Yeni Ahit
İnciller
Matta - Markos - Luka - Yuhanna
İlk Hristiyanların tarihi
Elçilerin İşleri
Pavlus'un mektupları
Romalılar · 1. Korintliler 2. Korintliler · Galatyalılar Efesliler · Filipililer Koloseliler · 1. Selanikliler 2. Selanikliler · 1. Timoteos 2. Timoteos · Titus Filimon · İbraniler
Genel (katolik) mektuplar
Yakup · 1. Petrus 2. Petrus · 1. Yuhanna 2. Yuhanna · 3. Yuhanna Yahuda
Kıyamet
Vahiy Bu kutu: görüntüle tartış değiştir

Üçüncü Yuhanna Mektubu (Grekçe: Ἰωάννην Επιστολή Γ') ya da Yuhanna'nın Üçüncü Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların (Yeni Ahit) bir kitabıdır. Sadece 3. Yuhanna olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup Yuhanna'nın adını taşıyan üç mektubunun üçüncüsüdür ve Yuhanna'nın dostu olan Gayus'a gönderildi.

Hitap edilen kişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu mektubun alıcısı, Yuhanna'nın gerçekten sevdiği sadık bir Hristiyan olan Gayus'tu. Gayus adı ilk Hristiyan cemaatlerinde yaygındı. Yunanca Kutsal Yazıların diğer bölümlerinde dört kez geçer ve en az üç, ancak muhtemelen dört farklı adama atıfta bulunur (Elçilerin İşleri 19:29; 20:4; Romalılar 16:23; 1. Korintoslular 1:14). Yuhanna'nın yazdığı Gayus'un bu diğerlerinden biri olduğunu açıkça gösteren hiçbir kanıt yoktur. Gayus hakkında bir Hristiyan cemaatine ait olduğunu, Yuhanna'nın özel bir dostu olduğunu ve mektubun bizzat kendisine gönderildiğini biliyoruz, bu yüzden mektup 'sen' hitap şekliyle yazılmıştır.

Yuhanna, mektubunda seyahat eden kardeşlere gösterdiği konukseverlik için Gayus'a teşekkür eder ve hırslı Diotrefis'in yarattığı zorluklardan söz eder. Kısaca bahsettiği Demetrios, mektubu götürendi. Bu nedenle, Yuhanna onu göndermiş ve yolculuğunda Gayus'un misafirperverliğine güvendiğini dile getirdi. Mektup, Gayus'un Demetrios'u kabul etmesini sağlamak için yazıldı.

Yazar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kutsal Kitap'ın tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Açılış sözleri ve sondaki selamlar Yuhanna'nın ikinci mektubundakilerle neredeyse aynı olduğundan ve yazar kendini yine "yaşlı adam" olarak adlandırdığından, bu mektubu da elçi Yuhanna'nın yazdığı kesindir (2. Yuhanna 1). İçerik ve dil benzerliği de bunu destekler. İlk Hristiyan yazarlar, kısa olması nedeniyle nadiren alıntı yaptılar, ancak Yuhanna'nın ikinci mektubu gibi, eski metinler listelerinde bulunabilir.

Tarihin tanıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yuhanna'nın mektupları da Muratori Fragmanında listelenmiştir.

Dinbilimcilerin görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yuhanna'nın 2. mektubunu kimin yazdığı ilahiyatçılar arasında tartışılır. Gelenek, Yuhanna'yı yazar olarak görür. Ama bu çoğu zaman reddedilir. Bugün pek çok ilahiyatçı, mektubu ya Papias'ın bahsettiği Yuhanna adlı bir ihtiyara ya da evanjelistin başka bir öğrencisine atfetmektedir.

Tarih ve Yer[değiştir | kaynağı değiştir]

İçeriğin ve dilin benzerliği, diğer iki mektup gibi, M.S. 98 civarında Efesos'ta veya yakınında yazıldığını da gösteriyor.

McClintock's and Strong's Cyclopedia'da Yuhnna'nın ikinci ve üçüncü mektupları hakkında şöyle der: “İki mektubun genel benzerliği nedeniyle, bunların Efesos'tan gelen ilk mektuptan kısa bir süre sonra yazıldığı varsayılabilir. Her ikisinde de, ilk mektupta ayrıntılı olarak belirtilen ilkeler, bireysel davranış durumlarına uygulanır. "^[1]

Başka görüşlere göre yazılış tarihi, M.S. 90 ila yaklaşık M.S.130. Efesos, yazılış yeri olarak kabul edilir.

Kanon Dizileri ve El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait listelerden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.

El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.

Kanon Dizileri[değiştir | kaynağı değiştir]

3. Yuhanna Mektubu Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:

Papirüs El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

3. Yuhanna Mektubu'nun bazı ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.

Papirüs El Yazmaları

	Simge	İsim	Tarih (M.S.)	Dil	Bulundukları Yer	İçerik
1	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{74}}$	Papirüs Bodmer XVII	650	Yunanca	Cologny, Cenevre (İsviçre)	3. Yuhanna 6, 12

Vellum ve Deri El Yazmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

3. Yuhanna Mektubu'nun tümü de bazı meşhur Vellum ve Deri El yazmalarında bulunur.

Bölümleme[değiştir | kaynağı değiştir]

Giriş sözleri ve dua (1-4); Gayus övülüyor (5-8); hırslı Diotrefis (9, 10); Dimitrios hakkında herkes olumlu konuşuyor (11, 12); ziyaret planları ve selamlar (13, 14).

İçerik[değiştir | kaynağı değiştir]

Yuhanna, Gayus'un hâlâ “hakikatte” yürüdüğünü duymaktan mutludur (3, 4). Ziyarete gelen kardeşlere sevgi dolu özen göstererek yaptığı sadık iş için onu övüyor (5). Yuhanna şöyle diyor: “Hepimiz bu gibi kişilere konukseverlik göstermek zorundayız”; çünkü bu kişiler Tanrı'nın adı uğrunda yolculuk ederler (7, 8). Yuhanna cemaate daha önce yazmıştı, ama birinci olmak isteyen Diotrefis, Yuhanna ve diğerlerinden saygı ile hiçbir şey kabul etmiyor (9). Yuhanna geldiğinde, kötü sözlerle gevezeliğinden onu sorumlu tutacaktır (10). Sevgili Gayus'a "kötüyü değil, iyiyi örnek alması" öğütlenir (11). Dimitrios övgüye değer bir örnek olarak gösteriliyor (12). Yuhanna, Gayus'a pek çok şey yazmak istiyor, ama onunla yakında yüz yüze görüşmeyi umuyor (13, 14).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

• Udo Schnelle, Einleitung in das Neue Testament, 5. Aufl., Göttingen 2005, S. 492–498.
• Wolfgang Baur, Erster, Zweiter und Dritter Johannesbrief, Stuttgarter kleiner Kommentar Bd. 17, Stuttgart 1991.
• Rudolf Schnackenburg, Die Johannesbriefe, Herders theologischer Kommentar zum Neuen Testament XIII,3, 7. Aufl., Freiburg 1984.
• Rudolf Bultmann, Die drei Johannesbriefe, Kritisch-exegetischer Kommentar über das Neue Testament, XIV. Abt. – 2. Aufl. der Neuauslegung, Göttingen 1969.
• Hans-Josef Klauck: Der Zweite und Dritte Johannesbrief, Evangelisch-Katholischer Kommentar zum Neuen Testament XXIII, 2, Neukirchen-Vluyn 1992.
• Georg Strecker, Die Johannesbriefe, Kritisch-exegetischer Kommentar über das Neue Testament, XIV. Abt, Göttingen: Vandenhœck&Ruprecht 1989.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi
• Bodmer Papirüsleri