Lezgiler

Lezgiler
	; Ressam Gorshelt: Lezgi erkek
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Rusya; Dağıstan;	473.722; 385.240
Azerbaycan	180.000-190.000
Türkmenistan	17.000
Ukrayna	4.349
Özbekistan	4.300
Kazakistan	5.300
Kırgızistan	2.603
Türkiye	34 400
Belarus	404
Letonya	280
Estonya	121
Litvanya	82
Moldova	74
Gürcistan	44–2.900
Diller
	Lezgice
Din
	İslâm
İlgili etnik gruplar
	Dağıstan

Lezgiler (Lezgice: Лезги/Lezgi), Kuzeydoğu Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey ve Dağıstan'ın güney kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Konuştukları dil Lezgice olarak adlandırılır. Samurçay civarında yaşamaktadırlar.

Lezgival[değiştir | kaynağı değiştir]

Lezgival (Lezgice: Лезгивал/Lezgival), Lezgi halkının töresi, hayat yasası ve dünya görüşüdür. Lezgival kuralların temeli, yaşlılara ve kadınlara saygı, kendinden güçlü olanın karşısında boyun eğmemek, zayıflara merhamet, dürüstlük, onur ve cesaretin önemini içerir.

Türkiye Lezgileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Kafkas Savaşı'ndan (1817-1864) sonra Rus İmparatorluğu Lezgileri ya öldürüldüğü ya da Osmanlı İmparatorluğu'na sürgün etti asimile edip yok etmek amacıyla.

Yerleşim[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de Lezgiler gennelikle Dağıstanlı ismiyle tanınır ve Lezgiceyi hâlâ günlük yaşamda konuşurlar ve gelenek, göreneklerini hâlâ sürdürmektedirler. Lezgiler Ortaca (Lezg. Kӏirne), Yaylaköy (Balakesir vilayeti), Dağıstan (Bergama yakınlarında), Güneykin (Yalova yakınlarında), Findicak (İzmir yakınlarında), Kayalipinar, Emilrler, Selimiye, Osmaniye, Sultaniye (Sivas ilinde) ayrıca İrşadiye, Bursa, İzmir, İstanbul, Ankara ve diğer büyük şehirlerde yaşamaktadırlar.

Azerbaycan[değiştir | kaynağı değiştir]

Lezgiler'in büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, Kusar, Kuba, Haçmaz, Kebele, İsmayıllı, Oğuz, Kah, Şeki rayonları toprağında toplu bir halde Bakü, Gence, Sumgayıt ve Mingeçevir şehirlerinde yaşıyorlar.

Azerbaycan'da Lezgiler'in sayılarının 190.000 kişi olduğu bilinmektedir.

Rusya[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya'ya bağlı Dağıstan'da Lezgiler'in sayısının 550.000 ve diğer Samur boylarıyla birlikte değerlendirildiğinde 850.000'e eriştiği görülmektedir.

Lezgi milliyetçiliği ve Sadval[değiştir | kaynağı değiştir]

SSCB'nin dağılmasının ardından, birliğe bağlı birçok halk bağımsızlığını ilan etmişti. Topraklarının Azeriler ve Ruslar tarafından gasp edildiği iddiasıyla Lezgiler 1990'da, Dağıstan/Derbent'te Sadval (‘Birlik’) adlı ayrılıkçı, silahlı bir örgüt kurdular.^[5]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuba Lezgiler

Kuba Lezgiler
Kafkasya Etnik Dağılım
Şeyh Muhammed Yaragi (Lezgice: Ярагъ Мугьаммад)

Şeyh Muhammed Yaragi (Lezgice: Ярагъ Мугьаммад)
Recep Peker
Süleyman Kerimov
Lezgi (1883)
Lezgi Afar
Lezgiler (1867)
Lezgi bayrağı

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи аселения 2010 года". gks.ru. 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.
^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014.
^ "The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. Population by ethnic groups". 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2014.
^ "Country: Turkey (Joshuaproject)". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015. Bilinmeyen parametre |deadlink= görmezden gelindi (|dead-url= kullanımı öneriliyor) (yardım)
^ "english.pravda.ru".

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'deki lezgiler турецкие лезгины
Lezgi minority of Azerbaijan 5 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
www.lezgi-pages.nm.ru
Article from the Centre for Russian Studies about the Lezgin'

[1] "Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи аселения 2010 года". gks.ru. 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014.

[azeristats-3] "The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. Population by ethnic groups". 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2014.

[joshuaproject-4] "Country: Turkey (Joshuaproject)". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015. Bilinmeyen parametre |deadlink= görmezden gelindi (|dead-url= kullanımı öneriliyor) (yardım)

[5] "english.pravda.ru".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu (UNPO) üyeleri
Afrika	Afrikaner Barotseland Baster Berberiler Güney Kamerun Haratin Ogaden Ogoni Oromia Somaliland Tvalar Venda Zanzibar
Asya	Açe Ahvazi Güney Azerbaycan Batı Belucistan (İran) Batı Papua Chittagong Hill Tracts Çin (Myanmar) Degar-Montagnards Doğu Belucistan (Pakistan) Doğu Türkistan Gilgit-Baltistan (Balawaristan) Güney Maluku Cumhuriyeti Hmonglar Igorot Irak Türkmenleri İç Moğolistan Kmer Krom İran Kürdistanı Merkezi Tibet Morolar Nagaland Sind Süryaniler Talış-Mugan Tayvan
Avrupa	Abhazya Bretonya Çerkesya Kırım Tatarları Kosova Lezgiler Romanya Macarları Savoie Trieste
Kuzey Amerika	Washington, DC
Güney Amerika	Mapuçe

Lezgiler İlgili Sözlük Kelimeler Listesi