Hesaplanabilirlik teorisi

Teorik bilişim biliminde ve matematikte hesaplanabilirlik teorisi (İng. İngilizce: computability theory), belirli bir hesap modeline ait soruların uygun bir komut silsilesi ile ne kadar verimli bir şekilde çözülebileceğiyle ilgilenen daldır. Alan, üç yan ana dala ayrılmaktatır. Otomat teorisi ve dil, hesaplanabilirlik kuramı ve hesapsal karmaşıklık kuramı ki bunlar şu soru ile birbirine bağlanır:'Bilgisayarların temel kabiliyetleri ve sınırlamaları nelerdir?'^[1]

Bilgisayar bilimi insanları, hesaplamayı titiz bir şekilde çalışabilmek için hesaplama modeli diye bir kavram ortaya çıkarmışlardır. Bu model bilgisayarların matematiksel olarak soyutlandırılmasıyla ilgilidir. Birçok farklı model mevcuttur, fakat en çok irdelenmiş olan model Turing makinesi'dir. Bilgisayar bilimi insanları bu soyut nesneyi incelemektedirler, çünkü basit bir şekilde formüle edilmesi mümkündür. Ayrıca araştırılması kolaydır. Birçok sonucu kanıtlamakta da kullanılmaktadır. Bunların nedeni, bu nesnenin, birçok söz sahibinin deyişiyle 'en uygun' hesaplama modeli olmasıdır. (bakınız: Church-Turing tezi)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Michael Sipser (2013). Introduction to the Theory of Computation 3rd. Cengage Learning. ISBN 978-1-133-18779-0. central areas of the theory of computation: automata, computability, and complexity. (Page 1)

[Sipser-3rd-1] Michael Sipser (2013). Introduction to the Theory of Computation 3rd. Cengage Learning. ISBN 978-1-133-18779-0. central areas of the theory of computation: automata, computability, and complexity. (Page 1)

[1]

g t d Bilgisayar biliminin alt dalları
Matematiksel temeller	Matematiksel mantık · Kümeler kuramı · Sayı teorisi · Çizge teorisi · Tip teorisi · Kategori teorisi · Sayısal çözümleme · Bilgi teorisi · Kombinatorik · Boole cebiri
Hesaplama teorisi	Otomat teorisi · Hesaplanabilirlik teorisi · Hesaplamalı karmaşıklık teorisi · Kuantum hesaplama teorisi
Algoritmalar ve veri yapıları	Algoritma çözümlemesi · Algoritma tasarımı · Hesaplamalı geometri
Programlama dilleri ve derleyiciler	Ayrıştırıcılar · Yorumlayıcılar · Yordamsal programlama · Nesne yönelimli programlama · Fonksiyonel programlama · Mantık programlama · Programlama paradigmaları
Eşzamanlı, paralel ve dağıtık sistemler	Çoklu işleme · Dağıtımlı hesaplama · Eşzamanlılık denetimi
Yazılım mühendisliği	Gereksinim çözümleme · Yazılım tasarımı · Bilgisayar programlama · Biçimsel yöntemler · Yazılım testi · Yazılım geliştirme süreci
Sistem mimarisi	Bilgisayar mimarisi · Bilgisayar organizasyonu · İşletim sistemi
Telekomünikasyon ve ağ oluşturma	Bilgisayar müziği · Yönlendirme · Örgü topolojisi · Kriptografi
Veritabanları	Veritabanı yönetim sistemleri · İlişkisel veritabanı · SQL · İşlem yürütme · Veritabanı indeksleme · Veri madenciliği · Metadata (Üst veri) · Ana veri (Master data)
Yapay zekâ	Otomatikleştirilmiş muhakeme · Bilgisayarlı dilbilim · Bilgisayarlı görü · Evrimsel hesaplama · Uzman sistemler · Makine öğrenimi · Doğal dil işleme · Robotik
Bilgisayar grafikleri	Görselleştirme · Bilgisayar animasyonu · Görüntü işleme
İnsan-bilgisayar etkileşimi	Bilgisayar erişilebilirliği · Kullanıcı arayüzleri · Giyilebilir hesaplama · Yaygın bilişim · Sanal gerçeklik
Bilimsel hesaplama	Yapay yaşam · Biyoenformatik · Bilişsel bilim · Bilgisayarlı kimya · Hesaplamalı nörobilim · Hesaplamalı fizik · Sayısal algoritmalar · Sembolik matematik
Bilgisayar bilimi, ACM Hesaplama ve Sınıflandırma Sistemi'ne göre farklı konu ve alanlara ayrılabilir.

Hesaplanabilirlik teorisi nedir

Hesaplanabilirlik teorisi nedir

Hesaplanabilirlik teorisi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]