Fotoğrafçılık

Fotoğrafçılık, Kullanılacak düzene göre farklı sistemleri içermekle beraber, görüntü sensörü (fotoğraf makinesi, video kamera vs), film, karanlık oda, lens ve ışık kullanarak, gözle görebildiğimiz cisim ve şekilleri, film ya da dijital ortam üzerine kaydederek görüntü oluşturma işidir. İşlevsel uygulamaları nedeniyle bir zanaat olduğu gibi, estetik yönüyle bir sanat olarak kabul edilir.

Fotoğrafçılık ile uğraşan kişi Fotoğrafçı olarak tabir edilir. Alanlarında uzmanlaşmış fotoğrafçılar ise, ilgilendiği ve/veya meslek olarak icra ettiği fotoğraf türüne göre bir veya daha fazla unvan alabilir. (Ör; foto muhabiri, fotoğraf sanatçısı, belgesel fotoğrafçısı...vs)

Bilim, imalat (örneğin fotolitografi) ve iş dünyasının birçok alanında, ayrıca gazetecilik, sanat, sinematografi, videografi ve video üretimi, eğlence amaçlı, hobi ve kitle iletişimi için kullanılmaktadır.

Tipik olarak, nesnelerden yansıyan veya yayılan ışığı, zamanlanmış bir pozlandırma sırasında bir kameranın içindeki ışığa duyarlı yüzey üzerinde gerçek bir görüntüye odaklamak için lens kullanılır. Elektronik görüntü sensörü ile bu, her pikselde elektronik olarak işlenen ve sonraki görüntüleme veya işleme için dijital bir görüntü dosyasında saklanan bir elektrik yükü üretir. Fotoğrafik emülsiyonla elde edilen sonuç, görünmez bir gizli görüntüdür. Bu, daha sonra, fotoğrafik malzemenin amacına ve işleme yöntemine bağlı olarak, negatif ya da pozitiv, görünür bir görüntüye kimyasal olarak "geliştirilir". Film üzerindeki negatif bir görüntü, bir agrandisör kullanarak veya kontakt baskı ile kağıt tabanı üzerinde fotoğrafik olarak pozitif bir görüntü oluşturmak için kullanılır.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Bildiğimiz kadarıyla Mart 14 1839'da Sir John Herschel Royal Society of London'da bir dersinde fotoğrafçılık (photography) kelimesini dünyaya tanıtmıştır. Ancak aynı senenin 25 Şubat'ında Vossische Zeitung adında bir gazetede Johann Heinrich von Mädler bu kelimeyi kullanmıştır. Fotoğrafçılık (photography)kelimesi Yunancadan gelmektedir; φωτός (phōtos).

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafçılık birkaç teknik buluşun bir araya gelmesi sonucu oluşmuştur. İlk fotoğraflar yapılmadan uzun zaman önce Çinli filozof Mo Di ve Yunan matematikçiler Aristoteles ve Öklid M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllarda bir iğne deliği kamerasından bahsetmişlerdir. MS 2. yüzyılda Bizanslı matematikçi Anthemius deneylerinde bir tür karanlık oda kullanmıştır. Ünlü optik bilimci İbn-i Heysem'in (965-1040) karanlık odalar ve iğne deliği kamerası hakkında araştırmaları vardır. Albertus Magnus (1193-1280) gümüş nitratı (AgNO₃) keşfetti ve Georges Fabricius (1516-1571) gümüş klorürü (AgCl) keşfetti. Wilhelm Homberg 1694 yılında bazı kimyasalları ışığın nasıl kararttığını (fotokimyasal etki) açıklamıştır. Fransız yazar Tiphaigne de la Roche'nin 1760 senesinde yayınlanan Giphantie adlı romanında fotoğrafçılığın ne anlama geldiği hakkında önemli yorumlar yapmıştır.

19. yüzyılın ilk on senesinde icat edilen fotoğrafın (kamera yolu ile) resim ve heykel gibi geleneksel sanatlardan daha fazla bilgi ve ayrıntı yakaladığı görülmüştür. 1820 senesinde kimyasal fotoğrafçılığın keşfedilmesi modern fotoğrafçılığın önemli dönüm noktalarında biri olmuştur. İlk kalıcı iz bırakan fotoğraf (photoetching) Fransız mucit Nicéphore Niepce tarafından 1822 senesinde üretilmiştir. Ancak Niepce fotoğrafı çoğaltmak isterken tahrip etmiştir. 1825 senesinde ise Niepce yeniden başarılı olmuştur. İlk kalıcı doğa fotoğrafını karanlık oda ile 1826 senesinde yapmıştır. Ancak fotoğraları çok uzun sürede (8 saat) çekim yapabildiği için yeni sistemler üzerinde çalışmıştır. Louis Daguerre ile birlikte, 1816'da Johann Heinrich Schultz tarafından keşfedilen gümüş ve kireç karışımlarının ışığa maruz kaldığında kararmasının sonucu olarak gümüş bileşimlerle çalışmışlardır. Niépce 1833 yılında öldü, fakat Daguerre çalışmalarına devam etti. Daguerre, 1838'de, Paris sokaklarının dagerotipni çekerken bir yaya ayakkabısını boyatıyordu (pozlamada görülebilecek kadar uzun bir süre-birkaç dakika) ve bu fotoğraf dünyanın ilk insan fotoğrafı olarak kabul edilmiştir. En sonunda Fransa 1839 yılında Daguerre'in buluşunu tüm dünyaya Fransa'nın hediyesi olarak tanıtma sözü karşılığında (ki bunu gerçekleştirmiştir) Daguerre'e emekli aylığı ödemeyi kabul etmiştir.

Bu arada, Hercules Floransa ve İngiliz mucit William Fox Talbot zaten 1832 yılında Brazilya'da Photographie olarak adlandırdığı çok benzer bir işlemle daha önceden gümüş işleme resmi düzeltebilmişlerdir ancak bunu gizli tutmuşlardır. Talbot, Louis Daguerre'nin icadını duyduktan sonra insanların kolayca portre fotoğraflar çektirebilmeleri için kendi işlemini saflaştırmıştır.

1840'ta Talbot negatif görüntüler oluşturan kalotip işlemini icat etmiştir. Talbot'un 1835 basımlı "Oriel window in Lacock Abbey" adlı fotoğrafı bilinen en eski negatiftir. John Herschel'in birçok yeni yönteme önemli katkıları olmuştur. Herschel cyanotype işlemini icat etmiştir, bugünkü ozalit (mavi baskı). Herschel fotoğrafçılık, pozitif, negatif gibi terimleri kullanan ilk kişidir.

19. yüzyıl boyunca fotoğrafik cam levhalar ve baskı alanında birçok gelişmeler yaşanmıştır. 1884 senesinde Kodak kurucusu George Eastman fotoğrafik levhaların yerini alacak olan filmi icat etmiştir. 1908 senesinde Gabriel Lippmann, Lippmann levhası olarak da bilinen girişim fenomenine dayalı ışığın fotoğrafik olarak yeniden çoğalması metoduyla fizik alanında Nobel Ödülü'nü kazanmıştır.

Türler[değiştir | kaynağı değiştir]

Terimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyah-Beyaz[değiştir | kaynağı değiştir]

Tüm fotoğraflar aslında monokromdu yani siyah-beyazdı. Renkli film kullanılabilir hale getirildiği zaman dahi siyah-beyaz filmler hem düşük maliyeti hem de fotoğraflar "klasik" görünüm verdiği için uzun seneler renkli filmlere karşı baskınlığını korumuştur. Şunu da belirtmek lazım ki tüm siyah beyaz resimler sadece siyah ve beyaz değildir,işlemelere bağlı olarak başka renkler de barındırırlar. Bazı tam renkli dijital fotoğraflar çeşitli teknikler kullanıp işleyerek siyah-beyaz hale getirilebilir. Hatta bazı üretici firmalar sadece monokrom fotoğraf çekebilen dijital makineler üretmiştir.

Renkli[değiştir | kaynağı değiştir]

Renkli Fotoğraf 19. yüzyılın ortalarından itibaren icat edilmiş ve geliştirilmiştir. Renkli fotoğraflar üzerinde yapılan ilk deneyler son derece uzun pozlamalar gerektirmiş (saatler hatta bazen günler) ve beyaz ışığa maruz kalan renkli fotoğraflar kısa sürede solmuştur.

İlk kalıcı renkli fotoğraf, fizikçi James Clerk Maxwell'in üç renk ayrımı ilkesine dayanarak 1861 senesinde çekilmiştir. Kağıda renkli baskı, 1860'ların sonlarında Louis Arthur Ducos du Hauron tarafından öncülük edilen eksiltici bir renk üretimi yöntemi olan çıkarmalı renklerde yapılan üç görüntünün karbon baskılarının üst üste bindirilmesiyle üretilebilir. Rus fotoğrafçı Sergey Prokudin-Gorski, bu renk ayırma tekniğini kapsamlı bir şekilde kullandı. İlk ticari olarak başarılı renk işlemi olan otokrom, 1907'de Auguste ve Louis Lumière kardeşler tarafından tanıtıldı.

Dijital Fotoğrafçılık[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk dijital fotoğraf makinesi 1975 yılında Kodak'ta mühendis olarak çalışan Steven Sasson ve bir grup teknisyen tarafından yapıldı.Kitlesel pazara sunulan ilk renkli dijital fotoğraf makinesi ise 1994 yılında Apple tarafından ABD'de piyasaya sürüldü.

Tam-spektrometre, ultraviyole ve infrared[değiştir | kaynağı değiştir]

İşlev[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamera görüntüyü oluşturan cihazdır ve fotoğraf filmi ya da elektronik sensör algılayıcı ortamdır. Fotoğrafçılar kamerayı ve lensi kontrol ederek, ışık kaydeden maddeye (mesela film) gerekli ışığı pozlayarak "gizli resim" (filmde) veya "raw" (dijital makinelerde) dosyalarının bazı işlemler sonucu oluşmasını sağlarlar. Dijital kameralar ışığa duyarlı elektronik görüntü sensörü kullanır.

The Nikon D1, The Nikon D1, film kameralarla foto muhabirliği ve spor fotoğrafçılığı alanlarında gerçekten rekabet edebilen ilk DSLR kameradır.

Kontrol Ayarları	Açıklamalar
Fokus (lens)	Görülen bir nesnenin pozisyonu veya daha net bir görüntü üretmek için gerekli bir optik cihaz ayar the adjustment :^[2]
Diyafram	Diyafram olarak kullandığımız terimin İngilizcede iki farklı şekilde kullanılıyor olması biraz kafa karıştırıcıdır. ‘Diaphragm’ ile anlatılan geçen ışık miktarını ayarlayan yapraklı mekanizma iken bizim burada kullandığımız diyafram ‘Aperture’ terimine karşılık gelir ve ‘Açıklık’ kelimesi ile ifade edilebilir. Açıklığın çapını, dolayısıyla da geçen ışığın miktarını belirleyen bu yaprakların hareketidir.^[3]
Enstantane	Fotoğraf makinesinde, ışıklama süresini belirlemek için kullanılan Işık Düzeneği; Obtüratörün açılması ile kapanması arasında geçen zaman; yani, ışığa duyarlı alanın ışık aldığı süre
Beyaz Ayarı	Beyaz bir nesneye renkli ışık tuttuğunuzda, nesne o ışığın renk tonlarında görünür. Farklı ışık kaynakları farklı renk sıcaklıklığına sahiptir ve bu da sahnenin renkleri üzerinden doğrudan etkiye sahiptir. Güneş ışığı, gölgeden, gölge de evimizdeki lambalardan farklı renk sıcaklığına sahiptir. Beynimiz ortamdaki ışık kaynağına göre irisimizi kullanarak pozlamayı yaptığı gibi, normal bir şekilde görebilmemiz için ışığın rengini de yorumlar. Dijital fotoğraf makinesinin beyaz dengesi özelliği de ışık sıcaklığındaki bu farkları ayırt edecek şekilde tasarlanmış ve filmli dönemde kullanılan film ve filtrelerin yerine geçmiştir.
ISO	ISO dijital fotoğraf makinelerimizde yer alan sensörlerin, ışığa olan duyarlılık derecesine verilen isimdir. Diğer bir şekilde tanımlarsak eğer, International Standards of Organisations (ISO) yani Uluslararası Standartlık Örgütü’ne verilen isimdir. Analog makinelerin olduğu zamanda ise bu adlandırma ASA, American Standarts Association (ASA) yani Amerikan Standartlar Enstitüsü olarak yer almaktadır. ASA ve ISO kısaca ışığa karşı duyarlılık derecesi denilebilir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "The First Photograph — Heliography". 6 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2009. from Helmut Gernsheim's article, "The 150th Anniversary of Photography," in History of Photography, Vol. I, No. 1, January 1977: ...In 1822, Niépce coated a glass plate... The sunlight passing through... This first permanent example... was destroyed... some years later.
^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2012.
^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.

[utexas-1] "The First Photograph — Heliography". 6 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2009. from Helmut Gernsheim's article, "The 150th Anniversary of Photography," in History of Photography, Vol. I, No. 1, January 1977: ...In 1822, Niépce coated a glass plate... The sunlight passing through... This first permanent example... was destroyed... some years later.

[Dictionary.com,_LLC-2] "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2012.

[Bascek.com-3] "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.

[1]

[2]

[3]

g t d Fotoğrafçılık
Kimya	Kamera ışık alanı dijital alan anında iğne deliği basın uzay bulucu SLR fotoğraf TLR oyuncak arka görüş Karanlık oda Agrandisör güvenlik ışığı Film taban format tutucu stok mevcut filmlerin üretilmeyen filmlerin listesi Filtre Flaş portre tası cucoloris gobo sıcak ayakkabı objektif koruyucu monolight Reflektör snoot Softbox Lens Ana mercek Odaklama Geniş açılı lens Teleobjektif Üreticiler Monopod Film projektörü Slayt projektörü Tripod kafa Bölge plakası
Terminoloji	35 mm eşdeğer odak uzaklığı Bakış açısı Diyafram Geri saçılım Siyah-beyaz Kromatik aberasyon Karışıklık çemberi Renk dengesi Renk sıcaklığı Alan derinliği Odak derinliği Pozlandırma Poz telafisi Pozlama değeri Zebra desenleme F-stop Film formatı Büyük Orta Film hassasiyeti Odak Kılavuz numarası Hiperfokal mesafe Lens parlaması Ölçme modu Perspektif bozulması Fotoğraf Fotoğraf baskısı Fotoğraf işlemleri Karşılıklılık Kırmızı göz efekti Fotoğraf bilimi Perde hızı Senkronizasyon Bölge Sistemi
Türler	Soyut Havadan Uçak Mimari Astrofotoğrafçılık Ziyafet Kavramsal Koruma Bulut manzarası Belgesel Etnografik Erotik Moda Güzel sanatlar Ateş Adli Glamour Yüksek hızlı Manzara Doğa Neues Sehen Çıplak Fotoğraf gazeteciliği Piktorializm Pornografi Portre Ölüm sonrası Selfie Sosyal belgesel Spor Natürmort Stok Düz fotoğrafçılık Sokak Sualtı Yöresel Düğün Yaban hayatı
Teknikler	Afokal Boke Brenizer Seri çekim modu Contre-günlüğü Siyanotip ETTR Dolgu flaş Havai fişek Harris deklanşör Yüksek hızlı Holografi Kızılötesi kasıtlı kamera hareketi Kirlian Uçurtma Uzun pozlama Makro Mordançaj Çoklu pozlama HDR Gece kaydırma Panoramik Kamerasız film Baskı tonlaması Kırmızı tonlama Refotoğraf Yayınlanma Skanografi Schlieren fotoğrafçılığı Sabattier etkisi Yavaş çekim Stereoskopi Mercek perdesi küçültümü Şerit Yarık tarama Güneş baskısı Tilt-shift Minyatür taklit Hızlandırılmış fotoğraf Ultraviyole Vinyet oluşturma Kserografi
Kompozisyon	Çapraz yöntem Çerçeveleme Baş mesafesi Kurşun odası Altın Oran (fotoğrafçılık) Basitlik Altın üçgen (kompozisyon)
Fotoğrafçılık tarihi	Fotoğraf teknolojisinin zaman çizelgesi Analog fotoğrafçılık Otokrom Lumiere Kutu kamera Kalotip Camera obscura Dagerreyotipi Dufaycolor Heliografi Boyalı fotoğraf arka planları Fotoğraf ve hukuk Cam levha Görsel sanatlar
Dijital fotoğrafçılık	Dijital kamera D-SLR karşılaştırma MILC kamera arkası Digiskop Dijital ve film fotoğrafçılığının karşılaştırılması Film tarayıcı Görüntü sensörü CMOS APS CCD Üç CCD kamera Foveon X3 Görüntü paylaşımı Piksel
Renkli fotoğrafçılık	Renk Baskı filmi Kromojenik baskı Dia film Renk yönetimi renk alanı birincil renk CMYK renk modeli RGB renk modeli
Fotoğraf işleme	Ağartma baypası C-41 süreci Çapraz işleme Geliştirici Sayısal görüntü işleme Boya bağlayıcı E-6 işlemi Fixer Jelatin gümüş işlemi Sakız baskısı Instant film K-14 süreci Baskı kalıcılığı İtme işlemi Stop bath
Listeler	En pahalı fotoğraflar En önemli olarak kabul edilen fotoğraflar Fotoğrafçılar Norveçli Leh sokak kadın
İlişkili	Fotoğrafların korunması ve restorasyonu Filmin korunması ve restorasyonu fotoğraf plakalarının

Fotoğrafçılık