HTML

HTML
	HTML HyperText Markup Language
İlk çıkışı	1993 (31 yıl önce)
Geliştirici	W3C ve WHATWG
Kararlı sürüm	Living Standard (2021)
Etkilendikleri	SGML
Etkiledikleri	XHTML
Platformu	Web
İşletim sistemi	Tümü
Lisans	Açık kaynak
Olağan dosya uzantıları	.html, .htm
Web sitesi	w3.org/html/, whatwg.org

Hiper Metin İşaretleme Dili (HTML, İngilizce HyperText Markup Language kelimelerinin baş harflerinin kısaltılmasıdır) web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.

HTML, bir programlama dili olarak tanımlanamaz. Çünkü HTML kodlarıyla kendi başına çalışan bir program yazılamaz. Fakat bu dili yorumlayabilen programlar aracılığıyla çalışabilen programlar yazılabilir. Programlama dili denilememesinin nedeni tam olarak budur. Temel gereği, yazı, görüntü, video gibi değişik verileri ve bunları içeren sayfaları birbirine basitçe bağlamak, buna ek olarak, söz konusu sayfaların web tarayıcısı yazılımları tarafından düzgün olarak görüntülenmesi için gerekli kuralları belirlemektir.

HTML kodunu web tarayıcıları okur, yorumlar ve görsel hale dönüştürürler, dolayısıyla aynı HTML kodunun farklı tarayıcılarda farklı sonuç vermesi olasıdır. CSS ve JavaScript ile beraber kullanıldığında HTML vasıtasıyla görsel ve dinamik web siteleri yaratılabilir.

HTML, küçüktür (<) ve büyüktür (>) işaretleri arasına girilen HTML etiketleri kullanılarak yazılır (ör: <html>). İşaretlenen metnin başını ve sonunu belirtmek için çoğunlukla çift olarak kullanılırlar (Örnek: <h1>Selam</h1>). Fakat işaretlemek yerine metnin bir yerine bir işaret konacaksa, tek olarak da kullanılabilirler (Ör: <img>).

Örnek bir HTML kodu[değiştir | kaynağı değiştir]

HTML standartları W3C tarafından belirlenmektedir. HTML, "etiket" (İngilizce: tag) ismi verilen çeşitli öğeler kullanılarak oluşturulur. Aşağıdaki örnek bu etiketler kullanılarak yazılmıştır.

<html>
  <head>
    <title>Örnek Başlık</title>
  </head>
  <body>
    <p style="font-size:10px"><a href="http://tr.wikipedia.org">Özgür Ansiklopedi</a></p>
  </body>
</html>

Bu kodun ekran çıktısı "Özgür Ansiklopedi"^[1] yazısı şeklinde olur ve yazı Vikipedi genel sayfasına köprü görevi görür.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

1980 yılında CERN'de görevli olan Tim Berners-Lee, CERN araştırmacılarının bilgilerini ve dokümanlarını birbirleriyle paylaşabilmeleri için bir sistem olması gerektiğine inanıyordu. Bu yüzden prototip olarak ENQUIRE isimli sistemi önerdi. 1989 yılına gelindiğinde internet tabanlı sistemin ilk temellerini yine aynı isim Tim Berners Lee attı.^[2] 1990 yılında HTML işaretleme dilini geliştirmesinden sonra World Wide Web (WWW) sistemini kurmuştur. Bu şekilde CERN'de bilgi paylaşımını kolaylaştırma amacı doğrultusunda ortaya çıkan HTML günümüzde hayatımızın vazgeçilmezi olan ağın başlıca temelini oluşturmuştur.

Eleman örnekleri[değiştir | kaynağı değiştir]

HTML belgesinin başlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

<head>...</head>

Belge başlığı da bu bölüme dahil edilmiştir, örneğin:

<head>
  <title>Başlık</title>
</head>

Başlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

HTML başlıkları, <h1> - <h6> etiketleriyle yazılır. H1 en yüksek (veya en önemli) ve H6 en az olacak şekilde tanımlanır:

<h1>Başlık seviyesi 1</h1>
<h2>Başlık seviyesi 2</h2>
<h3>Başlık seviyesi 3</h3>
<h4>Başlık seviyesi 4</h4>
<h5>Başlık seviyesi 5</h5>
<h6>Başlık seviyesi 6</h6>

Paragraflar[değiştir | kaynağı değiştir]

<p>Paragraf 1</p> <p>Paragraf 2</p>

Satır sonları: <br>. <br> ve <p> arasındaki fark, <p> sayfayı paragraf olarak bölümlere ayırırken <br> öğesi bir boş elemandır, çünkü nitelikleri olmasına rağmen hiçbir içerik alamaz ve bir bitiş etiketi olmayabilir.

<p>Bu <br> satır sonları <br> olan <br> bir paragraf</p>

Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, HTML'deki bir bağlantıdır. Bir bağlantı oluşturmak için <a> etiketi kullanılır. href özelliği bağlantının URL adresini tutar.

<a href="https://www.wikipedia.org/">Vikipedi bağlantısı!</a>

Girişler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir kullanıcının aşağıdakiler gibi girişler verebilmesinin birçok yolu vardır:

<!-- Bu metin girişi içindir -->
<input type="text">
<!-- Bu dosyaları yüklemek içindir -->
<input type="file">
<!-- Bu onay kutuları içindir -->
<input type="checkbox">

Butonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, HTML'deki butondur. Bir buton oluşturmak için <button> etiketi kullanılır.

<button>Click Me!</button>

Yorumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

<!-- Bu bir yorum -->

Yorumlar, işaretlemenin anlaşılmasına yardımcı olabilir ve web sayfasında görüntülenmez.

HTML'de kullanılan çeşitli biçimlendirme öğeleri türleri vardır:

Yapısal işaretleme metnin amacını gösterir: Örneğin, <h2>Golf</h2> ikinci düzey bir başlık olarak "Golf" kurar. Yapısal işaretleme belirli bir oluşturmayı göstermez, ancak çoğu web tarayıcısının öğe biçimlendirmesi için varsayılan stilleri vardır. İçerik CSS kullanılarak daha fazla şekillendirilebilir.^[3]
Sunum biçimlendirmesi, amacına bakılmaksızın metnin görünümünü gösterir: Örneğin, '''kalın yazı''', görsel çıkış aygıtlarının kalın yazı ile "kalın yazı" oluşturması gerektiğini belirtir, ancak bunu yapamayan cihazların (metni yüksek sesle okuyan işitsel cihazlar gibi) ne yapması gerektiği konusunda çok az bilgi verir. Hem '''kalın''' hem de ''eğik'' durumunda, başka şeyler de vardır <strong>güçlü metin</strong> ve <em>vurgulanan metin</em> gibi, eşdeğer görsel renderlere sahip öğeler vurgulanan metin. Bir işitsel kullanıcı aracısının son iki unsuru nasıl yorumlaması gerektiğini görmek daha kolaydır. Bununla birlikte, sunumsal muadillerine eşdeğer değildir: örneğin bir ekran okuyucusunun bir kitabın adını vurgulaması istenmez, ancak ekranda böyle bir ad eğik olur. Sunum biçimlendirme öğelerinin çoğu stil için CSS kullanılması lehine HTML 4.0 spesifikasyonu altında kullanımdan kaldırılmıştır.
Köprü metni işaretleme, bir belgenin bölümlerini diğer belgelere bağlantılar haline getirir: Bağlantı öğesi belgede hiperlink oluşturur ve href özelliği bağlantının hedefini URL ayarlar. Örneğin, <a href="https://tr.wikipedia.org/">Vikipedi</a> HTML işaretlemesi, "Vikipedi 3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." köprüsü olarak uygulanır. Görüntüyü köprü olarak oluşturmak için <a> öğesine içerik olarak bir <img> öğesi eklenir. <br> gibi <img>, nitelikleri olan, ancak içeriği veya kapanış etiketi olmayan boş bir öğedir. <a href="https://example.org"><img src="image.gif" alt="descriptive text" width="50" height="50" border="0"></a>.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Özgür Ansiklopedi 3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Tim Berners-Lee, "Information Management: A Proposal." CERN (March 1989, May 1990). W3.org 1 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "CSS Introduction". W3schools. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.

[1] Özgür Ansiklopedi 3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] Tim Berners-Lee, "Information Management: A Proposal." CERN (March 1989, May 1990). W3.org 1 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[3] "CSS Introduction". W3schools. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.

[1]

[2]

[3]

g t d Web Teknolojileri
Programlama	PHP · Python · Ruby · ASP · ASP.NET · JavaServer Pages
İşaretleme Dilleri	HTML · DHTML · XHTML · XML
Web 2.0	Web 2.0 · Ajax · JQuery
Web 3.0	Anlamsal ağ
Geliştirme Araçları	Adobe Dreamweaver · Zend Studio
Grafik Araçları	Adobe Photoshop · Adobe Fireworks · GIMP · Inkscape
Altyapı & Servisler	Barındırma hizmeti · Apache · IIS · MariaDB · MySQL · Microsoft SQL Server · htaccess
Template	Smarty
Diğer	Arama motoru optimizasyonu
İçerik Yönetim Sistemleri	WordPress · Joomla! · Drupal · CMS MS
E-Ticaret Sistemleri	Magento · OpenCart · OS Commerce · Shopify
Framework	CakePHP · CodeIgniter · Laravel · PHP Faces · Django · Ruby on Rails

g t d ISO standartları
ISO standartları / ISO romanizasyonları \ IEC standartları
1-9999	1 2 3 4 5 6 7 9 16 17 31 -0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -9 -10 -11 -12 -13 128 216 217 226 228 233 259 269 302 306 361 428 500 518 519 639 -1 -2 -3 -5 -6 646 657 668 690 704 732 764 838 843 860 898 965 999 1000 1004 1007 1073-1 1155 1413 1538 1745 1745 1989 2014 2015 2022 2033 2047 2108 2145 2146 2240 2281 2533 2709 2711 2720 2788 2848 2852 3029 3103 3166 -1 -2 -3 3297 3307 3601 3602 3864 3901 3950 3977 4031 4157 4165 4217 4909 5218 5426 5427 5428 5725 5775 5776 5800 5807 5964 6166 6344 6346 6385 6425 6429 6438 6523 6709 6943 7001 7002 7010 7027 7064 7098 7185 7200 7498 7637 7736 7810 7811 7812 7813 7816 8000 8093 8178 8217 8373 8501-1 8571 8583 8601 8613 8632 8651 8652 8691 8807 8820-5 8859 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -8-I -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 8879 9000/9001 9036 9075 9126 9141 9227 9241 9293 9314 9362 9407 9506 9529 9564 9592-9593 9594 9660 9797-1 9897 9899 9945 9984 9985 9995
10000-19999	10006 10007 10116 10118-3 10160 10161 10165 10179 10206 10218 10303 -11 -21 -22 -28 -238 10383 10487 10585 10589 10646 10664 10746 10861 10957 10962 10967 11073 11170 11179 11404 11544 11783 11784 & 11785 11801 11889 11898 11940 (-2) 11941 (TR) 11992 12006 12182 12207 12234-2 13211 -1 -2 13216 13250 13399 13406-2 13450 13485 13490 13567 13568 13584 13616 14000 14031 14224 14289 14396 14443 14496 -2 -3 -6 -10 -11 -12 -14 -17 -20 14644 14649 14651 14698 14750 14764 14882 14971 15022 15189 15288 15291 15292 15398 15408 15444 -3 15445 15438 15504 15511 15686 15693 15706 -2 15707 15897 15919 15924 15926 15926 WIP 15930 16023 16262 16355-1 16612-2 16750 16949 (TS) 17024 17025 17203 17369 17442 17799 18000 18004 18014 18245 18629 18916 19005 19011 19092 (-1 -2) 19114 19115 19125 19136 19439 19500 19501 19502 19503 19505 19506 19507 19508 19509 19510 19600:2014 19752 19757 19770 19775-1 19794-5 19831
20000+	20000 20022 20121 20400 21000 21047 21500 21827:2002 22000 22300 22395 23270 23271 23360 24517 24613 24617 24707 25178 25964 26000 26262 26300 26324 27000 serisi 27000 27001 27002 27005 27006 27729 28000 29110 29148 29199-2 29500 30170 31000 32000 37001 38500 40500 42010 45001 50001 55000 80000 -1 -2 -3
Kategori

Zengin metin işaretleme dili nedir?, Zengin metin işaretleme dili anlamı nedir?, Zengin metin işaretleme dili ne demektir?