosu
1962: Altın Yumruk: Dormen Tiyatrosu
1962: Ayı Masalı: Dormen Tiyatrosu
1963: Martı: Anton Çehov - Kent Oyuncuları
1964: Kalbin Sesi - Halkın Gözü: Peter Shaffer - Kent Oyuncuları
1967: Yolcu: Nâzım Hikmet - Genar Tiyatrosu
1968: Devri Süleyman: Aydın Engin - Genar Tiyatrosu
2005: Uzun Donlu Kişot: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular
xxxx: İstanbulu Satıyorum: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular
xxxx: Kahraman Bakkal Süper Markete Karşı: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular
xxxx: Namussuzum ki Namusluyum: Nokta Tiyatrosu
xxxx: Soyut Padişah: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular
xxxx: Yaygara Yetmiş: Erol Günaydın
xxxx: Fişne Pahçesu: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular
xxxx: Yorgun Matador: Ferhan Şensoy - Orta Oyuncular

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Oynadığı diziler[değiştir | kaynağı değiştir]

Oynadığı filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

1960: Yeşil Kurbağalar
1961: Kardeş Uğruna
1961: Yaman Gazeteci
1962: Battı Balık
1963: Başımı Belaya Sokma
1963: İki Gemi Yanyana
1963: Yedi Kocalı Hürmüz
1964: Erkek Sözü
1964: On Güzel Bacak
1964: Varan Bir
1965: Güzel Bir Gün İçin
1965: İsyancılar
1966: Eşrefpaşalı
1966: Kovboy Ali
1966: Yalnız Adam (Kibar Haydut)
1966: Kibar Haydut
1966: Nuh'un Gemisi
1966: Ölüm Tarlası
1966: Pembe Kadın
1967: Yüzbaşı Kemal / Acı İntikam
1967: Çelik Bilek
1967: Sinekli Bakkal
1967: Yarın Çok Geç Olacak
1968: Casus Kıran
1969: İntikam Yemini
1970: Casus Kıran / Yedi Canlı
1970: Vur Patlasın Çal Oynasın
1972: Yılmayan Şeytan
1973: Ben Doğarken Ölmüşüm
1973: Düğün
1973: Hamsi Nuri
1973: Tatlım
1973: Yeryüzünde Bir Melek
1974: Diyet
1975: Ayıkla Beni Hüsnü
1975: Canım De Bana
1975: Curcuna
1975: Tokmak Nuri
1976: Dağılın Kazımlar Geliyor
1976: Nereye Bakıyor Bu Adamlar
1976: Tepedeki Ev
1980: Renkli Dünya
1982: Bir Yudum Mutluluk
1984: Pehlivan
1984: Şaşkın Gelin
1985: Duyar Mısın Feryadımı
1985: Ekmek Elden Su Gölden
1985: Her Şeyim Sensin
1985: Sessiz Ölüm
1985: Yavru Kuş
1986: Acı Lokma
1986: Ağa Bacı
1986: Bu Muhtar Başka Muhtar
1986: Gelmeyin Üstüme
1986: Hayroş
1986: İki Milyarlık Bilet
1986: Kıratlı Süleyman
1986: Kocamın Nişanlısı
1986: Savunma
1986: Yaygara 86
1987: Aile Pansiyonu
1987: Biz Doğarken Gülmüşüz
1987: Çantada Keklik
1987: Hoşgeldin Ramazan
1987: Kuşatma 2 / Şok
1987: Otobüs Yolcuları / İhsaniye
1988: Süper Baba
1990: Her Şeyi Bitirdik
1990: Karartma Geceleri
1990: Kocakarılar
1991: Menekşe Koyu
2003: Ömerçip
2004: Pardon
2006: Geçmiş Zaman Olur ki
2006: İlk Aşk
2006: Kınalı Kuzular: Bedeli Çanakkale'de Ödendi
2007: Beyaz Melek
2007: O Kadın
2007: Sinekli Bakkal
2008: Destere
2008: Nekrüt
2009: Güneşi Gördüm
2009: Orada
2009: Yukarı Bak - Carl (Ses)
2009: Balkan Düğünü
2009: Kanal-İ-Zasyon
2009: Yedi Kocalı Hürmüz
xxxx: İnsanlar Yaşadıkça

Oynadığı klipler[değiştir | kaynağı değiştir]

2005: Aşk-ı Kıyamet (Emre Altuğ)
2010: Arsız Gönül (Athena)
2010: Dön ya da Pişman Ol (Sarp)
xxxx: Anı (Fatih Erkoç)

Seslendirmeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayı Yogi (Yogi Bear) - 1970'li yıllarda Ayı Yogi adlı çizgi film serisinin başkarakteri "Ayı Yogi"yi seslendirdi.
Yavru ile Katip (veya "002" veya "Bıdık ile Düdük") - İtalya'da "Franco e Ciccio" olarak tanınan komedi ikilisinin filmleri Türkiye'de bu adla anılıyordu. 1960'lı ve 1970'li yıllarda Türkiye'de gösteriren 26 "Yavru ile Katip" filminde Erol Günaydın Franco Franchi'nin oynadığı "Yavru"yu seslendirirken, Altan Erbulak da Ciccio Ingrassia'nın canlandırdığı "Katip" karakterini seslendiriyordu.^[8]
Yüzüklerin Efendisi (The Lord of the Rings) filminde "Bilbo Baggins" adlı Hobbit'i seslendirdi.
Yukarı Bak (Up) adlı uzun metrajlı çizgi filmde "Carl Fredricksen" karakterini seslendirdi (İngilizce özgün filmde bu karakteri Edward Asner seslendirmişti)
"Hz. Muhammed Son Peygamber" adlı çizgi filmde Ebu Talip'i seslendirdi.

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Senaryo Ödülü, Güzel Bir Gün İçin
1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü, Güzel Bir Gün İçin
2009: 46. Altın Portakal Film Festivali - Yıldırım Önal Anı Ödülü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Erol Günaydın 'Güneş'ini kaybetti". Vatan. 6 Eylül 2005. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.
^ "Erol Günaydın Güneş'ini kaybetti". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Musa Alcan, Hilal Uştuk (14 Ekim 2019). "Türk tiyatrosunun son meddahı: Erol Günaydın". www.aa.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023.
^ "Erol Günaydın yoğun bakımda". Mynet. 3 Ağustos 2008. 8 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Erol Günaydın taburcu edildi". NtvMsnbc. 16 Ağustos 2008. 18 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
^ "Erol Günaydın'a veda". 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
^ "Artist gibi değil memur gibi yaşadım". posta.com.tr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.

Emine Algan (2007). İki Kalas Bir Heves: Erol Günaydın Kitabı ISBN 978-9944-88-090-9. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDB sayfası8 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Erol Günaydın 'Güneş'ini kaybetti". Vatan. 6 Eylül 2005. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.

[2] "Erol Günaydın Güneş'ini kaybetti". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] Musa Alcan, Hilal Uştuk (14 Ekim 2019). "Türk tiyatrosunun son meddahı: Erol Günaydın". www.aa.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023.

[HTGözaltıATO3-4] "Erol Günaydın yoğun bakımda". Mynet. 3 Ağustos 2008. 8 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[5] "Erol Günaydın taburcu edildi". NtvMsnbc. 16 Ağustos 2008. 18 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.

[7] "Erol Günaydın'a veda". 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.

[8] "Artist gibi değil memur gibi yaşadım". posta.com.tr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

g t d Altın Portakal En İyi Senaryo Ödülü
1965-1979	Vedat Türkali (1965) Erol Keskin, Haldun Dormen (1966) Erol Günaydın, Erol Keskin (1967) Türkan Duru (1968) Türkan Duru (1969) Sadık Şendil (1970) Bülent Oran (1971) Sadık Şendil (1972) Hamdi Değirmencioğlu (1973) Sadık Şendil (1974) Yılmaz Güney (1975) Umur Bugay (1976) Vedat Türkali (1977) Umur Bugay (1978) Onat Kutlar, Ömer Kavur (1979)
1980–1999	Başar Sabuncu (1980) Tuncel Kurtiz, Nurettin Sezer (1981) Yavuz Turgul (1982) Fehmi Yaşar (1983) Bilge Olgaç (1984) Muammer Özer (1985) Yavuz Turgul (1986) Yavuz Turgul (1987) Feride Çiçekoğlu (1989) Süheyla Acar Kalyoncu (1990) Orhan Pamuk (1991) Macit Koper (1992) Yavuz Turgul (1993) Nuray Oğuz (1994) Aykut Tankuter, Artun Yeres (1995) Derviş Zaim (1996) Barış Pirhasan (1997) Turgut Yasalar (1998) Zeki Demirkubuz (1999)
2000-2019	Fatih Altınöz (2000) Handan İpekçi (2001) Nuri Bilge Ceylan (2002) Ömer Kavur, Macit Koper (2003) Uğur Yücel (2004) Nilüfer Güngörmüş, Reha Erdem (2005) Önder Çakar (2006) Semih Kaplanoğlu, Orçun Köksal (2007) Ben Hopkins (2008) Onur Ünlü (2009) İlksen Başarır, Mert Fırat (2010) Emre Kavuk (2011) Hüseyin Tabak (2012) Zeynep Dadak, Merve Kayan (2013) Onur Ünlü (2014) Tolga Karaçelik (2015) Ümit Köreken, Nursen Çetin Köreken (2016) Ali Özel (2019)
2020-günümüz	Tunç Şahin (2020) Ferit Karahan, Gülistan Acet (2021) Murat Uyurkulak, Özcan Alper (2022)
Altın Portakal ** En İyi Film • En İyi Erkek • En İyi Kadın • En İyi Yönetmen • En İyi Kurgu • En İyi Müzik • En İyi Sanat Yönetmeni • En İyi Senaryo • En İyi Görüntü Yönetmeni

Erol Günaydın nedir?, Erol Günaydın anlamı nedir?, Erol Günaydın ne demektir?