Ramiz Alia

Ramiz Alia
Ramiz Alia
1. Arnavutluk Cumhurbaşkanı
	Görev süresi; 30 Nisan 1991 - 3 Nisan 1992
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Kastriot İslami
2. Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri
	Görev süresi; 22 Kasım 1982 - 30 Nisan 1991
Yerine geldiği	Enver Hoca
Yerine gelen	Makam kaldırıldı
Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı
	Görev süresi; 13 Nisan 1985 - 4 Mayıs 1991
Yerine geldiği	Hacı Lleşi
Yerine gelen	Makam kaldırıldı
Kişisel bilgiler
Doğum	Ramiz Tafë Alia; 18 Ekim 1925; İşkodra, Arnavutluk
Ölüm	7 Ekim 2011 (85 yaşında); Tiran, Arnavutluk
Partisi	Emek Partisi (1961-1991); Sosyalist Parti (1991-2011)
Evlilik(ler)	Semiramis Alia (1928-1986)
Dini	Yok (ateist)

Ramiz Tafë Alia (18 Ekim 1925 – 7 Ekim 2011), 1985-1991 yılları arasında Arnavutluk'un ikinci ve son komünist lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıdır. Enver Hoca tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın ölmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. 7 Ekim 2011 tarihinde Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden öldü.^[1] 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.

Gençliği ve siyaset hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

18 Ekim 1925 tarihinde doğdu. Ebeveynleri Geg klanındandı, Balkan Savaşları sırasında Kosova'dan kaçtılar ve çocukluğunu Tiran'da geçirdi. II. Dünya Savaşı'nın başlarında faşist bir gençlik örgütüne üye oldu. 1941'de yeraltı Arnavut Komünist Gençlik Örgütü'ne katıldı. 1943'te Arnavutluk Komünist Partisine üye oldu. Hoca'nın himayesinde hızla yükseldi ve 1961'de iktidardaki Siyasal Büro'nun (Arnavutluk Emek Partisi Politbürosu) tam üyesi oldu.

Hoca birkaç nedenden dolayı Alia'yı seçti. Birincisi, Alia uzun zamandır Marksizm-Leninizm'in militan bir takipçisi olmuş ve Hoca'nın ulusal kendi kendine güven politikasını desteklemiştir. Siyasi tecrübesi Hoca'ya benziyordu; Hoca'nın en çok dış ve iç meseleyle ilgili görüşlerini paylaştığı göz önüne alındığında, kendisini totaliter hükme bağlamıştır.

1990'ların başında barışçıl bir siyasal geçiş sürecinde çok önemli bir kişiydi çünkü birçok kişi, komünizm karşıtı muhalefet güçlerinin gücünü artırarak kan kaybını ortadan kaldırdı. Çeşitli siyasi krizlerde kilit bir siyasi figür olarak kalmayı başardı. Yine de, Arnavutluk ile ciddi bir ekonomik kriz yaşanırken, üstesinden gelemediği zorluklarla yüzleşmek zorunda kaldı. Aralık 1991'de bir koalisyon hükûmetinin çöküşünden ve Arnavut Demokrat Partisi (DPA), baharın 1992 genel seçimlerinde kazandığı zaferden sonra, 3 Nisan 1992'de cumhurbaşkanlığından istifa etti. 9 Nisan'da Halk Meclisi DPA lideri Sali Berişa'yı Arnavutluk'un yeni cumhurbaşkanı seçti.

Tutuklanması[değiştir | kaynağı değiştir]

21 Mayıs 1994'te, Ramiz Alia da dahil olmak üzere Komünist rejimin üst düzey yetkilileri yargılanmaya başladı. Alia, eski başbakan Adil Çarçani ve yardımcısı Manush Myftiu ve eski genel başkan yardımcısı olan Rita Marko'nun iktidarı kötüye kullanımı ve devlet kaynaklarını suiistimaliyle suçlandı.

Ağustos 1992'de ev hapsinde tutulmuş ve tutuklanması Ağustos 1993'te hapis cezasına çevrildi. Mahkemede, bir siyasi şov davasının kurbanı olduğunu ve yargıç tarafından reddedilen bir davanın televizyonda yayınlanmasını talep ettiğini iddia etti. Duruşma, bir İnsan Hakları İzleme Örgütü/Helsinki temsilcisi tarafından izlendi. On sanık suçlu bulundu ve üç ila dokuz yıl hapse mahkûm edildiler; Alia dokuz yıl hapse mahkûm edildi.

Temyiz mahkemesi daha sonra bazı cezalarını azalttı. Yargıtay 30 Kasım'da Alia'nın ceza süresini üç yıl daha azalttı. 7 Temmuz 1995'te Ramiz Alia hapisten çıkarıldı. Bununla birlikte, özgürlüğü kısa sürdü ve 1996'da görev süresince insanlık suçları işlemekle suçlandı ve Mart ayında yeniden hapsedildi. Aleyhindeki dava 18 Şubat 1997'de başladı ancak ülkedeki huzursuzluğun ardından hapishaneden kaçtı.

Huzursuzluğun ortasında, Blendi Fevziu ile özel bir röportajda Devlet Televizyonunda göründü. 2000'lerin sonlarında bazen görüşmeler yapmak ya da kitaplarını tanıtmak için Dubai'den Arnavutluk'a giderken görüldü.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhurbaşkanı Bamir Topi'nin sözcüsüne göre, 7 Ekim 2011'de Tiran'da 86. doğum gününden kısa bir süre önce akciğer hastalığından öldü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Albania's last Communist leader Ramiz Alia dies, CNBC, 7 Ekim 2011.

Siyasi görevi
Önce gelen: Yeni makam	Arnavutluk Ulusal Eğitim ve Kültür Bakanı 1955-1958	Sonra gelen: Sonra gelen yoktur.
Önce gelen: Enver Hoca	Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri 1985-1991	Sonra gelen: Makam kaldırıldı
Önce gelen: Hacı Lleşi	Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı 1982-1991	Sonra gelen: Kendisi (Arnavutluk Cumhurbaşkanı olarak)
Önce gelen: Kendisi (Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı olarak)	Arnavutluk Cumhurbaşkanı 1991-1992	Sonra gelen: Sali Berişa

[CNBC-1] Albania's last Communist leader Ramiz Alia dies, CNBC, 7 Ekim 2011.

[1]

g t d Arnavutluk Cumhurbaşkanları
Bağımsız Arnavutluk (1912-1914)	Arnavutluk Geçici Hükümeti Kemali Alizoti
Arnavutluk Prensliği (1914-1925)	Arnavutluk Prensliği Prens Wilhelm Toptani yok (1916-1918) Përmeti Delvina Yüksek Naiplik Konseyi Noli^*
Arnavutluk (1925-1928)	Arnavutluk Cumhuriyeti Zogoğlu
Arnavutluk Krallığı (1928–1939)	Arnavutluk Krallığı I. Zog
İtalyan İşgali (1939-1943)	İtalya işgalindeki Arnavutluk III. Vittorio Emanuele
Alman İşgali (1943-1944)	Almanya işgalindeki Arnavutluk Bıçakçı Fraşiri
Komünist Arnavutluk (1944-1991)	Arnavutluk Halk Sosyalist Cumhuriyeti Nişani Lleşi Alia
Arnavutluk Cumhuriyeti (1991'den beri)	Arnavutluk Cumhuriyeti Alia İslami^* Arbnori^* Berisha Gjinushi^* Meidani Moisiu Topi Nişani Meta Begaj
* Vekaleten

Ramiz Alia nedir?, Ramiz Alia anlamı nedir?, Ramiz Alia ne demektir?