Vestfold

Vestfold
Vestfold
Eyalet
	Vestfold fylke
	; Bayrak ; Arma
	; Vestfold'un Norveç'teki konumu
Ülke	Norveç
Bölge	Østlandet
İdari merkezi	Tønsberg
Eyalet	1919
Alt idari birimler	Liste Andebu; Hof; Holmestrand; Horten; Lardal; Larvik; Nøtterøy; Re; Sande; Sandefjord; Stokke; Svelvik; Tjøme; Tønsberg;
İdare
• Vali	Erling Lae ; (2010-günümüz)
• Belediye başkanı	Per-Eivind Johansen ; (2007-2015) (Sağ)
Yüzölçümü
• Toplam	2224.37 km²
• Kara	2.201 km² (849 mil²)
Nüfus (1 Ocak 2013)
• Toplam	239 907
• Yoğunluk	108/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
	Resmî site; www.vfk.no

Vestfold (Norveççe:Vestfold fylke) Norveç'in batısında yer alan bir eyalettir. Kuzey ve kuzey batısında Buskerud, batısında Telemark ile sınırdır. 2225 kilometre karelik alanında çeyrek milyonun üstünde nüfus barındırmaktadır. Kilometre kareye 103 kişi ile nüfus yoğunluğunda, ülke eyaletlerinin, üçüncü sırasında yer almaktadır. Vestfold'da Larvik, Sandefjord, Tønsberg, Horten, Holmestrand ve Svelvik olmak üzere beş şehir vardır. Toplamda on dört belediyeden oluşmaktadır. Şehirler kıyı şeridinde yer almaktadır. Eyaletin ticaret alanında en gelişkin kenti Tønsberg merkezidir.^[6]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Vestfold, İskandinav Viking Çağı'nda bir güç merkezi olmuştur. 10. yüzyılda yerel beylikler burada kendi krallıklarını kurmuşlardır. Borre mezar höyükleri (Borrehaugene), eski çağlara ait önemli keşifleri ile Norveç'in ilk milli parkı ve İskandinavya'nın en büyük Viking mezarlığıdır.^[7]

Kuruluş tarihi 871 yılı olarak belirtilen “Tønsberg” Norveç'in en eski şehridir. “Kral Håkon Håkonsson” 1100'lü yıllarda “Slottsfjellet”de büyük bir kale (The Castle Hill) inşa etmiştir. Ayrıca Vestfold'un olduğu bölge, 600'lü yıllarda Oslo Fiyordu'nun ekonomik ve politik merkezi olmuştur. Fiyort içinde ve dışında nakliye açısından Borre stratejik açıdan önemli bir konumda olmuştur. Viking egemenliğindeki Oslo Fiyordu'nun batı bölgesinde, Larvik, ticaret merkezi olmuştur. Vestfold Viking gemileri yaygın olarak bilinmektedir. Oseberg gemisi 1904 yılında Tønsberg'da, “Gokstad gemisi” 1880 yılında Sandefjord'da keşfedilmiştir. Gemi şu anda Oslo'daki müzede sergilenmektedir.^[8]

Vestfold kralları

Erik Agnarsson
Halfdan Hvitbeinn
Eystein Halfdansson
Halfdan the Mild
Gudrød the Hunter
Halfdan the Black, kardeşi ile birlikte, Olaf Gudrødsson
Ragnvald the Mountain-High, Harold Fairhair'in kuzeni
Harald Fairhair
Bjørn Farmann
Olaf Haraldsson Geirstadalf, Bjørn'un kardeşi
Harald Gudrødsson Grenske, 976-987

Arma ve ad[değiştir | kaynağı değiştir]

1821 yılında Jarlsberg og Larvik Amt.(valiliği) olarak eski iki şehir olan Jarlsberg ve Larvik dahilinde kurulmuştur. 1919 yılından sonra Vestfold olarak adlandırılmıştır.

Eyaletin arması 30 Ocak 1970 tarihinde resmen onaylanmıştır. Kırmızı fonun üstünde altın sarısı kraliyet tacından oluşmaktadır. Tac, Vestfold'un 9. yüzyılda bir krallık oluşunu simgelemektedir. Taç, 14. yüzyılda “Kral Håkon V Magnusson”un bir mührünün üzerindeki gibi bir Orta Çağ tacı olarak şekillendirilmiştir.^[9]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Hakim rüzgâr yaz aylarında güney-batı, kışın kuzeyden doğuya eser. Yazları oldukça güçlü ve sık sık dış bölgelerin etkisiyle fırtına oluşmaktadır. Şubat ayında,en soğuk ayda, ortalama sıcaklık sahilde -1 °C, iç bölgelerde yaklaşık ortalama sıcaklık -5 °C'dir. Temmuz ayında ortalama sıcaklık 16-17 °C'dir. Yıllık yağış miktarı sahil kesiminde 700 mm., iç bölgelerde 1200 mm.'dir. İlkbahar ve yaz başlarında az yağış varken genellikle maksimum yağış yaz sonunda düşmektedir. Kıyı ve takımadalarda, çoğunlukla bahar aylarında % 3-5 sıklığında sis oluşmaktadır.^[10]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Vestfold'da çeşitli işletmeler ve endüstriler vardır. Bölgesel olarak; Larvik taşocakçılığı sektöründe, Sandefjord işleme sanayinde, Tonsberg gıda sanayi ve petrol rafinerisinde, Holmestrand, Horten elektronik şirketlerinde ve alüminyum sektöründe önemlidir.

Toprakları, iklimi ve topografyası tarıma çok uygundur. Üretken alanlar geniş yer kaplamaktadır. İlçenin arazilerinin %20'si tarım arazileri olup, %56'sında verimli ormanlar vardır. Vestfold'da sebzecilik çok gelişmiştir. Çoğunlukla patates, meyve ve çilek üretimi yapılmaktadır.^[11]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Vestfold'un yerleşim birimi haline gelmesi çok eski tarihlere dayanmaktadır. Arkeolojik kazılar ve bulgular antik döneme dair bilgiler sunmuştur. Eyaletin bugünkü yerleşim yoğunluğu kıyılarında daha sıktır. Oslo ve Akershus'dan sonra ülkenin en yoğun üçüncü yerleşim birimidir. İkinci dünya savaşından sonra sürekli artan bir nüfusa sahip olmuştur. En yoğun nüfuslu şehirleri Sandefjord, Tønsberg, Larvik ve Horten'dir.^[12]

Tarihsel popülasyonları
Yıl	Toplam	%±
1951	154.670	—
1961	174.382	%13
1971	175.402	%1
1981	186.691	%6
1991	198.354	%6
2001	215.030	%8
2011	233.705	%9
2021?	262.777	%12
2031?	287.496	%9
Kaynak:^[13]- Norveç İst.

Belediyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Vestfold 14 belediyeye ayrılmıştır:

Nr	Harita	Arma	Ad	Merkez	Nüfus	Yüzölçümü km²	Dil	Bölge
0701	Horten kommune		Horten	Horten	26307	&0000000000000070.24000070,24	Bokmål	Tønsbergregionen
0702	Holmestrand kommune		Holmestrand	Holmestrand	10251	&0000000000000086.08000086,08	Bokmål	Tønsbergregionen
0704	Tønsberg kommune		Tønsberg	Tønsberg	40677	&0000000000000106.580000106,58	Bokmål	Tønsbergregionen
0706	Sandefjord kommune		Sandefjord	Sandefjord	44150	&0000000000000121.070000121,07	Bokmål	Larviksregionen
0709	Larvik kommune		Larvik	Larvik	42947	&0000000000000534.500000534,50	Bokmål	Larvik
0711	Svelvik kommune		Svelvik	Svelvik	6581	&0000000000000057.66000057,66	Bokmål	Drammensregionen
0713	Sande kommune		Sande	Sande	8680	&0000000000000178.280000178,28	Bokmål	Drammensregionen
0714	Hof kommune		Hof	Hof	3048	&0000000000000163.140000163,14	Bokmål	Tønsbergregionen
0716	Re kommune		Re	Revetal	8936	&0000000000000224.640000224,64	Bokmål	Tønsbergregionen
0719	Andebu kommune		Andebu	Andebu	5448	&0000000000000185.910000185,91	Bokmål	Tønsbergregionen
0720	Stokke kommune		Stokke	Stokke	11178	&0000000000000118.350000118,35	Bokmål	Tønsbergregionen
0722	Nøtterøy kommune		Nøtterøy	Borgheim	20995	&0000000000000060.86000060,86	Bokmål	Tønsbergregionen
0723	Tjøme kommune		Tjøme	Tjøme	4813	&0000000000000039.40000039,40	Bokmål	Tønsbergregionen
0728	Lardal kommune		Lardal	Svarstad	2413	&0000000000000277.650000277,65	Bokmål	Larvik
07	Vestfold	Vestfold	Vestfold	Tønsberg	236 424	2.224,36	Bokmål	Østlandet

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi sitesi12 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Norveççe)
Valilik sayfası(Norveççe)
Haberler25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Norveççe)
Kültürweb12 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Norveççe)
Fotoweb(Norveççe)
Müzeweb11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(Norveççe)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ [1] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 31/3/2010 Güncelleme: 29/03/2012,Fylkesmannen i Vestfold -erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [2]^{[ölü/kırık bağlantı]} Politisk ledelse-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [3]^{[ölü/kırık bağlantı]} Ekim 2007, Per-Eivind Johansen ny fylkesordfører i Vestfold-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [4] 8 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norveç nüfus istatistikleri 2012
^ [5] 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.VESTFOLD COUNTY-erişim 07 Nisan 2012(İngilizce)
^ [6]^{[ölü/kırık bağlantı]} Vestfold County-erişim 08 Nisan 2012 (İngilizce)
^ [7]^{[ölü/kırık bağlantı]}Historical Vestfold-erişim 08 Nisan 2012 (İngilizce)
^ [8] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Historie Tønsberg er Norges eldste by.-erişim 08 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [9] 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norske KommunevåpenNorwegian Civic Heraldiği, erişim 07 Nisan 2012 (İngilizce)
^ [10] 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Norveç Ans.:Vestfold – klima, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [11] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Vestfold - mulighetenes fylke!-erişim 08 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [12] 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Norveç Ans.:Vestfold – befolkning, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [13] 25 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norveç İstatistikleri Population changes in municipalities. 1951-2011

Farris gölü, Larvik
Üç Bolærne adası, Nøtterøy
Tønsberg Kulesi
Liman, Tønsberg
Citadellet, Stavern
Sandefjord kilisesi ve Kirkegata (Kilise caddesi)
Horten kanalı
Hillestadvannet- Kronlia, Holmestrand
Røssesundet üzerindeki köprü, Tjøme belediyesi, Vestfold
Sandelfjord Demiryolu köprüsü

[1] [1] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 31/3/2010 Güncelleme: 29/03/2012,Fylkesmannen i Vestfold -erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[2] [2]^{[ölü/kırık bağlantı]} Politisk ledelse-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[3] [3]^{[ölü/kırık bağlantı]} Ekim 2007, Per-Eivind Johansen ny fylkesordfører i Vestfold-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[4] [4] 8 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norveç nüfus istatistikleri 2012

[5] [5] 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.VESTFOLD COUNTY-erişim 07 Nisan 2012(İngilizce)

[6] [6]^{[ölü/kırık bağlantı]} Vestfold County-erişim 08 Nisan 2012 (İngilizce)

[7] [7]^{[ölü/kırık bağlantı]}Historical Vestfold-erişim 08 Nisan 2012 (İngilizce)

[8] [8] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Historie Tønsberg er Norges eldste by.-erişim 08 Nisan 2012 (Norveççe)

[9] [9] 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norske KommunevåpenNorwegian Civic Heraldiği, erişim 07 Nisan 2012 (İngilizce)

[10] [10] 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Norveç Ans.:Vestfold – klima, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[11] [11] 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Vestfold - mulighetenes fylke!-erişim 08 Nisan 2012 (Norveççe)

[12] [12] 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Norveç Ans.:Vestfold – befolkning, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[13] [13] 25 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norveç İstatistikleri Population changes in municipalities. 1951-2011

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Vestfold nedir?, Vestfold anlamı nedir?, Vestfold ne demektir?