Yeni Ahit
İnciller
Matta - Markos - Luka - Yuhanna
İlk Hristiyanların tarihi
Elçilerin İşleri
Pavlus'un mektupları
Romalılar · 1. Korintliler 2. Korintliler · Galatyalılar Efesliler · Filipililer Koloseliler · 1. Selanikliler 2. Selanikliler · 1. Timoteos 2. Timoteos · Titus Filimon · İbraniler
Genel (katolik) mektuplar
Yakup · 1. Petrus 2. Petrus · 1. Yuhanna 2. Yuhanna · 3. Yuhanna Yahuda
Kıyamet
Vahiy Bu kutu: görüntüle tartış değiştir

Birinci Yuhanna Mektubu (Grekçe: Ἰωάννην Επιστολή A') ya da Yuhanna'nın Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların (Yeni Ahit) bir kitabıdır. Sadece 1. Yuhanna olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup Yuhanna'nın adını taşıyan üç mektubunun birincisidir ve tüm Hristiyan cemaatlere yazıldı. Bunun için o „katolik“ (= genel, umumi) mektup olarak adlandırılır.

Hitap edilen kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu “mektup” ne bir hitap ne de sonunda bir selam içermediğinden üslubu daha çok bir inceleme gibidir. 2. bölümde Yuhanna babalara, çocuklara ve genç erkeklere hitap ediyor, bu da bunun bir bireye yazılmış bir mektup olmadığını gösteriyor. Büyük olasılıkla bir veya daha fazla cemaate yönelikti, aslında esasen Mesih'i takip eden herkes için geçerlidir (1. Yuhanna 2:13, 14).

Yuhanna, "sevgili kardeşlerini" ve "küçük çocuklarını", onlardan çıkan ve onları hakikatten caydırmaya çalışan birçok “Mesih düşmanının yanlış öğretilerinden korumak için yazar (1. Yuhanna 2:7, 18). Bu irtidat etmiş olan Mesih düşmanları erken Gnostisizm de dahil olmak üzere Yunan felsefesinden etkilenmiş olabilir. Bunlar, Tanrı hakkında özel mistik bilgiye sahip olduklarını iddia ettiler.^[1]

Yazar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elçi Yuhanna, Zebedi ve Salome'nin oğlu (Matta 27:55, 56; Markos 15:40) ve muhtemelen kendisinden daha yaşlı olan elçi Yakup'un kardeşi, çünkü her ikisinden de bahsedildiğinde genellikle ilk önce Yakup'tan bahsedilir (Matta 10:2; Markos 3:14, 16, 17; Luka 6:14; 8:51; 9:28; Elçilerin İşleri 1:13). Zebedi, İsa'nın annesi Meryem'in biyolojik kız kardeşi olabilecek Salome ile evlendi. Yuhanna'nın ailesi görünüşe göre oldukça iyi durumdaydı, çünkü babası Zebedi de Simon ile birlikte yürüttüğü balıkçılık işinde ücretli işçi çalıştırıyordu (Markos 1:19, 20; Luka 5:9, 10). Zebedi'nin karısı Salome, İsa Celile'deyken ona eşlik eden ve ona hizmet eden kadınlardan biriydi (Matta 27:55, 56; Markos 15:40, 41) ve o, ceset için baharat toplamaya katıldı (Markos 16:1). Görünüşe göre Yuhanna'nın kendine ait bir evi vardı (Yuhanna 19:26, 27).

Yuhanna, Vaftizci Yahya'nın öğrencisiydi ve genel olarak onun, Yahya "İşte, Tanrı Kuzusu!" dediğinde, Andreas'la birlikte Yahya'nın yanında olduğuna inanılır. (Yuhanna 1:35, 36, 40-42). Yuhanna ve Petrus, Yahudilerin yöneticilerinin önüne çıkarıldıklarında, onların “eğitimsiz ve sıradan insanlar” oldukları sanılıyordu. Ancak bu, okuma yazma bilmedikleri anlamına gelmez. Sadece bir haham okuluna gitmemişlerdi. Bununla birlikte, "Onlar [hükümdarlar ve ihtiyarlar] onları İsa'yla birlikte olanlar olarak tanımaya başladılar" (Elçilerin İşleri 4:13). Yuhanna, İsa'yı en çok samimi olan üç öğrenciden biriydi.

1. Yuhanna Mektubu'nun yazarı kendisini ismiyle tanıtmaz. Fakat Yuhanna'nın ilk mektubunun aslında bu elçi tarafından yazılmış olduğu, yazdığı dördüncü İncil'e olan güçlü benzerliğinden anlaşılabilir. Örneğin, mektubunda, "Babanın yanında bulunmuş olan ve bize açıkça gösterilen bu sonsuz yaşamı gördük, ona tanıklık ediyoruz ve onu size bildiriyoruz" sözleriyle kendisini sonsuz yaşamı (İsa) gören bir görgü tanığı olarak tanıtır. Giriş sözleri Yuhanna İncili'nin açılış sözleriyle benzer.

Tarihin tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Güvenilirliği Muratori Fragmanı ve Irenaeus, Polikarp ve Papias gibi çağımızın ikinci yüzyılın yazarları tarafından onaylanmıştır.^[2] Polikarp görünüşe göre 1. Yuhanna 4:3'ten alıntı yapıyordu. Eusebius'a göre (yaklaşık M.S. 260 - 342), Yuhanna'nın ilk mektubunun gerçekliği hiçbir zaman sorgulanmadı.^[3] Ona göre Papias'ın ilk mektuba tanıklık ettiği söylenir. Tertullianus ve Kiprianus da bunu yaptılar; aynı zamanda Peschitta tercümesinde de bulunur.

Tarih ve Yer[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

İçeriklerine bakılırsa bu mektuplar Matta ve Markos İncilleri ile elçiler Petrus ve Pavlus'un mektuplarından çok daha geç bir döneme aittir. Zaman değişmişti. Başlangıçta Yahudiler Hristiyan cemaatlere saldırdılar. Fakat 1. Yuhanna Mektubu'nda hiçbir yerde Yahudiliğe atıfta bulunulmaz ve İbranice Kutsal Yazılardan tek bir direkt referans yok gibi görünmektedir. Öte yandan Yuhanna, "son saat" ve birçok “Mesih düşmanının ortaya çıkışından bahseder (1. Yuhanna 2:18). Okurlarına ve kendisine atıfta bulunmak için “küçük çocuklarım” ve “büyük adam” gibi ifadeler kullanır (1. Yuhanna 2: 1, 12, 13, 18, 28; 3: 7, 18; 4: 4; 5: 21). Bütün bunlar, mektubu için geç bir tarihe işaret ediyor. Ayrıca, 1. Yuhanna 1:3, 4, Yuhanna'nın İncili'nin aynı zamanlarda yazıldığını gösteriyor gibi görünüyor. Elçi Yuhanna'nın mektubunu ölümünden kısa bir süre önce (M.S. 98 civarında) Efesos yakınlarında yazdığına inanılır.

Tarihin tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Genellikle İmparator Domitian tarafından sürgün edildiğine ve halefi İmparator Nerva (M.S. 96-98) tarafından serbest bırakıldığına inanılır. Geleneğe göre, M.S. 98 civarında incilini ve üç mektubu (1., 2. ve 3. Yuhanna) yazdığı Efesos'a gitti. İmparator Trajan döneminde M.S. 100 civarında Efes'te öldüğüne inanılıyor.

Kanon Dizileri ve El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait listelerden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.

El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.

Kanon Dizileri[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Yuhanna Mektubu Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:

Papirüs El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Yuhanna Mektubu'nun bazı ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.

Papirüs El Yazmaları

	Simge	İsim	Tarih (M.S.)	Dil	Bulundukları Yer	İçerik
1	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{9}}$	P. Oxyrhynchus 402	200-300	Yunanca	Harvard University (ABD)	1. Yuhanna 4:11-12, 14-17
2	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{74}}$	Papirüs Bodmer XVII	650	Yunanca	Cologny, Cenevre (İsviçre)	1. Yuhanna 1:1, 6, 2:1-2, 7, 13-14, 18-19, 25-26, 3:1-2, 8, 14, 19-20, 4:1, 6-7, 12, 16-17, 5:3-4, 9-10, 17

Vellum ve Deri El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Yuhanna Mektubu'nun tümü de bazı meşhur Vellum ve Deri El yazmalarında bulunur.

Comma Johanneum (1. Yuhanna 5:7, 8)[değiştir | kaynağı değiştir]

Comma Johanneum (Latince: comma; Grekçe: κόμμα kómma = kesik, kısım^[4] Latince: Johanneum = Yuhanna ile ilgili; harfiyen: Yuhanna'nın kesilmiş parçası^[5]) 1. Yuhanna Mektubu'nda bulunan sahte bir pasajdır:

„⁷Dolayısıyla, üç tanık vardır gökte: Baba, Söz ve Kutsal Ruh ve bu üçü birdir. ⁸ Ve üçü de yeryüzünde şahitlik eder: ruh, su ve kan; bu üçünün tanıklığı birdir.“ (1. Yuhanna 5:7, 8; sahte pasaj kalın harflerle yazıldı)

Bu pasajın anlamı ve gerçekliği hakkındaki teolojik tartışma, cümlenin bu kısmının orijinal metne ait olsaydı Üçleme doktrinine İncil'deki bir tanıklığı temsil etmesinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle Yeni Ahit'teki en tartışmalı pasajlardan biridir.

Bu ilave, 6. yüzyıldan önceki hiçbir Latince el yazmasında veya 14. yüzyıldan önceki hiçbir Yunanca el yazmasında bulunmaz.^[6] Hem Katolik hem de Protestan olan çoğu modern çeviride bu kelimeler ana metinde yoktur.^[7]

Bölümleme[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bölüm 1: Yaşam sözü (1-4); ışığın yolunda gitmek (5-7); günahları itiraf etmek (8-10).
• Bölüm 2: İsa bir kefaret eden bir kurbandır (1, 2); emirlerini tutmak (3-11); mektubun sebebi (12-14); „dünyayı sevmeyin“ (15-17); Mesih düşmanından uyarı (18-29).
• Bölüm 3: Tanrı'nın çocuklarıyız (1-3); Tanrı'nın çocukları – İblisin çocukları (4-12); „birbirlerini sevin“ (13-18); „Tanrı yüreğimizden büyüktür“ (19-24).
• Bölüm 4: Vahiyleri sınamak (1-6); Tanrı'yı tanıyıp sevmek (7-21): „Tanrı sevgidir“ (8, 16), „sevgide korku yok“ (18).
• Bölüm 5: İsa'ya inanarak dünyayı yenmek (1-12): Tanrı'yı sevmenin anlamı (3); duanın kuvvetine güvenmek (13-17); kötü bir dünyada dikkatli kalmak (18-21): tüm dünya kötü olanın elindedir (19).

İçerik[değiştir | kaynağı değiştir]

“Tanrı ışık” olduğundan, yalnızca “ışıkta yürüyenler” onunla birlik içindedir. Onlar, "Oğlu İsa'nın kanıyla" günahtan temizlenirler. Öte yandan, "karanlıkta yürüyenler" "bizim günahımız yok" diyorlar ve kendilerini yanıltıyorlar. Günahlarını itiraf ederlerse, Tanrı sadık olacak ve onları bağışlayacaktır (1:4-8).

İsa Mesih, günahlar için “bir kefaret” ve “Baba'nın yanında bir yardımcı” olarak tanımlanır (2:1, 2). Tanrı'yı tanıdığını iddia edip de O'nun emirlerini yerine getirmeyen yalancıdır. Kardeşini seven aydınlıkta kalır, kardeşinden nefret eden ise karanlıkta yürür (2:3-11).

Yuhanna dünyayı ve dünyadaki şeyleri sevmemeyi şiddetle tavsiye eder çünkü “Bir kimse dünyayı severse, Babanın sevgisi onda değildir.” (2:15-17). Birçok Mesih düşmanı cemaatlerden çıkarak geldi fakat gerçek Hristiyanlardan değillerdi. Mesih düşmanı, İsa'nın Mesih olduğunu inkâr eden ve hem babanın hem de oğlunun konumunu reddeden kişidir (2:18-23). “Küçük çocuklar” başlangıçtan öğrendiklerine bağlı kalarak Baba ve Oğluyla birlik içinde yaşasınlar (2:24-28). Baba'nın sevgisi nedeniyle onlara "Tanrı'nın çocukları" denir ve Mesih ortaya çıktığında onun gibi olacaklar (3:1, 2).

Günah kanunsuzluktur ve Mesih'le birlik içinde kalanlar günahı alışkanlık haline getirmezler. Günahı alışkanlık haline getirenler, İblistendir (3:4-8). Tanrı'nın çocukları ve İblisin çocukları şu şekilde ayırt edilebilir: Tanrı'dan olanlar birbirini sever, ama kardeşinden nefret edenler kardeşini öldüren Kain gibi olup İblisin çocuklarıdır (3:10-12). Yuhanna, "kardeşinden nefret eden katil” olduğunu yazıyor. Bunun için kardeşlerine “sadece sözle ve dille değil, işle ve hakikatle de sevmeleri gerektiğini öğütlüyor (3:14-18).

Tanrı sevgi olduğu için O'nu tanıyan da sevgi göstermesi gerekir (4:8). „Asıl sevgi, bizim Tanrı’ya gösterdiğimiz değil, Oğlunu günahlarımıza kefaret eden bir kurban olarak göndermekle O’nun bize gösterdiği sevgi“ olduğunu yazıyor (4:10). „Sevgide korku yoktur“ diyor. Bu sebepten dolayı sevgi gösterenler Tanrı'ya olumsuz bir korku duyarak yaklaşmaz (4:18, 19). Fakat Tanrı sevgisi kardeş sevgisini de içerir. Çünkü “Tanrı’yı seviyorum” deyip de kardeşinden nefret eden yalancıdır. Çünkü, gördüğü kardeşini sevmeyen görmediği Tanrı’yı seviyor olamaz.“ Bunun için şu sonuca varıyor: „Ondan aldığımız emir şudur: Tanrı’yı seven, kardeşini de sevsin“ (4:20, 21).

Yuhanna mektubunun sonunda Tanrı sevgisi uygun hareketlerle belli olduğunu şu sözlerle vurguluyor: „Tanrı sevgisi O’nun emirlerine uymayı gerektirir ve O’nun emirleri ağır değildir“ (5:3). Sevgi ve imanla biri dünyaya zafer kazanabilir (5:4). Tanrı'ya dua etmenin önemini belirtmeden sonra (5:14, 15) „bütün dünya kötü olanın elinde bulunduğunu yazıyor (5:19). Fakat gerçek Tanrı'yı tanımakla kötü olanı yenebilirler.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

• Udo Schnelle: Einleitung in das Neue Testament. 5. Auflage. Vandenhœck & Ruprecht, Göttingen 2005, ISBN 3-525-03238-2, S. 498–513.
• Wolfgang Baur: Erster, Zweiter und Dritter Johannesbrief (= Stuttgarter kleiner Kommentar. Band 17). Katholisches Bibelwerk, Stuttgart 1991, ISBN 3-460-15471-3.
• Rudolf Schnackenburg: Die Johannesbriefe (= Herders theologischer Kommentar zum Neuen Testament. Band 13). 7. Auflage. Herder, Freiburg 1984, ISBN 3-451-01150-6.
• Rudolf Bultmann: Die drei Johannesbriefe (= Kritisch-exegetischer Kommentar über das Neue Testament. Abteilung 14). 2. Auflage der Neuauslegung. Vandenhœck & Ruprecht, Göttingen 1969.
• Georg Strecker: Die Johannesbriefe (= Kritisch-exegetischer Kommentar über das Neue Testament. Band 14). Vandenhœck & Ruprecht, Göttingen 1989, ISBN 3-525-51621-5.
• Stephen S. Smalley: 1. John (= Word Biblical Commentary. Band 51). Word Books, Dallas 1983.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Comma Johanneum
• Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi