Tıbbi antropoloji nedir?, Tıbbi antropoloji anlamı nedir?, Tıbbi antropoloji ne demektir?

Antropoloji
dizisinin bir parçası

Anahatlar Tarihçe
Türler Arkeoloji Biyolojik Dilbilim Kültürel Sosyal
Arkeolojik Adli Biyoarkeoloji Çevresel Deneysel Denizcilik Etnoarkeoloji Feminist Havacılık Hava Paleoetnobotanik Savaş Zooarkeoloji
Biyolojik Adli Antrozooloji Beslenme Biyokültürel Evrimsel Moleküler Nöroantropoloji Paleoantropoloji Primatoloji
Sosyal-kültürel Akrabalık Bilişsel Çevresel Dijital Din Ekolojik Ekonomik Ekonomik Politika Etnomüzeoloji Etnotarih Feminist Gelişim Yemek Görsel Kamu Kentsel Medya Psikolojik Sanat Sembolik Siborg Siyasal Tıbbi Uygulamalı Yasal
Dilbilimsel Antropolojik EtnolinguistiK EtnopoetiK Göstergebilimsel Tanımlayıcı Toplumdilbilim Tarihsel
Listeler Milletlerine göre antropologlar Antropoloji kuruluşları Antropoloji dergileri Bibliyografyası Zaman çizelgesi
g t d

Tıbbi ve Psikolojik antropoloji
seri
Temel konseptler Sağlık Kültüre bağlı sendrom Çift ciltleme
Durum çalışmaları Navaho tıbbı
Ilgili Beslenme antropolojisi Psikolojik antropoloji Bilişsel antropoloji Kültürel antropoloji Etnotıp Klinik etnografi Eleştirel tıbbi antropoloji Kültürlerarası psikiyatri Kişi merkezli etnografi Tıbbi Antropoloji Derneği Ulusal karakter çalışmaları Sindemi
Başlıca teorisyenler Gregory Bateson Maurice Bloch Charles L. Briggs Veena Das George Devereux Cora Du Bois Paul Farmer Michael M. J. Fischer Arthur Kleinman Charles Laughlin E. Thomas Lawson Robert I. Levy Ralph Linton Tanya Luhrmann Marvin Opler Michelle Rosaldo Nancy Scheper-Hughes Richard Shweder Merrill Singer Dan Sperber Melford Spiro Beatrice Whiting John Whiting
Dergiler Culture, Medicine and Psychiatry Ethos Medical Anthropology Quarterly Transcultural Psychiatry Journal of Cognition and Culture Anthropology of Consciousness
Sosyal ve kültürel antropoloji
g t d

Tıbbî antropoloji (uygulamalı) antropolojinin alt dallarındandır. Tıbbî açılardan birey ve toplumu inceleyen tıbbî antropoloji nispeten yeni bir bilim dalıdır. Sağlık, hastalık, tedavi gibi fenomenlerin kültürel, toplumsal ve biyolojik izdüşümlerini inceler. Bunun dışında çok farklı konuları da inceleyen tıbbî antropolojinin gelişimi çoğu antropolog tarafından 4 evrede tanımlanmaktadır. 1870’lerde ortaya çıkan kültürel antropoloji, bugün tıbbî antropoloji altında incelenen çoğu konu, kavram ve sorunu ele almıştır. Tıbbî antropoloji terimi 1963 yılından bu yana antropologların sağlık, hastalık ve bunlarla ilgili hemşirelik / bakım uygulamalarının sosyal süreçleri ve kültürel temsilciliğine ilişkin deneysel araştırma ve teoriler geliştirmek için bir etiket olarak kullanılmıştır^[1] 1970’lerle birlikte tıbbî antropoloji odak noktasını yerli tıp anlayışlarından, çoğunlukla kendi toplumları içinde yer etmiş, biyomedikal kurumlara ve bu kurumlara ilişkin kavramlara çevirmiştir. Son dönemlerde ise tıbbî antropologlar tıbbın araştırma ile ilişkin konularını incelemeye başlamışlardır. Tıbbî antropoloji, antropoloji ve tıbbın yanı sıra, sosyoloji, epidemiyoloji, etyoloji, ekoloji, ekonomi gibi farklı bilimlerden de kavram ve metodoloji açısından yararlanır.

Bugün birçok üniversitede bölümü bulunan tıbbî antropoloji, sosyal bilimlerle tıbbın incelenmesi hususunda önemli bir bilim dalıdır. Sivil sağlık örgütlerinden, tıp sistemlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesine kadar birçok çeşitli meseleyi konu almaktadır.

Ayrıca yakın bir gelecekte de hızla ilerlemekte olan moleküler antropoloji kavramı da gerek tıp hizmetlerinin daha çok insana uygun hale getirilmesinde gerekse ilaçların daha insana uygun şekilde üretilmesine olanak sağlayacak bir bilim dalıdır.Türkiye'de bu konuya giderek artan bir hassasiyetin olduğu bunun da gelecek kuşaklar için artı bir değişim olduğunun bilinmesinde büyük yarar vardır. Moleküler Antropoloji insan ve de diğer canlıların evrimsel ilerleme ve değişim süreçlerini moleküler düzeyde inceleyerek olası moleküler bazda değişimin yönünü saptamaya ve de gelişen nesillerin olası moleküler altyapılarını tanımlayarak mevcut hastalıkların ve de tedavilerin incelenmesini amaçlamaktadır.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Society for Medical Anthropology4 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ("Tıbbî Antropoloji Cemiyeti", İngilizce)
MedAnth - Medical Anthropology Web2 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Scotch, Norman A (1963), "Medical Anthropology", in Bernard J. Siegel, Biennial Review of Anthropology, 3, Stanford, California: Stanford University Press, pp. 30–68

Halk sağlığı

Genel

Oksoloji • Biyolojik tehlike • Baş Tıp Görevlisi • Kültürel yetkinlik • Sapkınlık • Çevre sağlığı • Ötenik • Genomik • Küreselleşme ve hastalık • Sağlık ekonomisi • Sağlık okuryazarlığı • Sağlık politikaları • (Sağlık sistemi • Sağlık reformu •Kamu sağlığı yasası) • Anne sağlığı •Tıbbi antropoloji •Tıp sosyolojisi •Ruh sağlığı •İlaç politikası •Halk sağlığı laboratuvarı •Üreme sağlığı • Sosyal psikoloji • Sağlık ve hastalık sosyolojisi • Tropik hastalık

Koruyucu sağlık hizmetleri

Tek sağlık • Davranış değişikliği • Aile ücretleri • Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi • İnsan beslenmesi • Hijyen • (El yıkama • Enfeksiyon kontrolü • Ağız hijyeni) • İş güvenliği ve sağlığı • (Ergonomi • Yaralanmayı önleme • Tıp • Hemşirelik) • Hasta güvenliği • (Kurumu) • Farmakovijilans • Güvenli seks • (Cinsel yolla bulaşan hastalık) • Temizlik • (Fekal-oral bulaşma • Açık dışkılama • Vektör kontrolü • Su kaynaklı hastalıklar) • Sigarayı bırakma • Aşılama • Veteriner Halk Sağlığı

Toplum sağlığı

Biyoistatistik • Çocuk ölümleri • Toplum sağlığı • Epidemiyoloji • Küresel sağlık • Sağlık etki değerlendirmesi • Sağlık sistemi • Bebek ölümü • Açık kaynaklı sağlık yazılımı • Kamu sağlığı bilişimi • Sağlığın sosyal belirleyicileri • (Sağlık eşitliği • Irk ve sağlık) • Sosyal tıp

Biyolojik ve
epidemiyolojik istatistikler

Hipotez testi • Vaka kontrol çalışması • Randomize kontrollü çalışma • Klinik epidemiyoloji • ROC eğrisi • Öğrencilere t-testi • Z-test • Varyans analizi • Regresyon • Göreceli risk • İstatistik yazılımı • (SAS • SPSS • Stata)

Bulaşıcı ve epidemik
hastalıkların önlenmesi

Cinsel yolla bulaşan hastalık • Aşı çalışmaları • tropikal hastalıklar • Enfeksiyon hastalıkları • Salgın (Epidemi) • Pandemi • Surveyans • Karantina • sağlık ekonomisi

Gıda hijyeni ve
sertifikasyon sistemleri

Gıda güvenliği • Gıda katkısı • Gıda işleme • Certified Agricultural • GMP • GSP • GAP • CSP • ISO • HACCP • CCP • FSSC • IFS • BRCGS • Helal (İslam) • Gıda mühendisliği • Food microbiology • food Chemistry • food technology • Genetik mühendisliği • Veteriner hekim • Ziraat mühendisliği

Sağlık davranışları
bilimleri

Sağlık inanç modeli • rasyonel davranış modeli • planlı davranış teorisi • Transteorik model • Sosyal bilişsel kuram • Sosyal Destek teorisi • sağlık İletişimi • önceki model • Toplum sağlığı • Ekosistem modeli

Sağlık ve
politika analizi

Politika analizi • sigorta ekonomisi • İstatistik • Küresel sağlık • sosyal güvenlik sistemi • Muhasebe • Sosyal psikoloji • İletişim

Organizasyonlar
Eğitim
ve Geçmiş

Kuruluş ve Örgütler	Europe (Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi • Committee on the Environment, Public Health and Food Safety) India (Ministry of Health and Family Welfare) U.S. (Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri • Center for Minority Health • Council on Education for Public Health • Public Health – Seattle & King County • Public Health Service) • Globalization and Health • Dünya Sağlık Örgütü • World Toilet Organization East Asia (Health and Welfare Ministry • Gıda ve İlaç Dairesi • Çevre Koruma Ajansı)
Eğitim	Bachelor of Science in Public Health • Master of Public Health • Doctor of Public Health • European Programme for Intervention Epidemiology Training (EPIET) • Health education • Professional Further Education in Clinical Pharmacy and Public Health
Geçmiş	Sara Josephine Baker • Samuel Jay Crumbine • Carl Rogers Darnall • Joseph Lister • Margaret Sanger • John Snow • Mary Mallon • Hastalık yapıcı mikrop teorisi • Social hygiene movement