Lazkiye Taarruzu (2015-16)
Suriye İç Savaşı Suriye İç Savaşı Lazkiye Cephesi Suriye İç Savaşı'nda Rusya'nın askerî müdahalesi
Lazkiye Cephesi'nde son durum:   Suriye rejimi kontrolünde   Suriye muhalefeti kontrolünde   Türkiye Cumhuriyeti (Hatay)
Tarih 13 Kasım 2015 - 12 Mart 2016 Bölge Türkmen Dağı, Bayır-Bucak,, Lazkiye Sonuç Suriye Ordusu ve müttefiklerinin zaferi Türkmen Dağı'nın büyük bölümü rejimin eline geçti.[10]
Taraflar
Suriye Suriye Ordusu Suriye Hava Kuvvetleri Ulusal Savunma Kuvvetleri[1] Hizbullah[2] Rusya Rusya Hava Kuvvetleri	SMDK Özgür Suriye Ordusu Suriye Türkmen Ordusu Türkmen Dağı Tugayları[3] Alperen Ocakları[4] Ülkü Ocakları[5][6] İslami Cephe[7] Ahraruş Şam[7] Ensar el-Şam[7] Türkistan İslami Partisi[8] El Nusra Cephesi[9]
Çatışan birlikler
Suriye Cumhuriyet Muhafızları 103. Tugayı[1] Suriye Direnişi[1] Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi[1][11]	Özgür Suriye Ordusu 1. Sahil Tümeni[12] Türkmen Dağı 2. Sahil Tümeni[13] 1. Murat Tugayı 4. Murat Tugayı Yavuz Sultan Selim Tugayı Yıldırım Beyazıt Tugayı Sultan Abdülhamit Han Tugayı[14]
Güçler
	Türkmen Dağı 2. Sahil Tümeni 1200[13]
Kayıplar
• 36 Suriye askeri öldürüldü[kaynak belirtilmeli]  • 1 Suhoy Su-24M[15]  • 1 Mil Mi-8[12]  • 2 Rus askeri öldürüldü[16][17]	• 41 ÖSO askeri öldürüldü[kaynak belirtilmeli]

2015-16 Lazkiye taarruzu ya da Bayır-Bucak saldırısı, Suriye Ordusu ve müttefiklerinin Kasım 2015'te, Suriyeli muhaliflere karşı başlattığı saldırıdır.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkmen Dağı'nda çatışmalar 2012 yılından beri devam etmektedir. 2013 yılında Bayır-Bucak bölgesi rejimin elinden alındı. Muhalifler, Keseb'e kadar ilerlemiş ve Akdeniz kıyısına kadar kısa süreliğine ulaşmışsa da, devreye Hizbullah ve diğer Şii militanların girmesi ile önce Keseb elden çıkmış, ardından ise rejim Türkmen Dağı'nı hedef almaya başlandı.

Ekim 2015'ten itibaren Rus uçakları Türkmen Dağı ve çevresindeki muhalifleri, bölgede IŞİD olmamasına rağmen vurmaya başladı. Türkiye ve Batılı devletler, Rusya'yı IŞİD bahanesiyle muhalifleri hedef almakla suçladı.^[18][19] Ayrıca, Rusya'nın Ankara büyükelçisi, Türkmenlerin hedef alınması dolayısıyla Türkiye Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı.^[20]

Çatışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

13 Kasım günü Suriye hükûmetine bağlı Suriye Ordusu, Rusya Hava Kuvvetleri'nin havadan bombardıman desteği ve Hizbullah'a bağlı silahlı milisler^[2] ile Lazkiye ilinin muhalif güçlerin kontrolündeki kuzey bölgesinde büyük çaplı bir operasyona girişti.^[1] Bu bölge Türkmen unsurun yoğunlukla bulunduğu Lazkiye kırsalındaki Bayırbucak bölgesiydi. Gımam ve Hancağız köylerine doğru saldırıya geçen ordu, ilk çatışmalarda Dağmışlı, Celiliyye, Ez Ziveyik, Pınar Almer ve Tel Zahiye köylerini ele geçirdi.^[14]

24 Kasım günü bölgede bombardıman düzenleyen iki uçaktan biri 17 saniye boyunca Türk sınırını ihlâl etti. Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre Türk hava sahasını ihlal eden uçak, beş dakika içerisinde on defa uyarılmasına rağmen sınır ihlalini gerçekleştirince angajman kuralları gereği iki Türk F-16 uçağı tarafından vuruldu.^[21] Uçak, Suriye Türkmen Ordusu'nun kontrolündeki Bayırbucak bölgesine düştü.^[22] Uçaktaki iki pilot paraşüt ile atladı. Suriye sınırları içerisinde karadan açılan ateş sonucunda paraşütle atlayan iki pilottan biri öldürüldü.^[16] Suriye Türkmen Ordusu'na bağlı 10. Tümen tarafından pilot, ölü olarak ele geçirildi.^[23] Diğer pilot ise Suriye Ordusu tarafından sağ olarak Lazkiye'deki Rus üssüne götürüldü.^[24] Helikopterle pilotları arama sırasında muhalifler tarafından bir helikopter düşürüldü ve bir Rus deniz piyadesi öldürüldü.^[25]

Al-Masdar News'in 5 Aralık 2015 tarihli haberindeki iddiasına göre çatışmalar boyunca Suriye Ordusu, Lazkiye ilinin kuzeydoğusundaki 300 kilometrekarelik alanı ele geçirdi.^[1][26] 11 Aralık günü Rus Hava Kuvvetleri'ne bağlı bir uçak, Bayırbucak bölgesi içerisinde kalan Naciye kasabasını bombaladı. Camiyi hedef alan bombardıman, cuma namazı çıkışı gerçekleşti. 4 kişi öldü, 50'ye yakın kişi yaralandı.^[27] 22 Aralık günü Rus Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar, Türkmen köyü olan Çümeren'i bombaladı. Üç kişi öldü, on kişi ise yaralandı.^[28] 24 Aralık günü Çümeren, Kulcuk ve Nisiybin köylerine saldırı düzenlendi. Rus uçakları ise Kürt Dağı ve Türkmen Dağı'nı bombaladı.^[29]

12 Ocak 2016 tarihinde Suriye Ordusu ve Hizbullah militanları, Rusya Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçakların hava bombardımanı desteği ile Lazkiye iline bağlı ve Türkmen sayısı bakımından en yoğun nüfusu barındıran Selma kasabasına girdi. Bu kasaba stratejik bakımdan İdlib-Cisreşşuğur yolunun açılması açısında önemli bir konumda idi. Aynı zamanda 2012 yılından beri muhaliflerin kontrolünde idi. Esad rejimine bağlı Suriye Ordusu ertesi gün buradaki kontrolü tamamıyla ele geçirdi. Rejim kuvvetleri, Halep-Lazkiye otoyolunu da kontrol altına aldı.^[9]

13 Ocak'ta Salma'nın Suriye rejimi ve müttefiklerinin eline geçtiği belirtildi. Böylece 2012'den beri muhaliflerde olan kasabanın yüksek rakımda bulunması sebebiyle, Türkmen Dağı rejim saldırılarına açık hale geldi.^[30][31]

18 Ocak'ta muhalif güçler, 'Safları Sıklaştırın' isimli operasyon odasını oluşturduklarını ilan etti. Ceyşul İslam, Ahraruş Şam, Feylak’üş Şam, Ceyş’ül Nasr, Cebeli İslam Tugayı, Cephetül Şamiye, Ensar’üş Şam Taburları, Nusret Cephesi, 10. Tugay, 13. Tümen, Şam’ul İslam ve Sulkur El-Cebel Tugayından oluşan koalisyon, aynı gün Murtlu bölgesi, Beyt Ablak tepesi ve Zeytun bölgesini yeniden denetimleri altına aldı.^[32]

25 Ocak'ta rejim güçleri ve müttefikleri Rabia kasabasını ele geçirdi. Böylece Türkmen Dağı'nda dengeler rejim lehine bozulmaya başladı.^[33]

29 Ocak'ta Türkmen Dağı'nın düşmek üzere olduğu iddia edildi. 400 civarında Türkmen'in Türkiye'ye geçiş yaptığı belirtildi.^[34] Bölgede savaşan Türkmen savaşçılar, Rus savaş uçaklarına karşı mühimmat eksikliği olduğunu ifade etmiş, Türkmen Dağı'nın düşmek üzere olduğunu belirtmiş ve Türkiye'ye acil yardım çağrısı yapıldı.^[10][35][36]

20 Şubat'tan 23 Şubat'a kadar süren operasyonlarda Suriye rejiminin Kinsabba civarındaki sekiz köyü ele geçirdiği belirtilmiştir.^[37]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

•  Türkiye: Rusya'nın Bayır-Bucak bölgesinde sivil Türkmen köylerine karşı girişilen hava saldırılarına ve Suriye Ordusu'nun kara harekâtına tepki gösterdi. Bu nedenle Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı. Bu çatışmalar sonucunda yeni sığınmacıların Türkiye'ye akın etmek isteyeceğini, en başta bunun sınır güvenliği konusunda sorunlar çıkaracağı söylenmiştir. Bunun terörle mücadele olmadığı ve sivil Türkmen köylerinin bombalandığı, Rusya'nın bu tutuma devam etmesi durumunda ciddi sonuçlar doğabileceği ve bir an önce operasyona son verilmesi istendi.^[38] Türkiye hükûmeti, Esad hükûmetinin Bayırbucak Türkmenlerine yönelik saldırılarını durdurması ve Rus uçaklarının bombardımanının sona ermesi için Birleşmiş Milletler'e başvurdu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne Türkmenlere yapılan saldırının değerlendirilmesi için toplanma çağrısı yapıldı.^[39]
•  Rusya: Rus savaş uçağının düşmesi sonrası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu olayın 'çok ciddi sonuçları' olacağını ifade etti.^[40] Rusya, Türkiye'ye karşı ambargo uygulamaya başladı.^[41] Rusya, Rus pilotu öldüren kişinin kimliğinin tespit edildiğini belirtmiş ve bu kişilere karşı arama başlattı.^[42]
•  Suriye: Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, İran ve Rusya gibi 'dost ülkelerin' Suriye'nin 'terörizm' ile savaşına büyük destek verdiğini ifade etti.^[43]
•  İran: İran medyası Türkmen savaşçılardan bahsetmeyi pek tercih etmemekte ve Lazkiye'deki çatışmaları 'Suriye Ordusu' ve 'Tekfiri-El Kaideli militanlar' arasındaki çatışmalar olarak göstermektedir.^[44]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. Gösterilen kaynaklar kaynak gösterme şablonları kullanılarak dipnot belirtme biçemine uygun olarak düzenlenmelidir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)