Binghamton, New York

Binghamton, New York
Binghamton, New York
Şehir
	City of Binghamton; Binghamton Şehri
	Takma adlar: Misafir Odası Şehri, Dünyanın AtlıkarĦnca Başkenti, Fırsat Vadisi
	Slogan: Övŭncǘ Geri Getirme.
	; Metropoliten Binghamton'un New York eyaleti içindeki konumu.
	Binghamton, New York Binghamton'un ABD'deki konumu.
Ülke	ABD
Eyalet	New York
Kontluk	Broome County
İdare
• Belediye Başkanı	Matthew T. Ryan (Demokratik Parti (ABD))
Yüzölçümü
• Şehir	28.9 km²
• Su	6 mil² (1,7 km²)
Rakım	260 m
Nüfus (2010)Nüfus Sayımı
• Şehir	47.376
• Yoğunluk	1743.9/km²
• Metropol	251.725
Zaman dilimi	UTC-05.00 (EST)
• Yaz (YSU)	UTC-04.00 (EDT)
Alan kodu	607
	Resmî site; cityofbinghamton.com

Binghamton, Amerika Birleşik Devletleri, New York eyaletinde Pensilvanya sınırına yakın, Susquehanna ve Chenango nehirlerinin yatağı olan vadide kurulmuş bir şehirdir. Triple Cities olarak bilinen, Binghamton, Endicott ve Johnson City’den oluşan üçlü şehirlerin oluşturduğu metropoliten alanın (Greater Binghamton metropolitan area) da merkezidir (Broome County). Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 47.376’dır.^[1]

New York şehrine kara yolu ile yaklaşık 3 saatlik mesafede bulunan Binghamton’da yerel bir de havaalanı (Binghamton Regional Airport) bulunmaktadır.

Bir dönem önemli bir sanayi merkezi ve ulaşım kavşağı olan kentte, 1990’lara kadar tütün, ayakkabı ve ileri teknoloji endüstrisi kalkınmanın motorları olmuşlardır. 1950’de 85.000’i bulan nüfus, 20. Yüzyılın ikinci yarısında dereceli olarak azalmış, üretim endüstrilerinin bölgeden çekilmesiyle kent önemini ve canlılığını yitirmiştir. Son dönemde kenti hizmet ve eğitim sektörü ayakta tutmaktadır. Binghamton üniversitesi, Broome Community College (iki yıllık yüksek okul) ve New York Eyalet üniversitesine bağlı tıp fakültesi uygulama hastanesi (Clinical Campus of Upstate Medical University) kentte bulunan üç yükseköğrenim kurumudur.

Coğrafya ve iklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehrin coğrafi konumunun bir sonucu oldukça sert geçen kışları, diğeri de içinden geçen iki nehrin yol açtığı sel baskınlarıdır. Yazlar ılık ve yağışlı, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Kar yağışı yıllık ortalama 196 cm’yi bulur. Ocak ayı ortalaması en yüksek -1,5 °C, yılın en sıcak ayı temmuz ortalaması ise 25,8 °C’dir.^[2]

Bahar aylarında nehirlerin taşması şehirde alışılagelen bir durumdur. Buna yönelik alınan tedbirlerin (sel duvarları) yetersiz kaldığı 2006 ve 2011 yılında yaşanan sel felaketleri önemli maddi hasara yol açmıştır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Binghamton adını, 1792’de çevre arazilerin neredeyse tamamını satın alan Philadelphia’nın varlıklı iş insanı ve kongre üyesi William Bingham’dan (1752– 1804) alır. Kente ilk yerleşim 1802 tarihlidir. Binghamton 1834'te kasabaya, 1867’de bir şehre dönüşür. Şehrin ilk belediye başkanı Pennsylvania Kömür şirketi sekreteri Abel Bennett olur.^[2]

Alkolizm tedavisi üzerine uzmanlaşmış ilk merkez olan New York State Inebriate Asylum 1858’de Binghamton'da kurulur. Merkez 1879’da genel bir akıl hastanesine dönüşür. Isaac Perry tarafından tasarlanan ilk binası tarihî eserler kapsamında koruma altında bulunan akıl hastanesi hizmetine Upstate Medical University ’ye bağlı olarak devam etmektedir.

Başlangıçta tarım ürünleri pazarı niteliğindeki küçük bir şehir olan Binghamton’un kaderi demiryolunun gelmesiyle değişir. 20. yüzyıl başlarında Amerika Birleşik Devletlerinin en büyük ikinci puro üreticisi konumuna yükselir. 1920’lerde çalışanlarının sosyal refahına verdiği önemle bilinen Endicott Johnson ayakkabı fabrikası özellikle Avrupa'dan göç edenlerin şehre olan talebini daha da arttırır.^[2]

İkinci Dünya Savaşı sırasında yükselişe geçen ve kısa sürede önde giden teknoloji şirketlerinden birine dönüşen IBM bölgenin teknoloji ve savunma sanayii merkezi konumuna gelmesinin kapısını açar. IBM dışında önemli bir firma da 1929’da ilk uçuş simülatörünü geliştiren Link Aviation Devices’tır. General Electric ve Ansco bir dönem şehirde fabrikaları bulunan diğer tanınmış kuruluşlardır.

1950’lerde en parlak dönemini yaşayan kent, otomobil kullanımının yaygınlaşmasıyla yeni oluşan yerleşimler ve banliyölere kayan işletmeler yüzünden canlılığını yitirmeye başlar. Karayolu taşımacılığı Binghamton’u bölgenin demiryolu merkezi konumundan eder. Kentin ekonomisine asıl darbe 1990’larda soğuk savaş sonrası savunma ve ileri teknoloji yatırımlarının yavaşlamasıyla gelir.^[2]

1989’da IBM’in toplam 6 araştırma laboratuvarı ve 12 fabrikasından birer tanesi Endicott’da bulunmaktayken, 90'lar boyunca şirket yatırımlarını başka bölgelere kaydırmış, gerek çalışan sayısı gerekse üretim kapasitesi azalmış, nihayet 2001’de üretim birimi tamamen kapanmıştır.^[3] Bazı üretim ve araştırma yapıları yerel firmalara satılmıştır. IBM öncesiyle kıyaslanamasa da hâlen bölgede varlığını hissettirmekte, Endicott’da kalan birkaç merkezde 800 kişiye iş olanağı sağlamaktadır.^[4]

Binghamton üniversitesinin kent kalkınmasına potansiyel katkısı ancak son yıllarda ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu doğrultuda üniversite Kamu ilişkileri fakültesini şehir merkezindeki yeni binaya taşımış, bu bölgede öğrenci yurtları tesis etmeye başlamıştır.

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Binghamton'un aşağıdaki şehirler ile kardeş şehir antlaşmaları vardı:^[5]

Şu şehirle ise yerel bir kardeş şehir projesi bulunmaktadır:

El Charcón, El Salvador

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Binghamton Tarihi Eski Şehir Konağı
Binghamton Broome Kontlugu adliye merkezi
Bir kismi Binghamton Sehir idare merkezi olan Government Plaza binası
Binghamton Court Street Sokagi Kent Merkezi
Koruma Altında bulunan tarihi tren istasyon binası
Binghamton havadan
Chenango ve Susquehanna nehirlerinin birleştiği noktada kurulan Confluence Park
Binghamton - Sehir yenileme projesi için bina edilen 20 Hawley Street'teki yeni bina
Binghamton - Binghamton Üniversitesi sehir merkezi kampusu
Binghamton - New York eyaleti alkolizm için akil hastanesi

Panorama[değiştir | kaynağı değiştir]

Geceleyin Binghamton merkezinin panoraması

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

New York

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "http://factfinder2.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_PL_GCTPL2.ST05&prodType=table". 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)
^ ^a ^b ^c ^d "http://en.wikipedia.org/ansiklopedi/Binghamton,_New_York". 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)
^ IBM endicott tarihi: http://www-03.ibm.com/ibm/history/exhibits/endicott/endicott_chronology.html 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "http://www.wbng.com/news/local/Keeping-IBM-Local-150531745.html". 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)
^ "Binghamton, New York". Interactive City Directory. Sister Cities International. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2013.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Binghamton, New York ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Binghamton Şehri Resmî sitesi (İngilizce)
DMOZ Open Directory Projesi "Binghamton" maddesi (İngilizce)
Wikivoyage "Binghamton" maddesi (İngilizce)
Büyük Binghamton Konferans ve Ziyaretciler Burosu ziyaretciler rehberi (İngilizce)

[ftn1-1] "http://factfinder2.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_PL_GCTPL2.ST05&prodType=table". 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)

[ftn3-2] "http://en.wikipedia.org/ansiklopedi/Binghamton,_New_York". 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)

[ftn4-3] IBM endicott tarihi: http://www-03.ibm.com/ibm/history/exhibits/endicott/endicott_chronology.html 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[ftn5-4] "http://www.wbng.com/news/local/Keeping-IBM-Local-150531745.html". 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2012. |başlık= dış bağlantı (yardım)

[5] "Binghamton, New York". Interactive City Directory. Sister Cities International. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d New York eyaleti
Konular	Tarih
Politika	İdari yapılanma Seçim bölgeleri Valiler Senatörler
Bölgeler	Adirondack Dağları Allegheny Platosu Capital District Catskill Dağları New York Finger Gölleri Hudson Vadisi Long Island Bin Ada Takımadası Upstate Western
Büyük şehirler	Albany–Schenectady–Troy Binghamton Buffalo–Niagara Falls Elmira–Corning Glens Falls Ithaca Kingston New York Rochester Syracuse Utica–Rome Watertown
İller	Albany Allegany Bronx Broome Cattaraugus Cayuga Chautauqua Chemung Chenango Clinton Columbia Cortland Delaware Dutchess Erie Essex Franklin Fulton Genesee Greene Hamilton Herkimer Jefferson Kings Lewis Livingston Madison Monroe Montgomery Nassau New York Niagara Oneida Onondaga Ontario Orange Orleans Oswego Otsego Putnam Queens Rensselaer Richmond Rockland County Saint Lawrence Saratoga Schenectady Schoharie Schuyler Seneca Steuben Suffolk Sullivan Tioga Tompkins Ulster Warren Washington Wayne Westchester Wyoming Yates

Binghamton, New York nedir?, Binghamton, New York anlamı nedir?, Binghamton, New York ne demektir?