Jandarma Genel Komutanlığı

Jandarma Genel Komutanlığı
Jandarma Genel Komutanlığı
Etkin	14 Haziran 1839 (184 yıl önce)
Ülke	Türkiye
Bağlılık	Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı
Sınıfı	Jandarma
Tipi	Genel kolluk kuvveti
Görevi	Adli, askerî ve mülki görevler Emniyet, asayiş ve kamu düzeni; Ceza ve tutukevlerinin dış koruması, sevk ve nakil hizmetleri; Adli kolluk hizmetleri;
Büyüklük	194.668 (2022 itibarıyla)
Bütçe	₺76.073.628.000 (2023)
Parçası	Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı; Türk Silahlı Kuvvetleri (seferberlik ve savaş durumunda; belirlenecek birimler)
Karargâh	Beştepe, Ankara
Slogan	Jandarma bir kanun ordusudur.; Etkin. Caydırıcı. Saygın.
Renkleri	Kırmızı, Mavi
Marş	Jandarma Marşı
Yıl dönümleri	14 Haziran (Kuruluş yıl dönümü)
Website	jandarma.gov.tr
Komutanlar
Komutan	Orgeneral Arif Çetin
Komutan Yardımcıları	Orgeneral Ali Çardakcı; Korgeneral Halis Zafer Koç; Korgeneral İsmail Balıbek; Korgeneral Hüseyin Kurtoğlu (Aydın);
Nişanlar
Fors
İkincil logo

Jandarma Genel Komutanlığı, Türkiye'de il ve ilçe belediye sınırları dışında kalan veya polis teşkilatı bulunmayan yerler^[5] ile sahil güvenlik bulunmayan kıyı, deniz ve sahillerde görev yapan silahlı genel kolluk kuvvetidir.^[5] 1983 tarih ve 2803 sayılı Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Kanunu ile 1934 tarih ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Sâlahiyet Kanunu'nda ve diğer yasalarda kendisine verilen görevleri yerine getiren Jandarma Teşkilatı, İçişleri Bakanlığına bağlı olarak çalışır. Jandarma birlikleri; seferberlik ve savaş hâllerinde, Genelkurmay Başkanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin emrine geçer.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

2004 yılına kadar Zaptiye Müşirliğinin kuruluş tarihi olan 16 Şubat 1846'da kurulduğu düşünülen Jandarma Teşkilatı hakkında, 1839 yılına kadar arşiv kayıtlarına rastlandığı için Teşkilatın kuruluş tarihi 1839 olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Kuruluş tarihi tam olarak saptanamadığından 1839 tarihi, Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi'nin kabul tarihi olan 14 Haziran 1869 ile birleştirilerek 14 Haziran 1839 tarihi elde edilmiş ve bu tarih Teşkilatın kuruluş günü olarak kutlanmaya başlamıştır.

16 Şubat 1846 tarihinde Seraskerliğe bağlı Zaptiye Müşirliği kurularak eyalet ve sancaklardaki Umuru Zaptiye teşkilatları bu kurum bünyesine alınmıştır. Tek makamdan komuta edilen bu yeni askerî zabıta sınıfı, iç güvenlik ve kamu düzenini sağlamakla görevlendirilmiştir. 14 Haziran 1869 tarihindeyse ilk Jandarma tüzüğü olarak bilinen Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi kabul edilmiştir. Nizamname'de öngörüldüğü üzere her vilayette alay, tabur, bölük ve takım şeklinde yapılanan ve personeli piyade ve süvarilerden oluşan Zaptiye Alayları kurulmuştur.

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Sadrazam Mehmet Sait Paşa, Batı tarzı bir zabıta teşkilatı oluşturulmasına yardımcı olmaları için ülkeye İngiliz ve Fransız subaylar davet etmiştir. Yapılan çalışmalar doğrultusunda teşkilatlanmada reformlar yapılarak ve 20 Kasım 1879 tarihinde yine Seraskerlik'e bağlı olarak çalışan Umum Jandarma Merkeziyesi kurulmuştur.

Jandarma, 1909 yılında İkinci Meşrutiyet’le kurulan Harbiye Nezâretine bağlanmış ve adı Umum Jandarma Kumandanlığı olarak değiştirilmiştir. Ardından, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı boyunda bir yandan önceki görevlerine devam etmiş diğer bir yandan da pek çok cephede ordunun bir parçası olarak ülke savunmasına katkı sağlamıştır.^[6]

Cumhuriyet dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyetin ilanıyla birlikte pek çok kurumunda olduğu gibi Jandarmada da yeniden düzenlenlemelere gidilerek 1918 yılında kapatılan Jandarma Astsubay Okulu İzmit’te yeniden açılmış; Sabit Jandarma Bölge Müfettişlikleri ile İl Jandarma Alay Komutanlıkları yeniden yapılandırılmış ve Seyyar Jandarma Birlikleri kuvvetlendirilmiştir. 10 Haziran 1930 tarihli ve 1706 sayılı Jandarma Kanunu doğrultusunda, Komutanlık bugünkü hukuki konumuna ulaşmıştır. 1935 yılına gelindiğinde Jandarma Subayları Harp Okulunda yetiştirilmeye başlanmış; 1937 yılındaysa Jandarma Teşkilat ve Vazife Nizamnamesi kabul edilmiştir. Komutanlık, 1939 yılında Sabit ve Seyyar Jandarma Birlikleri ile Jandarma Eğitim Birlikleri ve Okulları olmak üzere üç kısım olarak yeniden yapılandırılmıştır.

16 Temmuz 1956 tarihli ve 6815 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun, Gümrük ve Tekel Bakanlığına bağlı bir tümen olan Gümrük Umum Kumandanlığı'nın sınır, kıyı ve karasularının güvenliğini sağlama, gümrük bölgelerinde kaçakçılığı engelleyip takip etme ve soruşturma görevlerini Jandarma Genel Komutanlığına yüklemiştir. Kanunun kabulünden bir yıl sonra Jandarma Sınır Birlikleri tugay hâline getirilmiş; ayrıca Jandarma Eğitim Tugayları da oluşturmuştur. 1961 yılına gelindiğinde Jandarma Bölge Komutanlıkları kurulmuş; iki yıl sonra Foça’da Jandarma Komando Okulu açılarak Jandarma Komando Birlikleri kurulmuştur. 1968 yılında Diyarbakır’a Hafif Helikopter Bölük Komutanlığı ismiyle Jandarma Havacılık Birliği kurulmuştur. Daha sonra Jandarma Komando ve Havacılık Birlikleri, 1974 yılında düzenlenen Kıbrıs Barış Harekâtı’na katılmıştır.

12 Eylül Askerî Darbesi’nin ardından 1982 yılında kıyı ve karasuların korunması görevi Sahil Güvenlik Komutanlığına devredilmiş; bir yıl sonra 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu kabul edilmiştir. 1988 yılına gelindiğinde kara sınırlarının korunması ve güvenliğinin sağlanması görevleri Kara Kuvvetleri Komutanlığına yüklenmiş olsa da İran ve Suriye sınırının bir kısmı ile Irak sınırının tamamının korunması hâlâ Jandarmanın sorumluluğundadır. Daha sonra, 23 Mart 1989 tarihinde başlatılan, suç delillerinin bilimsel ve teknolojik yöntemlerle araştırılmasına yönelik bir çalışma kapsamında, 1993 yılında Ankara’ya Jandarma Kriminal Daire Başkanlığı, 1994 yılında Van, 1998 yılında Bursa, 2005 yılındaysa Aydın Jandarma Bölge Kriminal Laboratuvar Amirlikleri kurulmuştur.^[6]

15 Temmuz Askerî Darbe Girişimi’nin ardından ilan edilen olağanüstü hâl kapsamında çıkan 25 Temmuz 2016 tarihli ve 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Jandarma yapısında sivilleştirmelere gidilerek tamamen İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır.^[5]^[7]

Cumhuriyet tarihinde ilk kez; Jandarma Genel Komutanlığında bir kadın, generalliğe terfi etti: Özlem Yılmaz, 2022 yılında tuğgeneral rütbesine terfi ederek Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Başkan Yardımcısı olarak atandı.

Yapılanma[değiştir | kaynağı değiştir]

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Jandarma Genel Komutanlığı, 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından çıkartılan 668 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesi'nden önce Türk Silahlı Kuvvetlerinin bir parçası olarak Silahlı Kuvvetlerle ilgili görevleri, eğitim ve öğrenim bakımından Genelkurmay Başkanlığına, emniyet ve asayiş işleriyle diğer görev ve hizmetlerin yürütülmesi yönündense İçişleri Bakanlığına bağlı; Jandarma Genel Komutanıysa İçişleri Bakanına karşı sorumluydu. Genelkurmay Başkanlığınca lüzum görülen hâller ile sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hâllerinde gerekli olan bölümü ile Kuvvet Komutanlıkları emrine girer, kalan bölümü ile Jandarma Genel Komutanlığı emrinde normal görevlerine devam ederdi.^[8]

2015 yılındaki İç Güvenlik Reformu kapsamında Jandarma Genel Komutanlığının askerî yapısı gevşetilmiş ve bağlılık yönünden İçişleri Bakanlığının rolü daha da etkin hâle getirilmiştir. Reform kapsamında İl Jandarma Komutanlarının; Jandarma Genel Komutanı, Genelkurmay Başkanı, İçişleri Bakanı, Başbakan ve Cumhurbaşkanı'nın imzalayacağı müşterek bir kararnameyle; İlçe Jandarma Komutanlarının ise Jandarma Genel Komutanı'nın teklifi ve İçişleri Bakanı'nın onayıyla atanması öngörülmüştür.^[9]

Günümüz[değiştir | kaynağı değiştir]

668 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesi ile Komutanlık yapısı daha sivil hâle getirilmiştir. Bu amaçla Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu'ndaki Jandarmanın, Türk Silahlı Kuvvetlerinin bir parçası olarak Silahlı Kuvvetlerle ilgili görevleri, eğitim ve öğrenim bakımından Genelkurmay Başkanlığına bağlı olduğuna yönelik hüküm kaldırılmış; Komutanlık tamamen İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır. Komutanlık teşkilatının; kuruluş, kadro ve konuş yerlerinin Türk Silahlı Kuvvetleri esaslarına göre Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak düzenlenmesi hükmü kaldırılmış; Komutanlığın, Kuvvet Komutanlıkları emrine girmesi durumu da yeniden düzenlenmiştir. Savaş ve seferberlik hâllerinde ise hangi birimlerin emre gireceğinin belirlenmesinde Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınması öngörülmüştür.^[5]

Jandarma Genel Komutanı ile Yardımcılarının, generallerin ve İl Jandarma Komutanlarının atamalarında Genelkurmay Başkanlığının teklifi gerekliliği kaldırılarak diğer subay ve astsubayların atanmalarında İçişleri Bakanlığı yetkili kılınmıştır.^[5]^[7]

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

“	Jandarma her zaman yurt, ulus ve cumhuriyete aşk ve sadakatle bağlı tevazu, fedakârlık ve feragat örneği bir kanun ordusudur.	”
— Mustafa Kemal Atatürk^[10]

2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu'na göre jandarmanın görevleri; adli, askerî, mülki ve diğer görevler olmak üzere dört ana başlık altında toplanmaktadır.^[5]

Adli[değiştir | kaynağı değiştir]

Suç ve suçluları ortaya çıkarmak
Suçluları yakalamak
Suç delillerini adli makamlara intikal ettirmek
Cumhuriyet savcısının talimatı ile hazırlık soruşturması yapmak

Mülki[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel emniyet ve asayişin sağlanmasına yönelik hizmetlerin ilgili mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlamak
Toplumun asayiş suçundan nasıl korunacağı hakkında halkın bilgilendirilmesi, çocukların ve gençlerin suça yönelmesi ve suçta kullanılmasını önleyici tedbirlerin alınması hizmetlerini yürütmek
Asayiş suçları hakkındaki bilgi ve istatistikleri değerlendirmek, suç analizi yapmak veya yaptırmak ve bunları değerlendirerek asayiş suçlarının önlenmesi için suçla mücadele yöntemlerini belirlemek,
Suç işlenmesini önleyici faaliyetleri yürütmek,
Kaçakçılığı engellemek, takip etmek ve soruşturmak
Ceza infaz kurumlarının ve tutukevlerinin dış korunmalarını yapmak, başta adli makamlar olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşlara hükümlü ve tutuklu sevk etmek, cezaevleri arası nakilleri gerçekleştirmek.

Askerî[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanunlarla verilen askerî hizmetleri yerine getirmek

Diğer[değiştir | kaynağı değiştir]

Adli, askerî ve mülki görevler dışında kalan, kanun ve nizamlar ile emir ve alınan kararlar doğrultusunda yürütülmesi gereken, tesis ve şahıs koruması ile nakil emniyeti gibi görevlerdir.

Birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkez ve taşra teşkilatında 2016 sonrasında gerçekleşen reformlarla köklü değişiklikler yaşanmıştır. Yurt sathından konuşlu bulunan 10'un üzerindeki bölge komutanlığı sayısı 6'ya düşürülmüştür. Bu değişiklikteki ana amaç güvenlik riskinin daha az olduğu bölgelerde bölge jandarma komutanlığı gibi bürokratik yapıların ortadan kaldırılmasıdır. Ancak geçmişte güvenlik riski yoğun olan bölgelerde koordinasyon ve operasyonel esneklik amacıyla bölge komutanlıkları bulunmaktadır. Bunun yanında askerî kimliğin yanında gelişen kolluk vazifesine yönelik adımlar atılmış ve birçok birim tugay/ alay/ tabur/ gibi isimleri bırakıp merkez, daire başkanlığı gibi görev belirten unvanları kullanmaya başlamıştır. Bölge jandarma komutanlığı çatısı altında bulunmayan il jandarma komutanları doğrudan Genel Komutana bağlıdır.^[11]^[12]

2023 yılı İl J.K.larının atamasında ise 6'ya düşürülen tüm bölge komutanlıkları kapatılmıştır.^[13]

Genel Komutana Doğrudan Bağlı Birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Teftiş Kurulu Başkanlığı
- Plan ve Koordinasyon Daire Başkanlığı
- Raporlama ve İnceleme Daire Başkanlığı
İç Denetim Başkanlığı
Genel Sekreterlik
- Halkla İlişkiler ve Bilgi Edinme Şube Müdürlüğü
Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı (Van)
İl Jandarma Komutanlıkları (81)

Genel Komutan Yardımcısı 1[değiştir | kaynağı değiştir]

Asayiş Başkanlığı
- Asayiş Daire Başkanlığı
- Cari Harekât Daire Başkanlığı
- Ceza ve Tevkifevleri Daire Başkanlığı
- Eğitim ve Öğretim Daire Başkanlığı
- Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti ile Mücadele Daire Başkanlığı
- Kaçakçılık İstihbarat Harekât ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı
- Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı
- Koruma Daire Başkanlığı
- Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı
- Terörle Mücadele Daire Başkanlığı
- Teşkilat ve Kadro Daire Başkanlığı
- Trafik Daire Başkanlığı
  - Trafik Eğitim ve Tanıtım Faaliyetleri Şube Müdürlüğü
- Trafik Okul Komutanlığı
Personel Başkanlığı
- Merkez Daire Başkanlığı
- Personel İşlem Daire Başkanlığı
- Personel Plan ve Yönetim Daire Başkanlığı
- Tayin Daire Başkanlığı
- Anıttepe Askeri Gazino Müdürlüğü
- Çanakkale Özel Eğitim Merkez Komutanlığı
- Kumburgaz Özel Eğitim Merkez Komutanlığı
- Side Özel Eğitim Merkez Komutanlığı
Jandarma Özel Asayiş Komutanlığı
- 1'inci Jandarma Komando Özel Operasyon Tabur Komutanlığı
- 2'nci Jandarma Komando Özel Operasyon Tabur Komutanlığı
- 3'üncü Jandarma Komando Özel Operasyon Tabur Komutanlığı
- 4'üncü Jandarma Komando Özel Operasyon Tabur Komutanlığı
- Jandarma Komando Arama Kurtarma Tabur Komutanlığı
İstihbarat Başkanlığı
- Bilişim ve Teknik İstihbarat Daire Başkanlığı
- İstihbarat Daire Başkanlığı
- Jandarma İstihbarat Okul Komutanlığı
- Plan ve Güvenlik Daire Başkanlığı
Havacılık Başkanlığı
- Havacılık Daire Başkanlığı
- İdari Yönetim Daire Başkanlığı
- Jandarma Havacılık Okul Komutanlığı
- Jandarma İHA Komutanlığı
  - Aydın Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
  - Cizre Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
  - Çorlu Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
  - Elazığ Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
  - Gaziantep Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
  - Van Jandarma Taktik İHA Birlik Komutanlığı
- Ankara Jandarma Hava Grup Komutanlığı
- Aydın Jandarma Filo Komutanlığı
- Diyarbakır Jandarma Hava Grup Komutanlığı
- Van Jandarma Filo Komutanlığı
- Destek Grup Komutanlığı
  - Ankara Jandarma Hava Bakım Komutanlığı
Muhabere Elektronik Bilgi Sistemleri Başkanlığı
- Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri Daire Başkanlığı
- Yazılım Geliştirme Daire Başkanlığı
- MEBS ve Siber Güvenlik Komutanlığı
  - Haberleşme ve Bilişim Sistemleri Birlik Komutanlığı
- Muhabere Elektronik ve Bilgi Sistemleri Grup Komutanlığı
  - Güvercinlik MEBS İşletme Tabur Komutanlığı
  - Yenimahalle MEBS İşletme Tabur Komutanlığı
Jandarma Kriminal Daire Başkanlığı
- İstanbul Jandarma Kriminal Laboratuvar Amirliği
- Aydın Jandarma Kriminal Laboratuvar Amirliği
- Van Jandarma Kriminal Laboratuvar Amirliği
Destek Kıt'alar Grup Komutanlığı

Genel Komutan Yardımcısı 2[değiştir | kaynağı değiştir]

Strateji ve Dış İlişkiler Başkanlığı
- Dış İlişkiler Daire Başkanlığı
- Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
Denetleme Başkanlığı
Hukuk Hizmetleri Başkanlığı
- Dava İşleri Daire Başkanlığı
- Hukuk İşleri Daire Başkanlığı
Jandarma Lojistik Komutanlığı
- Bando Komutanlığı
- İdari Yönetim Daire Başkanlığı
- Bakım Komutanlığı
- İkmal Komutanlığı
- Lojistik Teknik ve Yardımcı Branşlar Eğitim Merkezi Komutanlığı
- Lojistik Başkanlığı
Mali Hizmetler Başkanlığı
- Bütçe ve Muhasebe Daire Başkanlığı
- İç Kontrol Daire Başkanlığı
- Plan ve Mali Kontrol Daire Başkanlığı
Jandarma Gücü Komutanlığı

Genel Komutan Yardımcısı 3[değiştir | kaynağı değiştir]

Bornova Jandarma Komando Tugay Komutanlığı
- Hizmet Destek Komutanlığı
- Bornova 1'inci Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
- Bornova 2'nci Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
- Bornova 3'üncü Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
- Bornova 4'üncü Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
- Bornova 5'inci Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
Foça Jandarma Komando Eğitim Komutanlığı
- Foça Jandarma Bando Komutanlığı
- Hizmet Destek Komutanlığı
- Jandarma Komando Okul Komutanlığı
- Jandarma Komando Atış Okul Komutanlığı
- Aydın Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
- Kırkağaç Jandarma Komando Eğitim Merkez Komutanlığı
- Seferihisar Jandarma Muhabere Eğitim Merkezi Komutanlığı
- Yenifoça Jandarma Komando Teröristle Mücadele Harekâtı Okul Komutanlığı
Bilecik Jandarma Eğitim Komutanlığı
- Hizmet Destek Komutanlığı
- Bilecik Jandarma Eğitim Alay Komutanlığı
  - Bilecik 1'inci Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Bilecik 2'nci Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Bilecik 3'üncü Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
- Çanakkale Jandarma Eğitim Merkez Komutanlığı
  - Çanakkale 1'inci Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Çanakkale 2'nci Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Ezine 3'üncü Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Ezine 4'üncü Jandarma Eğitim Tabur Komutanlığı
- Kastamonu Jandarma Komando Eğitim Merkez Komutanlığı
  - Kastamonu 1'inci Jandarma Komando Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Kastamonu 2'nci Jandarma Komando Eğitim Tabur Komutanlığı
- Safranbolu Jandarma Komando Eğitim Merkez Komutanlığı
  - Safranbolu 1'inci Jandarma Komando Eğitim Tabur Komutanlığı
  - Safranbolu 2'nci Jandarma Komando Eğitim Tabur Komutanlığı
- Söğüt Jandarma Ulaştırma Eğitim Merkezi Komutanlığı
Jandarma At ve Köpek Eğitim Merkezi Komutanlığı

İl Jandarma Komutanlıkları[değiştir | kaynağı değiştir]

Adana İl Jandarma Komutanlığı
Adıyaman İl Jandarma Komutanlığı
Afyonkarahisar İl Jandarma Komutanlığı
Ağrı İl Jandarma Komutanlığı
- Patnos Jandarma Komando Alay Komutanlığı
Aksaray İl Jandarma Komutanlığı
Amasya İl Jandarma Komutanlığı
Ankara İl Jandarma Komutanlığı
Antalya İl Jandarma Komutanlığı
Ardahan İl Jandarma Komutanlığı
Artvin İl Jandarma Komutanlığı
Aydın İl Jandarma Komutanlığı
Balıkesir İl Jandarma Komutanlığı
Bartın İl Jandarma Komutanlığı
Batman İl Jandarma Komutanlığı
Bayburt İl Jandarma Komutanlığı
Bilecik İl Jandarma Komutanlığı
Bingöl İl Jandarma Komutanlığı
- Kiğı Jandarma Komando Alay Komutanlığı
Bitlis İl Jandarma Komutanlığı
Bolu İl Jandarma Komutanlığı
Burdur İl Jandarma Komutanlığı
Bursa İl Jandarma Komutanlığı
Çanakkale İl Jandarma Komutanlığı
Çankırı İl Jandarma Komutanlığı
Çorum İl Jandarma Komutanlığı
Denizli İl Jandarma Komutanlığı
Diyarbakır İl Jandarma Komutanlığı
- Diyarbakır Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
- Lice Jandarma Komando Alay Komutanlığı
- Silvan Jandarma Komando Alay Komutanlığı
Düzce İl Jandarma Komutanlığı
Edirne İl Jandarma Komutanlığı
Elazığ İl Jandarma Komutanlığı
Erzincan İl Jandarma Komutanlığı
Erzurum İl Jandarma Komutanlığı
- Erzurum Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
Eskişehir İl Jandarma Komutanlığı
Gaziantep İl Jandarma Komutanlığı
Giresun İl Jandarma Komutanlığı
- Giresun Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
Gümüşhane İl Jandarma Komutanlığı
Hakkâri İl Jandarma Komutanlığı
Hatay İl Jandarma Komutanlığı
Iğdır İl Jandarma Komutanlığı
- Iğdır Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
Isparta İl Jandarma Komutanlığı
İstanbul İl Jandarma Komutanlığı
İzmir İl Jandarma Komutanlığı
Kahramanmaraş İl Jandarma Komutanlığı
Karabük İl Jandarma Komutanlığı
Karaman İl Jandarma Komutanlığı
Kars İl Jandarma Komutanlığı
Kastamonu İl Jandarma Komutanlığı
Kayseri İl Jandarma Komutanlığı
Kırıkkale İl Jandarma Komutanlığı
Kırklareli İl Jandarma Komutanlığı
Kırşehir İl Jandarma Komutanlığı
Kilis İl Jandarma Komutanlığı
Kocaeli İl Jandarma Komutanlığı
Konya İl Jandarma Komutanlığı
Kütahya İl Jandarma Komutanlığı
Malatya İl Jandarma Komutanlığı
Manisa İl Jandarma Komutanlığı
Mardin İl Jandarma Komutanlığı
Mersin İl Jandarma Komutanlığı
Muğla İl Jandarma Komutanlığı
Muş İl Jandarma Komutanlığı
Nevşehir İl Jandarma Komutanlığı
Niğde İl Jandarma Komutanlığı
Ordu İl Jandarma Komutanlığı
Osmaniye İl Jandarma Komutanlığı
Rize İl Jandarma Komutanlığı
Sakarya İl Jandarma Komutanlığı
Samsun İl Jandarma Komutanlığı
Siirt İl Jandarma Komutanlığı
Sinop İl Jandarma Komutanlığı
Sivas İl Jandarma Komutanlığı
Şanlıurfa İl Jandarma Komutanlığı
Şırnak İl Jandarma Komutanlığı
- Çakırsöğüt Jandarma Komando Tugay Komutanlığı
- Beytüşşebap Jandarma Komando Alay Komutanlığı
Tekirdağ İl Jandarma Komutanlığı
Tokat İl Jandarma Komutanlığı
- Tokat Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
- Tokat Jandarma Komando Tabur Komutanlığı (Köklüce)
Trabzon İl Jandarma Komutanlığı
Tunceli İl Jandarma Komutanlığı
- Tunceli 1'inci Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
- Tunceli 2'inci Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı
Uşak İl Jandarma Komutanlığı
Van İl Jandarma Komutanlığı
Yalova İl Jandarma Komutanlığı
Yozgat İl Jandarma Komutanlığı
Zonguldak İl Jandarma Komutanlığı

Rütbeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Rütbe dizilimi aşağıdaki gibidir:^[14]^[15]^[16]^[17]^[18]

Subay rütbeleri^[14][değiştir | kaynağı değiştir]

Generaller				Üstsubaylar			Subaylar
Orgeneral	Korgeneral	Tümgeneral	Tuğgeneral	Albay	Yarbay	Binbaşı	Yüzbaşı	Üsteğmen	Teğmen	Asteğmen

Astsubay rütbeleri^[14][değiştir | kaynağı değiştir]

Astsubay Kıdemli Başçavuş	Astsubay Başçavuş	Astsubay Kıdemli Üstçavuş	Astsubay Üstçavuş	Astsubay Kıdemli Çavuş	Astsubay Çavuş

Uzman jandarma rütbeleri^[14][değiştir | kaynağı değiştir]

Uzman Jandarma VIII. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma VII. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma VI. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma V. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma IV. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma III. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma II. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma I. Kademeli Çavuş	Uzman Jandarma Çavuş

Uzman erbaş rütbeleri^[14][değiştir | kaynağı değiştir]

Uzman Çavuş	Uzman Çavuş	Uzman Çavuş	Uzman Çavuş	Uzman Çavuş	Uzman Onbaşı

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Jandarma Genel Komutanlığı envanteri listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu" (PDF). T.C. Resmî Gazete, 12056. Madde 36. 23 Temmuz 1965. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ocak 2017.
^ "JANDARMA GENEL KOMUTANLIGI 2022 YILI FAALIYET RAPORU" (PDF). Jandarma Genel Komutanlığı. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023.
^ "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu, Jandarma Genel Komutanlığı Cetveli" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
^ "Jandarma ve Sahil Güvenlik'te Ne Değişti?". 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu 1 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 17985, 12 Mart 1983
^ ^a ^b "JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI TARİHÇESİ". Jandarma Genel Komutanlığı. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
^ ^a ^b 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler İle Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 10 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 29783 (2.Mükerrer), 27 Temmuz 2016
^ 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu (25/7/2016-KHK-668 değişiklikleri işlenmemiş hali) 6 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 17985, 12 Mart 1983
^ "Jandarma İçişleri Bakanlığı'na bağlandı". En Son Haber. Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2015.
^ "Jandarma Müzesi, Beytepe". 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016.
^ "Jnadarma Genel Komutanlığı Güncel teşkilatlanması". 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
^ "Teşkilat Şeması". www.jandarma.gov.tr. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
^ "Erdoğan imzaladı, tüm Jandarma Bölge Komutanlıkları kapandı". Sözcü. Sözcü. 28 Ağustos 2023. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2023.
^ ^a ^b ^c ^d ^e "Rütbeler". www.jandarma.gov.tr. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2021.
^ "Uzman Jandarma Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
^ "Uzman Erbaş Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
^ "Mevzuat". www.jandarma.gov.tr. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
^ "Mevzuat Bilgi Sistemi". mevzuat.gov.tr. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmî site

[1] "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu" (PDF). T.C. Resmî Gazete, 12056. Madde 36. 23 Temmuz 1965. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ocak 2017.

[2] "JANDARMA GENEL KOMUTANLIGI 2022 YILI FAALIYET RAPORU" (PDF). Jandarma Genel Komutanlığı. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023.

[3] "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu, Jandarma Genel Komutanlığı Cetveli" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.

[4] "Jandarma ve Sahil Güvenlik'te Ne Değişti?". 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017.

[:0-5] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu 1 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 17985, 12 Mart 1983

[:1-6] "JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI TARİHÇESİ". Jandarma Genel Komutanlığı. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.

[:2-7] 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler İle Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 10 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 29783 (2.Mükerrer), 27 Temmuz 2016

[8] 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu (25/7/2016-KHK-668 değişiklikleri işlenmemiş hali) 6 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. T.C. Resmî Gazete, 17985, 12 Mart 1983

[9] "Jandarma İçişleri Bakanlığı'na bağlandı". En Son Haber. Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2015.

[10] "Jandarma Müzesi, Beytepe". 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016.

[11] "Jnadarma Genel Komutanlığı Güncel teşkilatlanması". 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.

[12] "Teşkilat Şeması". www.jandarma.gov.tr. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.

[13] "Erdoğan imzaladı, tüm Jandarma Bölge Komutanlıkları kapandı". Sözcü. Sözcü. 28 Ağustos 2023. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2023.

[:3-14] "Rütbeler". www.jandarma.gov.tr. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2021.

[15] "Uzman Jandarma Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.

[16] "Uzman Erbaş Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.

[17] "Mevzuat". www.jandarma.gov.tr. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.

[18] "Mevzuat Bilgi Sistemi". mevzuat.gov.tr. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

g t d Jandarma teşkilatları
Afrika	Benin Burundi Burkina Faso Cezayir Cibuti Çad Demokratik Kongo Fas Fildişi Sahili Gabon Gine Kamerun Kongo Cumhuriyeti Komorlar Madagaskar Mali Mısır Moritanya Nijer Orta Afrika Ruanda Senegal Ruanda Togo Tunus
Asya	Bangladeş Bhutan Çin Halk Cumhuriyeti Endonezya Hindistan Irak İsrail Kamboçya Lübnan Pakistan Uganda Ürdün
Amerika	ABD Arjantin Barbados Brezilya Haiti Kanada Şili Kolombiya Kosta Rika Meksika Panama Venezuela
Avrupa	Azerbaycan Belarus Bulgaristan İspanya Fransa İsviçre İtalya Hollanda Kazakistan Litvanya Macaristan Moldova Monako Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Türkiye Ukrayna Vatikan
Eski kuruluşlar	Afganistan Arnavutluk Nazi Almanyası Avusturya Batı Almanya Belçika Çekoslovakya Danimarka El Salvador Etiyopya Filipinler Filistin (Birleşik Krallık Mandası) Girit İran İrlanda İtalyan Doğu Afrikası Faşist İtalya Japonya Kızılderili Toprakları Lüksemburg Nikaragua Peru Rusya İmparatorluğu Vatikan Yunanistan
Diğer	Avrupa Jandarma Gücü

g t d Türkiye'deki kolluk kuvvetleri
Ulusal	Emniyet Genel Müdürlüğü Jandarma Genel Komutanlığı Sahil Güvenlik Komutanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü
Yerel	Belediye zabıtası Güvenlik korucusu Çarşı ve mahalle bekçisi
İstihbarat	Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanlığı Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Millî İstihbarat Teşkilatı Jandarma İstihbarat Başkanlığı Sahil Güvenlik İstihbarat Başkanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü
Trafik	Trafik polisi Otoyol trafik polisi Trafik Jandarması Jandarma Otoyol Trafik
Özel Birimler	Jandarma Özel Asayiş Komutanlığı Jandarma Özel Harekat Jandarma Özel Operasyon Polis Özel Harekat Sahil Güvenlik Özel Harekat Karşı Atak Timi Taktik Su Altı Operasyon Grup Amirliği
Arama Kurtarma Birimleri	Jandarma Arama Kurtarma Jandarma Sualtı Arama Kurtarma Timleri Polis Arama Kurtarma Dalış Emniyet Güvenlik ve Arama Kurtarma
Havacılık Birimleri	Emniyet Genel Müdürlüğü Havacılık Dairesi Başkanlığı Jandarma Havacılık Başkanlığı (Türkiye) Sahil Güvenlik Hava Komutanlığı (Türkiye)
Yurtdışında görevli birimler	Suriye Görev Gücü
Diğer	Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Askeri İnzibat Orman Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik

Jandarma Genel Komutanlığı nedir?, Jandarma Genel Komutanlığı anlamı nedir?, Jandarma Genel Komutanlığı ne demektir?

Jandarma Genel Komutanlığı nedir?, Jandarma Genel Komutanlığı anlamı nedir?, Jandarma Genel Komutanlığı ne demektir?

Jandarma Genel Komutanlığı

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]