Royal Air Maroc

Royal Air Maroc
Kuruluş	1957 (67 yıl önce)
Hubları	V. Muhammed Uluslararası Havaalanı
Odak şehirler	Marrakesh Menara Havaalanı; Tangier Ibn Battouta Havaalanı;
Sık uçuş programı	Safar Flyer
İştirakler	Oneworld
Uçak filosu	60
Uçuş noktaları	103
Şirket sloganı	Fas'ın kanatları
Ortak şirketler	Fas Hükümeti
Ticari işletme merkezi	Casablanca-Anfa Havaalanı; Casablanca, Fas
Önemli kişiler	Abdelhamid Addou (Başkan)
Faaliyet gelirleri	US$48.5 milyon (FY 2017)
Kazanç	US$1.7 milyar (FY 2017)
Çalışanların sayısı	5,413
Websitesi	royalairmaroc.com
	Vikiveri öğesi

Royal Air Maroc (Türkçe: Fas Kraliyet Havayolları), kısaca RAM olarak bilinen, Fas bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir.^[3]^[4] RAM tamamen Fas hükümetine aittir ve genel merkezi Kazablanka-Anfa Havaalanı'ndadır.^[5] Şirket V. Muhammed Uluslararası Havalimanı'ndaki ana üssünden Fas'ta iç hat ağı, Afrika, Asya, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika'ya uluslararası uçuşlar ve ara sıra Hac seferleri için charter seferleri düzenlemektedir.

Royal Air Maroc 1 Nisan 2020'de Oneworld'ün 14. üyesi oldu.

Kurumsal ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Mülkiyet ve iştirakler[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 itibarıyla, şirket Fas hükûmetine aittir; Hisselerin %53.94'ü doğrudan devlete, %44.10'u II. Hasan Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Fonuna bağlıdır. Kalan %2 ise Air France ve Iberia'da dahil olmak üzere özel yatırımcılara aittir.

Hükûmet, şirketin yaklaşık 20 yıldır özelleştirilmesini düşünüyor; 2012'nin sonlarında yapılan bir planda, hisselerin %44'ünün bir Körfez havayoluna satılmasının planlandığı bildiriliyor.

Aralık 2012 itibarıyla, Royal Air Maroc Grup aşağıdaki iştiraklere sahiptir:

Eski RAM yan kuruluşları[değiştir | kaynağı değiştir]

Air Gabon International, Aralık 2005 (2005-12)'de, Gabon Devleti ile RAM arasında kontrol gücü olan (% 51) ortak girişim olarak kuruldu. Yeni Gabon bayrak taşıyıcısı olmayı hedefliyordu.
2000 yılında kurulan Air Sénégal International, 2001 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirdi; Senegal hükûmeti şirketin %49'unun hissedarıydı ve RAM Nisan 2009 (2009-04)'da faaliyetlerini durdurduğu sırada şirket faaliyetlerini sürdürdü.
Amadeus Morocco
Atlas Blue: RAM'in tamamen sahip olduğu düşük maliyetli iştiraki. 28 Mayıs 2004'te kuruldu ve aynı yıl faaliyete başladı. Marakeş merkezli, başlangıçta ana şirketten devredilen ve Fransa'ya charter güzergahlarına dağıtılan tek bir Boeing 737-400 işletti. Operasyonlar 2009 yılında RAM'e entegre edildi ve her iki şirketin filosu resmi olarak 10 Şubat 2011'de birleşti.
Atlas Catering Airlines Services
Atlas Hospitality Morocco,^[6] bir otel zinciri ^[7]
Matis, uçak kablolama endüstrisinde bir şirket

İş trendleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Taşıyıcı, 2012 mali yılı için on yıldaki en iyi sonucu elde etti; maliyet düşürücü önlemler, Haziran 2011'de çalışan sayısının 1.974'e indirilmesini içeriyordu. Ve Ekim 2012'de, bir filo yenileme programı ile aynı dönemdeki net zarar 43 milyon MAD'a düşürülmüştür. Orta menzilli uçakların filodan çıkarılmasını içeren yeniden yapılanmanın ardından, personel-uçak oranı 110:1'den 58:1'e düşerken, çalışan başına taşınan yolcuların oranı 1.054:1'den 2.329:1'e yükseldi.

Tam resmi hesaplar düzenli olarak yayımlanmamaktadır; son yıllara ait mevcut sayılar aşağıda gösterilmiştir (30 Ekim ile biten yıllar için):

	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018
İş hacmi (MADm)					13,700		14,000	13,443
Faaliyet kârı (MADm)	460	168	−492	−499	718	789	616	522
Net kâr (MADm)					−43		184	203	520
Çalışan sayısı (yıl sonunda)		5,280	5,352	5,018	3,892	2,725	2,928	3,091	2,263	2,273	2,282
Yolcu sayısı (m)				6.1	5.8	5.6	6.2	6.1	6.7	7.4	7.3
Yolcu yük faktörü (%)							67	64	69	72	73
Uçak sayısı (yıl sonunda)							53	53	56	56	62
Kaynaklar	^[8]	^[8]	^[8]	^[8]	^[8]	^[8]	^[9]^[10]	^[11]	^[12]^[13]^[14]	^[15]^[16]	^[17]^[18]

Havayolu şirketi 2019'da 7,5 milyon yolcu taşıdı.^[19]

Kilit kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2018 itibarıyla, Abdelhamid Addou şirketin CEO'sudur.

Merkez ofis[değiştir | kaynağı değiştir]

Royal Air Maroc'un merkez ofisi Kazablanka'daki Kazablanka-Anfa Havaalanı'ndadır.^[20]^[21] 2004 yılında havayolu, merkez ofisini Kazablanka'dan Muhammed V Uluslararası Havaalanı yakınındaki Nouaceur Eyaletine taşıyacağını duyurdu. Resmi devlet haber ajansı olan MAP, genel merkezin ve 500 odalı bir konferans otelinin yapımının 1 yıl 6 ay süreceğini söyledi.^[22] Nouaceur'da merkez ofis yapılması anlaşması ise 2009 yılında imzalandı.^[23]

Uçuş noktaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2018 itibarıyla, Royal Air Maroc 94 noktaya uçuş gerçekleştiriyor.

Ortalıklık anlaşmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Royal Air Maroc, aşağıdaki havayolları ile ortaklık sözleşmesine sahiptir:^[24]

Sık uçan yolcu programı[değiştir | kaynağı değiştir]

RAM'in sık uçan yolcu programı Safar Flyer olarak adlandırılır.^[33] Ocak 2013 itibarıyla kart sahipleri, RAM ve doğrudan bağlı şirketlerinde veya ortak havayolları Iberia, Etihad Airways ve Qatar Airways ile uçarak mil kazanabilir ve kullanabilir. Ayrıca otel ve araç kiralama şirketleri de buna dahildir.^[34]

Filo[değiştir | kaynağı değiştir]

Şimdiki[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 2020 itibarıyla, Royal Air Maroc filosu aşağıdaki uçaklardan oluşur:^[35]

**Royal Air Maroc**
Yolcu filosu
Uçaklar	Serviste	Siparişler	Yolcular			Notlar
Uçaklar	Serviste	Siparişler	Komfor	Ekonomi	Tümü	Notlar
ATR 72-600	6^[19]	—	12	58	70	Royal Air Maroc Express tarafından işletiliyor ^[36]^[37]
Boeing 737-700	6	—	12	120	132
Boeing 737-700	6	—	—	138	138
Boeing 737-800	31	—	12	159	171
			12	165	177
			—	183	183
Boeing 737 MAX 8	2^[19]	2	12	144	156^[38]
Boeing 767	1^[19]	—	12	224	236
Boeing 767	1^[19]	—	10	227	237
Boeing 787-8	5	—	18	256	274^[39]
Boeing 787-9	4^[40]^[41]	—	26	276	302^[42]
Embraer 190	4^[19]	—	12	84	96
Kargo filosu
Boeing 767-300BCF	1^[19]^[25]	—	Kargo
Tümü	60	2

Son gelişmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 2013 itibarıyla, Royal Air Maroc (RAM) filosu tamamen Boeing uçaklarından oluşmakta. RAM, Ekim 1996'da dokuz Boeing 737NG için sipariş verdi. RAM ilk Boeing 737-700'ünü Nisan 1999'da aldı. Mart 2001'de RAM, 20 yeni Boeing 737NG ve iki geniş gövdeli Boeing 767-300ER için yaklaşık 1,4 milyar ABD Doları değerinde bir anlaşma yaptı. Aynı yıl RAM, dört Airbus A321 satın alarak yeni bir Airbus müşterisi oldu. Ocak 2002'de ise havayolu, ilk Boeing 767-300ER'ını teslim aldı.

Taşıyıcının yönetim kurulu, 29 Temmuz 2005 tarihinde bir dizi Boeing 787 satın almayı kabul ettikten sonra, aynı yıl 31 Temmuz'da Boeing ile bu uçakların iktisabı için bir mutabakat zaptı imzalandı. 650 milyon dolar değerinde ve beş Dreamliner için yapılan anlaşma, Ekim 2008'de ilk teslimatın planlandığı kasım ayı başında doğrulandı ve satın alma sözleşmesi Aralık 2005'te imzalandı. Şubat 2006'da imzalanan 100 milyon ABD Doları'nın üzerindeki bir sözleşmenin ardından, bu uçaklara General Electric GEnx motorları takılacak. Boeing, RAM'in ilk Dreamliner'ını ise Aralık 2014'te teslim etti.

RAM, Ağustos 2011'de bölgesel yan kuruluşu RAM Express adına uçaklardan ikisini teslim aldığında ATR 72-600 için ilk müşteriydi. Taşıyıcı, Mart 2009'da bu tip iki ATR 42-600 ile birlikte dört uçak için sipariş verdi.

Eylül 2018'de RAM, tek Boeing 747-400'ünü emekli etti. Aralık 2018'de RAM, ilk Boeing 737 MAX8 ve Boeing 787-9'unu teslim aldı.

Gelecek planları[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 2013 (2013-06)'de RAM CEO'su, havayolunun yaşlanan filosunun yerine yeni nesil uçaklar aradığını, taşıyıcının 2020 yılına kadar 20 ila 30 yeni uçağa ihtiyacı olacağını ve Boeing 787'nin uzun süredir dikkate alındığını belirtti. Şirket orta mesafeli uçuşlar için A220, Airbus A320neo, Boeing 737 MAX ve Embraer E-Jet E2 ailelerini düşünüyordu. 2014 yılı ortasında dört Embraer E-190'ların kiralanması için sözleşme imzalandı; taşıyıcı aynı yıl Kasım ayında bu uçaklardan ilkini teslim aldı.

Önceden işletilen[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihi boyunca, taşıyıcı aşağıdaki taşıtları kullanmıştır:

Olaylar ve kazalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ölümcül kazalar[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Nisan 1970: Uluslararası Agadir-Kazablanka-Paris tarifeli uçuşunun ilk ayağını tamamlaması gereken CN-CCV tescilli bir Caravelle III, Berrechid yakınlarındaki Nouasseur Havaalanı'na yaklaşmaktayken, yaklaşık 500 feet'te kontrolünü kaybederek düştü. Kazada, uçaktaki 82 yolcudan 60'ı öldü.^[46]
22 Aralık 1973: Uluslararası Paris - Tangier - Kazablanka uçuşunun ilk ayağını tamamlayan, Sobelair'den kiralanmış OO-SRD tescilli bir Caravelle VIN, Tangier Havaalanı'na yaklaşmaktayken, havaalanından yaklaşık 40 kilometre (25 mi) uzakta dağlık araziye çarptı. Uçaktaki 106 kişinin tümü kazada öldü.
21 Ağustos 1994: Uçuş numarası 630 olan bir ATR 42-300, Agadir-Casablanca iç hat uçuşu sırasında 16000 feet'te kontrolünü kaybederek dik bir dalışa girdi ve yakındaki dağlara çarptı. Uçaktaki 44 yolcu ve mürettebatın tamamı öldü. Dedektifler pilotun otopilotu devre dışı bırakıp uçağı kasıtlı olarak yere yönlendirdiğinden şüpheleniyor.

Ölümcül olmayan kazalar[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Kasım 1958: Tanca Havalimanı'nda inişe geçen CN-CCJ tescilli Douglas C-47A'nın alt takımı kırıldı.
26 Mart 2003: CN-RNF tescili Boeing 737-400'ün burnu, Oujda-Les Angades Havalimanı'na inişten sonra çöktü.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ben R. Guttery (1998). Encyclopedia of African Airlines (İngilizce). Jefferson, North Carolina 28640: Mc Farland & Company, Inc. ISBN 0-7864-0495-7. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Royal Air Maroc Corporate12 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
^ ^a ^b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to join oneworld isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Ryanair opens two new bases in Morocco, 6 months after charges dispute; and RAM looks for a partner". 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Royal Air Maroc to launch 787 services on Feb. 22". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014.
^ "Restauration : 7 opérateurs internationaux courtisent Atlas Catering !". Challenge.ma. 14 Kasım 2012. 28 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "RAM cède sa filiale hôtelière Atlas Hospitality Morocco au Fonds H-Partners". La Vie éco. 13 Ocak 2012. 13 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc receives first 787 as the airline finishes restructuring & returns to profitability isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ ^a ^b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc & Qatar Airways form joint venture. More JVs for each as RAM eyes oneworld alliance isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Financial statement 2014" (PDF). Royal Air Maroc. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 July 2020.
^ "Royal Air Maroc Chiffres" [Royal Air Maroc Figures] (Fransızca). Royal Air Maroc. 19 Eylül 2016. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "Royal Air Maroc Doubles its Profits in 2016". Morocco World News. 29 Kasım 2016. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "Royal Air Maroc turns 60 years old". anna.aero. 19 Ekim 2017. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "AFRAA Annual Report 2017" (PDF). AFRAA. 2017. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to become 14th oneworld member isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "AFRAA Annual Report 2018" (PDF). AFRAA. 2018. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "Here is how many passengers top 10 African Airlines managed to airlift in 2018". PulseLive KE. 14 Mayıs 2019. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "AFRAA Annual Report 2019" (PDF). AFRAA. 2019. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "African Expansion for OneWorld". Airliner World (March 2020): 12.
^ "Non-airline partners 15 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Royal Air Maroc. Retrieved on 19 October 2009. "Royal Air Maroc, Safar Flyer, Headquarters of the Royal Air Maroc Group, Casa – Anfa Casablanca Airport–"
^ "Legal Notice 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (). Royal Air Maroc. p. 10/29. Retrieved on 24 August 2014. (under "Article V - Reservations") "Customer Service complaints Casa-Anfa Airport Casablanca 20200 MOROCCO"
^ "Royal Air Maroc.(Africa/Middle East)(Brief Article) 29 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Air Transport World. 1 July 2004. Retrieved on 19 October 2009.^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Casablanca: Nouaceur abritera le futur siège de la RAM 9 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." L'Économiste. 18 August 2009. Retrieved on 19 October 2009.
^ "Partners". Royal Air Maroc. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ ^a ^b Hofmann, Kurt (1 Haziran 2018). "Royal Air Maroc adds Boeing 767-300BCF; enters Alitalia codeshare". Air Transport World. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "American Airlines / Royal Air Maroc plans late-Dec 2019 codeshare launch". Airlineroute.net. 16 Aralık 2019. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019.
^ "RAM and BA sign codeshare agreement". arabianaerospace.aero. 13 Şubat 2020. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Other News - 09/14/2007 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Airline Routes isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Royal Air Maroc / JetBlue Begins Codeshare Partnership from late-June 2015". Airlineroute.net. 30 Haziran 2015. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2015.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Qatar adds routes, inks JV with Royal Air Maroc isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Авиакомпании-партнёры". s7.ru. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "Safar Flyer". Royal Air Maroc. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.
^ "Safar Flyer – Partners". Royal Air Maroc. 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.
^ "fleet". royalairmaroc.com. 24 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2018.
^ "Royal Air Maroc - Transport Aérien". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015.
^ "cabin map". 20 April 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 April 2015.
^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to grow long-haul routes, expand to China and consider joining a global alliance isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Royal Air Maroc revealed as customer for four 787-9s". FlightGlobal. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017.
^ "Royal Air Maroc fleet". flightradar24. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019.
^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
^ "Royal Air Maroc Fleet". ch-aviation GmbH. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. "Archived copy". 14 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 March 2014.
^ "Royal Air Maroc Fleet". ch-aviation GmbH. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 July 2020.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Flight1960-509 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Casablanca crash". Flight International: 584. 9 Nisan 1970. 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. Caravelle of Royal Air Maroc crashed on the approach to Nouasseur Airport, Casablanca, on April 1. The aircraft, on the Agadir-Casablanca-Paris route, had a crew of six and was carrying 76 passengers; there were 22 survivors of whom ten were reported to be in a serious condition in hospital. Eye-witness reports indicate that the aircraft suddenly lost height from about 500ft, 180m. on final approach and that the fuselage broke in half on impact.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.

[Royal_Air_Maroc_to_join_oneworld-2] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to join oneworld isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[3] "Ryanair opens two new bases in Morocco, 6 months after charges dispute; and RAM looks for a partner". 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] "Royal Air Maroc to launch 787 services on Feb. 22". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014.

[Restauration_:_7_opérateurs_internationaux_courtisent_Atlas_Catering_!-6] "Restauration : 7 opérateurs internationaux courtisent Atlas Catering !". Challenge.ma. 14 Kasım 2012. 28 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[7] "RAM cède sa filiale hôtelière Atlas Hospitality Morocco au Fonds H-Partners". La Vie éco. 13 Ocak 2012. 13 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[Royal_Air_Maroc_receives_first_787_as_the_airline_finishes_restructuring_&_returns_to_profitability-8] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc receives first 787 as the airline finishes restructuring & returns to profitability isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[Royal_Air_Maroc_&_Qatar_Airways_form_joint_venture._More_JVs_for_each_as_RAM_eyes_oneworld_alliance-9] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc & Qatar Airways form joint venture. More JVs for each as RAM eyes oneworld alliance isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[10] "Financial statement 2014" (PDF). Royal Air Maroc. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 July 2020.

[Figures2015-11] "Royal Air Maroc Chiffres" [Royal Air Maroc Figures] (Fransızca). Royal Air Maroc. 19 Eylül 2016. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[Profits2016-12] "Royal Air Maroc Doubles its Profits in 2016". Morocco World News. 29 Kasım 2016. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[RAMturns60-13] "Royal Air Maroc turns 60 years old". anna.aero. 19 Ekim 2017. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[AFRAA2017-14] "AFRAA Annual Report 2017" (PDF). AFRAA. 2017. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[Royal_Air_Maroc_to_become_14th_oneworld_member-15] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to become 14th oneworld member isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[AFRAA2018-16] "AFRAA Annual Report 2018" (PDF). AFRAA. 2018. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[African-17] "Here is how many passengers top 10 African Airlines managed to airlift in 2018". PulseLive KE. 14 Mayıs 2019. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[AFRAA2019-18] "AFRAA Annual Report 2019" (PDF). AFRAA. 2019. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[AW-19] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "African Expansion for OneWorld". Airliner World (March 2020): 12.

[20] "Non-airline partners 15 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Royal Air Maroc. Retrieved on 19 October 2009. "Royal Air Maroc, Safar Flyer, Headquarters of the Royal Air Maroc Group, Casa – Anfa Casablanca Airport–"

[21] "Legal Notice 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (). Royal Air Maroc. p. 10/29. Retrieved on 24 August 2014. (under "Article V - Reservations") "Customer Service complaints Casa-Anfa Airport Casablanca 20200 MOROCCO"

[HQmove-22] "Royal Air Maroc.(Africa/Middle East)(Brief Article) 29 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Air Transport World. 1 July 2004. Retrieved on 19 October 2009.^{[ölü/kırık bağlantı]}

[23] "Casablanca: Nouaceur abritera le futur siège de la RAM 9 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." L'Économiste. 18 August 2009. Retrieved on 19 October 2009.

[24] "Partners". Royal Air Maroc. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[Royal_Air_Maroc_adds_Boeing_767-300BCF;_enters_Alitalia_codeshare-25] Hofmann, Kurt (1 Haziran 2018). "Royal Air Maroc adds Boeing 767-300BCF; enters Alitalia codeshare". Air Transport World. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[26] "American Airlines / Royal Air Maroc plans late-Dec 2019 codeshare launch". Airlineroute.net. 16 Aralık 2019. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019.

[27] "RAM and BA sign codeshare agreement". arabianaerospace.aero. 13 Şubat 2020. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020.

[Other_News_-_09/14/2007-28] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Other News - 09/14/2007 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[Airline_Routes-29] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Airline Routes isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[30] "Royal Air Maroc / JetBlue Begins Codeshare Partnership from late-June 2015". Airlineroute.net. 30 Haziran 2015. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2015.

[Qatar_adds_routes,_inks_JV_with_Royal_Air_Maroc-31] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Qatar adds routes, inks JV with Royal Air Maroc isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[32] "Авиакомпании-партнёры". s7.ru. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[33] "Safar Flyer". Royal Air Maroc. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.

[34] "Safar Flyer – Partners". Royal Air Maroc. 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.

[35] "fleet". royalairmaroc.com. 24 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2018.

[36] "Royal Air Maroc - Transport Aérien". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015.

[37] "cabin map". 20 April 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 April 2015.

[38] "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[Royal_Air_Maroc_to_grow_long-haul_routes,_expand_to_China_and_consider_joining_a_global_alliance-39] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Royal Air Maroc to grow long-haul routes, expand to China and consider joining a global alliance isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[40] "Royal Air Maroc revealed as customer for four 787-9s". FlightGlobal. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017.

[41] "Royal Air Maroc fleet". flightradar24. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019.

[42] "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.

[43] "Royal Air Maroc Fleet". ch-aviation GmbH. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. "Archived copy". 14 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 March 2014.

[44] "Royal Air Maroc Fleet". ch-aviation GmbH. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 July 2020.

[Flight1960-509-45] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Flight1960-509 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[46] "Casablanca crash". Flight International: 584. 9 Nisan 1970. 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. Caravelle of Royal Air Maroc crashed on the approach to Nouasseur Airport, Casablanca, on April 1. The aircraft, on the Agadir-Casablanca-Paris route, had a crew of six and was carrying 76 passengers; there were 22 survivors of whom ten were reported to be in a serious condition in hospital. Eye-witness reports indicate that the aircraft suddenly lost height from about 500ft, 180m. on final approach and that the fuselage broke in half on impact.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

Royal Air Maroc nedir?, Royal Air Maroc anlamı nedir?, Royal Air Maroc ne demektir?