Harabatilik Nedir?

Harabati Baba Tekkesi

12 dil

• العربية
• Български
• Čeština
• Deutsch
• English
• Français
• Македонски
• Русский
• Slovenčina
• Slovenščina
• Shqip
• Српски / srpski

Bağlantıları değiştir

Koordinatlar: 42°00′07″K 20°57′20″D / 42.00194°K 20.95556°D / 42.00194; 20.95556

Vikipedi, özgür ansiklopedi

(Harabatilik sayfasından yönlendirildi)

Harabati Baba Tekkesi

Tekke bahçesi
Temel bilgiler
Konum	Kalkandelen, Makedonya
Koordinatlar	42°00′07″K 20°57′20″D / 42.00194°K 20.95556°D / 42.00194; 20.95556
İnanç	Şii İslam (Alevi-Bektaşi)
Durum	Faal
Mimari
Mimar(lar)	Harabati Baba
Mimari tür	Tekke
Mimari biçim	Osmanlı
Tamamlanma	1538
Özellikler
Malzemeler	Doğal taş, ahşap

Harabati Baba Tekkesi veya Sersem Ali Baba Dergâhı, (Makedonca: Арабати Баба Теќе) MS 1538 yılında inşa edilmiş, günümüzde Makedonya'nın Kalkandelen şehrinde bulunan Osmanlı-Türk dini eserlerinden biridir.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Harabati Baba Tekkesi, Makedonya'nın kuzeybatısında bulunan Kalkandelen şehrinde yer alır. Şehrin bir kenarında konumlanan bu dinî külliyenin içinde birçok yapı, bahçe bulunur. Duvarlarla çevrili tekke külliyesinin büyük ve gösterişli bir giriş kapısı vardır. Kapısı üzerinde kule bulunur.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Tekke, 1538 yılında Sersem Ali Baba veya Server Ali Baba adlarıyla anılan Bektaşi babası tarafından kurulmuştur.^[1] 1799 yılında Kosova Valisi Recep Paşa'nın kuruculuğunda bir vakıf, tekkenin içinde oluşturulmuştur.^[2] Dergâhın içindeki Mavi Konak adlı yapıyı Recep Paşa'nın veremli kızı Fatma Hanım'ın yüksekte daha temiz hava alması için yaptırdığı düşünülür.^[3]

Tekkenin kurucusu olan Server Ali Baba, Kalkandelen'e gelmeden önce Bektaşilik'te “dedebabalık” makamını kuran ve 1520'de ilk dedebaba olarak Hacıbektaş'taki dergâhta bu posta oturan kişidir.^[4] Ayrıca, Kanuni Sultan Süleyman'ın ilk eşi olan Mahidevran Sultan'ın ağabeyi olması nedeniyle Osmanlı sarayı ile yakın ilişki içinde bulunmuş, Hacı Bektaş Dergâhına yerleşmeden önce devlet kademesinde mîr-i miran (beylerbeyi) rütbesine kadar yüksemiş bir devlet adamıdır.^[5] “Sersem” lakabını alışı ile ilgili rivayet şöyledir:^[5] Ali Baba gördüğü bir rüya üzerine devlet işlerini bırakıp Hacı Bektaş Veli dergâhında dinî hayata geçmek için padişahtan izin istemişti. Bu kararına şaşıran Sultan Süleyman “Sen sersem mi oldun? Vezîrlik bırakılır da orada Dervîşlik mi yapılır” deyince “Kabûlümdür Sultânım, varsın bana Sersem Alî desinler. Fakir müsaadenizi ricâ ederim”, diye cevap vermiş ve padişah da izin vermiştir.

Mahidevran Sultan'ın Hürrem Sultan'ın entrikaları ile saraydan sürülmesinden sonra ağabeyi Sersem Ali Baba'nın Hacı Bektaş Veli dergâhından uzaklaştırıldığı ve Kalkandelen'e geldiği düşünülür. Ali Baba, Kalkandelen'e gidişinden bir süre sonra Anadolu'da çıkan Celali isyanları nedeniyle Kanuni tarafından geri çağrıldı. Kalender Çelebi İsyanı'ndan sonra Anadolu'daki faaliyetlerine son verilen ve postnişinsiz kalan Hacıbektaş Veli Dergâhı'nda ikinci kez dedebaba unvanı ile posta oturdu ve orada hayatını kaybetti. Kalkandelen'deki Harabati Baba Dergâhının bahçesinde Sersem Ali Baba'nın makamı bulunur.^[4]

Kalkandelen'deki tekke adını, Sersem Ali Baba'nın ölümünden sonra yerine geçen dedelerden birisi olan Harabati Baba'dan alıyor. 16. yüzyılda Malatya'dan Kalkandelen'e gelen Harabati Baba tekkeyi dergâh haline sokmuştur.^[6] Yüzyıllar boyu dergâhın geniş bahçesinde tarım ve hayvancılık yapılmıştır.^[6]

Dergâh, Kosova Valisi Recep Paşa döneminde gelişip önem kazanmıştır.^[7] Recep Paşa, dergâha 50 hektarlık arazi vakfedip yeniden yaptıran kişidir. Mezarı, dergâhın bahçesindedir.

1945 yılında kapatılan dergâh, 1948 yılında eşkıyalar tarafından yakıldı. Ayrıca, Yugoslavya döneminde, yapılar turistik bir tesise dönüştürüldü; içinde otel, lokanta, disko işletilmiştir.^[1]

Yugoslavya'nın dağılması ile 1992'de dergâhın Kış Evi ve Meydan Evi gibi bazı bölümleri yeniden açılarak dergâh canlandırıldı. 2001'deki Ohri Çerçeve Antlaşması'ndan sonra otel, restoran olarak kullanılan bölümler kapatıldı.^[6] 2003 yılında dergâhın kullanımı konusu Sünni Birliği ve Bektaşi Birliği arasında dava konusu oldu.^[6] İddialara göre, 2010'da bazı bölümleri sünniler tarafından şiddet yoluyla ele geçirildi.^[8]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Tekke külliyesinde bir kısım
• 
  Tekkeden ayrıntı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ ^{a b} Balkan Travellers - Tito, Teto and Some Troubled Tourism Await You in Tetovo, Macedonia, Erişim tarihi:23.11.2012 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
2. ^ Džemal Ćehajić, Društveno-politički religiozni, književni i drugi aspekti derviških redova u jugoslavenskim zemljama, Prilozi za orijentalnu filologiju, Orijentalni institut u Sarajevu, Saraybosna 2000 22 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Boşnakça)
3. ^ "Demet Sevimli, Merhaba Rumeli yazı dizisi 4, Milliyet gazetesi, 24.09.2009". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
4. ^ ^{a b} "Dedebabalık ve Sersem Ali Baba, Düşünce Denizi bloğu 26.11.2006". 15 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2012. 
5. ^ ^{a b} Yaşar Kalafat, Bedri Noyan Dedebaba ve Balkanlarda Bektaşilik, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Sayı 6, Yıl 1998^{[ölü/kırık bağlantı]}
6. ^ ^{a b c d} "Devrim Sevimay, Merhaba Rumeli Yazı Dizisi 4, Milliyet Gazetesi, 24.09.2009". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2012. 
7. ^ "Övgün Ahmet Ercan, Kalkandelen ilke Bektaşi Dergâhından Çıkarılan Ders, 20.11.2010". 20 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2012. 
8. ^ "Makedonya Harabati Baba Bektaşi Dergâhı Kundaklandı, Cemvakfi.org.tr sitesi, 21.12.2010". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2012. 

Wikimedia Commons'ta Harabati Baba Tekkesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Harabati_Baba_Tekkesi&oldid=32534446" sayfasından alınmıştır

Kategori:

• Bektaşi tekkeleri
• Kuzey Makedonya'daki dinî yapılar
• Kalkandelen

Gizli kategoriler:

• Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
• Ölü dış bağlantıları olan maddeler
• Vikiveri'de OSM ilişki kimliği olmayan bilgi kutusu için harita işaretleyici
• Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar
• Haritalı sayfalar

---

Sözlük Nedir Kategorisinden Haberler

• Titreme Nedir?
• Bit otu Nedir?
• Nazır Nedir?
• şadabı Nedir?
• Hışıl Nedir?
• Kaltabanlık Nedir?
• Müstehlik Nedir?
• Kaptırma Nedir?
• ihtar Nedir?
• Banka cüzdanı Nedir?
• Kam-na-kam Nedir?
• Emekçi Nedir?
• Menkul kıymet ödünç işlemler Nedir?
• ironi Nedir?
• Poliçe Nedir?
• Yakasız Nedir?
• istidatlı Nedir?
• Biperva Nedir?
• Background Nedir?
• Moral Nedir?
• Mecüc Nedir?
• ihtida Nedir?
• Rayegan Nedir?
• Fakirhane Nedir?
• Gışaı Nedir?
• ılgar Nedir?
• Garanti etmek Nedir?
• Gavga Nedir?
• Müstacel Nedir?
• Etki Nedir?

• Harabatilik Nedir? Nedir?:Harabatilik Nedir? ile ilgili Harabatilik Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Harabatilik Nedir? Ne Demektir? Harabatilik Nedir? Açıklaması Nedir? Harabatilik Nedir? Cevabı Nedir? Harabatilik Nedir? Kelimesinin Anlamı? Harabatilik Nedir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Harabatilik Nedir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Harabatilik Nedir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Harabatilik Nedir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Harabatilik Nedir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
• Harabatilik Nedir? Gerçek mi?:Harabatilik Nedir? ile ilgili Harabatilik Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Harabatilik Nedir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Harabatilik Nedir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
• Harabatilik Nedir? ile ilgili:Harabatilik Nedir? ile ilgili Harabatilik Nedir? burada bulabilirsiniz. Harabatilik Nedir? Detaylar için sitemizi geziniz Harabatilik Nedir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Harabatilik Nedir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
• Harabatilik Nedir? Açıklaması?:Harabatilik Nedir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir. Harabatilik Nedir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Harabatilik Nedir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Harabatilik Nedir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Harabatilik Nedir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.