Hitit Dili Nedir?
Hitit Dili Nedir?, Hitit Dili Nerededir?, Hitit Dili Hakkında Bilgi?, Hitit Dili Analizi? Hitit Dili ilgili Hitit Dili ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz. Hitit Dili ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. Hitit Dili Ne Anlama Gelir Hitit Dili Anlamı Hitit Dili Nedir Hitit Dili Ne Anlam Taşır Hitit Dili Neye İşarettir Hitit Dili Tabiri Hitit Dili Yorumu
Hitit Dili Kelimesi
Lütfen Hitit Dili Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. Hitit Dili İlgili Sözlük Kelimeler Listesi Hitit Dili Kelimesinin Anlamı? Hitit Dili Ne Demek? ,Hitit Dili Ne Demektir? Hitit Dili Ne Demektir? Hitit Dili Analizi? , Hitit Dili Anlamı Nedir?,Hitit Dili Ne Demektir? , Hitit Dili Açıklaması Nedir? ,Hitit Dili Cevabı Nedir?,Hitit Dili Kelimesinin Anlamı?,Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Nedir? ,Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Ne demek?,Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Hitit Dili Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız
Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Nedir? Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Ne demek? , Hitit Dili Kelimesinin Anlamı Ne demektir?
Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı
Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:
Söylemek, söz söylemek - Ad vermek - Bir dilde karşılığı olmak - Herhangi bir ses çıkarmak - Herhangi bir kanıya, yargıya varmak - Düşünmek - Oranlamak - Ummak, - Erişmek - Bir işe kalkışmak, yeltenmek - Saymak, kabul etmek - bir şey anlamına gelmek - öyle mi, - yani, anlaşılan - inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü
Hitit Dili Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır
Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı
Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - Muşmulaya döngel de derler.
Kamer `ay` demektir. - Küt dedi, düştü. - Bu işe herkes ne der? - Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. - Bundan sonra gelir mi dersin? - Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. - Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! Hitit Dili - Demek gideceksin.
Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler
- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek
- dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok
Hitit Dili
Hitit Dili Nedir? Hitit Dili Ne demek? , Hitit Dili Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi
Hitit Dili Kelimesinin Anlamı? Hitit Dili Ne Demek? Hitit Dili Ne Demektir? ,Hitit Dili Analizi? Hitit Dili Anlamı Nedir? Hitit Dili Ne Demektir?, Hitit Dili Açıklaması Nedir? , Hitit Dili Cevabı Nedir? , Hitit Dili Kelimesinin Anlamı?
Hititçe | |
---|---|
𒉈𒅆𒇷; nešili | |
Bölge | Anadolu |
Etnisite | Hititler |
Ölü dil | M.Ö.'den önce 20. ve 13. yüzyıllarda. |
Dil ailesi | Hint-Avrupa
|
Dil kodları | |
ISO 639-2 | hit |
ISO 639-3 | Çeşitli: oht – Büyük Hititçe hit – (Klasik) Hititçe htx – Orta Hitiitçe nei – Neo-Hititçe |
Hititçe veya Hitit dili (Hititçe: 𒉈𒅆𒇷; nešili veya nešaumnili), Tunç Çağı'nda Anadolu'da yaşamış Hititlerin veya dillerinde kendilerine verdikleri isimleri ile Neşalıların konuşmuş olduğu, Hint-Avrupa dillerinin Anadolu alt grubuna ait bir ölü dil. Dil, diğer Anadolu dilleri olan Luvice ve Palaca ile yakından ilişkilidir. Tarihte belgelenmiş en eski Hint-Avrupa dilidir.[1]
Dilin tarihi, Asur Akadcasında yer alan alıntı sözcük ve özel isimler baz alınarak M.Ö. 20. yüzyıla kadar dayandırılabilir, ancak Hititçe yazılmış Anitta metinleri gibi ilk kaynakların tarihte ortaya çıkması M.Ö. 16. yüzyılda gerçekleşmiştir. Dil, Geç Tunç Çağı'nda yerini Luviceye bırakmaya başlamıştır. 13. yüzyılda ise Luvice, Hititlerin başkenti Hattuşaş'da dominant dil haline gelmiştir.[2] Bronz Çağı Çöküşü sonrasında Hititçe ölü bir dil hâline gelse de Luvice, Geç Hitit Devletleri'nde varlığını bir süre daha sürdürmüştür.
Dil, Çek bilim insanı Bedřich Hrozný'nin çalışmaları sonunda çözümlenmiş, kendisi 1917'de ilk Hitit gramerini yayınlamıştır.[3]
1902 yılında Jørgen Alexander Knudtzon[4] Mısır-Hitit hükümdarları arasındaki mektupları inceleyerek ve dilin morfolojik yapısını dikkate alarak Hititçenin Hint-Avrupa dili olabileceğini öne sürdü. Bu teori Hint-Avrupa dillerinin morfolojik özelliklerinin alakasız başka dillerde de var olmasından ötürü geniş ölçüde kabul görmedi.[5]
Hugo Winckler, Boğazköy'de Akad çivi yazısıyla bilinmeyen bir dil ile yazılmış tabletler keşfetti.[6] Bedřich Hrozný'nin bu tabletleri incelemesi ile dilin bir Hint-Avrupa dili olduğu kesinlik kazandı. Hrzony, bu çıkarımını Hint-Avrupa dillerinde yaygın olan, çekimlenen adlarda seslilerinin (ablaut, İngilizcedeki sing, sang, sung örneği gibi) ve sessizlerin (r/n) değişmesi gibi özelliklere dayandırarak yaptı. Örneğin "su" anlamına gelen tekil nominatif watar kelimesi, "suyun" anlamına gelen tekil genitif wedenas olarak çekimlenmekteydi. Hrozny, bu özelliklerin başka bir Hint-Avrupa dilinden alıntılanamayacağını öne sürmüştür.[7]
Hrozny'nin ilk çözdüğü ve tercüme ettiği cümlenin "“Nu NINDA-an ezzateni watar-ma ekuteni” söz öbeği olduğu rapor edilmiştir. Hrozny, Babillerde kullanılan ve ekmek anlamına gelen NINDA ideogramını tanımış, ezza kelimesinin yemek yemek manasına gelebileceğini ve diğer Hint-Avrupa dillerinde yemek yemek anlamındaki Grekçe edein, Latince edere ve Almanca essen gibi kelimelerle eş asıllı olabileceğini düşünmüştür. Hozny bu benzerlikten yola çıkarak nu kelimesinin şimdi, watar kelimesinin su olduğunu, ekutteni sözcüğünün ise kelimenin başında yer alan eku- kelimesinin Latince aqua ile benzerliğini gözlemleyerek "su içmek" anlamına gelebileceğini öne sürmüştür ve cümleyi "Şimdi ekmek yiyecek ve su içeceksin." olarak çevirmiştir.[8]
Dil, Akadca'dan alındığı düşünülen Hitit çivi yazısı kullanılarak yazılmıştır, ancak bunun yanında farklı yazılar da kullanımdaydı. Resmî diplomatik yazışmaları ve saray arşivleri sur (Akad) çivi yazısıyla yazılırken kayalardaki kabartmalar ve yazıtlar için Anadolu hiyeroglifleri de denilen yazı sistemi kullanılırdı. Günümüzde, bu harflerle yazılan dilin Hititçe yerine dil ile akraba bir Luvice lehçesi olduğu bilinmektedir.
Türkçe | Hititçe | Okunuşu |
---|---|---|
ana, anne | an - na - aš | annaş |
baba | at - ta - aš | attaş |
büyükbaş hayvan | par - za - ḫa - an - na - aš | parzahannaş |
çok | me - ek -ki | mekki |
ekin | ḫal - ku - eš - šar | halkueşşar |
gece | ne - ku - uz | nekuz |
gök | ne - pi - iš | nepiş |
göz yummak | ma - az - za - al - la - aš - ša | mazzallaşa |
hilekâr | mar - še - eš | marşeş |
isim | la - man | laman |
karaciğer | liš - ši | lişşi |
kil ocağı | pu - ru - ut - te - eš - šar | purutteşşar |
mayalanmış | ḫar - na - an | harnant |
mühür | par - za - ki | parzaki |
parlak | la - lu - uk - ki - wa - an | lalukkiwant |
sevgili | pu - pu | pupu |
soyunmak | ne - ku - ma - an - da - ri - ya | nekumandariya |
su | wa - a - tar | watar |
sonbahar | ze - na - an | zenant |
toparlamak | le - eš - ša- i | leşşai |
ülke | ut - ne - e | utne |
yemek (fiil) | ed-/ez - za - a | ed, ezza |
yemin | li - in - ga - i | lingai |
yeni | ne - wa | newa |
zina | pu - pu - wa - tar | pupuwatar |
1. Editör: İlker KOÇ, Hititler, ODTÜ Yayıncılık,Ekim 2006, sayfa 18-19 2. Editörler: Hans GÜTERBOCK, Harry HOFFNER, Theo van den HOUT, The Hittite Dictionary