Versatile Video Coding

VVC / H.266 / MPEG-I Part 3
Versatile video coding
Durum	Etkin
Başlama yılı	2017
İlk yayınlanma	2020
Son sürüm	2nd Edition; 29 Nisan 2022
Organizasyon	ITU-T, ISO, International Electrotechnical Commission
Komisyon	SG16 (Secretary: Simao Campos) (VCEG), MPEG
Temel standartlar	H.261, H.262, H.263, H.264, H.265, MPEG-1
Etki Alanı	Video sıkıştırma
Lisans	RAND (Reasonable and non-discriminatory licensing)
Websitesi	itu.int/rec/T-REC-H.266

H.266,^[1] ISO/IEC 23090-3,^[2] ve MPEG-I Part 3 olarak da bilinen Versatile Video Coding (VVC) (Çok yönlü video kodlama), Joint Video Experts Team (JVET) tarafından 6 Temmuz 2020'de son haline getirilen bir video sıkıştırma standardıdır. Ekip (JVET),^[3] ITU-T Çalışma Grubu 16'nın VCEG çalışma grubunun ve ISO/IEC JTC 1/SC 29'un MPEG çalışma grubunun ortak video uzman ekibinden meydana gelmektedir. High Efficiency Video Coding (HEVC, ITU-T H.265 ve MPEG-H Part 2 olarak da bilinir) ardılıdır. İki temel hedefle geliştirilmiştir – geliştirilmiş sıkıştırma performansı ve çok geniş bir uygulama yelpazesi için destek.^[4]^[5]^[6]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

JVET, Ekim 2017'de son bir Teklif Çağrısı yayınladı ve standardizasyon süreci, standardın ilk çalışma taslağının üretildiği Nisan 2018'de resmi olarak başladı.^[7]^[8]

IBC 2018'de, videoyu HEVC'den %40 daha verimli sıkıştırdığı söylenen VVC'ye dayalı bir ön uygulama gösterildi.^[9]

Nihai standardın içeriği 6 Temmuz 2020'de onaylandı ^[10]^[11]^[12]

Takvim[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 2017: Teklif Çağrısı
Nisan 2018: Alınan tekliflerin ve standardın ilk taslağının değerlendirilmesi ^[13]
Temmuz 2019: Komite Taslağı için oy pusulası yayınlandı
Ekim 2019: Taslak Uluslararası Standart için oylama yapıldı
6 Temmuz 2020: Nihai standardın tamamlanması

Lisans[değiştir | kaynağı değiştir]

HEVC uygulamalarını lisanslarken görülen sorunların riskini azaltmak için VVC, Media Coding Industry Forum (MC-IF) adlı yeni bir grup kuruldu.^[14]^[15] Ancak, MC-IF'in, JVET'in konsensüs kararlarıyla belirlenen teknik değere dayalı standardizasyon süreci üzerinde hiçbir gücü yoktu.^[16]

Önceki AVC ^[17] ve HEVC ^[18] kodeklerine benzer bir durumda, başlangıçta dört şirket VVC için patent havuzu yöneticileri olmak için yarışıyordu. Daha sonra iki şirketin havuz oluşturduğu bildirildi: Access Advance ve MPEG LA.^[19]

Access Advance, gerekli lisans ücretinin miktarını yayınladı.^[20]

Benimseme[değiştir | kaynağı değiştir]

Yazılım[değiştir | kaynağı değiştir]

Kodlayıcılar/kod çözücüler

Fraunhofer HHI, VVenC ^[21] adlı kaynağa dayalı bir VVC kodlayıcı ve VVdeC ^[22] adlı bir kod çözücü yayınladı.
- Fraunhofer Çok Yönlü Video Kodlayıcı (VVenC) 11 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fraunhofer Çok Yönlü Video Kod Çözücü (VVdeC) 25 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
VVC VTM referans yazılımı 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Tencent Media Lab, gerçek zamanlı bir kod çözücüde ^[23] VVC'yi destekler ve Tencent Cloud hizmeti, bulut altyapısında kod dönüştürme ve akışla destekler.^[24]
uvg266 13 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. açık kaynak kodlayıcı
x266 kodlayıcı, H2 2023'te herkese açık olarak yayınlanacak ^[25]
yerel bir açık kaynak muxer/demuxer ve kod çözücü ile ffmpeg geliştirme deposu ^[26]

Oynatıcılar

Spin Digital, Linux ve Windows cihazları için gerçek zamanlı bir VVC kod çözücü ve oynatıcı satmaktadır.^[27]
2021'de MX Player'ın ^[28] mobil müşterilerinin %20'sine kadar VVC'de içerik sağladığı bildirildi.^[29]

Donanım[değiştir | kaynağı değiştir]


Şirket	Çip / Mimari	Tip	Verim	referans
Allegro DVT	AL-D320	Kod çözücü IP çekirdeği	8K@120	^[30]^[31]
MediaTek	Pentonik 2000	kod çözücü	8K@144	^[32]
	Pentonik 1000	kod çözücü	4K@144	^[33]
	Pentonik 700	kod çözücü	4K@144	^[34]
Realtek	RTD1319D	Set üstü kutu SoC	4K@60	^[35]
VeriSilicon	Hantro VC9000D	kod çözücü	8K@120	^[36]

Yayın[değiştir | kaynağı değiştir]

Brezilya SBTVD Forumu, Brezilya'nın yakında çıkacak olan TV 3.0'ı için VVC'yi seçti. Brezilya SBTVD Forumu, 2024'te piyasaya sürülmesi beklenen yakında yayınlanacak televizyon sistemi TV 3.0'da MPEG-I VVC kodekini benimseyecek. Yayın ve geniş bant dağıtımı için bir video taban katmanı kodlayıcısı olarak MPEG-5 LC EVC ile birlikte kullanılacaktır.^[37]

Dijital televizyon yayın standartlarını yöneten Avrupa kuruluşu DVB Project, 24 Şubat 2022'de VVC'nin artık yayın araçlarının bir parçası olduğunu duyurdu.^[38] Avrupa, Avustralya ve diğer birçok bölgede kullanılan DVB tuner özelliği, HEVC'nin halefi olan VVC (H.266) video codec bileşenini desteklemek üzere revize edilmiştir.^[39]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

H.262 / MPEG-2 Part 2 videosu
H.264 / MPEG-4 Part 10: Advanced Video Coding/AVC
H.265 / MPEG-H Part 2: High Efficiency Video Coding/HEVC
AOMedia Video 1 (AV1)
MPEG-5 Part 1: Essential Video Coding / EVC
Katmanlı kodlamanın diğer adı - ölçeklenebilir kodlama:
MPEG-5 Part 2: Low Complexcity Enhancement Video Coding / LC EVC

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fraunhofer Heinrich Hertz Enstitüsündeki VVC web sitesi, 12 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kaynak kodu: VTM 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. veya VVdeC ^[22] veya VVenC ^[21]
ITU H.266 sıkıştırması için beklemede kalın 29 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
MPEG - Çok Yönlü Video Kodlama 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
VVC'nin sonuçlandırılması 8 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "H.266: Versatile video coding". www.itu.int. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.
^ "Information technology — Coded representation of immersive media — Part 3: Versatile video coding" (İngilizce). International Organization for Standardization. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
^ "JVET - Joint Video Experts Team". www.itu.int. 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^ Bross (September 2021). "Developments in International Video Coding Standardization After AVC, With an Overview of Versatile Video Coding (VVC)". Proceedings of the IEEE. 109 (9): 1463-1493. doi:10.1109/JPROC.2020.3043399.
^ Bross (October 2021). "Overview of the Versatile Video Coding (VVC) Standard and its Applications". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3736-3764. doi:10.1109/TCSVT.2021.3101953.
^ Boyce (October 2021). "Guest Editorial Introduction to the Special Section on the VVC Standard". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3731-3735. doi:10.1109/TCSVT.2021.3111712.
^ "N17195, Joint Call for Proposals on Video Compression with Capability beyond HEVC". mpeg.chiariglione.org. 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^ "N17669, Working Draft 1 of Versatile Video Coding". mpeg.chiariglione.org. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
^ "Fraunhofer Institut zeigt 50% besseren HEVC Nachfolger VVC auf der // IBC 2018". slashCAM (Almanca). 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^ "Fraunhofer Heinrich Hertz Institute HHI". newsletter.fraunhofer.de. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
^ "Versatile Video Coding | MPEG". mpeg.chiariglione.org. 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^ "Beyond HEVC: Versatile Video Coding project starts strongly in Joint Video Experts Team". ITU News (İngilizce). 27 Nisan 2018. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.
^ "JVET-J1001: Versatile Video Coding (Draft 1)". April 2018. 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "A Video Codec Licensing Update". Streaming Media. 13 Ocak 2019. 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "MC-IF". mc-if (İngilizce). 26 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
^ "Video Engineering Summit East 2019 – AV1/VVC Update". New York. 7 Mayıs 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2019. No change to the standardization has been done, so it could theoretically happen that the same thing with HEVC happens again. No measures have been done to prevent that, unfortunately. Also, JVET is not directly responsible; they are just a technical committee. (…) There is the Media Coding Industry Forum (…), but they don't have any real power.
^ "The H.264 Licensing Labyrinth". Streaming Media (İngilizce). 12 Şubat 2009. 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
^ "Balance of Power Shifts Among HEVC Patent Pools". Streaming Media (İngilizce). 17 Ocak 2020. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "VVC Patent Pools: And Then There Were Two". Streaming Media (İngilizce). 28 Ocak 2021. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ Eltzroth (2021). "Fostering of Patent Pools Covering Cable Technology: Lessons from VVC Pool Fostering". SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.3949545. ISSN 1556-5068.
^ ^a ^b "Fraunhofer HHI has developed a software encoder that fully exploits the compression potential of VVC. Its source code is available on GitHub". hhi.fraunhofer.de (İngilizce). 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.
^ ^a ^b "Fraunhofer HHI has developed a resource efficient, multithreaded VVC software decoder that enables live decoding. Its source code is available on GitHub". hhi.fraunhofer.de (İngilizce). 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.
^ Tencent (22 Haziran 2021). "High performance Real-time H.266/VVC decoder now available from Tencent Media Lab" (İngilizce). Tencent. 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.
^ Tencent (16 Temmuz 2021). "Tencent Cloud Becomes First Cloud Service Provider to Support H.266/VVC Standard". 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Faq x266 Webinar". MulticoreWare (İngilizce). 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.
^ FFmpeg README, ffvvc, 19 Mart 2023, 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Mart 2023
^ "Spin Digital – 8K VVC Media Player (Spin Player VVC)". Spin Digital (İngilizce). 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^ "MX Player cuts down video streaming data consumption by half; upgrades its video encoding and compression technology to H.266". businessinsider.in (İngilizce). 15 Haziran 2021. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "How the H.266 video standard will help stream content way faster". The Next Web (İngilizce). 7 Eylül 2021. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "IP Decoder AV1 8K IP Video Multiformats AV1 422 Scalable". Allegro DVT - Leading Video Compression Expertise (İngilizce). 2 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.
^ "First hardware VVC/H.266 video decoder IP core" (İngilizce). 1 Temmuz 2021. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.
^ MediaTek. "MediaTek Announces New Pentonic Smart TV Family with New Pentonic 2000 for Flagship 8K 120Hz TVs". www.prnewswire.com (İngilizce). 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021.
^ "MediaTek wants to power next-generation TVs and Chromebooks". BGR. 10 Kasım 2022. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "MediaTek launches Pentonic 700 chip for 4K televisions". TechnoSports. 20 Ağustos 2022. 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "Realtek Launches World's First 4K UHD Set-top Box SoC (RTD1319D) Supports VVC/H.266 Video Decoding, GPU with 10-bit Graphics, Multiple CAS, and HDMI 2.1a". Realtek. 29 Ağustos 2022. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
^ "VeriSilicon delivered multi-format hardware video decoder Hantro VC9000D supporting 8K@120FPS VVC/H.266 to customers". www.verisilicon.com. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.
^ "Brazilian SBTVD Forum Selects V-Nova LCEVC for Brazil's Upcoming TV 3.0". digitalmediaworld.tv. 13 Ocak 2022. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "DVB adds the VVC (H.266) codec to its video standards, for 8K?". 24 Şubat 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Next-gen video codec VVC (H.266) added to DVB tuner specification". 28 Şubat 2022. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "H.266: Versatile video coding". www.itu.int. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.

[2] "Information technology — Coded representation of immersive media — Part 3: Versatile video coding" (İngilizce). International Organization for Standardization. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.

[3] "JVET - Joint Video Experts Team". www.itu.int. 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.

[4] Bross (September 2021). "Developments in International Video Coding Standardization After AVC, With an Overview of Versatile Video Coding (VVC)". Proceedings of the IEEE. 109 (9): 1463-1493. doi:10.1109/JPROC.2020.3043399.

[5] Bross (October 2021). "Overview of the Versatile Video Coding (VVC) Standard and its Applications". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3736-3764. doi:10.1109/TCSVT.2021.3101953.

[6] Boyce (October 2021). "Guest Editorial Introduction to the Special Section on the VVC Standard". IEEE Trans. Circuits & Systs. For Video Technol. 31 (10): 3731-3735. doi:10.1109/TCSVT.2021.3111712.

[7] "N17195, Joint Call for Proposals on Video Compression with Capability beyond HEVC". mpeg.chiariglione.org. 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.

[8] "N17669, Working Draft 1 of Versatile Video Coding". mpeg.chiariglione.org. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.

[9] "Fraunhofer Institut zeigt 50% besseren HEVC Nachfolger VVC auf der // IBC 2018". slashCAM (Almanca). 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.

[10] "Fraunhofer Heinrich Hertz Institute HHI". newsletter.fraunhofer.de. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.

[11] "Versatile Video Coding | MPEG". mpeg.chiariglione.org. 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.

[12] "Beyond HEVC: Versatile Video Coding project starts strongly in Joint Video Experts Team". ITU News (İngilizce). 27 Nisan 2018. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.

[13] "JVET-J1001: Versatile Video Coding (Draft 1)". April 2018. 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[14] "A Video Codec Licensing Update". Streaming Media. 13 Ocak 2019. 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[15] "MC-IF". mc-if (İngilizce). 26 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.

[ves104-16] "Video Engineering Summit East 2019 – AV1/VVC Update". New York. 7 Mayıs 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2019. No change to the standardization has been done, so it could theoretically happen that the same thing with HEVC happens again. No measures have been done to prevent that, unfortunately. Also, JVET is not directly responsible; they are just a technical committee. (…) There is the Media Coding Industry Forum (…), but they don't have any real power.

[17] "The H.264 Licensing Labyrinth". Streaming Media (İngilizce). 12 Şubat 2009. 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.

[18] "Balance of Power Shifts Among HEVC Patent Pools". Streaming Media (İngilizce). 17 Ocak 2020. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[19] "VVC Patent Pools: And Then There Were Two". Streaming Media (İngilizce). 28 Ocak 2021. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[20] Eltzroth (2021). "Fostering of Patent Pools Covering Cable Technology: Lessons from VVC Pool Fostering". SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.3949545. ISSN 1556-5068.

[VVenC-21] "Fraunhofer HHI has developed a software encoder that fully exploits the compression potential of VVC. Its source code is available on GitHub". hhi.fraunhofer.de (İngilizce). 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.

[VVdeC-22] "Fraunhofer HHI has developed a resource efficient, multithreaded VVC software decoder that enables live decoding. Its source code is available on GitHub". hhi.fraunhofer.de (İngilizce). 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021.

[23] Tencent (22 Haziran 2021). "High performance Real-time H.266/VVC decoder now available from Tencent Media Lab" (İngilizce). Tencent. 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.

[24] Tencent (16 Temmuz 2021). "Tencent Cloud Becomes First Cloud Service Provider to Support H.266/VVC Standard". 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[25] "Faq x266 Webinar". MulticoreWare (İngilizce). 25 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.

[26] FFmpeg README, ffvvc, 19 Mart 2023, 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Mart 2023

[27] "Spin Digital – 8K VVC Media Player (Spin Player VVC)". Spin Digital (İngilizce). 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.

[28] "MX Player cuts down video streaming data consumption by half; upgrades its video encoding and compression technology to H.266". businessinsider.in (İngilizce). 15 Haziran 2021. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[29] "How the H.266 video standard will help stream content way faster". The Next Web (İngilizce). 7 Eylül 2021. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[30] "IP Decoder AV1 8K IP Video Multiformats AV1 422 Scalable". Allegro DVT - Leading Video Compression Expertise (İngilizce). 2 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.

[31] "First hardware VVC/H.266 video decoder IP core" (İngilizce). 1 Temmuz 2021. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.

[32] MediaTek. "MediaTek Announces New Pentonic Smart TV Family with New Pentonic 2000 for Flagship 8K 120Hz TVs". www.prnewswire.com (İngilizce). 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021.

[33] "MediaTek wants to power next-generation TVs and Chromebooks". BGR. 10 Kasım 2022. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[34] "MediaTek launches Pentonic 700 chip for 4K televisions". TechnoSports. 20 Ağustos 2022. 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[35] "Realtek Launches World's First 4K UHD Set-top Box SoC (RTD1319D) Supports VVC/H.266 Video Decoding, GPU with 10-bit Graphics, Multiple CAS, and HDMI 2.1a". Realtek. 29 Ağustos 2022. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.

[36] "VeriSilicon delivered multi-format hardware video decoder Hantro VC9000D supporting 8K@120FPS VVC/H.266 to customers". www.verisilicon.com. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.

[37] "Brazilian SBTVD Forum Selects V-Nova LCEVC for Brazil's Upcoming TV 3.0". digitalmediaworld.tv. 13 Ocak 2022. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[38] "DVB adds the VVC (H.266) codec to its video standards, for 8K?". 24 Şubat 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[39] "Next-gen video codec VVC (H.266) added to DVB tuner specification". 28 Şubat 2022. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

g t d Yüksek çözünürlük
Kavramlar	HDV HDTV UHDTV HVS
Analog yayın	819 sistemi HD MAC MUSE (Hi-Vision)
Dijital yayın	ATSC DVB ISDB SBTVD DMB-T/H
Ses	Dolby Digital (5.1) MPEG-1 Layer II PCM LPCM DXD DSD AAC
Kayıt ve depolama	HDV DCI
HD Medya ve sıkıştırma	Archival Disc AV1 Blu-ray CBHD D-VHS DVD-Audio H.264 H.265 H.266 HD DVD HD VMD MPEG-2 MUSE LaserDisc MVC Sıkıştırılmamış Super Audio CD Ultra HD Blu-ray VC-1 W-VHS
Konnektörler	Component HDMI DVI DisplayPort VGA
Biçimleri	2K 4K 6K 8K 16K

g t d ISO standartları
ISO standartları / ISO romanizasyonları \ IEC standartları
1-9999	1 2 3 4 5 6 7 9 16 17 31 -0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -9 -10 -11 -12 -13 128 216 217 226 228 233 259 269 302 306 361 428 500 518 519 639 -1 -2 -3 -5 -6 646 657 668 690 704 732 764 838 843 860 898 965 999 1000 1004 1007 1073-1 1155 1413 1538 1745 1745 1989 2014 2015 2022 2033 2047 2108 2145 2146 2240 2281 2533 2709 2711 2720 2788 2848 2852 3029 3103 3166 -1 -2 -3 3297 3307 3601 3602 3864 3901 3950 3977 4031 4157 4165 4217 4909 5218 5426 5427 5428 5725 5775 5776 5800 5807 5964 6166 6344 6346 6385 6425 6429 6438 6523 6709 6943 7001 7002 7010 7027 7064 7098 7185 7200 7498 7637 7736 7810 7811 7812 7813 7816 8000 8093 8178 8217 8373 8501-1 8571 8583 8601 8613 8632 8651 8652 8691 8807 8820-5 8859 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -8-I -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 8879 9000/9001 9036 9075 9126 9141 9227 9241 9293 9314 9362 9407 9506 9529 9564 9592-9593 9594 9660 9797-1 9897 9899 9945 9984 9985 9995
10000-19999	10006 10007 10116 10118-3 10160 10161 10165 10179 10206 10218 10303 -11 -21 -22 -28 -238 10383 10487 10585 10589 10646 10664 10746 10861 10957 10962 10967 11073 11170 11179 11404 11544 11783 11784 & 11785 11801 11889 11898 11940 (-2) 11941 (TR) 11992 12006 12182 12207 12234-2 13211 -1 -2 13216 13250 13399 13406-2 13450 13485 13490 13567 13568 13584 13616 14000 14031 14224 14289 14396 14443 14496 -2 -3 -6 -10 -11 -12 -14 -17 -20 14644 14649 14651 14698 14750 14764 14882 14971 15022 15189 15288 15291 15292 15398 15408 15444 -3 15445 15438 15504 15511 15686 15693 15706 -2 15707 15897 15919 15924 15926 15926 WIP 15930 16023 16262 16355-1 16612-2 16750 16949 (TS) 17024 17025 17203 17369 17442 17799 18000 18004 18014 18245 18629 18916 19005 19011 19092 (-1 -2) 19114 19115 19125 19136 19439 19500 19501 19502 19503 19505 19506 19507 19508 19509 19510 19600:2014 19752 19757 19770 19775-1 19794-5 19831
20000+	20000 20022 20121 20400 21000 21047 21500 21827:2002 22000 22300 22395 23270 23271 23360 24517 24613 24617 24707 25178 25964 26000 26262 26300 26324 27000 serisi 27000 27001 27002 27005 27006 27729 28000 29110 29148 29199-2 29500 30170 31000 32000 37001 38500 40500 42010 45001 50001 55000 80000 -1 -2 -3
Kategori

g t d ITU tavsiyeleri (standartları)
Listeler: ITU-T V-serisi önerileri listesi • ITU harf kodları Listesi Kategoriler: ITU-R önerileri • ITU-T önerileri
G serisi (ITU-T)	G.114 G.165 G.703 G.704 G.706 G.707 G.709 G.711 G.718 G.719 G.722 G.722.1 G.722.2 G.729.1 G.723 G.723.1 G.726 G.728 G.729 G.783 G.798 G.806 G.811 G.983 G.984 G.987 G.988 G.991.1 G.991.2 G.992.1 G.992.2 G.992.3 Annex J Annex L G.992.4 G.992.5 Annex M G.993.1 G.993.2 G.7041 G.7042 G.7043 G.8262 G.9700, G.9701, G.9710 ve G.9711 G.9960 G.9970 G.9972
H serisi (ITU-T)	H.222.0 H.225.0 H.235 H.239 H.241 H.245 H.248 H.261 H.262/MPEG-2 Video H.263 H.264/MPEG-4 AVC H.265/MPEG-H HEVC H.266/MPEG-I VVC H.320 H.323 H.323 Gatekeeper H.324 H.450
V serisi (ITU-T)	V.10 V.11 V.23 V.24 V.92
ITU-R	ITU-R 468 noise weighting ITU-R BS.1534-1 ITU-R BT.1304 ITU-R BT.470-6 ITU-R BT.470-7 ITU-R BT.601 ITU-R BT.709 ITU-R BT.2020 ITU-R BT.2100
Ayrıca bakınız: "ITU" ile başlayan tüm makaleler

Versatile Video Coding nedir?, Versatile Video Coding anlamı nedir?, Versatile Video Coding ne demektir?