Edmund Landau
Doğum	Edmund Georg Hermann Landau 14 Şubat 1877(1877-02-14) Berlin, German Reich
Ölüm	19 Şubat 1938 (61 yaşında) Berlin, Almanya
Defin yeri	Weißensee Mezarlığı (Sec.K3, 8a fila 8a tomba) 52°32′41.492″K 13°27′26.327″D / 52.54485889°K 13.45731306°D / 52.54485889; 13.45731306
Milliyet	Alman
Vatandaşlık	Almanya
Eğitim	Berlin Humboldt Üniversitesi, Französisches Gymnasium Berlin
Mezun olduğu okul(lar)	Frederick William Üniversitesi
Tanınma nedeni	Landau asal ideal teoremi Landau sabiti Landau fonksiyonu Landau problemleri Landau–Kolmogorov eşitsizliği Landau–Ramanujan sabiti Büyük O gösterimi
Kariyeri
Dalı	Matematik, Sayı teorisi, Karmaşık analiz
Çalıştığı kurum	Göttingen Üniversitesi (1909–1934) Berlin Humboldt Üniversitesi (1899–1909) Kudüs İbrani Üniversitesi (1927–1928)
Tez	Neuer Beweis der Gleichung ${\displaystyle \scriptstyle \sum \limits _{k=1}^{\infty }{\frac {\mu (k)}{k}}\,=\,0}$ (1899)
Doktora danışmanı	Georg Frobenius (1. danışman) Lazarus Fuchs (2. danışman)
Doktora öğrencileri	Grete Hermann (1926), Wilhelm Dörate (1927), Werner Weber (1929), Hans Heilbronn (1931), Adolf Hammerstein (1919), Werner Wolfgang Rogosinski (1922), Carl Ludwig Siegel (1920), Alexander Ostrowski (1920), Paul Bernays (1912), Harald Bohr (1910), Detlef Cauer (1914), Ljubomir Chakaloff (1925), Gustav Doetsch (1920), Carlos Grandjot (1922), Heinrich Grell (1926), Dunham Jackson (1911), Vojtěch Jarník (1921), Erich Kamke (1921), Aubrey J. Kempner (1912), Brian Kuttner (1934), Jacob Levitzki (1929), Werner Schmeidler (1917), Arnold Walfisz (1922), Friedrich Wilhelm Wiener (1911), Henry Blumberg, Brian Kuttner, Heinrich Stenzel, Werner Siegbert Baer, Ludwig Neder, Egon Lindwart, Jeremias Grossmann, Paul Sengenhorst, Wilhelm Dörate, Friedrich Mittelsten-Scheid, Johannes G. A. Arndt, Bruno Lucke, Hans Thunsdorff, Lubomir Chakalov

Edmund Georg Hermann Landau (14 Şubat 1877 - 19 Şubat 1938) sayı teorisi ve karmaşık analiz alanlarında çalışan Alman matematikçi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Edmund Landau, Berlin'de Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası bir jinekolog olan Leopold Landau ve annesi Johanna Jacoby'di. Landau, Berlin Üniversitesi'nde matematik okudu, 1899'da doktorasını ve 1901'de habilitasyonunu (Alman üniversitelerinde öğretmenlik için gerekli olan doktora sonrası yeterlilik) aldı. Doktora tezi 14 sayfa uzunluğundaydı.

1895'te satranç turnuvalarını puanlama üzerine yazdığı makale, özvektör merkeziliğinin ilk kullanımıdır.^[1][2]

Landau, 1899'dan 1909'a kadar Berlin Üniversitesi'nde dersler verdi ve ardından Göttingen Üniversitesi'nde bir kürsünün başkanlığını yaptı. 1905'te Nobel ödüllü biyolog Paul Ehrlich'in kızı Marianne Ehrlich ile evlendi.

1912 Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde Landau, sayı teorisindeki asal sayılar hakkında mevcut matematiksel yöntemleri kullanmakta özellikle zor olduğunu söylediği dört problemi listeledi. Bu problemler bugüne kadar çözümsüz kaldılar ve şimdi Landau problemleri olarak biliniyorlar.

1920'lerde Landau, Kudüs'ün yeni ortaya çıkan İbrani Üniversitesi'nde Matematik Enstitüsü'nün kurulmasında etkili oldu. Nihayetinde Kudüs'e yerleşmek niyetiyle kendi kendine İbranice öğrendi, üniversitenin çığır açan törenleri sırasında 2 Nisan 1925'te İbranice olarak Temel sayılar teorisinde çözülmüş ve çözülmemiş problemler (Solved and unsolved problems in elementary number theory) başlıklı bir ders verdi. Üniversite rektörü Judah Magnes ile üniversitede bir pozisyon ve Matematik Enstitüsünü barındıracak bina hakkında görüştü.

Landau ve ailesi 1927'de Filistin Mandası'na göç etti ve İbrani Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. Aile, o zamanlar Kudüs'te bulunan ilkel yaşam standartlarına uyum sağlamakta güçlük çekti. Ayrıca, Landau, Magnes ile Chaim Weizmann ve Albert Einstein arasındaki Üniversiteyi kontrol etme mücadelesinde bir piyon oldu. Magnes, Landau'nun Üniversite Rektörü olarak atanmasını önerdi, ancak Einstein ve Weizmann Selig Brodetsky'yi destekledi. Landau, anlaşmazlıktan tiksindi ve Göttingen'e dönmeye karar verdi. 1933'te Machtergreifung'dan sonra Nazi rejimi tarafından zorla çıkarılıncaya kadar orada kaldı. Daha sonra sadece Almanya dışında ders verdi. 1934'te Berlin'e taşındı ve 1938'in başlarında doğal nedenlerden öldü.

1903'te Landau, asal sayı teoremi hakkında bilinenden çok daha basit bir kanıt sunmuş ve daha sonra Handbuch der Lehre von der Verteilung der Primzahlen ("Handbuch")'de analitik sayı teorisinin ilk sistematik işleyişini sunmuştur.^[3] Ayrıca karmaşık analize önemli katkılarda bulundu.

G. H. Hardy, matematiğe Landau kadar hiç kimsenin tutkuyla bağlı olmadığını yazdı.^[4]

Çevrilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Analizin Temelleri (Foundations of Analysis), Chelsea Pub Co.0-8218-2693-X.
• Diferansiyel ve İntegral Hesap (Differential and Integral Calculus), Amerikan Matematik Derneği.0-8218-2830-4.
• Temel Sayı Teorisi (Elementary Number Theory), Amerikan Matematik Derneği.0-8218-2004-4.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Landau fonksiyonu
• Landau asal ideal teoremi
• Landau problemleri
• Landau sembolü (Büyük O gösterimi)
• Landau-Kolmogorov eşitsizliği
• Landau-Ramanujan sabiti
• Dirichlet eta fonksiyonu hakkında Landau problemi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Hardy, G. H.; H. Heilbronn (1938). "Edmund Landau". Journal of the London Mathematical Society. 13 (4): 302-310. doi:10.1112/jlms/s1-13.4.302. 11 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2009.  (Ölüm ilanı ve bilimsel çalışma ile kitapların incelemesi.)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisöz'de Edmund Landau ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Edmund Landau", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
• Mathematics Genealogy Project'te Edmund Landau
• Eli Maor. Trigonometric Delights. Princeton University Press. s. 192. ISBN 0-691-09541-8. 14 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• Edmund Landau (Eylül 2007) [1899], Neuer Beweis der Gleichung ${\displaystyle \scriptstyle \sum \limits _{k=1}^{\infty }{\frac {\mu (k)}{k}}\,=\,0}$ [New Proof of the Equation ${\displaystyle \scriptstyle \sum \limits _{k=1}^{\infty }{\frac {\mu (k)}{k}}\,=\,0}$] (PDF), Michael J. Coons tarafından çevrildi, Berlin, Translation of his doctoral thesis