Cüneyt Türel

Cüneyt Türel
Cüneyt Türel
Doğum	26 Ekim 1942; İstanbul, Türkiye
Ölüm	1 Mayıs 2012 (69 yaşında); İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebi	Kanser
Defin yeri	Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
Milliyet	Türk
Meslek	Oyuncu, seslendirme sanatçısı
Ebeveyn(ler)	Mehmetali Türel; Sıdıka Türel

Cüneyt Türel (26 Ekim 1942, İstanbul - 1 Mayıs 2012, İstanbul), Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

1965-1995 arasında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda oyuncu ve yönetmen olarak görev yaptı.1995 yılında Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı; 2007 yılında kapanana kadar bu tiyatronun her oyununda oynadı. Oyuncu ve yönetmen olarak çeşitli tiyatro ödüllerine değer görüldü. Sinema filmi ve belgesellerdeki seslendirmeleri le tanınır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

26 Ekim 1942 tarihinde Mehmetali-Sıdıka Türel çiftinin çocukları olarak İstanbul'da doğdu. 1959'da İstanbul Erkek Lisesi'nden mezun oldu.^[1] Tiyatroya lise öğrencisi iken 1958 yılında Yeşilay'ın "Yeşil Sahne" denilen kültür kolunda amatör olarak başladı.^[2] İlk defa Moliere’in "Zor Nikah" adlı oyununda İstanbul Erkek Lisesi Sahnesi'nde sahneye çıktı.^[3] 1959'da lise son sınıf öğrencisi iken sınava girerek İstanbul Üniversitesi Türk Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu'na liseli kontenjanından katıldı. Bu tiyatronuna Almanya'da Erlangen Tiyatro Festivali ve İtalya'da Messina Festivali'nde sahnelediği Musahipzade Celal'in Kafes Arkası oyununda rol aldı.^[2]

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'nde yükseköğrenim gördü. Üniversite öğrenciliği sırasında İstanbul Üniversitesi Türk Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu'nda amatör oyunculuğa devam etti. 1966'ya kadar Gençlik Tiyatrosu ile ilişkisi sürdü.

Üniversite öğrenciliği sırasında 1963 yılında Gülriz Sururi - Engin Cezzar Tiyatrosu'nda Rus yazar Leonid Andreyev’in Aklın Oyunu adlı oyunda rol alarak profesyonel tiyatro oyunculuğa başladı. İki yıl bu toplulukta çalıştı. Bu arada Gençlik Tiyatrosu'nda Sermet Çağan'ın "Ayak Bacak Fabrikası" oyununu sahneye koydu.^[2] Oyun, Üniversitelerarası Erlangen Festivali'nde en iyi üç oyundan biri seçildi.^[3] Geçici olarak Sanat 6 Oyunları Tiyatrosu’na transfer oldu ve Peter Ustinov'un General Çöpçatan adlı oyunundaki Romanof rolünde ilk profesyonel başarısını elde etti.^[2] Ardından bir yıl boyunca Lale Oraloğlu Tiyatrosu'nda Bernard Shaw’un Pygmalion ve Sartre’ın Altona Mahpusları adlı oyunlarında rol aldı.

1965 İstanbul Şehir Tiyatroları kadrosuna girdi. İlk olarak Cimri oyununda rol aldı. Çeşitli oyunlarda oynamaya ve üniversite eğitimine devam eden Türel, mezun olduktan sonra askerlik hizmetini yapıp 1971'de tekrar Şehir Tiyatroları'na döndü, oyuncu ve yönetmen olarak birçok oyunda görev aldı. Bu dönemde, 1975 yılında Ajda Pekkan'ın "Palavra palavra" şarkısında yaptığı düetle tanındı. 1979'da Ayak Bacak Fabrikası oyununu İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahneye koydu ve Ulvi Uraz Övgüye Değer Yönetmen Ödülü'nü kazandı. Sanatçı, Vahşi Batı’daki rolüyle 1988 Avni Dilligil En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’ne, Aç Tartuffe’deki rolüyle 1993 Avni Dilligil En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'ne^[4] değer görüldü. Şehir Tiyatroları'nda son olarak Anton Çehov’un "Vanya Dayı"sını sahneye koydu. 1995 yılında emekli oldu.

Türel, Şehir Tiyatroları oyuncusu olduğu dönemde 1979 yılından itibaren çeşitli sinema, televizyon ve seslendirme çalışmaları da yaptı. Tarık Akan, Ediz Hun, Kevin Costner, Michael Forest seslendirdiği sinema oyuncularındandır.^[5] Reklam seslendirmeleri de yapan sanatçı, uzun yıllar Turkcell, OYAK Renault ve Opel'in sesi oldu. ^{[kaynak belirtilmeli]} 1985 yılından itibaren altı yıl İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda ders verdi.

Şehir Tiyatroları'ndan emekli olduktan sonra Tiyatro İstanbul bünyesinde bir sezon "Sanat" adlı oyunda rol aldı. 1995 yılında Işıl Kasapoğlu ve Tilbe Saran ile birlikte Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu'nu kurdu. 2007 yılında kapanana kadar bu tiyatronun her oyununda oynadı. Abélard ve Héloise"deki rolü ile e 1996-1997 Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri'nde En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'ne,^[6] "Sevilmek" oyunundaki rolü ile 4. Afife Tiyatro Ödülleri En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.

Misafir oyuncu olarak Kent Oyuncuları'nda (2004), Tiyatro İstanbul'un Çıkmaz Sokak Çocukları adlı oyununda (2007), Tiyatro Dot'un Karatavuk (2008) adlı oyununda rol aldı. 2007 yılından başlayarak rol aldığı Robert Wilson'un yönetimindeki "Rumi" (In the Blink of the Eye) oyunu Atina 'da, Varşova 'da ve Ravenna Festivalinde sergilendi. 2009 yazında İstanbul Tiyatro Festivali 'nin özel projesi kapsamında Rumeli Hisarı'nda sahnelenen, Amos Gitai 'nin yönettiği, ünlü Fransız oyuncu Jeanne Moreau'nun başrolünü üstlendiği "Işığın Oğulları ile Karanlığın Oğullarının Savaşı" adlı oyunda Roma İmparatoru Titus rolünü canlandırdı.^[7]

Tiyatro oyunculuğunun yanı sıra Gülbeyaz, ‘Estağfurullah Yokuşu, Doktorlar gibi televizyon dizilerinde de oyunculuk yaptı. 2012 yılında İstanbul Tiyatro Festivali Onur Ödülü'ne değer görülen Türel,^[8]^[9] ödül töreninden kısa bir süre önce 1 Mayıs 2012'de İstanbul'da kanser nedeniyle 69 yaşında hayatını kaybetti. Cenazesi 3 Mayıs 2012'de Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Ölümünden sonra 2012 yılında Beyoğlu'ndaki Halep Pasajı'nda yer alan Maya Sahnesi'ne adı verilmiştir.^[10]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Rol aldığı oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

xxxx: Aklın Oyunu
xxxx: Altona Mahpusları : Jean-Paul Sartre - Gürriz Sururi Tiyatrosu
xxxx: Anahtar Sahipleri : İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Bizans Düştü : Turan Oflazoğlu - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Caligula : Albert Camus - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Cimri : Molière - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Deli İbrahim : Turan Oflazoğlu - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Fatih : İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: General Çöp Çatan
xxxx: Işığın Oğulları ile Karanlığın Oğullarının Savaşı
xxxx: Kabare : Joe Masteroff - Gürriz Sururi Tiyatrosu
xxxx: Kendini Bulmak : İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Linç : Kerim Korcan - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Oyun Nasıl Oynanmalı : Vasıf Öngören - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Pygmalion
xxxx: Romeo ve Juliet : William Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Rumi
xxxx: Tek Kişilik Şehir : Behiç Aka - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
xxxx: Yağmurcu : Richard Nash - İstanbul Şehir Tiyatrosu
xxxx: Yunus Emre : İstanbul Şehir Tiyatrosu
1967: Cyrano de Bergerac : Edmond Rostand - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1967: Evvel Zaman İçinde : - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1967: Kendini Bulmak : Luigi Pirandello - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1967: Küçük Prens : Antoine de Saint-Exupéry - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1980: Bahar Noktası : William Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1983: Sevdiğim Adam : Recep Bilginer - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1983: Üçüncü Selim (oyun) : Turan Oflazoğlu - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1985: Antonius ve Cleopatra : William Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1986: Deli Bal : Anton Çehov - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1986: Vahşi Batı : Sam Shepard - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1987: Vişne bahçesi : Anton Çehov - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1988: Aç Sınıfın Laneti : Sam Shepard - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1989: Görüşme - Kutlama - Çağrı : Václav Havel - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1990: Kıral Lear : Wiliam Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1991: Mösyö Butterfly : David Henry Hwang - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1992: Tartuffe : Molière - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1994: Vanya Dayı : Anton Çehov - İstanbul Şehir Tiyatrosu
1995: Nereye Kadar (Good) : Cecil Philip Taylor - Tiyatro İstanbul
1996: Sanat : Yasmina Reza - Tiyatro İstanbul
1997: Abelard ve Heloise: R.Duncan - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
1998: Alacaklılar: August Strindberg - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
1999: Molly S.: Brian Friel - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
2000: Sevilmek: Bilge Karasu - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
2001: Bay Knepp: Jorge Goldenberg - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
2003: Fernando Krapp Bana Mektup Yazmış : Tankred Dorst - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
2004: İki Hayat Sonra : Brian Friel - Knt Oyuncuları
2006: Kumarbazın Seçimi : Patrick Marber - Kent Oyuncuları
2006: Ördek Muhabbetleri : David Mamet - Aksanat Prodüksion Tiyatrosu
2007: Anna Karenina : Tolstoy / Helen Edmundson - Kent Oyuncuları
2008: Karatavuk : David Harrower - Tiyatro Dot
2008: Çıkmaz Sokak Çocukları : Lyle Kessler - Tiyatro İstanbul

Yönettiği oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

1979: Paranın Kiri
1979: Savunma
1990: Duygu Çemberi
1995: Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey
1997: Kuşatma Altında Aşk
1998: Kaç Para Kaç
2000: Herkes Kendi Evinde
2001: Son
2002: Abdülhamit Düşerken
2002: Gülbeyaz
2002: Her Şey Aşk İçin
2003: Estağfurullah Yokuşu
2004: Arap Saçı
2005: Eylül
2005: Kayıt Dışı
2006: Çinliler Geliyor
2006: Sıla
2006: Tutkunum Sana
2007: Doktorlar
2009: Parmaklıklar Ardında
2009: Rina
2010: Lale Devri
2010: Deli Saraylı
2010: Çakal
2011: Uzun Bir Gün

Seslendirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Batıya Doğru Akan Nehir: Bir Küresel Uygarlık Hikâyesi - Türkçe Anlatım Sesi
2007 Öyküler "Ses"leniyor projesinde Deli Dumrul öyküsü
2002 Hititler
Canım Kardeşim (1973) : Tarık Akan
Üç Sevgili (1972) : Tarık Akan
Suçlu (1972) : Tarık Akan
Feryat (1972) : Tarık Akan
Acımak (1985) : Ediz Hun
Çağrı (1976) : Micheal Forest
Garip Kuş (1974) : Ahmet Mekin
Çıkış Yok (1987) : Kevin Costner
Aile Şerefi (1976) : Ahmet Sezerel
Yatık Emine (1974) : Mahmut Hekimoğlu
Namus Borcu (1973) : Hakan Balamir
Baba (1971) : Aytaç Arman

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1964-65: Dünya Üniversiteler Arası Erlangen Festivali'nde En İyi Reji ödülünü aldı ve yönettiği oyunla Türkiye Grup üçüncüsü oldu ("Ayak Bacak Fabrikası").
"Ayak Bacak Fabrikası" rejisiyle En İyi Reji dalında Ulvi Uraz ödülüne değer görüldü.
Avni Dilligil En Iyi Aktör ödülününü "Vahşi Batı" daki rolüyle Erol Keskin ile paylaştı.
Avni Dilligil En İyi Aktör Ödülünü "Tartuffe" deki rolüyle aldı
1996: Avni Dilligil Ödülleri, En İyi Erkek Oyuncu, Abelard ve Heloise (Aksanat)
1999: 4. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri, En Başarılı Erkek Oyuncu: Sanat (Tiyatro İstanbul)
2000: 4. Afife Tiyatro Ödülleri, En İyi Erkek Oyuncu: Sevilmek (Aksanat)
2012: İstanbul Tiyatro Festivali Onur Ödülü (İKSV)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Metin Türel: Galatasaraylı Olmak İçin Bir Fener Maçı Oynaman Lazım". Dinyakos. 24 Mart 2018. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ ^a ^b ^c ^d "Cüneyt Türel ile Söyleşi". artizan. 1 Ocak 1996. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ ^a ^b "CÜNEYT TÜREL - Edebiyat Defteri". edebiyatdefteri.com. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ Şehir Tiyatrolarına Ödül Yağdı, Milliyet gazetesi, 8 Nisan 1993, sayfa 16
^ "Cüneyt Türel - Seslendirme". www.seslendirme.org. 18 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ Avni Dilligil Ödülleri Sahiplerini Buldu, Milliyet gazetesi, 9 Nisan 1997, Sayfa 23
^ "Işığın Oğulları ile Karanlığın Oğullarının Savaşı". www.iksv.org. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ "İstanbul Tiyatro Festivali perdelerini açtı". Al Jazeera Turk -. 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ "Cüneyt Türel". tiyatro.iksv.org. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
^ "Maya Sahnesi Cüneyt Türel isminiyle anılacak". www.cumhuriyet.com.tr. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Cüneyt Türel11 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Sinema Türk'te Cüneyt Türel14 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Metin Türel: Galatasaraylı Olmak İçin Bir Fener Maçı Oynaman Lazım". Dinyakos. 24 Mart 2018. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[:0-2] "Cüneyt Türel ile Söyleşi". artizan. 1 Ocak 1996. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[:1-3] "CÜNEYT TÜREL - Edebiyat Defteri". edebiyatdefteri.com. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[4] Şehir Tiyatrolarına Ödül Yağdı, Milliyet gazetesi, 8 Nisan 1993, sayfa 16

[5] "Cüneyt Türel - Seslendirme". www.seslendirme.org. 18 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[6] Avni Dilligil Ödülleri Sahiplerini Buldu, Milliyet gazetesi, 9 Nisan 1997, Sayfa 23

[7] "Işığın Oğulları ile Karanlığın Oğullarının Savaşı". www.iksv.org. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[8] "İstanbul Tiyatro Festivali perdelerini açtı". Al Jazeera Turk -. 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[9] "Cüneyt Türel". tiyatro.iksv.org. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[10] "Maya Sahnesi Cüneyt Türel isminiyle anılacak". www.cumhuriyet.com.tr. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Cüneyt Türel nedir?, Cüneyt Türel anlamı nedir?, Cüneyt Türel ne demektir?