Amerikan milliyetçiliği, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bir sivil milliyetçilik, kültürel milliyetçilik, ekonomik milliyetçilik veya etnik milliyetçilik biçimidir. Amerikalılar'in bir millet olduğunu ve Amerikalıların kültürel bütünlüğünü desteklediğini iddia eden milliyetçiliktir. Genel anlamda, Amerikalı kültürüne, diline ve tarihine duyulan sevgiden ve ABD ile Amerikalılar halkından kaynaklı gurur duygusundan esinlenen siyasi ve sosyal hareketler ve düşünceler içerir. Amerikan milliyetçileri genellikle kendilerini Britanyalıdan ziyade ağırlıklı olarak Amerikalılar olarak görüyorlar.

Milliyetçiliğin dört biçimi de tarihsel döneme bağlı olarak ABD tarihi boyunca ifadesini bulmuştur. Hans Kohn gibi Amerikalı bilim insanları, Birleşik Devletler hükûmetinin, ortak dil ve kültürel geleneklere dayanan yasal ve rasyonel vatandaşlık kavramlarına dayanan bir sivil milliyetçiliği kurumsallaştırdığını belirtmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları, ülkeyi klasik liberal ve bireyci ilkeler üzerine kurmuştur.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri kökenlerini Britanya tarafından 17. ve 18. yüzyılın başlarında kurulan On Üç Koloniye kadar takip eder. Yerliler, ilk "Amerikalı" olma duygusunun ortaya çıktığı 18. yüzyılın ortalarına kadar Britanya ile özdeşleştiler. Albany Planı, 1754'te koloniler arasında bir birlik önerdi. Başarısız olmasına rağmen, gelecekteki bağımsızlık tartışmaları için bir referans görevi gördü.

Kısa bir süre sonra, koloniler, temsil edilmeyen vergilendirme de dahil olmak üzere, Britanya Parlamentosu tarafından kabul edilen yasalar hakkında birkaç ortak şikayetle karşı karşıya kaldılar. Amerikalılar genel olarak, Londra'daki Parlamento'nun değil, yalnızca kendi sömürge yasama meclislerinin vergi geçirebileceği konusunda hemfikirdi. Parlamento aksi yönde şiddetle ısrar etti ve uzlaşma sağlanamadı. Londra hükûmeti, Boston Çay Partisi için Boston'ı cezalandırdı ve On Üç Koloni birleşti ve 1774'ten 1789'a kadar süren Kıta Kongresi'ni kurdu. 1774'ten 1789'a kadar sürdü. 1775'te çatışmalar patlak verdi ve duygu, özellikle Thomas Paine'in Amerikan milliyetçiliğine yaptığı çağrıdan etkilenerek, 1776'nın başlarında bağımsızlığa yöneldi. Onun broşürü Common Sense, 1776'da kaçak bir en çok satan oldu. Kongre, oybirliğiyle, yeni bir ulusun, Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulduğunu ilan eden bir Bağımsızlık Bildirgesi yayınladı. Amerikan vatanseverleri, Amerikan Devrimi Savaşı'nı kazandı ve 1783'te Britanya'dan cömert barış koşulları aldı. Sadıklar (Kral III. George'a sadık) azınlık kalabilir veya ayrılabilir, ancak yaklaşık %80'i kaldı ve tam Amerikan vatandaşı oldu. Yeni ritüeller ve törenler ve yeni bir bayrak ile birlikte sık yapılan geçit törenleri, Amerikan milliyetçiliğinin ruhunu ifade etmek için popüler fırsatlar sağladı.

Yeni ulus, Konfederasyon Maddeleri tarafından kurulan çok zayıf ulusal hükûmet altında faaliyet gösterdi ve çoğu Amerikalı, ulusa olan sadakatinden önce devletlerine sadakatini koydu. George Washington, Alexander Hamilton ve James Madison liderliğindeki milliyetçiler, 1787'de Kongre'ye bir anayasa konvansiyonu çağrısında bulundular. Bu, her eyalette tartışılan ve oybirliğiyle kabul edilen güçlü bir ulusal hükûmet için Anayasa'yı üretti. 1789'da Washington'un ilk Başkan olmasıyla yürürlüğe girdi.

1858'deki bir konuşmada, geleceğin başkanı Abraham Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri'nde ulusal birlik için bir güç olarak Bağımsızlık Bildirgesi'nin ilkelerinden kaynaklanan bir Amerikan yurttaşlık milliyetçiliği biçimine atıfta bulundu ve bunun farklı etnik gruplardan çeşitli halkları birleştirmenin bir yöntemi olduğunu belirtti. ortak bir uyrukta soylar:

O günlerle olan bağlarını kan bağıyla takip etmek için bu tarihe baksalar, hiçbirinin olmadığını görürler, kendilerini o şanlı çağa geri taşıyamazlar ve bizden bir parça olduklarını kendilerine hissettirirler, ama o eskilere baktıklarında Bağımsızlık Bildirgesi o yaşlı adamların "Biz bu gerçekleri apaçık, tüm insanların eşit yaratıldığını kabul ediyoruz" dediklerini ve o gün öğretilen ahlaki duygunun bu adamlarla olan ilişkilerini kanıtladığını hissettiklerini buluyorlar. içlerindeki tüm ahlaki ilkelerin babasıdır ve sanki Bildirgeyi yazanların kanının kanı ve etlerinin etiymiş gibi bunu talep etme hakları vardır ve öyledirler. O Bildirge'deki, yurtsever ve özgürlük seven insanların kalplerini birbirine bağlayan, tüm dünyadaki insanların zihinlerinde özgürlük sevgisi var olduğu sürece bu yurtsever kalpleri birbirine bağlayacak olan elektrik kablosu budur.

— — Abraham Lincoln, Chicagolu seçmenlere hitaben, 10 Temmuz 1858

İç savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyaz Güneyliler giderek daha fazla yabancılaşmış hissettiler. Saldırgan kölelik karşıtı Kuzeyliler hızla büyüyen batı bölgelerine köle alma yeteneklerini sona erdirmeye çalıştıkça kendilerini ikinci sınıf vatandaş olarak gördüler. Kölelikle bu kadar iç içe olduğu için millete bağlılıklarının devletlerine ve yaşam tarzlarına bağlılıklarından daha mı baskın olduğunu, köle sahibi olup olmadıklarını sorguladılar. Lincoln'ün seçilmesinin Güney'deki köle devletlerinin çoğu için ayrılıp kendi yeni uluslarını kurmaları için bir işaret olduğu 1860 gibi geç bir tarihte olsa da, bir Güney milliyetçiliği duygusu ortaya çıkmaya başlamıştı. Konfederasyon hükûmeti milliyetçiliğin gerçek olduğunda ısrar etti ve bağımsızlık ve milliyetçilik adına nüfusa artan yükler getirdi. Konfederasyonların şiddetli savaş sicili, bağımsızlık için ölüme bağlılıklarını gösteriyor. Hükûmet ve ordu uzlaşmayı reddetti ve 1865'te askeri olarak bunaltıldı. 1890'lara gelindiğinde, beyaz Güney, Konfederasyonun Kayıp Davası'nın yeni inşa edilmiş anısına olan inancıyla haklı çıktı. Kuzey, Güney'deki siyah seçmenlerin ırk ayrımcılığını ve haklarından mahrum bırakılmasını kabul etmeye ya da en azından hoş görmeye başladı. Amerikan milliyetçiliğinin ruhu Dixie'ye geri dönmüştü.

Kuzey'in Amerikan İç Savaşı'ndaki zaferi, Amerikan ulusal kimliğinde önemli bir geçişe işaret ediyordu. On Dördüncü Değişikliğin onaylanması, Birleşik Devletler vatandaşı olma kriterleri gibi temel ulusal kimlik sorununu çözdü. Amerika Birleşik Devletleri'nin veya bu bölgelerin toprak sınırlarında doğan ve onun yargı yetkisine tabi olan herkes, etnik köken veya sosyal statüden bağımsız olarak bir Amerikan vatandaşıydı (çekinceleri olan yerliler 1924'te vatandaş olurken, çekinceleri olmayan yerliler her zaman vatandaştı).

Çok hızlı büyüyen bir sanayi ekonomisi ile Avrupa, Kanada, Meksika ve Küba'dan göçmenler ağırlandı ve milyonlarca insan geldi. Tam vatandaş olmak, beş yıllık bir süre boyunca evrakları doldurmak için kolay bir süreçti.

Ancak, yeni Asyalı gelenler hoş karşılanmadı. 1880'lerde Çinli göçmenlerin çoğuna kısıtlamalar ve 1907'de Japonların çoğuna gayri resmi kısıtlamalar getirildi. 1924'te herhangi bir Asyalının Amerika Birleşik Devletleri'ne girmesi zordu, ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde Asyalı ebeveynlerden doğan çocuklar tam vatandaştı. Kısıtlamalar 1940'larda Çinliler ve 1965'te diğer Asyalılar için sona erdi.

Modern ABD'de milliyetçilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Milliyetçilik ve Amerikancılık, modern Amerika Birleşik Devletleri'nde konular olmaya devam ediyor. Örneğin siyaset bilimci Paul McCartney, bir inanç ve misyon duygusuyla tanımlanan bir ulus olarak Amerikalıların çıkarlarını insanlığın çıkarlarıyla eşitleme eğiliminde olduklarını ve bunun da küresel duruşlarını şekillendirdiğini savunuyor. Bazı durumlarda, bir tür etnosentrizm ve Amerikan istisnacılığı olarak kabul edilebilir.

Amerikan siyasetinde tarih boyunca yer alan kendine özgü koşullar nedeniyle, milliyetçiliği hem bir dizi liberal, evrensel siyasi ideale bağlılık hem de bu ilkeleri küresel olarak yaymak için algılanan bir sorumluluk açısından gelişmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nin liberal değişimi yaymaktan ve demokrasiyi dünya siyaseti ve yönetişimi boyunca teşvik etmekten sorumlu olduğu anlayışını kabul etmek, neredeyse tüm Amerikan dış politikasını tanımladı. Bu nedenle, demokrasinin desteklenmesi sadece dış politikanın başka bir ölçüsü değil, daha çok ulusal kimliklerinin ve siyasi kararlılıklarının temel özelliğidir.

2001'deki 11 Eylül saldırıları, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir milliyetçi ifade dalgasına yol açtı. Buna, yalnızca düşük gelirli Amerikalıları değil, aynı zamanda orta sınıf ve üst sınıf vatandaşları da içeren askere almada bir artış eşlik etti.

Donald Trump'ın başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Başkan Donald Trump bir milliyetçi olarak tanımlandı ve bu terimi kendisi benimsedi. Eski Beyaz Saray Baş Stratejisti Steve Bannon, Başkan Stephen Miller'ın Kıdemli Danışmanı, Ulusal Ticaret Konseyi Direktörü Peter Navarro, Başkan Sebastian Gorka'nın eski Yardımcısı, Başkan'ın Özel Yardımcısı Julia Hahn, eski Stratejik İletişim Başkan Yardımcısı Yardımcısı Michael Anton, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ticaret Bakanı Wilbur Ross, Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, eski Ulusal İstihbarat Direktör Vekili Richard Grenell, eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John R. Bolton ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn, federal hükûmet içinde bir "milliyetçi kanadı" temsil etmekte olduğu tanımlandı.

Şubat 2017'de The Atlantic'te yayınlanan bir makalesinde gazeteci Uri Friedman, "popülist ekonomik milliyetçiyi", Trump'ın Cumhuriyetçi Ulusal Parti'ye yaptığı açıklamalarda tanıtılan "19. yüzyıl ABD Başkanı Andrew Jackson'ın "popülizmini" örnek alan yeni bir milliyetçi hareket olarak tanımladı. Stephen Miller ve Steve Bannon tarafından yazılan bir konuşmada Kongre. Miller, yardımcısı olarak çalışırken Senatör Jeff Sessions'ın "ulus-devlet popülizmi" biçimini benimsemişti. Eylül 2017'ye kadar, Washington Post gazetecisi Greg Sargent, Bannon, Breitbart, Miller tarafından "tanımlanan" "Trump'ın milliyetçiliğinin" ve "Trump çevresindeki "popülist ekonomik milliyetçi" birliğin geri kalanının" Trump seçmenleri arasında titrek bir desteğe sahip olmaya başladığını gözlemledi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Amerikan istisnacılığı
• Amerikanizm
• Liberal milliyetçilik
• Pax Americana
• Beyaz milliyetçiliği

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• İngilizce Vikipedi'deki 'American nationalism' (Amerikan milliyetçiliği) maddesinde bulunan kaynaklar