Giacomo Balla
Genel bilgiler
Doğum	18 Temmuz 1871(1871-07-18) Torino, İtalya
Ölüm	1 Mart 1958 (86 yaşında) Roma, Fransa
Uyruk	İtalyan
Alanı	ressam, heykeltıraş, Şair
Sanat eğitimi	Accademia Albertina di Belle Arti, Torino
Katıldığı akımlar	Fütürizm
Etkilendikleri	Filippo Tommaso Marinetti

Giacomo Balla (18 Temmuz 1871, Torino - 1 Mart 1958, Roma), İtalyan ressam, heykeltıraş, sanat eğitimcisi, şair. Fütürizm akımının başta gelen ressam ve heykeltıraşlarından. Sanat eserlerinde ışık, hareket ve sürat kavramlarının resimsel görüntüsünü yaratmaya çaba göstermiştir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Giacomo Balla İtalya'nın Piyemonte bölgesinde Torino'da 19 Temmuz 1871'de doğdu.^[1] Babası bir sanatkar fotoğrafçı idi. Küçük çocukkken müziğe olan kabiliyeti dolayısıyla müzik eğitimne başladı. Babası Balla 9 yaşında iken ölünce müzik eğitiminden vazgeçti. 12 yaşına kadar bir gravür basım-satım dükkanında çalıştı. Bu dönemde resim yapmaya büyük bir merak göstermeye başladı. Bu gençlik döneminde yaptığı bazı tabloları da sergilemeyi başardı. Yerel akademilere kaydolarak Torino Üniversitesi'nin bir bölümü olan "Albertina Güzel Sanatlar Akademisi"'ne girdi ve burada akademik resim sanat yüksek eğitimini tamamladı.

1895'te Torino Üniversitesi'nden üniversite diploması aldı ve Roma'ya taşındı. Orada Elisa Marcucci ile tanıştı ve onunla evlilik yaptı. Roma'da iken kitap resimleri ressamlığı, karikatürcülük ve bunlar yanında portreler ressamlığı yaparak hayatını kazandı. 1899'da hazırladığı resim eserleri o yılki Venedik Bienalinde sergilenmek üzere kabul edildi ve bu prestijli iki yılda bir açılan güzel sanatlar sergide eserleri teşhir edildi. Bu başarısından sonra takip eden yıllarda Giacomo Bella tanınmış bir ressam olarak Roma ve Venedik'te önemli sergilerde de gösterilmeye başlandı. Resimlerinin teşhir edildiği önemli uluslararası ünlü sergiler Almanya'da Münih, Berlin ve Düsseldorf; Fransa'da Paris "Salon d'Automne" ve Hollanda'da Rotterdam, daki güzel sanatlar galerilerinde bulunmaktaydı.

İtalya'da gelişmeye başlayan ilk modernist sanat avantgart akımlarından olan Fütürizm sanat akımın başından beri kurucusu ve takipçisi idi. Bu akımı kurmakta olan ressamların fütürizm prensipleri olan ışık, hareket ve sürat kavramlarının resimsel ifade edilebilmesi için kullanmayı kabul ettikleri ilk resim tekniği olan "kromoluminaizm" veya "bölücülük (divisionism)" tekniklerini Fütürizmin baş ressamlarından olan Umberto Boccioni ile Gino Severini'ne 1902 dolaylarında ders verip öğreten sanat eğitimcisi Giacomo Bella idi. 1909'da Fütürizm bildirisini hazırlayan Filippo Tommaso Marinetti'nun düşüncelerinin gelişmesinde katkısı olduğu bilinmektedir ve Marinetti'den de gayet fazla etkilendiği kabul edilmektedir. Balla "1910 Futurist Bildirisi"'ni imzalayan ressamlardan biri idi. Bundan sonra öncü olarak Futurist mobilya desenlerinin çizimlerini hazırlamıştır. 1914'te Fütürist İl Manifesto dell'abito anti neutrale (Anti-neutral Giysiler Bildirisi)ni yayınlayıp Fütürist giysiler tasarımlarını yaptı ve bu tip giysileri pratik olarak 1915'te hazırlayıp gerçekleştirdi. 1914'te Balla Fütürist heyketraş olarak çalışmaya başladı ve hazırladığı Prime linee di forza di Boccioni-II (II. Boccioni'nin İlk Güçler Çizgileri) adlı heykel eserini yak. 1916-1917 dolaylarında tamamladı. 1916'da Fütürist'lerin hazırlamakta olduğu Vita Futurista (Fütürist Hayat) adlı avantgart filmin çekilmesi sırasında mizansen planlanıp hazırlamasını Balla yaptı. 1917'de Roma'da Teatro Costanza'da yapımlanıp sahneye konulan Igor Stravinsky'nin L'Oiseau de feu (Ateş Kuşu) balesinin mizansenlerini fütürist akımı prensipleine uygun olarak hazırladı. Ekim 1918'de Galla Manifesto del Colore (Renkler Bildirisi)'ni yayınlayıp avantgart Fütürist akımı içinde renklerin kullanılmasını analiz etti.^[2]

I. Dünya Savaşı sonlarında İtalya'da Fütürizm akımı çöküş emarelerini açıkça göstermekte idi. Birçok Futürist ressam ve sanatçı modernizm ve avantgart akımı prensiplerine yakın olduğunu düşündüklerı Benito Mussolini'nin Faşizm hareketine destek verdiler. 1922'de Benito Mussolini "Roma Yürüyüşü" ile İtalya'da devlet iktidarını ele geçirip en genç İtalyan başbakanı olduktan sonra Fütüristler ona yardımcı oldular. 1924'te yapılan "Milano Fütürist Kongresi" sırasında sosyalist, komünist ve anarşist politika hareketlerine destek veren sanatçilar kongreyi terk ettikten sonra geride kalan Fütüristler Faşizm hareketini desteklemeye açıkça karar aldılar. Fütürizm'in geleceğe bakan ve geçmişi unutmak prensiplerinin Faşizm'in tercih ettiği antik Roma'yı yüceleştiren "Neoklassizm " sanat akımı ile esastan çelişkilerini görmek istemeyen Fütüristler ve Galla Faşizm'i öven eserler yapmaya önem verdiler. Balla 1926'da bir taştan heykel yaparak altına "Ben İtalya'ya bir hükümet getirdim" yazısını kazdı ve bu heykeli ithaf ettiği Faşist lideri Mussolloni'ye şahsen takdim etti. Mussolini bu heykeli beğendiğini Balla'ya şahsen bildirdi. 1929'da Giacomo Balla ve Marinetti Manifesto dell'Aeropittura futurista (Fütürist Uçakçı Resim Bildirisi)ni imzladılar. 1929'da bu tip fütürist akım "Gazetta del Popolo" gazetesinde yakın bir kritiğe tutuldu. Ama bu tip Fütürizm da bu akımın son nefesi gibi oldu.

1930'lu yıllarda Giacomo Bella Faşizm hareketinin ve hükûmetinin bir propaganda aleti olmuştu. Bu nedenle Faşizm yandaşları olan sanat kritikleri tarafından gayet tutulur olmaktaydı. 1933'te Galla, güya Fütürist prensiplere uygun olarak hazırlamak üzere Mussolini'nin büyük zaferi olan Roma Yürüyüşü (Süratte doğru soyut adlı eserini hazırlamak için Mussolini'den şahsi sipariş aldı ve bu sipariş edilen eseri nispeten çabuk tamamladı. 1935'te Galla Roma'da bulunan yüksek güzel sanatlar okulu olan "Accademia di San Luca (San Luca Akademisi)" 'ne öğretim üyesi oldu. Temmuz 1943'te Mussolini başbakanlıktan atılıp resmen İtalya savaştan ayrıldıktan sonra II. Dünya Savaşı'nın sonlarına kadar İtalya'da ortaya çıkan gayet karışık durumda sanat hareketlerinin hiç önemi olmadığı görüldü ve Fütûrist akımı ve Giacoma Galla unutuldu. 1944'te Marinetti'nin ölümü ile Fütürizm bir organize sanat akımı olmaktan çıktı.

II. Dünya Savaşı ve Fütüristlerin Faşizme katkıları anıları unutulmaya başlandıkça, Fütürist akım ve Bella'nın eserleri sanat tarihçileri ve çevreleri tarafından yeniden değerlendirmeye tutuldular ve kalıcı yenilik sağladıkları üzerinde fikir birliğine varıldı. 1952'de Giacomo Balla İtalyanca "Perseus" adlı bir sanat dergisine bir mektup göndererek Fütürizm'in batı dünyası güzel sanatlarına önemli katkısı olduğunu iddia etti. 1955'te Balla Almanya'ya Kassel'de "Documenta I" adlı bir toplantıya iştirak ederek kendi katkıları üzerine açıklamalar yaptı.

Giacoma Balla 1 Mart 1958'de 87 yaşında iken Roma'da hayatına gözlerini kapattı.

Seçilmiş eserleri^[3][değiştir | kaynağı değiştir]

• Ritratto di Nunzio Nasi (Nunzio Nasui Portresi) (1902)
• Işık Etüdü, (1909), Tüval üzerine yağlı boya.
• Compénétrations iridescentes n.1
• Lampada ad arco "Ark Lambasi", 1910, Tüval üzerine yağlı boya.
• Dinamismo di un cane al guinzaglio (Tasmalı Kopeğin Dinamizmi), 1912,Tüval üzerine yağlı boya, Albright-Knox Art Gallery, Buffalo, ABD
• Ragazza che corre sul balcone (Balkonda Kiz cocuk), 1912, Tüval üzerine yağlı boya. Museo del Novencentoto, Milano
• Linee andamentali + Successioni dinamiche (Doğrular + Dinamik Takipçileri) (1913)
• Movimenti rapidi: Sentieri in movimento + sequenze dinamiche (Hizli Hareket: Hareket duygusu + dinamik (1913)
• Velocità astratta (Sokakta Sürat)(1913)
• Velocità d'automobile (Otomobil Sürati) (1913)
• Velocità d'automobile + luce + rumore (Otomobil Sürati +Işık+ Gürültü (1913)
• Compenetrazione iridescente n. 4 (yak. 1913)
• Compenetrazione iridescente radiale (1913-1914)
• Velocità astratta + rumore (Sokakta Sürat + Gürültü) (1913-1914)
• Forma rumore motociclista (Motosikletçi Gürültüsü Formu (1913-1914)
• Mercurio passa davanti il Sole (Merkür'ün Güneş Önünden Geçmesi) (1914) Tüval üzerine yağlı boya.
• Scultura Velocità e rumore (Sürat ve Gürültü Heykeli)', 1914-1915, Boyalı tahtaya monte edilmiş alüminyum ve çelik. Washington D.C., Hirshhorn Müzesi ve Heykel Bahçesi.
• Prime linee di forza di Boccioni-II (Boccioni'nin İlk Güç Çizgileri II), 1916-1917, Hırshhorn Müzesi ve Heykeller Parkı, Washington DC,.
• Fiore futurista (Futurist Çiçekler), 1920, Özel koleksiyon.
• Pessimismo e ottimismo (Pesimizm-Optimizm), 1923, Tüval üzerine yağlı boya, Modern Sanat Müzesi, Milano.
• Numeri innamoratı (Sevdalı Rakkamlar), 1924, Tuval üzerine yağlı boya, Özel koleksiyon.

Giacomo Balla eserleri için önemli sanat sergileri^[3][değiştir | kaynağı değiştir]

• 19 Eylül 1973 - 19 Kasım 1973: "Le Futurisme, 1909-1916", Paris, Musée national d'art moderne,1973.
• 1976 : "Giacomo Balla", Verona, Museo del Castelvecchio,
• 4 Mayıs 1966 - 12 Ekim 1986 : Futurismo et futurismi Küratör:Pontus Hulten, Venedik:,Palazzo Grassi,
• Şubat 200 - Haziran 2008 : Balla. La modernita futurista, Milano, Palazzo Reale

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lista, Giovanni, (2001) Le Futurisme: création et avant-garde, Paris:Éditions L'Amateur (Fransızca)
• Lista, Giovanni (2008) Balla, la modernità futurista Milano:Edizioni Skira (İtalyanca)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Giacomo Balla ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Artcyclopedia'da Balla'nin resimlari hakkinda kilavuz
• Soyut Surat + Ses tablosu, Guggenheim Muzesi
• Giacomo Balla Biyografyasi- Guggenheim Muzesi, New York
• Guggenheim Muzesi, New York "Italyan Futurizm" sergisi22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. brosuru