Hódmezővásárhely
Bayrak Arma
Ülke	Macaristan
İl	Csongrád
Yüzölçümü
• Toplam	483.22 km²
Nüfus  (2005)
• Toplam	47.258
• Yoğunluk	97.87/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	6800
Alan kodu	62

Hódmezővásárhely (Macarca telaffuz: [ˈhoːdmɛzøːvaːʃaːrhɛj]; Hırvatça: Vašarhelj) Macaristan’ın güneydoğusunda, Békés-Csanádi Bayırı ve Kil çayır toprağın Tisza Nehri’ni çevrelediği birleşme noktasında Büyük Macaristan Ovası’nda bir şehirdir. Kasabanın ismi kelimesi kelimesine "Kunduz çayırı/çayır çarşı (meydanı)" dır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern kasabanın 6000 yıl öncesinde insan yerleşiminin kanıtı vardır ve arkeolojik kalıntılar alana o zamandan beri devamlı şekilde farklı kültür türlerinin yerleştiğini sezdirmektedir. Neolitik oturma yerleri toprağın içindeki girintiye eve ait eşyalardan tabaklar ve bereket sembolü Kökénydombi Vénusz u biriktirmiştir. Ayrıca Bakır Çağı, Bronz Çağı, Demir Çağı ve büyük göç dönemiden kalıntılar bulunur. Kasabanın arkeolojik hazineleri kalıcı arkeolojik müzesi olan Tornyai János Müzesi sergisinde görülebilir.

Ortaçağ dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

8nci yılın sonunda Macarların yerleşimi, çoğunlukla Bulgarlardan kaçan göçebe Slavların nüfusunun ve tarıma ait ve hayvan yetiştirme kalıntılarını buldu.

Moğolların Macaristan’ı istilasından önce bu alanda kiliseli en az sekiz köy vardı. Moğolların yakıp yıkma sonrası pek çok köy kuruldu. Fakat bunlar daha sonra Türklerin istilasının kurbanı haline geldi. Bu köyün toprakları daha sonra gelişen kasaba olarak Hódmezővásárhely tarafından zaptedildi. Yirmiden fazla Orta Çağ’dan gelen köy ve kilise kanıtı bulundu.

Hódmezővásárhely günümüz kasabası, 15nci yüzyılda Hód, Vásárhely, Tarján ve Ábrány sırasında gelişti, bir zamanlar küçük kasabalar birleşti ve pazarı olan kasabalar kuruldu. Kasabanın 1437 yılında Hódvásárhely olarak adlandırıldığı bilinir. Kasabanın Csongrád’dan Csanád’a yol gösteren yola yakınlık konumu ticari gelişmede avantajıydı. Orta Çağ pazarları ve özellikle çiftlik hayvanı ticareti onun büyümesini destekledi.

Hódmezővásárhely, Csongrád vilayeti comitatus’un parçasıydı. Bu vilayet’in parçası 1542 sonrası Türk’lerin kontrolü altındaydı. Tisza ve Tuna bölgesi arası, Hódmezővásárhely içeren Tisza‘nın doğu alanı Transilvanya’ya ait iken Osmanlı İmparatorluğu’na aitti. 1552 yılı askeri harekat sonrası Csongrád vilayetinin tümü Türkler tarafından alındı. Tüm alan, 1566 yılında Türk saldırısı tarafından tahrip edildi. Bölge Türkler tarafından 150 yıl sürecek olan bir zamanla işgal edildi.

Bağımsızlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Rákóczi zamanı (1703-1711) bağımsızlık savaşında, kasaba Kont Miklós Bercsényi kontrolü altındaydı. Kraliyet mahkemesi mülke el koydu ve onu görkemli general Leopold Schlick’e verdi. Bağımsızlık savaşı süresinde Miklós Bercsényi kasabayı kuşatı ve onu Kurutlar general Sándor Károlyi’ye kiralanmış mal amacıyla verdi. Viyana’daki kraliyet mahkemesi Szatmár barışından sonra Károlyi'nin toprak talebini kabul etmedi ve o sadece araziyi onu satın alarak tekrar ele geçirebilirdi. 1722’ den 1818’e arazi sahibi yetkisi kaldırıldığında, Károlyi ailesi kasabaya sahip oldu.

Özgürlük için yapılan 1848-49 savaşlarında Hódmezővásárhely ulusal olaylarda önemli bir rol oynadı. Lajos Kossuth, kendisinin ikinci asker toplama kısa seyahatinde kasabaya 3 Ekim 1848 tarihinde ulaştı. Orada iken Macar ordusunun Pákozd’da savaşta olduğu haberini aldı ve vatanseverlik arzusu kasabayı kavradı. Hódmezővásárhely’den ordular, güney Sırbistan saldırlarını yenmede görev aldılar.

1860 larda Theiss kontrolü sonrası, göller ve çayırlar çevresi kurudu. İç alanlar ilerleyen bir şekilde dolduruldu ve kasabanın nüfusu arttı.

Hódmezővásárhely,1873 yılında eyaletten ayrıldı ve bağımsız belediye haklarını aldı. Endüstrileşmenin ilk işaretleri o zamandan itibaren görüldü. 1890 yılında Hódmezővásárhely, 55.475 ikamet edeniyle Macaristan’ın dördüncü en geniş kasabasıydı.

20nci yüzyıl[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasabanın modern tablosu, yüzyıl dönümünde kuruldu. Bu onluk yıllar pınarların yapımı, dinamik yapı operasyonları ve kanalların yapımı ile karakterize edildi. Nüfusun yüzde 70’i bununla beraber çiftçilik ve hayvan yetiştirmeyle uğraşıyordu.

Günümüzde kasaba, yabancı ve yerli turizmin bir durak yeridir. Müzeler, kiliseler, zafere ait kaynaklar, heykeller, parklar ve termal yüzme salonları dikkate değer çekici yerlerdir.

Kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lucien Hervé, fotoğrafçı
• Robert Ilosfalvy, opera tenoru
• Ede Kallós, heykeltıraş
• IV. Ladislaus
• Emil Lindenfeld, ressam
• János Pásztor
• János Tornyai, ressam
• Franz Wittmann

Uluslararası ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

İkiz kasabalar — Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Hódmezővásárhely, aşağıdaki yerlerle ikizdir:

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Panoramas 23 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Official site 14 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Aerial photography: Hódmezővásárhely 19 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Hódmezővásárhely at Google Earth Community 14 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.