Spirulina

Spirulina, bir filamentöz siyanobakteri cinsi olan Arthrospira türlerinin kurutulmuş kütlesine verilen isim. Besin takviyesi olarak pazarlanan maddenin^[1] eskiden Arthrospira ile beraber sınıflandırılmış Spirulina cinsi bakteriler ile bir bağlantısı olmamaktadır. Madde aynı zamanda akvaryum balığı ve tavuk yemi üretimi gibi alanlarda da kullanılmaktadır.^[2]

Köken ve yaygınlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Arthrospira platensis ve A. maxima bir gıda kaynağı olarak dünyanın pek çok yerinde yetiştirilen bir üründür ve çok zengin bir besin kaynağıdır. Dünyaya yayılması Aztek uygarlığından hareketle olmuştur ve Azteklerin temel besin maddeleri arasında yer almıştır. Bu türler aynı zamanda flamingo kuşlarının tüylerindeki pembe tonların da sebebidir.

Spirulina bir sağlıklı besin veya şifa maddesi olarak Kuzey Amerika ve Avrupa’da gözde bir ürün haline gelmiştir. Türkiye’de de giderek daha iyi tanınmakta ve tüketimi yaygınlaşmaktadır. Piyasada genelde kapsül, tablet veya toz şeklinde ve diyet ek malzemesi olarak bulunur.

Besin değerleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Spirulina düşük yağ ve kalorili, kolesterolsüz, bütün temel amino asitleri içeren bir protein kaynağıdır. Şeker hastalığı ve Anemi gibi hastalıklarla mücadelede ve hava kirliliğinin bünye üzerinde yarattığı zayıflatıcı etkilerin önüne geçilmesinde önemli katkılar sağlar. Antioksidan unsurlar içerdiği için, yaşlanmanın yanı sıra, kanser, artirit, katarakt gibi sağlık sorunlarının da temel bir faktörü oldukları düşünülen oksijen bazlı radikal hücrelere karşı da bağışıklık kazandırıcı etkisi bulunmaktadır. Dahası, spirulinada bulunan gamma-linolenik asit yağ birikintilerinin çözülmesine yol açar, kalp rahatsızlıklarının önlenmesinde yardımcı olur ve kötü kolesterolü düşürür. A.B.D. Ulusal Kanser Enstitüsü (National Cancer Institute) spirulinadaki sulfolipidlerin ayrıca böbrek toksisitesini azaltır ve radyasyon kaynaklı hastalıklarının şiddetini azaltır.

Spirulinanın insan bünyesi için temel besin kaynağı haline getirilmesinin yaratacağı etkiler üzerinde bilimsel boyutta tartışmalar sürmektedir. Aztekler için spirulina büyük önem taşımış olmakla birlikte, mısırın yanı sıra tüketilmiş bir temel gıda olduğu bilinmektedir. Günümüzde Japonya ve ABD'de bazı Budist tapınaklarında spirulina rahiplere benimsetilen diyetin temelinde yer almaktadır.

İçerik[değiştir | kaynağı değiştir]

Vitaminler: A (Beta-karoten formunda bulunur), B₁ (tiamin), B₂ (riboflavin), B₃ (niasin), B₆ (piridoksin), B₁₂ (kobalamin), C vitamini, D vitamini, E vitamini, folat, K vitamini, biotin, pantotenik asit, inositol.

Mineraller: kalsiyum, manganez, demir, krom, fosfor, molibden, iyot, klorür, magnezyum, sodyum, çinko, potasyum, selenyum, germanyum, bakır, boron.

Amino asitlet: isoleucine, phenylalanine, leucine, threonine, lysine, tryptophan, methionine, valine, alanine, glycine, arginine, histidine, aspartic acid, proline, cystine, serine, glutamic acid, tyrosine.

İçerdiği diğer maddeler: phycocyanin, klorofil, karotenoidler. myxoxanthophyll, zeaxanthin, cryptoxanthin, echinenone ve diğer xanthophylller. gamma linolenik asit, glükolipidler, sulfolipidler, polisakaridler.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Blue-green algae". MedlinePlus, National Library of Medicine, US National Institutes of Health. 1 Kasım 2017. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.
^ Vonshak, A. (ed.). Spirulina platensis (Arthrospira): Physiology, Cell-biology and Biotechnology. London: Taylor & Francis, 1997.

[medline-plus-1] "Blue-green algae". MedlinePlus, National Library of Medicine, US National Institutes of Health. 1 Kasım 2017. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2018.

[vonshak-2] Vonshak, A. (ed.). Spirulina platensis (Arthrospira): Physiology, Cell-biology and Biotechnology. London: Taylor & Francis, 1997.

[1]

[2]

Spirulina nedir?, Spirulina anlamı nedir?, Spirulina ne demektir?