Georg Jellinek
Georg Jellinek
Doğum	16 Haziran 1851(1851-06-16) Leipzig, Saksonya, Almanya
Ölüm	12 Ocak 1911 (59 yaşında) Heidelberg, Baden, Almanya
Milliyet	Alman
Meslek	Hukukçu

Georg Jellinek (d. 16 Haziran 1851, ö. 12 Ocak 1911), Alman kamu hukuku avukatı. Avusturya kökenli olduğu ve Avusturya'da kamu hukuku için örnek bir isim olduğu iddia edilir.^[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1867'den itibaren, Jellinek Viyana Üniversitesi'nde hukuk, sanat tarihi ve felsefe okudu. 1872 yılına kadar da Heidelberg ve Leipzig'de felsefe, tarih ve hukuk okudu. Viyana'nın Yahudi cemaatinden vaiz Adolf Jellinek'in oğluydu. 1872'de Leipzig'de (Adalet, Adaletsizlik ve Cezaların Sosyo-Etik Anlamı) ve 1874'te Viyana'da doktora tezlerini yazdı.

1879'da Viyana Üniversitesi'nde profesör oldu. Jellinek daha sonra Viyana'da hukuk felsefesi profesörünü ziyaret ediyordu, 1881'de devlet sınavları komisyonu üyesi seçildi ve bir yıl sonra önemli olduğu iddia edilen çalışması Devlet Birleşmeleri Teorisi'ni yayınladı. 1883'te Viyana Üniversitesi'nde seçkin Kamu Hukuku Profesörü unvanı verildi. 1889'da Basel'de profesörlük aldı ve Avusturya-Macaristan'ın akademik hizmetinden ayrıldı. 1891'de Heidelberg Üniversitesi'nde Genel Kamu Hukuku ve Uluslararası Hukuk alanlarında Ordinaryüs profesör olarak çalışmaya başladı. 1900 yılında ana eseri olan Devlet Genel Teorisi'ni derledi.

Camilla Jellinek (Wertheim) (1860–1940) ile evliydi. Wertheim ise 1900 yılında Marianne Weber tarafından Kadın Hareketine katılmaya ikna edilmiş ve özellikle kadınlara yasal yardım ve Ceza hukukunda taslak reformların üretimi ile yaptığı çalışmalarla ünlü olmuştu. Çiftin 1884 ve 1896 arasında doğan altı çocuğu vardı, ikisi çocukken hayatını kaybetti. Yaşayan dört çocukları arasında, hukuk profesörü olan ve babasının ölümünden sonra Devlet Genel Teorisi'nin son baskısını düzenleyen oğlu Walter, Theresienstadt toplama kampından sağ kurtulan kızı Dora ve 1943'te Gestapo'nun elinde işkence sonucu ölen en küçük oğlu Otto vardı.

Jellinek, İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi (1895) isimli makalesi ile bilinir. Bu makalede, sonradan modaya uygun olan kültürel ve ulusal olarak spesifik nitelikteki argümanlara zıt olarak evrensel bir hak teorisini savunmuştur. Jellinek, 19. yüzyıl siyaset teorisinin odak noktası olan Fransız Devrimi'nin tamamen Fransız geleneğinden ( Jean-Jacques Rousseau'dan gelen gelenek) kaynaklanan bir devrim olarak değil, devrimci hareketlerin ve İngiltere ve ABD'deki fikirlerin bir benzeri olarak düşünülmesi gerektiğini savundu. .

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Jellinek, sanat tarihi ve felsefesi ile birlikte 1867 yılında Viyana'da Alma Mater Rudolphina'da hukuk eğitimi aldı. Ayrıca Heidelberg Üniversitesi'nde ve Alma Mater Lipsiensis'te felsefe, tarih ve hukuk alanlarında 1872 yılına kadar çalışmaya devam etti. Jellinek, Leipzig'e 1872'de ve 1874'te Leibnitz ve Schopenhauer'ın Dünya Görüşleri üzerine yazdığı tez ile doktora unvanlarını aldı.

Jellinek bunu 1879'da Viyana Üniversitesi'nde habilitasyon ile takip etti. Jellinek daha sonra Viyana'da hukuk felsefesinde öğretim görevlisi oldu ve 1881'de Devlet Sınav Komisyonu üyeliğine atandı. Ertesi yıl, Jellinek Federe Devletleri Doktrini (1882) adlı önemli görülen çalışmalarından birini yayınladı. 1883'te Viyana'da fevkalade Anayasa Hukuku profesörü olarak atandı. 1889'da Basel'de profesör oldu ve Avusturya-Macaristan'daki akademik görevinden emekliye ayrıldı. 1891'de Heidelberg Üniversitesi'nde hukuk profesörü oldu ve 1900'de başyapıtı sayılan Genel Devlet Teorisi'ni yazdı. 1907'de Heidelberg Üniversitesi'nin ilk Yahudi Rektörü oldu.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Jellinek'in eserlerinin çoğu orijinal Alman dilinden tercüme edilmemiştir.

• • Die Weltanschauungen Leibnitz’ und Schopenhauer’s: Ihre Gründe und ihre Berechtigung. Eine Studie über Optimismus und Pessimismus. Hölder, Wien 1872 (phil. Dissertation, Universität Leipzig; Digitalisat 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
  • Die Lehre von den Staatenverbindungen. Haering, Berlin 1882 (Digitalisat).
  • Die socialethische Bedeutung von Recht, Unrecht und Strafe. Hölder, Wien 1878 (Digitalisat).
  • Die rechtliche Natur der Staatenverträge: Ein Beitrag zur juristischen Construction des Völkerrechts. Hölder, Wien 1880 (Digitalisat).
  • Österreich-Ungarn und Rumänien in der Donaufrage: Eine völkerrechtliche Untersuchung. Hölder, Wien 1884 (Digitalisat).
  • Gesetz und Verordnung: Staatsrechtliche Untersuchungen auf rechtsgeschichtlicher und rechtsvergleichender Grundlage. Mohr, Freiburg im Breisgau 1887 (Digitalisat).
  • System der subjektiven öffentlichen Rechte. Mohr, Freiburg im Breisgau 1892 (Digitalisat).
  • Allgemeine Staatslehre (= Recht des modernen Staates. Bd. 1). Berlin 1900; 2. Auflage 1905 (Digitalisat); 3. Auflage 1914 (Digitalisat).

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

• • Andreas Anter (Hrsg.): Die normative Kraft des Faktischen: das Staatsverständnis Georg Jellineks. Nomos-Verlag, Baden-Baden 2004, 3-8329-0733-5.
  • Alexander Hollerbach: Jellinek, Georg. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 10, Berlin 1974, S. 391–392. (Almanca)
  • Camilla Jellinek: Georg Jellinek. Ein Lebensbild. In: Georg Jellinek, Ausgewählte Schriften und Reden, Bd. 1, Neudruck Aalen 1970, S. 5–140.
  • Christian Keller: Victor Ehrenberg und Georg Jellinek. Briefwechsel 1872–1911, Frankfurt am Main 2005, 978-3-465-03406-3.
  • Klaus Kempter: Die Jellineks 1820–1955. Eine familienbiographische Studie zum deutschjüdischen Bildungsbürgertum. Düsseldorf 1998.
  • Jens Kersten: Georg Jellinek und die klassische Staatslehre. Verlag Mohr-Siebeck, Tübingen 2000, 3-16-147348-5.
  • Realino Marra: La religione dei diritti. Durkheim – Jellinek – Weber. Giappichelli, Turin 2006, 88-348-6617-7.
  • Stanley L. Paulson (Hrsg.): Georg Jellinek: Beiträge zu Leben und Werk. Verlag Mohr-Siebeck, Tübingen 2000, 3-16-147377-9.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kelly (2004). "Revisiting the Rights of Man: Georg Jellinek on Rights and the State". Law and History Review. 22 (3). American Society for Legal History. ss. 493-529. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Jellinek ile ilgili web bağlantılarının çoğu yazıları gibi Almancadır.

• Project Gutenberg'de Georg Jellinek 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Internet Archive'de Geor Jellinek
• DNB'de Georg Jellinek 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Familienpapiere Jellinek 1850–1960
• Matthias Hartwig: Der Staat als Gegenstand des Staatsrechts Kurzer Metin yazımı Max-Planck-Institut für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht, Heidelberg, Online Kaynak, zur Drei-Elementen-Lehre
• Jens Kersten: Georg Jellinek 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . İçinde: Enzklopädie zur Rechtsphilosophie 25 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., im Auftrag der Deutschen Sektion der Internationalen Vereinigung für Rechts- und Sozialphilosophie (IVR), hrsg. Michael Anderheiden (u. a.)