Drake denklemi^[1] (Green Bank Denklemi ya da yanlışlıkla Sagan denklemi olarak da bilinir)^{[kaynak belirtilmeli]}, dünya dışı yaşam arayışında önemli^{[kaynak belirtilmeli]} bir denklemdir.

Samanyolu galaksisi içerisindeki akıllı medeniyetin sayısını hesaplamak için kullanılan denklemdir. İlk kez radyo astronomu olan Frank Drake tarafından 1961 yılında ileri sürüldü. Bu denklem Drake denklemi olarak bilinse de eşitliğin oluşumuna John C. Llly, Carl Sagan ve Otto Struve gibi bilim insanlarının katkısı vardır.^{[kaynak belirtilmeli]}

${\displaystyle N=R^{*}~\times ~f_{p}~\times ~n_{e}~\times ~f_{l}~\times ~f_{i}~\times ~f_{c}~\times ~L}$

Bu denklemde:

N iletişim kurmayı umabileceğimiz uygarlıkların sayısı

ve

R* Galaksimizdeki yıllık yıldız oluşma miktarı

f_p Bu yıldızlardan kaç tanesinin gezegene sahip olduğu

n_e Gezegene sahip yıldız başına düşen toplam yaşama elverişli gezegenlerin ortalama sayısı

f_l Bu gezegenlerin arasında herhangi bir şekilde yaşama uygun bir ortamın oluştuğu gezegen sayısı

f_i Bu yaşama elverişli gezegenlerden kaçında akıllı hayata geçildiği

f_c Bu tür uygarlıklardan uzayda varlıklarına dair tespit edilebilir sinyal bırakabilecek kesim

L Bu tür bir uygarlık tarafından uzayda yayınlanan tespit edilebilir sinyalin süresi

Drake denklemine göre galaksimizde 10.000 akıllı medeniyet var olduğu tahmin edilmektedir.

Çözümleme[değiştir | kaynağı değiştir]

Denklemin ilk değişkeni olan "R*" galakside oluşan yıllık yıldız oranını karşılamaktadır. Samanyolu galaksisi her yıl ortalama 7 yıldız üretmektedir. Oluşumundan bu yana geçen zaman nedeniyle bu miktar düşmüştür. Denklem, bulunan her yıldızı orana dahil etmemekle birlikte, büyük kütleli ve kısa ömürlü yıldızlar için geçersizdir.

f_p, değişkeni yıldızların sahip olduğu gezegen sayısını esas almaktadır. Drake denklemi ileri sürüldüğü tarihlerde henüz güneş sistemi dışında bilinen bir gezegen yoktu. Ancak ilerleyen zamanda, 4000'in üzerinde ötegezegen keşfi sağlanmıştır. Ve tahminlerce gök adamızda her yıldız başına bir gezegen düştüğü düşünülmektedir.

n_e, değişkeni gezegene sahip yıldız başına düşen toplam yaşama elverişli gezegenlerin sayısını esas almaktadır. Drake denklemi ileri sürdüğünde n_e parametresi için 2 katsayısını kullanmıştır. Her bir yıldızın 2 yaşanılabilir gezegen olduğu tahminlerine sahipti. İlerleyen senelerde bu değerin Güneş gibi yıldızlarda dahil 5'te 1'inin yaşanabilir gezegen olduğu düşünülmüştür.

f_l, değişkeni yaşam barındırdığı düşünülen gezegen sayısını karşılamaktadır. Yaşam barındırdığı bilinen tek gezegen henüz yalnızca Dünyadır. Bu sebeple denklemin bu değişkenine değer atamak henüz pek mümkün sayılmamaktadır.

f_i, değişkeni keşfedilen veya keşfedilmesi muhtemel olan gezegenlerde bulunan zeki ve insansı düşünebilen canlı formlarını karşılamaktadır. Drake, samanyolu galaksisinde olası yaşam barındıran gezegenlerde bulunan zeki yaşam formlarının, yalnızca %1 oranında olabileceğini ileri sürmüştür.

f_c, değişkeni saptanabilmesi olası olan canlıların oranını karşılamaktadır. SETI'nin temel aldığı yöntemlerce zeki yaşam formlarına ulaşmanın yolları olabileceği düşünülmektedir. Radyo dalgalarının kullanılması bu durum için muhtemel bir sonuç olabileceği düşünülmektedir. Fakat aynı zamanda bu durumumun olmaması için de bir neden olma olasılığı bulunmaktadır. Drake, Samanyolu galaksisindeki yaşam formlarının yalnızca %1'inin iletişim becerisine sahip olduğunu öngörmüştür.

L, değişkeni iletişimin saptanabilme periyodunu belirtmektedir. İletişim becerilerine sahip Dünya dışı uygarlıklar Samanyolu gök adasında geçmişte var olmuş olabilir veya gelecekte ortaya çıkabilir. Bundan dolayı bu sinyalleri kaçırmış veya teknoloji bakımından saptayamamış olabiliriz veya gelecekte saptayabiliriz. Bir diğer olasılık da bu sinyalleri hiçbir zaman yakalayamama durumudur. Bu değişken için kestirimler 50 yılın üzerinde olsa da Drake bir uygarlığın iletişim becerilerini 10.000 yıl koruyabileceğini öne sürmüştür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Astronomi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.