Çeçil

Çeçil
Çeçil
Alternatif isim	Sacak, Tel, Dil ve Örgü
Ülke(ler)	Ermenistan, Türkiye , Gürcistan
Türü	Peynir
Ana malzemeler	İnek sütü

Çeçil veya civil peynir, Erzurum, Kars, Ardahan^[1] ve Iğdır genelinde üretilen yağı alınmış sütten yapılan ve iplik şeklinde olmasından dolayı tel peynir de denilen yumuşak, tuzlu bir peynir çeşididir. Bazı yörelerde "Çeçil, Sacak, Tel, Dil ve Örgü" Peynir olarak da anılır. Yağlı bir peynirdir. Sodyum oranı diğer peynirlere oranla daha yüksektir, küflendikten sonra da yenilebilir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

"Çeçil" adı Gürcüce "çeçili" (ჩეჩილი) kelimesinden gelir. Gürcüce "çeçili", Türkçede "ditmek" olarak bilinen "çeçavs" (ჩეჩავს) fiilinden türemiş bir kelimedir ve tel tel hale getirmek, birbirinden ayırmak gibi anlamlara gelir. Yün tarağında yünün tellere ayırarak kabartılması da aynı fiille ifade edilir. Çeçil peyniri Gürcücede yaygın biçimde "çeçili kveli" (ჩეჩეილი ყველი) olarak adlandırılır. Çeçili kelimesi, Acara diyalektinde "çleçili" (ჩლეჩილი) biçiminde de bilinir. "Çeçil" kelimesi Türkçeye ve başka dillere Gürcüceden girmiştir.^[2]^[3]

Türkiye'de Yörelere Göre Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Erzurum Civil Peyniri[değiştir | kaynağı değiştir]

Erzurum civil peyniri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.^[4]^[5] ^[6]

Erzurum Küflü Civil Peyniri (Göğermiş Peynir)[değiştir | kaynağı değiştir]

Basma tip Civil peynirinde olgunlaşma sırasında spontan gelişen mavi-yeşil küfler peynire özel bir lezzet katmakta ve yöre tüketicisi için büyük bir tercih unsuru olmaktadır. Bu peynirlere yöresel ifadeyle “göğermiş peynir” ismi verilmektedir. Erzurum Küflü Peyniri yapımında kullanılacak olan Civil Peyniri coğrafi işaret tescili yapılmış olan Erzurum Civil Peyniri olmalıdır.Erzurum Küflü Civil Peyniri (Göğermiş Peynir) Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.^[7]^[8]

Ermenistan'da Yörelere Göre Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan'da çeşitleri vardır.^[9]

Gürcistan'da Yörelere Göre Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Meskhuri Chechili^[10]
Acharuli Chlechili^[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Civil Peyniri". Yemek.com. 26 Kasım 2015. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
^ Taner Artvinli, Artvin Etimoloji Sözlüğü, İstanbul, 2022, s. 127, ISBN 9786057354075
^ Gürcü Halkının Etnografya Sözlüğü: Acara (Gürcüce: „ქართველი ხალხის ეთნოლოგიური ლექსიკონი: აჭარა"), Batum, 2018, s. 520 1 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 9789941802737
^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/37987^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38020^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/05bc22a5-1b81-4d89-8c62-8b03feca0f0b.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Petrosian., I. and Underwood., D. (2006). Armenian Food: Fact, Fiction and Folklore. Yerkir Publishing, Bloomington, Indiana, USA.
^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
^ "Acharuli chlechili Cheese - Arca del Gusto". Slow Food Foundation (İngilizce). 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.

Erzurum ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Peynir ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Civil Peyniri". Yemek.com. 26 Kasım 2015. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.

[2] Taner Artvinli, Artvin Etimoloji Sözlüğü, İstanbul, 2022, s. 127, ISBN 9786057354075

[3] Gürcü Halkının Etnografya Sözlüğü: Acara (Gürcüce: „ქართველი ხალხის ეთნოლოგიური ლექსიკონი: აჭარა"), Batum, 2018, s. 520 1 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 9789941802737

[4] "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021.

[5] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mart 2021.

[6] ttps://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/37987^{[ölü/kırık bağlantı]}

[7] ttps://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38020^{[ölü/kırık bağlantı]}

[8] ttps://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/05bc22a5-1b81-4d89-8c62-8b03feca0f0b.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}

[Petrosian_and_Underwood-9] Petrosian., I. and Underwood., D. (2006). Armenian Food: Fact, Fiction and Folklore. Yerkir Publishing, Bloomington, Indiana, USA.

[10] "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.

[11] "Acharuli chlechili Cheese - Arca del Gusto". Slow Food Foundation (İngilizce). 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

g t d Türk mutfağı peynirleri
Yöresel doğal peynirler	Abhaz peyniri · Adıyaman Sincik peyniri · Aho peyniri · Antep peyniri · Armola peyniri · Bacu peyniri · Balkabağı küp peyniri · Beyaz peynir · Çaycuma mozzarella peyniri · Çeçil · Çerkes peyniri · Çirek peyniri · Çoban peyniri · Çökelek · Deleme peyniri · Dil peyniri · Divle obruk peyniri · Dövme peyniri · Ezine peyniri · Gorcola peyniri · Hellim · Herki peyniri · Kadina peyniri · Kandirif peyniri · Kars gravyer peyniri · Kaşar · Kelle peyniri · Kirli hanım peyniri · Kolot peyniri · Kopanisti peyniri · Krem peynir · Kuşbaşı peyniri · Külek peyniri · Künefe peyniri · Küp peyniri · Lavaş peyniri · Malakan peyniri · Malatya peyniri · Manyas lor peyniri · Maraş peyniri · Mengen peyniri · Mihaliç peyniri · Motal peyniri · Pestigen · Saganaki peyniri · Sürke · Teleme peyniri · Telli peynir · Tire çamur peyniri · Tomas peyniri · Tulum peyniri · Türkmen saçak peyniri · Urfa peyniri · Van otlu peyniri · Varto keçi peyniri · Wiyana wanda peyniri
İşlenmiş peynirler	Eritme peyniri · Eritme krem peynir · Eritme örgülü peynir · Eritme telli peynir · Eritme dilli peynir · Eritme beyaz peynir · Eritme top peynir · Eritme çubuk peynir · Kahvaltılık peynir (Kahvaltı keyfi) · Üçgen peynir · Tost peyniri · Eritme kuymaklık peynir
Peynir üretme teknikleri	Pasta filata
Peynir yapma malzemeleri	Peynir mayası · Şirden mayası · Peynir tuluğu · Külek · Peynir küpü · Kadel

Çeçil nedir?, Çeçil anlamı nedir?, Çeçil ne demektir?