Feridun Ferruhzad

Feridun Ferruhzad
Feridun Ferruhzad
Doğum	07 Ekim 1938; Tahran, İran
Ölüm	03 Ağustos 1992 (53 yaşında); Bonn, Almanya
Mezun olduğu okul(lar)	Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi
Meslek	şovmen; şair; aktör; siyasi aktivist; şarkıcı; yazar;
Etkin yıllar	1962–1992
Evlilik	Ania Buchkowski; (e. 1962; b. 1972); Terane Sanduzi; (e. 1974; b. 1974);
Çocuk(lar)	Rüstem
Akraba(lar)	Füruğ Ferruhzad (kız kardeşi); Puran Ferruhzad (kız kardeşi)

Feridun Ferruhzad (Farsça: فریدون فرخزاد; 7 Ekim 1938 - 3 Ağustos 1992) İranlı bir şovmen, sunucu, şair, aktör, siyasi aktivist, şarkıcı, insancıl ve yazardı. En çok Ebi, Leyla Furuher, Şuhre, Settar ve daha pek çok sanatçıyı tanıtan televizyon varyete programı The Silver Carnation ile tanınır.

Ferruhzad, 1979'daki İslam Devrimi'nden sonra sürgüne zorlandı. Almanya'ya yerleştikten sonra, İslam Cumhuriyeti hükûmeti tarafından zincirleme cinayetlerin bir parçası olarak düzenlendiğine inanılan bir cinayetin kurbanı oldu.^[1]^[2]

İlk yılları ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Feridun Ferruhzad, askeri subay Albay Muhammed Bakır Ferruhzad ve eşi Turan Veziri-Taber'in oğlu olarak Tahran'da doğdu.^[3] Yedi çocuğun (Puran, Emir (Mesud), Füruğ, Feridun, Glorya, Mehrdad ve Mehran) dördüncüsüydü. Liseden mezun olduktan sonra lise sonrası eğitimi için Almanya ve Avusturya'ya gitti. Siyaset bilimi alanında doktorasını Münih Üniversitesi'nden aldı.

Politika ve aktivizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Politik görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika'nın Sesi'ne göre Ferruhzad, hayranları tarafından İslam Cumhuriyeti'ni ve liderlerini sık sık eleştiren ve molla hükûmetine karşı birçok gösteride hazır bulunan "eğitimli bir vatansever" olarak biliniyordu.

Ferruhzad, "İran monarşisinin sürgündeki destekçilerinin örgütü" olan Kaviyani Banner Örgütü'nün radyo istasyonu "İran'ın Özgürlük Bayrağının Sesi Örgütü" için haftalık bir radyo programı hazırladı.^[4] Ferruhzad ayrıca bazı İranlı yetkililer tarafından İslam karşıtı olarak görülen I Love Vienna^[5] adlı bir filmde rol aldı.^[6]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

İsfendiyar Münferidzade, Ferruhzad'ın eşcinsel olduğunu iddia etti.^[7] "En büyük engeli, utanmadığı eşcinsellikti, bunu biliyordu ve insanların anlamasını istiyordu" dedi.

Ferruhzad iki kez evlendi ve boşandı. İlk evliliğini 1962'de Oxford'da tanıştığı Ania Buchkowski adlı Alman-Polonyalı bir kadınla yaptı. Ferruhzad gibi şiir ve tiyatro tutkusu vardı; Ferruhzad onunla tanıştıktan sonra şiir yazmaya başladı. Bu evlilikten Rüstem adında bir oğlu oldu. Ferruhzad ve Ania daha sonra ayrıldı ve boşandı. 1974'te Terane adında İranlı bir kadınla evlendi.^[8]

Almanca konuşabiliyordu.^[9]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

3 Ağustos akşamı polis memurları, Ferruhzad'ın yaşadığı binadaki yardım çağrılarına yanıt verdi, ancak çığlıkların geldiği daireyi belirleyemedi.^[10]^[11] 8 Ağustos 1992'de Ferruhzad'ın cesedi, komşuları tarafından iki köpeğinin havladığını bildirmesi üzerine Almanya'nın Bonn kentindeki dairesinin mutfağında bulundu. Ferruhzad, yüzünden ve gövdesinin üst kısmından defalarca bıçaklanarak şiddetli bir şekilde öldürülmüştü.^[12] Pek çok şehir efsanesi, Ferruhzad'ın ölümünü çevreliyor, buna kafasının kesildiğine dair yaygın olarak tekrarlanan efsane de dahil.

Ferruhzad, öldürülmeden önce muhalif bir radyo programının yapımında yer almış ve bildirildiğine göre ölüm tehditleri almıştı. Londra'daki Royal Albert Hall'deki gösterisinde Humeyni'yi eleştirdi ve Ressaleh kitabında Humeyni'nin seks takıntısıyla dalga geçti.^[4]

ABD devleti tarafından finanse edilen Amerika'nın Sesi'ne (VOA) göre, cinayetin "geniş çapta İran'ın İslami hükümetinin işi olduğuna inanılıyordu".^[1]

Ferruhzad, popüler müzik ve televizyon programlarının çeşitli medya platformlarında dolaşımı devam eden önemli bir İran kültürel ikonu olmaya devam ediyor. Ünlü bir aktivist şovmenin siyasi suikastı olan cinayeti, İranlılar arasında iyi bilinen ve sık sık alıntılanan bir olaydır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "48 Hours remembered the great showman Fereydoun Farrokhzad". VOA News. 23 Haziran 2008. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
^ "Payvand News – Dialogue of Murder". 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
^ Michael C. Hillman, A lonely woman: Forugh Farrokhzad and her poetry, Washington, D.C.: Mage Publishers, 1987, p. 7.
^ ^a ^b "Refworld. Chronology of Events: June 1989 -July 1994, (see: 3 August)". unhcr.org. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "I Love Vienna (1991)". IMDb. 25 Haziran 2012. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "Final Report of the Special Representative". unhchr.ch. 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
^ "شب بود - فریدون فرخزاد - YouTube". www.youtube.com. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
^ "Pre-Revolutionary Iranian Pop: Googoosh to Farrokhzad". Public Radio International. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
^ "The Early German Poetry of Fereydoun Farrokhzad". Stanford University. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
^ Hooman Askary; Shahriar Siami; Carl Schreck (10 Aralık 2021). "Revelations In Grisly Death Of Iconic Iranian Dissident: Did Tehran Hire A Friend To Kill Him?". rferl.org. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022. Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
^ "Iranian entertainer murdered in Germany". upi.com. United Press International. 9 Ağustos 1992. 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022.
^ "IRANIAN OPPOSITION FIGURE SLAIN IN GERMANY". Reuters News. 8 Ağustos 1992.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Feridun Ferruhzad ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Fereydoun Foundation on Official Farrokhzad Foundation Website 27 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archived September 27, 2020, at the Wayback Machine
Farrokhzad's biography on BBC 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
IMDb'de Feridun Ferruhzad
Farrokhzad's documentaries 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Radio Farda investigation documentary. 16 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[voa-1] "48 Hours remembered the great showman Fereydoun Farrokhzad". VOA News. 23 Haziran 2008. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.

[payvand-2] "Payvand News – Dialogue of Murder". 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.

[3] Michael C. Hillman, A lonely woman: Forugh Farrokhzad and her poetry, Washington, D.C.: Mage Publishers, 1987, p. 7.

[unhcr2-4] "Refworld. Chronology of Events: June 1989 -July 1994, (see: 3 August)". unhcr.org. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[5] "I Love Vienna (1991)". IMDb. 25 Haziran 2012. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[unhcr-6] "Final Report of the Special Representative". unhchr.ch. 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.

[7] "شب بود - فریدون فرخزاد - YouTube". www.youtube.com. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.

[8] "Pre-Revolutionary Iranian Pop: Googoosh to Farrokhzad". Public Radio International. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.

[9] "The Early German Poetry of Fereydoun Farrokhzad". Stanford University. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.

[10] Hooman Askary; Shahriar Siami; Carl Schreck (10 Aralık 2021). "Revelations In Grisly Death Of Iconic Iranian Dissident: Did Tehran Hire A Friend To Kill Him?". rferl.org. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022. Yazar eksik |soyadı1= (yardım)

[11] "Iranian entertainer murdered in Germany". upi.com. United Press International. 9 Ağustos 1992. 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022.

[12] "IRANIAN OPPOSITION FIGURE SLAIN IN GERMANY". Reuters News. 8 Ağustos 1992.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Fereydoun Farrokhzad nedir?, Fereydoun Farrokhzad anlamı nedir?, Fereydoun Farrokhzad ne demektir?