Boyabat Barajı

Boyabat Barajı
Boyabat Barajı
Havza
Ülke(ler)	Türkiye
Şehir(ler)	Sinop, Samsun
İlçe(ler)	Durağan, Vezirköprü
Koordinatlar	41°20′19″K 35°00′07″D / 41.33861°K 35.00194°D
Genel bilgiler
Amaç	Enerji
Durum	Kullanımda
Yapım süresi	2008-2012
Açılış	2012 (12 yıl önce)
İşletme	Devlet Su İşleri
Tür	Ağırlık barajı
Gövde dolgu tipi	Beton
Yükseklik	195 m (640 ft)
Oluşturduğu Göl	Boyabat Baraj Gölü
Akarsu (gelen)	Kızılırmak nehri
Akarsu (giden)	Kızılırmak nehri
Su hacmi	3.557 hm3 (3,557×109 m3)
Göl alanı	65 km2 (25 sq mi)
Kurulu güç	± 513 MW (0,513 GW)

Boyabat Barajı ve Hidroelektrik Santralı (HES), Kızılırmak nehrinin, karadeniz kıyısına paralel, kıyıya en yakın ikinci sıradağlardan Ilgaz'ı yarıp geçtiği yerde inşa edilmiş, enerji amaçlı ve "beton ağırlık" tipi bir barajdır.

Yeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey ve batıda 1500–1600 m. yükseltilere erişen Ilgaz Dağları ile çevrili bulunan Proje Alanı, güneyde Kunduz ve Çal Dağları ile çevrili olup mansabında Altınkaya Baraj Gölü bulunmaktadır. Baraj yeri Samsun'un 120 km. batısında ve Sinop'un 80 km. güneyindedir. Karadeniz’den yaklaşık 123 km. içeride, Boyabat'ın 24 km güneydoğusunda, Durağan'ın 8 km güneybatısındadır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Boyabat Barajının 1958 yılında yapımına başlanmış, sonrasında ise yapımı durmuştur. Doğuş İnşaat ve AŞ'nin ana yüklenici firma olarak baraj yapım ihalesini 49 yıllığına alması ile inşaat çalışmaları 2008'de yeniden başlamıştır. 48 aylık bir süre sonunda tamamlan baraj 2012 yılı sonuna doğru kullanıma alınmıştır.

Baraj gölü 60 km geriye uzanır ve 65,4 km² alana yayılır. 2012 yılı sonunda barajın faaliyete geçip su toplamaya başlamasıyla 8 köyün tamamı, 28 köyün ise tarım arazisi sular altında kaldı. Yörede oturan 16.593 kişinin yaşamı değişti. Boyabat Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) projesi kapsamında 28 milyon 400 bin metrekarelik ekilebilir 2.840 adet tarım arazisi sular altında kaldı. Baraj alanında kalan 3.145 bina vardı. Bu evlerde oturanların 1.435'i ise iskan talep etmişti. Bunların yüzde 75'i tarımsal, yüzde 25'i şehirsel iskan istemişti. 72.80 dekar olan kamulaştırma alanının toplam bedeli 879.970.000 TL'yi buluyordu. Kamulaştırma içerisinde olan, yani kısmen ya da tamamen su altında kalan köylerden

Sinop ili Saraydüzü ilçesine bağlı olanlar Yaylacılı, Fakılı, Akbelen, Hacıçay, Yalmansaray,
Samsun ili Vezirköprü ilçesine bağlı olanlar Susuz, Darıçay, Aşağı Darıçay, Kızılkese, Alanköy,
Çorum ili Osmancık ilçesine bağlı olanlar Aydın, Aşağı Zeytin, Yukarı Zeytin, Pelitçik, Aşıkbükü, Kalimavlağı,
Çorum ili Kargı ilçesine bağlı olanlar ise Avşar, Bağözü, Örencik, Saraycık, Sinanözü, Karaboya, Maksutlu, Köprübaşı, Demirören, Karapürçek, Gökçedoğan ve Karacaoğlan'dır.^[1]

Boyabat Barajının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından geçici kabulü 29 Kasım 2012 tarihinde yapılmış ve işletmeye geçerek ilk ticari üretimine 05 Aralık 2012 tarihinde başlamıştır. Kesin Kabul ise Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 6 Kasım 2013 tarihinde yapılmıştır.^[2]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

513 MW kurulu güce sahip Boyabat Hidrolelektrik Santrali (tüm Türkiye'de kurulu elektrik gücü, 56.759 MW'ın 2012 de yüzde 9'u) tamamen yerli kaynaklarla elektrik ürettiğinden, enerji ihtiyacının yüzde 70’inden fazlası için yurtdışına bağımlı olan Türkiye’nin ithalatını azaltır, bir başka deyişle Türkiye'ye yıllık 150 milyon TL'lik enerji imkânı sağlayıp, döviz kazandırır. 710 milyon dolara mal olan yatırım, Türkiye'de özel sektörün sahip olduğu en büyük baraj ve HESdir.^[3] Yılda 1.5 milyar kilovat saat kapasiteye sahip olacak olan Boyabat Hidroelektrik Santrali, ülke enerji ihtiyacının %5 kadarını sağlamaktadır.

konu	özellik	veri
A-ENERJİ ÜRETİM	Yıllık üretim	1 500 *106kWh
	Firm enerji üretimi	925*106 kWh
	Sekonder enerji üretimi	575*106 kWh
B- BARAJ GÖVDESİ VE REZERVUAR	Barajın tipi	Beton ağırlık
	Barajın temelden yüksekliği	195.00 m
	Barajın kret kotu	335.00 m
	Barajın gövde hacmi	2 300 000 m³
C- DOLUSAVAK	Dolusavak tipi	Gövde üzerinde karşıdan alışlı, radyal kapaklı.
	Kapak adedi	6
	Kapasitesi	9 300 m³/s
D- CEBRİ BORU	Tipi	Gövde içine gömülü
	Çapı	6.00 m~5.00 m (değişken)
	Boyu	192.39*3=577.17 m
E- ENERJİ SANTRALI	Tipi	Baraj mansabında, gövdeye bitişik.
	Eni	22.50 m
	Boyu	103.00 m
F- JENERATÖR	Adedi	3
	Tipi	Düşey şaftlı senkronize
	Kapasitesi	190 000 kVA
G- TÜRBİN	Adedi	3
	Tipi	Düşey eksenli Francis
	Debi	157.00 m³/s (Normal düşüde)
H- TRANSFORMATÖR	Tipi	Üç fazlı, yağ ve basınçlı su soğutmalı.
	Adedi	3
	Kapasitesi	190 000 kVA
I- SANTRAL VİNCİ	Ana vinç kapasitesi	220 t
J- SUALMA YAPISI	Adedi	3
	Tipi	Gövde üzerinde, karşıdan alışlı
	Kapaklar	6.85 m*9.30 m
K- BARAJ GÖLÜ	Max. su seviyesi	330.00 m
	Toplam göl hacmi	3 557 000 000 m³
	Göl uzunluğu	60 km
L- HİDROLOJİ	Drenaj alanı	64 724 km²
	Baraj kesitinde yıllık ortalama akım	4 806 000 000 m³
M- DERİVASYON TÜNELLERİ	Adedi	2
	Tünel kesiti	At nalı
	Tünel kesiti çapı(T2 tüneli)	8.50 m
	Uzunluğu (T1 tüneli)	1 014.97 m
	Uzunluğu (T2 tüneli)	966.27 m
N- MEMBA BATARDOSU	Tipi	Kil çekirdekli kaya dolgu
	Dolgu hacmi (Memba batardosu)	300 000 m³
	Dolgu hacmi (Mansap batardosu)	150 000 m³