IX. Antiohos

IX. Antiokhos Kyzikenos
*Ἀλέξανδρoς Bάλας*
IX. Antiokhos Kyzikenos; Ἀλέξανδρoς Bάλας
IX. Antiokhos Kyzikenos
	IX. Antiokhos Kyzikenos'ın bastırdığı gümüş sikke.Arkada Nike'ye dönüşmüş Atena resmi vardır .
Selefkos Kralı
Hüküm süresi	MÖ 114 - MÖ 96 ; MO 125 - MO 96 Ortak kral: VIII. Antiochus Grypus
Önce gelen	VIII. Antiokhos Grypus
Sonra gelen	VI. Seleukos Epifanes Nikator
Ölüm	MÖ 96
Eş(ler)i	IV. Kleopatra; V. Kleopatra V Selene (Kizkardesler ve babalari Misirli VIII. Ptolemaios Fiskon
Çocuk(lar)ı	X. Antiokhos Eusebes Filopator
Hanedan	Selefkos Hanedanı
Babası	VII. Antiochos Sidetes
Annesi	Kleopatra Tea
Dini	Çoktanrılı Antik Yunan dini

IX. Antiokhos Kyzikenos (UFA, andiohos kizikinos ;Yunanca, Αντίοχος Θ΄ Κυζικηνός) Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kleopatra Thea ile VII. Antiokhos Sidetes'in oğulları olan Antiokhos'u, Partlara esir olup Partya'ya götürülen VII. Antiokhos Sidetes (MÖ 129'da orada ölünce) annesi onu (modern Erdek yakınlarında bulunan) antik Kyzikos kentine göndermiştir. Burada Kyzikenos takma adını almıştır.^[1]

II. Dimitius Niketor MÖ 116'da ölünce kraliçe ve Dimitrius'un eşi olan Kleopatra Tea oğlu IX. Antiokhos Kyzikenos'u Antakya'ya geri çağırdı. Ama zamanda Kleopatra Tea II. Dimitrius'dan olan oğlu (IX. Antıochos'un üvey kardeşi/kuzeni olan) VIII. Antiochos Grypus'u tahta çıkarmıştı. Kleopatra Tea Cyzikos'dan getirttiği IX. Antiochos Kyzikenos'u da tahta çıkartıp anne-bir-baba-ayrı iki oğlunun ortak Seleceus kralı olmalarını amil oldu. Bunun sonucunda Suriye iki kuzen/üvey kardeş arasında paylaşıldı. IX. Antıochos Suriye'nin güney kısmını ve VIII. Antiochos Grypus Suriye'nin kuzey taraflarını ve Kilikya'yı yönetime koyuldular.^[1]

MÖ. 115'te IX. Antiochos Kyzikenos IV. Kleopatra ile ikinci bir evlilik yaptı. IV. Kleopatra Mısır kralı IX. Ptolemaios Latiros'un kızkardeşi/karısı idi. İkisi ortak olarak Mısır'da hükümdarlık yapmakta idiler. Ama anneleri ülkeyi kendisinin fiilen yönetebilmesi için baskı ile kocası/kardeşinin İV. Kleopatara'yı boşayıp bir diğer kızkardeşi olan Kleopatra Selene ile evlenmesine sebep oldu. IV. Kleopatra yanında bir ordu ile Mısır'dan Kıbrıs'a kaçtı. Orada IX. Antiochos Kyzikenos ile evlilik yaptı ve onun emrine Mısır'dan getirdiği orduyu verdi. Bu ordu ile Seleuceus Krallığı'nda bir iç savaş başladı.^[1]

İX. Antiochos Kyzikenos yeni karısının verdiği ordu ile kendisi ile ortak krallık yapan VIII. Antiochos Gryphos'un aleyhine bir askeri kampanya başlattı. IX. Antiochos Kyzikenos Suriye'nin kuzeyini de eline geçirmeye amaçlı idi. Bu amacına kısmen ulaştı ve MÖ 113'te krallık başkenti olan Antakya'yı eline geçirdi. Fakat VIII. Antiochos Grypus Kilikya'yı elinde tutmayı başardı. MÖ 112'de yazında VIII. Antiochos Grypus bir karşı saldırıya geçti ve Antakya'yı eline geçirdi. Grypos'un Mısırlı karısı olan Tyrfaena IV. Kleopatra'nın kızkardeşi idi ve kızkardeşi'nin ölmesini istemekteydi. Kocası Grypos'un buna itirazlarını dinlemeden bir askeri birlik gönderip Antakya'nın hemen yakınında bulunan (modern Harbiye, Defne'deki) tanrıça Dafni tapınağında sığınak kısmına çekilmiş olan IV. Kleopatra'nın dramatik olarak öldürülmesini sağladı. (Sonradan IX. Antiochos Kyzikenos bunun intikamını almak için Tryfaena'yı öldürtmüştür.) Her iki kardeş de değişik Mısır Ptolemaios hükümdarlarından destek almaya başlamışlardır.^[1]

MÖ 111/110'da IX. Antiochos Kyzikenos Antakya'yı tekrar geri aldı. Fakat MÖ 110/109'de Antakya'yı VIII. Antiochos Grypus tekrar eline geçirdi.

MÖ 113'un başında Yehudiye Krallığı kralı Hurkanus Samarya'ya büyük bir askeri sefer düzenledi. Hurkanus, Samarilerin Gerizim Daği üzerinde bulunan en kutsal saydıkları tapınağı kuşatma altına aldı; ama bu kuşatma başarılı olmadı. Ama kuşatmayı devam ettirerek Yehudiya Kralı bu kuşatmanın komutasını oğulları Antigonus ve Aristobulus'un kontrolüne bıraktı. Yardım isteyen Samirilere IX. Antiokus Kizikenos 6000 kişilik bir birlik gönderdi. Uzun ve zor geçen kuşatmaya rağmen Hurkanus geri adım atmadı ve en nihayetinde bu tapınağı eline geçirdi ve Yehudiya Kralı bu tapınağı yıktırdı. IX. Antiochos Kyzikenos'un Samarilere gönderdiği destek askeri birlik de de yenildi. Sonunda Hurkanus tarafından Samarya fethedildi ve Samiriler köleleştirildi. Yehudiye Krallığı'nın bu mütecaviz davranışına karşı IX. Antıochos Kyzikenos'un daha fazla destek sağlayamaması Romalı'ların Yahudiye Krallığı tarafını tutmaları ve eğer IX. Antiochos Kyzikenos Yehudiye Krallığı ve Samariler savaşına daha fazla müdahale ederse karşısında Romalıları da bulacaği tehdidi yapılmasına atfedilmektedir.^[1]

MÖ 103'te VIII. Antiochus Grypus kendine destek sağlayan Mısırlı müttefiki olan VIII. Ptolemaios Fiskon'un kızı olan V. Kleopatra Selene ile evlilik yaptı. MÖ 96'da ise VIII. Antiochus Grypus eceliyle öldü. Bunu firsat bilen IX. Antiochos Kyzikenos ülkenin tamamını eline geçirmek niyetiyle ölen kralın karısı ile evlilik yaptı. Seleukos İmparatorluğu tümünü böylece kendi hükümü altina almayi hedeflenmişti.^[1]

Fakat VIII. Antiochos Grypus'un karısı Trypena'dan olan büyük oğlu I. Seleukhos Epifanes Nikator, babasının elinde bulunmuş olan arazilerde ve Antakya'da kendini kral ilan etti. IX. Antiochos Kyzikenos ordusu ile kendini kral ilan eden yeğeni VI. Seleukhos Epifanes Nikator üzerine yürüdü. Fakat MO 96'da yapılan muharebede IX. Antiochos Kyzikenos mağlup dustu. Yakanip esir alındı ve yeğeninin emrine uyularak idam edildi. Seleucus Kralliğı'nda zaten devam eden iç savaş daha da şiddetli olarak devem etmeye başladı. MO. 94/93'te öldürülmüş IX. Antiochos Kyzikenos'un oğlu olan ve VI. Seleukhos Epifanes Nikator krallığını kabul etmeyen X. Antıokhos Eusebes Filopator babasının intikamını almak için ile yaptığı savaşta galip gelip onu krallığın başkenti olan Antakya'dan kovdu ve Kilikya'ya kaçmasına neden oldu.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jona Lendering, "Antiochus IX. Cyzicenus", Livius,org websitesinde (İngilizce) [1] 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

31-1-2009 tarihli İngilizce Vikipedi maddesi 4 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahlon H. Smith, "Antiochus IX Cyzicenus [ca. 135 - 95 BCE; executed", Onto His Own - Perspective on the World of Jesus" websitesinde [2] 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Jona Lendering, "Antiochus IX. Cyzicenus", Livius,org websitesinde (İngilizce) [3] 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Appian (Ing. cev.: ) Historia Romana (History of Rome: Syrian Wars) [4] 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

IX. Antiohos Seleukos İmparatorluğu Doğumu: Bilinmiyor Ölümü: MÖ 96
Önce gelen VIII. Antiokhos Grypus	Seleukos Kralı MÖ 114–MÖ 96 VIII. Antiokhos Grypus ile birlikte (MÖ 125–MÖ 96)	Sonra gelen VI. Seleukos Epifanes Nikator

[lendering-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jona Lendering, "Antiochus IX. Cyzicenus", Livius,org websitesinde (İngilizce) [1] 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

[1]

g t d Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip İskender (III. Aleksandros) III. Filip IV. Aleksandros
Antigonus Hanedanı	I. Antigonos Monoftalmos I. Demetrios Poliorketes II. Antigonus Gonatas II. Demetrius Aetolikus III. Antigonus Doson V. Filippos Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios Soter II. Ptolemaios Filedelfos Ptolemaios Keravnos Meleager III. Ptolemaios Evergetes IV. Ptolemaios Filopater V. Ptolemaios Epifanes I. Kleopatra (Naip) VI. Ptolemaios Filometor VII. Ptolemaios Neos Filopator II. Kleopatra Filopator Soter VIII. Ptolemaios Fiskon IX. Ptolemaios Latiros X. Ptolemaios Aleksander III. Berenike XI. Ptolemaios Aleksander XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenike XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios XIV VII. Kleopatra Filopator XV. Ptolemaios Sezarion
Seleukos Hanedanı	I. Seleukos Nikator I. Antiohos II. Antiohos II. Seleukos Kallinikus III. Seleukos Ceraunus III. Antiohos Magus IV. Seleukos Filopator IV. Antiohos Epifanes V. Antiohos Eupator I. Dimitrios Soter I. Aleksandros Balas II. Dimitrios Nikator VI. Antiohos Dionisus Diodotus Trifon VII. Antiohos Sidetes II. Dimitrios Nikator II. Aleksandros Zabinas Kleopatra Tea V. Seleukos Filometor VIII. Antiohos Gripus IX. Antiohos VI. Seleukos Epifanes Nikator X. Antiohos Eusebes Filopator III. Demetrius Eucaerus XI. Antiohos Epifanes Filadelfus I. Filip Filadelfus XII. Antiohos Dionysus VII. Seleukos Kybiosaktes XIII. Antiohos Asiatikus II. Filippos Filoromaeus
Lisimahos	Lisimahos
Antipater Hanedanı	Kassander IV. Filip V. Aleksandros II. Antipater Antipater Etesias Sosthenes
Attalos Hanedanı	Filetairos I. Eumenis I. Attalos II. Eumenis II. Attalos III. Attalos III. Eumenis
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Nikodemus I. Demetrius II. Euthidemus I. Antimahus Pantaleon Agatokles II. Demetrius I. Eukratides Plato II. Eukratides I. Heliokles
Hint-Yunan Hanedanı	I. Demetrius I. Antimahus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimahus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Filoksenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telefos II. Apollodotus Hippostratos Dionisios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoitis I. Nikomidis II. Zipoites Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomedes III. Nikomedes IV. Nikomedes
Pontus kralları	I. Mithridatis Ariobarzanis II. Mithridatis III. Mithridatis I. Farnakis IV. Mithridatis V. Mithridatis VI. Mithridatis II. Farnakis Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridates Kallinikos I. Antiohos II. Mithridates II. Antiohos III. Mithridates III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathis II. Ariarathis III. Ariarathis IV. Ariarathis V. Ariarathis VI. Ariarathiss VII. Ariarathis VIII. Ariarathis IX. Ariarathis X. Ariarathis
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis

IX. Antiokus Kizikonus nedir?, IX. Antiokus Kizikonus anlamı nedir?, IX. Antiokus Kizikonus ne demektir?

IX. Antiokus Kizikonus nedir?, IX. Antiokus Kizikonus anlamı nedir?, IX. Antiokus Kizikonus ne demektir?

IX. Antiohos

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]