DjVu, öncelikle taranan belgeleri, özellikle de metin, çizgi çizimleri, dizine alınmış renkli görüntüler ve fotoğrafları depolamak için tasarlanmış bir bilgisayar dosya formatıdır . Metin ve arka plan / görüntülerin görüntü katmanı ayrımı, aşamalı yükleme, aritmetik kodlama ve çift tonlu (tek renkli) görüntüler için kayıplı sıkıştırma gibi teknolojileri kullanır. Bu, yüksek kaliteli, okunabilir görüntülerin minimum alanda depolanmasına ve böylece web'de kullanılabilir hale gelmelerine olanak tanır.^[1]

DjVu, taranan belgelerin çoğu için PDF'den formatındaki belgelere kıyasla daha az yer kaplıyor olmasıyla tanındı. DjVu geliştiricilerine göre, renkli dergi sayfalarının 40-70 kB'ye, siyah-beyaz teknik kağıtların 15-40 kB'ye ve eski el yazmalarının yaklaşık 100 kB'ye kadar sıkıştırılır; tatmin edici bir JPEG görüntüsününse genellikle 500 kB gerektirir. PDF gibi, DjVu da bir OCR metin katmanı içerebilir, bu da kopyalama ve yapıştırma ve metin arama işlemlerini gerçekleştirmeyi kolaylaştırır.^[2]

Ücretsiz içerik oluşturucular, manipülatörler, dönüştürücüler, Web tarayıcısı eklentileri ve masaüstü görüntüleyicileri mevcuttur. DjVu, Linux (Okular, Evince), Windows (Okular, SumatraPDF), Android (EBookDroid, PocketBook) üzerinde bir dizi çok formatlı belge görüntüleyici ve e-kitap okuyucu yazılımı tarafından desteklenmektedir.

Gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

DjVu teknolojisi ilk olarak Yann LeCun, Léon Bottou, Patrick Haffner ve Paul G. Howard tarafından 1996'dan 2001'e kadar AT&T Labs'ta geliştirilmiştir.

PDF'nin 2008'de standartlaştırılmasından önce DjVu, o zamanki PDF'nin tescilli yapısının aksine açık bir dosya formatı olması nedeniyle üstün olarak değerlendiriliyordu. Bildirilen daha yüksek sıkıştırma oranı (ve dolayısıyla daha küçük dosya boyutu) ve büyük hacimli metinleri DjVu formatına dönüştürmenin kolaylığı, DjVu'nun 2004 yılının teknoloji ortamında PDF'ye göre üstünlüğünün diğer argümanlarıydı. Bağımsız teknoloji uzmanı Brewster Kahle 2004 konuşmasında IT Conversations'ta DjVu dosyalarına daha kolay erişime izin vermenin faydalarını tartıştı.^[3]

Açık kaynak paketi DjVuLibre'nin bir parçası olarak dağıtılan DjVu kitaplığı, DjVu formatı için referans uygulaması haline geldi. DjVuLibre, 2002'den beri DjVu'nun orijinal geliştiricileri tarafından korunmakta ve güncellenmektedir.

Sıkıştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

DjVu, tek bir görüntüyü birçok farklı görüntüye böler ve ardından bunları ayrı ayrı sıkıştırır. Bir DjVu dosyası oluşturmak için, ilk görüntü ilk olarak üç görüntüye ayrılır: bir arka plan görüntüsü, bir ön plan görüntüsü ve bir maske görüntüsü. Arka plan ve ön plan görüntüleri tipik olarak daha düşük çözünürlüklü renkli görüntülerdir (örneğin, 100 dpi); maske görüntüsü, yüksek çözünürlüklü iki düzeyli bir görüntüdür (örneğin, 300 dpi) ve tipik olarak metnin depolandığı yerdir. Arka plan ve ön plan görüntüleri daha sonra IW44 adlı dalgacık tabanlı bir sıkıştırma algoritması kullanılarak sıkıştırılır.^[4] Maske görüntüsü, JB2 adı verilen (JBIG2'ye benzer) bir yöntem kullanılarak sıkıştırılır. JB2 kodlama yöntemi, belirli bir karakterin belirli bir yazı tipi, stil ve boyutta birden çok kez tekrarlanması gibi sayfadaki neredeyse aynı şekilleri tanımlar. Her benzersiz şeklin bit eşlemini ayrı ayrı sıkıştırır ve ardından her şeklin sayfada göründüğü konumları kodlar. Böylece, belirli bir yazı tipindeki "m" harfini birden çok kez sıkıştırmak yerine, "m" harfini bir kez sıkıştırır (sıkıştırılmış bir bit görüntüsü olarak) ve ardından sayfadaki her yeri kaydeder.

İsteğe bağlı olarak, bu şekiller UTF-8 kodlarına (elle veya muhtemelen bir metin tanıma sistemi ile) eşlenebilir ve DjVu dosyasında saklanabilir. Bu eşleştirme varsa, metni seçmek ve kopyalamak mümkündür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]