2009'da Türkiye

2000'ler

2000| 2001| 2002| 2003| 2004| 2005| 2006| 2007 | 2008 | 2009 | 2010

2009'daki Türkiye olayları.

Siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

Resim	Görev	İsim
	Cumhurbaşkanı	Abdullah Gül
	Başbakan	Recep Tayyip Erdoğan
	TBMM başkanı	Köksal Toptan Mehmet Ali Şahin

Kuvvet komutanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Resim	Görev	İsim
	Genelkurmay başkanı	İlker Başbuğ
	Kara Kuvvetleri Komutanı	Işık Koşaner
	Hava Kuvvetleri Komutanı	Aydoğan Babaoğlu Hasan Aksay
	Deniz Kuvvetleri Komutanı	Metin Ataç Uğur Yiğit
	Jandarma Genel Komutanı	Atila Işık

• 29 Mart - 2009 Türkiye yerel seçimleri yapıldı.
• 12 Aralık - Anayasa Mahkemesi, Demokratik Toplum Partisi'nin oybirliğiyle kapatılmasına karar verdi.^[1]

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1 Ocak - Yeni Türk lirası'ndan Türk lirasına dönüldü.
• 1 Ocak - Tamamen Kürtçe yayın yapan TRT 6 yayına başladı.
• 10 Ocak - Nâzım Hikmet'in yeniden Türk vatandaşlığına kabul edilmesine dair Bakanlar Kurulu kararı yürürlüğe girdi.
• 9 Ocak - İlk yerli yapım hava radar sistemi Aselsan tarafından üretildi ve Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edildi.
• 14 Ocak - İslam Konferansı Örgütü Parlamento Birliği İcra Komitesi, İsrail'in Filistin'e düzenlediği operasyonu müzakere etmek üzere İstanbul'da toplandı.
• 14 Ocak - Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kradi notunu "BB-" (eksi) olarak açıkladı.
• 26 Ocak - Türkiye İstatistik Kurumu, 31 Aralık 2008 itibarıyla Türkiye nüfusunun 71 milyon 517 bin 100 kişi olduğunu duyurdu.
• 29 Ocak - İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nda "Gazze: Ortadoğu’da Barış Modeli" konulu oturuma katılan başbakan Recep Tayyip Erdoğan kendisine yeterince söz hakkı verilmediği gerekçesiyle oturumu terk etti. Kamuoyunda "one minute" adıyla bilinen olay sonrası Erdoğan, bir daha Davos toplantılarına katılmayacağını açıkladı.
• 31 Ocak - İstanbul'da Panorama 1453 Tarih Müzesi törenle açıldı.

Şubat[değiştir | kaynağı değiştir]

• 5 Şubat - TBMM'de onaylanan yasa ile Türkiye Kyoto Protokolü'ne taraf oldu.
• 24 Şubat - Demokratik Toplum Partisi genel başkanı Ahmet Türk ve Selahattin Demirtaş partisinin grup toplantısında kürsüden Kürtçe hitap etti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca soruşturma açıldı. Soruşturma 15 Nisan'da takipsizlik kararı ile sonuçlandı.

• 25 Şubat - İstanbul - Amsterdam seferini yapan Tekirdağ uçağı Türk Hava Yolları 1951 sefer sayılı uçuşunu gerçekleştiriken Hollanda'da inişe saniyeler kala tarlaya inerek üç parçaya ayrıldı.

Mart[değiştir | kaynağı değiştir]

• 3 Mart - Münevver Karabulut cinayeti: İstanbul'un Etiler semtindeki bir evde lise son sınıf öğrencisi Münevver Karabulut, iş adamı Hayyam Garipoğlu'nun yeğeni olan sevgilisi Cem Garipoğlu tarafından boğazı kesilerek öldürüldü. Karabulut'un cesedi bir çöp konteynerinde parçalara ayrılmış şekilde bulundu. Olaydan bir gün sonra Münevver Karabulut, ailesi ve yakınlarının katıldığı cenaze töreniyle memleketi Bolu'nun Mengen ilçesinde defnedildi.
• 4 Mart - Amsterdam'de gerçekleşen uçak kazası ile ilgili ön inceleme raporu açıklandı: Uçağın irtifa göstergesindeki arıza ve pilotaj hatası kazaya sebep oldu.
• 8 Mart - Alemitu Bekele, 2009 Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası'nda 3000 metrede Avrupa şampiyonu oldu.
• 22 Mart - 5. Dünya Su Forumu İstanbul Sütlüce Kültür Merkezi'nde başladı.
• 25 Mart - Büyük Birlik Partisi genel başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ve 5 kişiyi taşıyan helikopter Kahramanmaraş'ta kırsal kesimde düştü. Kazada kurtulan olmadı. Helikopterin enkazına 27 Mart'ta ulaşıldı.

Nisan[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2 Nisan - Kürtçe Radyo 6 ve Ermenice Türkiye’nin Sesi Radyosu yayın yapmaya başladı.
• 4 Nisan - Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi hapis cezası bulunan Necmettin Erbakan'ın memnu haklarını iade etti.
• 5 Nisan - İstanbul'da "Türkiye-İspanya hükümetlerarası birinci zirvesi" yapıldı.
• 6 Nisan - ABD başkanı Barack Obama TBMM kürsüsünde milletvekillerine hitap etti. Associated Press, Obama'nın ilk kez bir İslam ülkesini ziyaret ettiğini duyurdu.
• 6 Nisan - İstanbul'da "Medeniyetler İttifakı 2. Forumu" gerçekleşti. Foruma Birleşmiş Milletler genel sekreteri Ban Ki-moon da katıldı.
• 8 Nisan - Demokratik Sol Parti genel başkanı Zeki Sezer, yerel seçimler sonrasında istifa etti.
• 15 Nisan - Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı bir F-16 uçağı Bursa'da düştü. Pilot hayatını kaybetti.
• 22 Nisan - Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve Batman Belediye Başkanı Necdet Atay PKK üyelerine "gerilla" demek suratiyle terör örgütü propagandası yapmak suçundan 10 ay hapis cezası aldı.
• 22 Nisan - 1 Mayıs TBMM'de alınan kararla "Emek ve Dayanışma Günü" adıyla resmi tatil edildi.
• 22 Nisan - Demokratik Toplum Partisi milletvekilleri TBMM salonunda oturma eylemi yaptı.
• 27 Nisan - İstanbul'un Bostancı semtinde Devrimci Karargah hücre evine baskın düzenlendi. 6 saat süren çatışma sonrasında 1 polis memuru ve 1 sivil öldü,8 polis ve 1 NTV muhabiri olmak üzere 10 kişi yaralandı. Devrimci Karargah militanı Orhan Yılmazkaya öldürüldü.[1]
• 28 Nisan - 2000'de Bayrampaşa Cezaevi'nde gerçekleşen Hayata Dönüş Operasyonu kapsamında 196 mahkûm hakkında açılan dava zaman aşımına uğradı ve dava düştü.
• 29 Nisan - Eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk'e Bilkent Üniversitesi'nde bir canlı bomba saldırı girişiminde bulundu. Canlı bomba etkisiz hale getirildi. Eylem hazırlığında olan başka bir canlı bomba daha yakalandı.

Mayıs[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1 Mayıs - 1978'in ardından 31 yıl sonra Taksim Meydanı'nda yeniden 1 Mayıs kutlandı. 1979'da sıkıyönetim nedeniyle Taksim Meydanı'nda kutlamalara izin verilmemişti.
• 4 Mayıs - Mardin'in Mazıdağı ilçesine bağlı Bilge Köyü'nde bir düğün evine düzenlenen saldırıda 44 kişi öldü. Bilge Köyü Katliamı.
• 16 Mayıs - Türkiye'de ilk domuz gribi vakası İstanbul'da görüldü.
• 20 Mayıs - 2009 UEFA Kupası finali Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda oynandı.

Haziran[değiştir | kaynağı değiştir]

• 4 Haziran - Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenerek tarıma açılmasına dair kanun TBMM'de kabul edildi.
• 9 Haziran - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, kocasından ağır şiddet gören bir kadının devletin kendisini koruyamadığı gerekçesiyle açtığı davada Türkiye'yi suçlu buldu. Türkiye, 36.500 Euro tazminat ödedi.
• 11 Haziran - Türk vatandaşlığı kanununda değişiklik yapıldı.

Temmuz[değiştir | kaynağı değiştir]

• 13 Temmuz - Hazar ile Kafkaslar’daki doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan Nabucco Boru Hattı Projesi’nde imzalar Ankara'da atıldı.
• 30 Temmuz - Türkiye genelinde cep telefonlarda 3G uygulanmaya başlandı.

Eylül[değiştir | kaynağı değiştir]

• 9 Eylül - İstanbul ve Tekirdağ'da en az 31 kişinin ölümüyle sonuçlanan seller meydana geldi.
• 17 Eylül - Münevver Karabulut cinayeti'nin sorumlusu Cem Garipoğlu yakalanarak adliyeye sevk edildi.

Ekim[değiştir | kaynağı değiştir]

• 20 Ekim - 34 PKK üyesi Silopi Sınır Kapısı'nda teslim oldu. Savcılık tarafından sorgulanan PKK üyeleri serbest bırakıldı.
• 24 Ekim - Domuz gribinden ilk ölüm Ankara'da gerçekleşti.

Kasım[değiştir | kaynağı değiştir]

• 19 Kasım - Taraf gazetesi, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde bir cuntanın planladığını iddia etti. "Kafes eylem planı" adı verilen plan nedeniyle Poyrazköy davası başladı.

Aralık[değiştir | kaynağı değiştir]

• 7 Aralık - Reşadiye saldırısı: Tokat'ın Reşadiye ilçesinde bir askeri araca PKK militanları tarafından yapılan silahlı saldırı sonucu 7 asker hayatını kaybetti.
• 11 Aralık - Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde bir kömür madeninde grizu patlaması yaşandı. Göçük sonucu 19 işçi hayatını kaybetti.^[2]
• 15 Aralık - Ankara'da Tekel işçi eylemi başladı.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Kültür - Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2009 Sedat Simavi Ödülleri
• 31 Ocak - Panorama 1453 Tarih Müzesi açıldı.
• 22 Şubat - 41. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri
• 3 Mart - 2. Yeşilçam Ödülleri
• 12 - 22 Mart - 20. Ankara Uluslararası Film Festivali
• 16 Mayıs - 2009 Eurovision Şarkı Yarışması'na Düm Tek Tek adlı parçasıyla katılan Hadise, sıralamada 177 puanla 4. oldu.
• 12 Eylül – 8 Kasım - 11. Uluslararası İstanbul Bienali
• 10 - 17 Ekim - 2009 Antalya Altın Portakal Film Festivali
• 13 Ekim - Ankara'da Devlet Tiyatroları'na bağlı 75. Yıl Sahnesi açıldı.
• 2009 yapımı Türk filmleri

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

• 12-19 Nisan - 2009 Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu
• 2009 Akdeniz Oyunları'nda Türkiye
• 2008-09 Süper Lig, Beşiktaş şampiyon oldu.
• 2008-09 Türkiye Kupası'nı Beşiktaş kazandı.
• 2009 Avrupa Erkekler Voleybol Şampiyonası, 3-13 Eylül tarihleri arasında İzmir ve İstanbul’da düzenlendi. Türkiye şampiyonayı 13. olarak tamamladı.
• 2009 Avrupa Tekerlekli Sandalye Basketbol Şampiyonası 5-15 Ekim tarihleri arasında Adana'da düzenlendi.

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

• 4 Ocak - Çetin Gürtop, görüntü yönetmeni (d. 1936)
• 5 Ocak - Mustafa Ok, asker ve siyasetçi (d. 1925)
• 11 Ocak - Necati Çelik, siyasetçi (d. 1955)
• 25 Ocak - Orhan Duru, yazar ve gazeteci (d. 1933)
• 29 Ocak - Haluk Karamağaralı, sanat tarihçisi, arkeolog, akademisyen (d. 1923)

Şubat[değiştir | kaynağı değiştir]

• 4 Şubat - Neriman Altındağ Tüfekçi, ses sanatçısı (d. 1926)
• 6 Şubat - Doğan Kitaplı, siyasetçi (d. 1927)
• 8 Şubat - Sabit Osman Avcı, siyasetçi ve TBMM Başkanı (d. 1921)
• 17 Şubat - Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1931)
• 19 Şubat - Ayhan Aydan, opera sanatçısı (d. 1924)
• 20 Şubat - Emin Cankurtaran, Fenerbahçe SK'nin 27. başkanı (d. 1930)
• 22 Şubat - Turgut Cansever, mimar (d. 1920)

Mart[değiştir | kaynağı değiştir]

• 3 Mart - Yusuf Hayaloğlu, şair (d. 1953)
• 27 Mart - Muhsin Yazıcıoğlu, siyasetçi (d. 1954)
• 31 Mart
  • Aydın Babaoğlu, sinema oyuncusu (d. 1954)
  • Atilla Konuk, siyasetçi ve spor adamı (d. 1923)

Nisan[değiştir | kaynağı değiştir]

• 6 Nisan - Hızır Tüzel, gazeteci, yazar (d. 1956)
• 14 Nisan - Salih Neftçi, ekonomist, yazar (d. 1947)
• 21 Nisan
  • Aşık İhsani, halk ozanı (d. 1932)
  • Vahit Rüştü Heper, bürokrat (d. 1931)
• 29 Nisan - Sedat Balkanlı, futbolcu (d. 1965)

Mayıs[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2 Mayıs - Yaman Tarcan, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1959)
• 18 Mayıs - Türkan Saylan, tıp doktoru, yazar, ÇYDD genel başkanı (d. 1935)
• 23 Mayıs - Bozkurt Ergör, dağcı (d. 1927)
• 27 Mayıs - Kahraman Olgaç, satranç oyuncusu (d. 1923)

Haziran[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1 Haziran - Hazım Oktay Başer, bürokrat (d. 1937)
• 30 Haziran - Kemal Özer, şair ve yazar (d. 1935)

Temmuz[değiştir | kaynağı değiştir]

• 6 Temmuz - Ayşegül Devrim, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı ve yönetmeni (d. 1942)
• 17 Temmuz - Orhan Şengürbüz, spor spikeri (d. 1958)
• 22 Temmuz - Selçuk Hergül, Türk futbolcu (d 1940)
• 29 Temmuz - Demirtaş Ceyhun, hikâye, roman ve inceleme yazarı (d. 1934)

Ağustos[değiştir | kaynağı değiştir]

• 3 Ağustos - Mustafa Karaer, bürokrat
• 7 Ağustos - Bahadır Akkuzu, Kurtalan Ekspres adlı grubun üyesi (d.1955)
• 11 Ağustos - Aykut Oray, oyuncu (d. 1942)
• 18 Ağustos - Nezihe Meriç, yazar (d.1925)
• 23 Ağustos - Yücel Çakmaklı, yönetmen (d. 1937)

Eylül[değiştir | kaynağı değiştir]

• 2 Eylül - Ahmet Yıldız, asker ve siyasetçi (d.1921)
• 23 Eylül - Ertuğrul Osman Osmanoğlu, Osmanlı hanedan üyesi (d. 1912)
• 26 Eylül - Nihat Nikerel, oyuncu ve yazar (d. 1950)
• 29 Eylül - Abdülmelik Fırat, siyasetçi (d. 1934)

Ekim[değiştir | kaynağı değiştir]

• 11 Ekim - Halit Refiğ, yönetmen (d. 1934)
• 17 Ekim - Ünsal Oskay, toplumbilimci (d. 1939)

Kasım[değiştir | kaynağı değiştir]

• 11 Kasım - Hikmet Şahin, eski Bursa Büyükşehir ve İnegöl belediye başkanı (d.1950)
• 18 Kasım - Ömer Lütfi Mete, gazeteci, yazar ve senarist (d. 1950)

Aralık[değiştir | kaynağı değiştir]

• 19 Aralık - Zeki Ökten, yönetmen (d. 1941)
• 23 Aralık - Cüneyt Gökçer, oyuncu (d. 1920)

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 18 Ocak - Isabella Damla Güvenilir, oyuncu
• 23 Şubat - Deniz Erayvaz, oyuncu
• 29 Eylül - Beren Gökyıldız, oyuncu
• 17 Ekim - Arya Su Gülenç, piyanist

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta 2009'da Türkiye ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.