Andromeda (takımyıldız)

Andromeda
Takımyıldız
	Andromeda takımyıldızının haritası
Kısaltma	And
Tamlayan	Andromedae
Sembolizm	Andromeda
Bahar açısı	23sa 25d 48.6945s–02sa 39d 32.5149s
Yükselim	53.1870041°–21.6766376°
Alan	722 derece kare (19.)
Bayer/Flamsteed; yıldızları	65
Gezegeni olduğu; bilinen yıldızlar	12
Parlak yıldızlar (3,00m'den)	3
En parlak yıldız	α And (Alpheratz) (2,07m)
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki)	3
En yakın yıldız	Ross 248 (10,3 Iy)
Messier nesneleri	3
Göktaşı yağmurları	Andromedids (Bielids)
Çevreleyen; takımyıldızlar	Perseus; Cassiopeia; Lacerta; Pegasus; Pisces; Triangulum;
	En iyi Kasım ayı saat 21:00'de; +90° ve −40° enlemleri arasında görülebilir.

Andromeda, modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, Batlamyus'un 48 takımyıldızdan oluşan listesinde de geçer. Adını Yunan mitolojisindeki bir karakter olan prenses Andromeda'dan alır. Kanatlı At takımyıldızının yanında bir kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Andromeda Gökadası'nı barındırıyor olması en dikkat çekici özelliğidir. Kimi zaman Zincirli Prenses olarak da anılır.

Dikkat çekici noktalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Takımyıldızdaki en parlak yıldız, Sirrah adıyla da bilinen gösterilen Alpheratz'tır. Alpheratz prensesin başını temsil eder ve Bayer isimlendirme sistemine göre Alfa Andromedae olarak adlandırılır. Eskiden Andromeda ve Pegasus'un ortak yıldızı olduğu varsayılmıştır ve δ Pegasi olarak da adlandırılmaktadır. α, β ve γ Pegasi ile Perseus'un büyük karesi'ni oluşturur.

β Andromedae Miraç (Mirach) adıyla bilinir ve prensesin kuşağını temsil eder. 88 ışık yılı uzaklıkta ve 2.1 kadirden bir yıldızdır.

γ Andromedae ya da Almaç (Almach), büyük "A"nın güney kolunun ucunda bulunur. Kontrastlı renkleriyle güzel bir çift yıldızdır.

ĸ Andromedae Güneş'ten 52 pc uzakta, B9 IVn tipi bir yıldızdır. Bu yıldıza, kendisinden 55 AU uzaklıkta, ĸ And B adlı, erken-L tipi bir yıldız eşlik etmektedir.^[1]

υ Andromedae, Jüpiter kütlesinin 0.71 katı, 2.11 katı ve 4.61 katı kütlelere sahip belirlenmiş üç gezegenden oluşan bir gezegen sistemine sahiptir.

Dikkat çekici derin uzay nesneleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Andromeda takımyıldızındaki en dikkat çekici derin uzay nesnesi M31, yani çıplak gözle görülebilecek en uzak gök cismi olan Andromeda Gökadası'dır. M31, bizim gökadamıza benzeyen devasa bir sprial gökadadır. Gökadayı bulmak için, β ve μ Andromedae arasında hayali bir çizgi çizin ve çizgiyi μ Andromedae'den sonra aynı doğrultuda ve aynı mesafede uzatın.

Mitoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Eğer çıplak gözle görülen daha sönük yıldızlar da hesaba katılırsa, takımyıldız, belirgin bir bel kuşağı olan (Avcı Kuşağı'na benzer şekilde) çizgilerden bir kadın figürü ortaya koyar. Bir koluna uzun bir şey iliştirilmiş gibi durmaktadır, bu yüzden bir elinde kılıç tutan bir kadın savaşçı gibi hayal edilebilir. Bazı başka yıldızlar ile birlikte Andromeda'nın bu tasviri, Herakles'in 12 Suç efsanesinin bir parçası olan Hippolyte'in kemeri efsanesinin kökenini oluşturuyor olabilir. Herkül'ün, Ares'in kızı olan Amazonların kraliçesi Hippolyte'den kemerini almak zorunda kalması, 12 Suç efsanesinde geçer. Ancak efsaneye göre, kemeri almak için kraliçe ile anlaşmışsa da, Hera'nın Amazonları kışkırtması sonucu, Amazonlar Herakles'e saldırmış, Herakles de kraliçeyi öldürmüştür.

Ne var ki, yine sönük yıldızları göz önünde bulundurarak, yıldızların daha farklı şekilde bağlandığı düşünülürse zincire vurulmuş bir genç kızın görüntüsü oluştuğu hayal edilebilir [1]. Çevresindeki Cassiopeia, Cepheus, Cetus, Pegasus ve Perseus takımyıldızlarıyla birlikte, daha yaygın olarak bağdaştırılan Boast of Cassiopeia efsanesine kaynaklık ediyor olması muhtemeldir.

Takımyıldızın tasviri[değiştir | kaynağı değiştir]

Andromeda takımyıldızındaki yıldızlar, alternatif olarak zincire vurulmuş bir kadını gösterecek şekilde de bağlanabilir.

Alfa Andromedae prensesin başını temsil eder. Prensesin vücudu Delta Andromedae, Pi Andromedae ve Beta Andromedae yıldızlarınca şekillendirilirler. Delta Andromedae ve Pi Andromedae prensesin omuzlarını oluştururken, Beta Andromedae prensesin kalçasını oluşturmaktadır.

Prensesin bacaklarından biri beta Andromedae, Upsilon Andromedae ve Gama Andromedae tarafından şekillendirilir. Gama Andromedae, 2. kadirden bir yıldızdır ve prensesin ayağını temsil eder. Prensesin diğer bacağı beta Andromedae, Mu Andromedae, Nu Andromedae, Phi Andromedae ve 51 Andromedae ile şekillenir. 51 Andromedae yıldızı, Andromeda'yı özgürlüğüne kavuşturmaya çalışan Perseus'un elinin uzandığı prensesin diğer ayağını temsil eder.

Prensesin kollarından biri – Eta Andromedae elini temsil etmek üzere – delta Andromedae, Epsilon Andromedae, Zeta Andromedae ve Eta Andromedae ile şekillenir.

Diğer kolu – Iota Andromedae diğer elini temsil etmek üzere – Pi Andromedae, Rho Andromedae, Teta Andromedae ve Iota Andromedae yıldızlarıyla temsil edilir. Rho Andromedae, Teta Andromedae ve Sigma Andromedae yıldızları prensesin dirseğini oluşturur. Prensesin Iota Andromedae ile temsil edilen eli Lambda Andromedae, Kappa Andromedae, Iota Andromedae ve Omicron Andromedae tarafından oluşturulan bir zincirle bağlıdır.