Caber Kalesi

Caber Kalesi (Süryanice: ܩܠܥܗ ܕܓܥܒܪ‎, Arapça: قلعة جعبر‎, Türkçe: Caber, Ca'ber, Cabir, Ceber kalesi), ya da Türk Mezarı Suriye sınırları içinde Fırat Nehri'nin sol kıyısında kalan, eski bir kaledir. Süleyman Şah Türbesi'nin Caber kalesi eteklerinde yer alması nedeniyle 1921-1973 yılları arasında Türkiye'nin toprağı olarak kalmıştır. Türbe'nin 1973 yılında Halep'in Karakozak köyüne taşınması ile bu statü sona ermiştir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Caber Kalesi, Yavuz Sultan Selim devrinde Osmanlı topraklarına katıldı. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in dedesi Süleyman Şah'ın mezarının 30 Eylül 1975 tarihinde Süleyman Şah Türbesi müştemilatı ile birlikte, Halep'e 123, Şanlıurfa'ya 92 km uzaklıktaki Karakozak köyüne taşınana kadar burada olduğu varsayılır. Sözü geçen Süleyman Şah'ın Osman Bey'in dedesi mi, I. Kılıçarslan'ın babası mı olduğu, yoksa ikisi de mi olmadığı belirsizliğini korumaktadır.^[1]^[2] II. Abdülhamit devrinde buradaki türbe yeniden yaptırılmıştır.

Caber Kalesi'nin de içinde bulunduğu bölge, I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru İngilizler tarafından işgal edildi. Daha sonra ise bölge, Suriye'ye bağlanarak Fransız mandasına bırakıldı.

Türkler için büyük manevi değer taşıyan Caber Kalesi, Fransa ile TBMM Hükûmeti arasında 20 Ekim 1921 tarihinde imzalanan Ankara Antlaşmasının 9. maddesi gereğince Türk Mezarı adı altında tanınan kabri, müştemilatı ile beraber Türkiye'ye bırakıldı ve Türkiye’ye orada muhafızlar bulundurma ve Türk bayrağını çekme hakkı tanındı.

Türk Karakolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Türbenin muhafazasını sağlamakla görevli olan Jandarma İhtiram kıtasının ikameti için 30 Mayıs 1938 tarihinde modern bir karakol yaptırıldı. 1939 yılında da eski türbe tamiri imkânsız hâle geldiği için tarihî önem ve özelliğine uygun olarak karakolun yanında yeni bir türbe inşa ettirildi ve mezar buraya nakledildi.

Türkiye ile Suriye heyetleri arasında 1956 yılında Halep’te yapılan üst seviyede bir toplantıda düzenlenen tutanağın 13 ve 14'ncü maddelerinde türbe için gönderilecek ihtiram kıtasının her ayın 7'sinde değiştirilmesi kabul edilmiştir. 1973'te türbe ve onunla birlikte Türk karakolu yeni yerine taşınmış, Caber Kalesi terk edilmiştir.

Tabka Barajı[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye Hükûmeti, Fırat Nehri üzerinde 1966 tarihinde başlattığı Tebke Barajı'nın 1973 yılı içerisinde her türlü inşaatını bitireceğini ve barajın su toplamaya başlamasıyla Caber Kalesinin tamamen baraj suları altında kalacağını ileri sürerek, Türk hükûmetinden türbenin yerini değiştirilmesi veya türbenin Türkiye’ye naklini talep etti. Yeni ortaya çıkan durum üzerine Türkiye ve Suriye hükûmetleri arasında yapılan görüşmeler sonucunda imzalanan antlaşmaya göre; 1973 yılında Süleyman Şah Türbesi müştemilatı ile birlikte, Halep'e 123, Şanlıurfa'ya 92 km uzaklıktaki Fırat'ın doğu kıyısındaki Karakozak köyü yakınındaki yeni yerine nakledildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Tonghini, Cristina, Qal'at Ja'bar Pottery, A study of a Syrian fortified site of the late 11th-14th centuries, with contributions by HJ Franken, HJ de Haas, J Kalsbeek and A Zaqzuq, Oxford, 1998.
Zaqzuq, A.R., Fouilles de la citadelle de Ja'abar, SYRIA Revue d'Art Oriental et d'Archeologie، Tome LXII، Paris 1985، 141-142 .
Musil, Alois, The Middle Euphrates-A Topographical Itenerary, New York 1927.
Dussaud, R., Deschamps, P., Seyrig, H., La Syrie Antique et Mediévale Illustrée, Paris, 1931.
Sourdel, D. "ḎJ̲abar or Ḳalat ḎJ̲abar." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007. Brill Online.
Bell, Gertrude Lowthian, Amurath to Amurath, London 1911;

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Süleyman Şah Türbesi hakkında yanlış bildiklerimiz 22 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ayşe Hür'ün makalesi.
^ Caber Kalesi ve Süleyman Şah Türbesi 22 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ahmet Akyol'un makalesi.

[1] 24 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pictures from Syria Looks
Caber Kalesi, Google Maps 15 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Süleyman Şah Türbesi

[1] Süleyman Şah Türbesi hakkında yanlış bildiklerimiz 22 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ayşe Hür'ün makalesi.

[2] Caber Kalesi ve Süleyman Şah Türbesi 22 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ahmet Akyol'un makalesi.

[1]

[2]

g t d Osmanlı İmparatorluğu kaleleri
Anadolu ve Trakya	Anadolu Hisarı Anadolu Kavağı Rumeli Kavağı Rumeli Hisarı Nağara Kalesi Kilitbahir Kumkale Gelibolu Kalesi Rumeli Feneri Garipçe Çimpe Çeşme Aydos Seddülbahir Kilitbahir Kale-i Sultaniye Bigalı Nara İsakçı Yedikule Zindanları
Balkanlar ve Kırım	Avlonya Kalesi Beyaz Kule Böğürdelen Uyvar Kanije Kamaniçe Estergon Komarom Yanıkkale Navarin Eğri Portokale Semendire Kalesi Sığrı Hisarı Kanlı Kule
Karadeniz	Azak Soğucak Anapa Gelincik Sohum Faş Akkerman Kili
Orta Doğu ve Kuzey Afrika	Caber Ecyad Azamiye Medine Kuba Say Kalesi

Caber Kalesi nedir?, Caber Kalesi anlamı nedir?, Caber Kalesi ne demektir?

Caber Kalesi nedir?, Caber Kalesi anlamı nedir?, Caber Kalesi ne demektir?

Caber Kalesi

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk Karakolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Tabka Barajı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]