Yunan mitolojisinde, Inachus, Inachos veya Inakhos ( Eski Yunanca : Ἴναχος) Argos'un ilk kralıydı ^[1] ve Inachus Nehri'ne onun adı verilmiştir.^[2][3]

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern bilim insanları için İnakhos, Argos'un en eski tanrısı veya kahramanıdır.^[4] Robert Graves'e göre, İapetos'un soyundan geliyordu ve modern mitolog İnakhos'u Titan Okeanos ve Tethys'in oğullarından biri, yani bir nehir-tanrısı olduğunu kavramışlardır ^[5] ve dolayısıyla Yunanlar için, Olympos öncesi veya "Pelasg" efsanesinin bir parçası olarak anlıyor. Walter Burkert, Yunan ikonografisinde ^[6] nehirlerin insan kafası veya yüzü olan bir boğa şeklinde temsil edildiğini belirtiyor. Bu efsaneler o zamandan beri nesilden nesile aktarılmış olsa da, modern arkeolojinin en dikkat çekici bulgularından biri, Argos'un gerçekten Mısır ve Babil'in yanında eski bir uygarlık olduğunu gösteren anıtlar ve kalıntılardı.^[7]

Nehirler genellikle verimli olduğundan, İnakhos'un birçok çocuğu vardı:Phoroneus ve Aegialeus veya Phegeus ve Leucippus'un karısı olan iki kızı Io ^[8] ve Philodice.^[9] Bu çocukların annesi çeşitli kaynaklarda tarif edilmiş, ya bir Melia adında bir okenaid, Phoroneus ve Aegialeus'un annesidir,^[2] veya başka Argia adında okenaid, Phoroneus ve İo'nun annesidir.^[10] İo, bazen İnakhos ve Melia'nın kızı olarak karıştırılır, ancak o sadece İnakhos'un kızıdır.^[11] İo, İnakhos'un ağzından doğmuştur, teknik olarak İankhos ve Melia'nın kızıdır çünkü doğum esnasında İnakhos, Melia ile evlidir.^{[kaynak belirtilmeli]} Basitçe eski isimlerinden olduğu Inachian'ların yanı sıra, diğer çocukları Mykene ^[12] (eponim olarak Miken şehrine adını vermiştir), bahar perisi Amymone, Messeis, Hyperia,^[13] Themisto (Zeus'tan Arkas'ı doğurmuştur) ^[14] ve muhtemelen Teledice'dir .^{[kaynak belirtilmeli]} Argos Panoptis daAsclepiades tarafından İnakhos'un oğlu olduğu iddia edildi.^[15]

Mitoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Saltanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihçi Pausanias onu nehre kendi adını veren ve Hera'ya kurban kesen Argos'un en eski kralı olarak tanımlar.^[16] Ayrıca bazılarının onun ölümlü değil nehir olduğunu söylediğini de belirtir. İnakhos'un Argos'taki ilk rahip olduğu da söyleniyordu, ülkeye sık sık İnakhos'un ülkesi deniyordu.^[17] Jerome ve Eusebius'un (her ikisi de Rhodes Castor'dan alıntı yapar) ve hatta 1812 gibi geç bir tarihte John Lemprière ^[18] antropoteistik bir şekilde Argos'un ilk kralı olarak 50 yıl saltanat sürdüğünü savundu.^[19] (MÖ. 1807 ^[20] ). İnakhos, topraklarını, Argos'un ikinci kralı olarak kendisinin yerine geçen oğulları Phegeus ve Phoroneus arasında paylaştırdı. İnakhos Sikyon'un sekizinci kralı Leucippos ile çağdaştı .

Eskiler de İnakhos'un hikâyelerini anlatmak için birkaç girişimde bulundular: bazen onu yerel bir Argoslu olarak gördüler, Deukalion'da yaşanan tufanda, Argosluları dağlardan ovalara indirerek, seli kanallar içine hapsettirmiştir. Argolis eyaletini tekrar yaşanabilir hale getirdikten sonra Argos şehrini kurdu. Diğer durumlarda, eskiler İnakhos'u bir Mısır veya Libya kolonisinin lideri olarak denizi geçip, İnakhos nehrinin kıyılarında dağılmış olarak bulduğu Pelasgları birleştiren bir göçmen olarak görüyorlardı.^[21] İnakhos denizin ötesinden Yunanistan'a geldiği için, halk onun adını oryantal terim olan Yunanca enak "büyük/güçlü" ve "kral" olarak adlandırdılar. ”

Virgilius'un Aeneid destanında, İnakhos Turnus'un kalkanında betimlenmiştir. Eleusis Gizemlerinin İnakhos veya Brimos'unu karşılaştırın.

Poseidon ve Hera'nın Yarışması[değiştir | kaynağı değiştir]

İnakhos ve nehir tanrısı kardeşleri Cephissus ve Asterion , Poseidon ve Hera arasındaki toprak anlaşmazlığında arabuluculardı. Arazinin Hera'ya ait olduğuna karar verdiklerinde Poseidon öfkeyle sularını geri çekti. Bu nedenle ne İnakhos ne de diğer nehirler yağışlı mevsimler dışında su sağlayamaz oldu. Danaan kuruluş efsanesinde, Argolid'in pınarlarının kuruması nedeniyle Kral Danaos, bu kuraklığa karşı koymak için kızlarını su çekmeye göndermiştir. Bu kızlardan biri, Amymone,su arayışında, ona Lerna'daki su kaynaklarını açığa çıkaran Poseidon ile beraber oldu.^[22] Aksi takdirde, Poseidon'un intikam olarak ülkenin büyük bir bölümünü sular altında bıraktığı söylenir, ancak Hera Poseidon'u denizi geri göndermeye teşvik eder. Argoslular daha sonra gelgitin çekildiği noktada Poseidon Prosclystius'a (Flooder) bir sığınak yaptı.^[23]

İo hakkında hikayeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aiskhylos'un anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Zincire Vurulmuş Prometheus oyununun bir bölümde, boynuzlu Io, Prometheus'a, Zeus'un her gece rüyalarına girerek onu rahatsız ettiğini ve Zeus'un bekaretini arzuladığını ama tanrının isteklerini reddettiğini anlatır. İo, İnakhos'a, kendisine musallat olan rüyaları anlatma cesaretini gösterdiğinde, babası, hangi eyleminin ya da sözünün tanrıların beğenisini kazanacağını öğrenebilmesi için Pytho ve Dodona kahinine danışmak için birçok haberci gönderdi. Ama haberciler bilmeceler dolu, anlaşılmaz ve karamsar sözler içeren kehanetlerle geri döndüler. Sonra nihayet İnakhos'a açık bir ifade geldi, Io'yu evinden ve anavatanından dünyanın en uzak sınırlarına kadar geniş çapta dolaşmak için atması gerektiğini açıkça emretti, çünkü İnakhos kahinin talimatlarına uymazsa, Zeus, tüm ırkını tamamen yok edecek bir yıldırım fırlatırdı. Loxias'ın (Apollon)kehanetine itaat eden kral İnakhos, kızını kovdu ve kızı kalmak istemesine rağmen kızını evinden gönderdi.^[24]

Ovid'in anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ovid'e göre, İnakhos yoldaşı nehir tanrıları Sperchios, Enipeus, Amphrysos, Apidanus ve Aeas; Apollon'un takip edip en sonunda defne ağacına dönüşen Daphne'nin babası Peneus'u ziyaret ettiğinde gitmeyen tek kişidir (Peneus'u tebrik mi edecekler yoksa taziye mi sunacaklarından emin değillerdir).^[25] İnakhos'un mağarasında saklandığı, gözyaşlarıyla sularını derinleştirdiği, kaybolan kızı İo için de ağıt yaktığı anlatıldı. İnakhos ve naiad kızları, kıskanç karısı Hera fark etmesin diye Zeus'un ineğe dönüştürdüğü İo'yu tanımadılar.^[26]

Ve İnakhos ve onun [yani Io] kardeşleri Naiadlar onu tanımıyorlardı, o, onları takip etse de, onu tanımıyorlardı, yüzüne dokunmalarına ve onu övmelerine izin vermesine rağmen. Eski İnakhos tatlı otlar toplayıp ona sunduğunda, babasının avuçlarını öperek ellerini yaladı ve düşen gözyaşlarını daha fazla tutamadı. Gözyaşları kadar sözcükler de akabilseydi, onun yardımını dileyebilir, adını ve tüm üzücü talihsizliğini anlatabilirdi; ama bunun yerine, adının harflerini tırtıklı toynakla tozun içinde çizdi; ve böylece onun üzücü hali bilinecekti.

Bunun üzerine İnakhos, İo'nun durumunu anladı ve ağıt yakarak ölmeyi diledi, ancak tanrısal statüsünün bunu imkansız kıldığını kabul etti. İo daha sonra orijinal formunu geri kazandı ve bir tanrıça olarak tapılmaya başlandı.^[27]

Diodorus'un anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Diodorus Siculus'un anlatımına göre, İo'nun ortadan kaybolmasından sonra, İnakhos baş komutanlarından biri olan Cyrnus'u gönderdi, ona hayli büyük bir donanma hazırladı ve ona her bölgede İo'yu aramasını ve bulana kadar geri dönmemesini emretti. Ve Cyrnus, onu bulmak için yerleşik dünyanın birçok bölgesini dolaştıktan sonra, Cherronesos'ta Karia'da karaya çıkarak Cyrnus adını taşıyan bir şehir kurdu.^[28]

Parthenius'un anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Parthenius'a göre efsanenin nadir bir varyantında, İnakhos birkaç adam göndererek haydutlar tarafından kaçırılan kızı İo'yu bulmaya çalıştı (bu sefer Zeus kaçırmamıştır). Bunlardan biri, kızı bulmak için karış karış karaları ve denizleri dolaşan ve meşakkatli arayışı sonunda vazgeçen Phoroneus'un oğlu Lyrcus'du. Ama İnakhos'tan Argos'a dönemeyecek kadar korktu ve onun yerine Kaunos'a gitti ve burada Kral Aegialus'un kızı Hilebia ile evlendi.^[29]

Plutarkhos'un anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Plutarch'a göre, İnakhos nehri daha önce Carmanor veya Haliacmon adını taşıyordu. Daha sonra Okeanos'un oğlu İnakhos'un adıyla anılmıştır. Zeus ( Jüpiter ) kızı İo'nun bekaretini bozduktan sonra, İnakhos tanrıyı çok yakından takip etti, yol boyunca ona küfür etti ve taciz etti. Zeus buna çok alındı ve Furylerden biri olan Tisiphone'u gönderdi, Fury onun arkasına takıldı ve onu rahatsız etti, bu yüzden İnakhos kendininehir Aliakmon'a attı ve daha sonra nehir İnakhos'un adını aldı.^[30]

Suda'nın anlatımı

Argos'un kralı olan İnakhos, ay için İo adını verdiği bir şehir kurdu, çünkü Argoslular aya "İo" derdi. Ayrıca İo adında bir kızı vardı; Aynı zamanda Zeus olarak anılan Pekos onu kaçırır ve ondan Libya adında bir kızı olur. Ve İo, onun yıkımına üzülerek Silpion Dağı'na kaçtı ve orada öldü. Bunu öğrenen babası ve erkek kardeşleri, ona bir türbe yaptırıp buraya İopolis adını vermişler ve ölene kadar orada kalmışlar. Ve her yıl birbirlerinin kapılarını çalıp 'io, io!' diyerek onun anısına bir ayin gerçekleştirdiler. .^[31]

Sofokles'in anlatımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sofokles, muhtemelen bir satirikon drama olan ve yalnızca Mısır'da Oxyrhyncos ve Tebtunis'da bulunan bazı papirüs parçaları günümüze ulaşan bir İnakhos isimli bir oyun yazmıştır;^[32] oyunda, Zeus'un kızı Io'ya karşı duyduğu karşılıksız sevgiyle ihtişamdan sefalete dönüşür.^[33] Hermes karanlığın şapkasını giyer ve görünmez olur, ama satirleri şaşırtmak için aulos isimli çalgıyı çalar; Argos ve İris, Hera'nın habercisi olarak ortaya çıkarlar, bir "yabancı", İo'yu elinin dokunuşuyla bir düveye dönüştürür ve sonunda, görünüşe göre, satirler esaretlerinden kurtulur, İnakhos'un çobanları olurlar.^[34] 1960'ta Sofokles'in İnakhos'unun ek bir papirüs parçası yayınlandı.^[35]

Soyağacı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Eusebius, Preparation of the Gospels 10.9.17-18; 10.10.4; 10.11.2 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
2. ^ ^{a b} Apollodorus, 2.1.1^{[ölü/kırık bağlantı]}
3. ^ Pausanias, 8.6.6 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
4. ^ William Smith. A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. s.v. Inachus 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
5. ^ Dionysius of Halicarnassus, 1.25.4. 15 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Apollodorus, 2.1.1^{[ölü/kırık bağlantı]}; Hyginus, Fabulae Preface 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Pseudo-Plutarch, De fluviis 18 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
6. ^ Burkert, Greek Religion, 1985: "Nature deities" 3.3, p.175
7. ^ Ancient History of the Near East: from the Earliest Times to the Battle of Salamis. Londra: Methuen. 1916. ss. 4-6. [T]he oldest culture of Greece really belongs to the Mediterranean basin.... The entry of Greece into the ranks of the ancient civilizations of the Near East as the fellows of Egypt or Babylon is one of the most striking results of modern archaeological discovery. 
8. ^ Tzetzes on Lycophron, 511
9. ^ Scholia ad Euripedes, Orestes 920, 1239
10. ^ Hyginus, Fabulae 124 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 143 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 145 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 155 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
11. ^ Aeschylus, Prometheus Bound 575, 655, 700 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Ammianus Marcellinus, History 22.8.13 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Augustine, City of God 18.3 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Bacchylides, Dithyrambs 5.01 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Diodorus Siculus, 3.74.1 & 5.60.3 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Euripides, Suppliants 566 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Eusebius, Preparation of the Gospels 10.9.19 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Herodotus, 1.1.1 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Lactantius, Divine Institutes 1.11 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Ovid, Fasti 1.1441 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Metamorphoses 1.567 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Heroides 14.105 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Plutarch, De Herodoti malignitate 11 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Sophocles, Electra 1 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Callimachus, Hymn to Artemis 3.248 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Nicaenetus, Lyrcus fr.; Aelian, On Animals 11.10; Valerius Flaccus, 4.345 11 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Propertius, Elegies 1.3 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Suetonius, Otho 12 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Suda s.v. Io 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Virgil, Georgics 3.138 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Aeneid 7.791 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Commentary on the Heroides of Ovid s.v. Hypermnestra to Lynceus 14 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Ammianus Marcellinus, Rerum Gestarum 22.13 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Apollodorus, 2.1.3, as what Castor and many tragedians believed
12. ^ Hesiod, The Great Eoiae fr. 9 27 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Pausanias, 2.16.4 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
13. ^ Valerius Flaccus, 4.345 11 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
14. ^ Pseudo-Clement, Recognitions 10.21
15. ^ Apollodorus, 2.1.3 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
16. ^ Pausanias, 2.16.4 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Lactantius, Divine Institutes 1.11 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
17. ^ Dionysius of Halicarnassus, 1.25.4. 15 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Euripides, Orestes 932 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hyginus, Fabulae 143 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
18. ^ A classical dictionary. Original from Oxford University. 1812. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
19. ^ St. Jerome, Chronicon B1852 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
20. ^ Harry Thurston Peck. Harpers Dictionary of Classical Antiquities (1898) s.v. Inachus 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
21. ^ Scholia ad Euripedes, Orestes 920 & 932; Sophocles ap Dionysiacus I.c
22. ^ Aeschylus, Persians s.v. Amymone 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Apollodorus, 2.1.4 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
23. ^ Compare Pausanias, 2.15.5 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. & 2.22.4 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
24. ^ Aeschylus, Prometheus Bound 655 ff. 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. compare with Bacchylides, Dithyrambs 5.01 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
25. ^ Ovid, Metamorphoses, tr. David Raeburn, Penguin Classics, 2004, p. 34
26. ^ Ovid, Metamorphoses 1.567 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
27. ^ Ovid, Metamorphoses, tr. David Raeburn, Penguin Classics, 2004, pp. 37-38, 42
28. ^ Diodorus Siculus, 5.60.3-5 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
29. ^ Parthenius, Love Romances 1 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
30. ^ Pseudo-Plutarch, De fluviis 18 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
31. ^ Suda s.v. Io 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
32. ^ James Adam. The Republic of Plato Book 2.381D 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
33. ^ Perhaps Chthonic Zeus, Zeus-Plouton, Richard Seaford suggests (Richard Seaford, "Black Zeus in Sophocles' Inachos" The Classical Quarterly New Series, 30.1 (1980), pp. 23-29.
34. ^ Die Netzfischer des Aischylos und der Inachos des Sophokles (Munich: Beck) 1938.
35. ^ Rudolph Pfeiffer, Ein neues Inachos-Fragment des Sophokles (Munich:Beck) 1958; R.J. Carden, The Papyrus Fragments of Sophocles (de Gruyter) 1974.