TGV

TGV (Train à grande vitesse, Fransızca "hızlı tren") Alstom ve SNCF tarafından geliştirilen ve SNCF tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolu tren hizmetidir. 1983 yılında Paris ile Lyon arasında ilk defa seferlere başlamıştır. Şu anda Paris merkez olmak üzere çeşitli şehirlere ve komşu ülkelere seferler düzenlemektedir. 3 Nisan 2007'de 574.8 km/s ile dünya tekerlekli tren hız rekorunu kırmıştır. Ortalama hızı 200 km/s maksimum hızı ise saatte 320 km'dir.^[1]

Tarihi Gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

TGV fikri ilk kez 1960'larda önerilmiş, sonra Japonya 1959 yılında Shinkansen yapımına başlamıştı. Fransız hükûmeti yeni teknolojiler keşfetmekten yanaydı, Aérotrain gibi Hovercraft ve maglev gibi hava destekli tren üretimini desteklemekteydi, aynı anda SNCF şirketi geleneksel tarzda faaliyet gösterecek yüksek hızlı trenler tasarımlarını araştırmaya başladı.

Özgün bir TGV, gaz türbini-elektrikli lokomotifler tarafından tahrikli olacağı planlandı. Küçük boyutlu Gaz türbinleri, iyi bir güç-ağırlık oranı ve yeteneği ile uzun süreli yüksek güç sağlamak için seçilmişti. İlk prototip, TGV 001’ dir, 1973 yılındaki enerji krizini petrol fiyatındaki artış takip etti, gaz türbinleri elverişsiz kabul edildi ve proje elektrikli havai hatlara döndü. Bu elektrik ise Fransa’nın o dönemde yapmış olduğu yeni nükleer santralleri tarafından üretilecekti.

TGV 001 boştan bir prototip değildi,^[2] doğalgaz türbinli motor, yüksek hızlı tren yolculuğu için olabilecek teknolojilerden sadece biri oldu. Ayrıca, yüksek hızlı aerodinamik bir trenin sahip olduğu kinetik enerjiyi büyük miktarda dağılımı için gerekli olan yüksek hız frenleri test edilmiş ve sinyalizasyon sistemlerinde gelişmeler yapılmıştır. Böylece 318 km/s (198 mph) hıza ulaşıldı, bir ilkti ve elektrikli tren dünyasında bu hız rekoruna hala ulaşabilen olmadı. İç ve dış tasarımlar İngiliz tasarımcısı Jack Cooper tarafından tarz edildi, burun şekli dahil olmak üzere erken TGV tasarımlarının temelini kurdu.

Elektrikli çekiş değişimi için TGV ye önemli bir tasarım revizyonu gerekli oldu. 1974 yılında ilk elektrik prototip olan “Zebulon” , yenilikçi vücut motorlar, dış tasarım, süspansiyon ve fren montajı gibi özellikleri güvenlik testlerini tamamlandı. 1976 yılında Fransız hükûmeti finanse edilen, TGV projesini ve Paris-Lyon arasındaki LGV Sud-Est adı verilen ilk yüksek hızlı hat inşaatı kısa bir süre içinde başladı. Ve ilk yapılan hatta “LN1, Ligne Nouvelle 1” adı verildi

“Patrick” ve “Sophie” adı verilen iki adet ilk üretim test edilerek 25 Nisan 1980 tarihinde teslim edildi. Ve TGV 27 Eylül 1983 de Paris ve Lyon arasında hizmete açıldı.

SNCF şirketi, TGV iş seyahati için başka bir lüks hizmet olacağını yönündeki önyargılara önlem olarak, büyük bir tanıtım kampanyası hazırlayarak hız, rezervasyon politikası, normal fiyat prensiplerine odaklanarak her çeşit yolcuya eşit fiyat politikası oluşturmuştur.

TGV normal trenlerden, arabalardan veya uçaklardan daha hızlıdır. Trenler, halk nezdinde hızlı ve pratik bir seyahat aracı olarak kabul edilerek yaygın olarak popüler oldu.

LGV Sud-Est hattından sonra TGV ağı genişlemeye devam etti. 1990 yılında Paris-Le Mans-Tours arasında LGV Atlantique hattı açıldı. Daha sonra 1993'te Fransa'yı İngiltere, Belçika ve sonra da Hollanda'ya bağlayacak olan LGV Nord hattı hizmete girdi. Bu hat çok önemliydi. Zira bir yıl sonra açılan Manş Tüneli ve 1997'de Lille-Brüksel arasında açılan HSL 1 hattıyla Fransa'nın çevre ülkelerle hızlı trenle bağlantısı sağlanmış oldu. 1994'te LGV Rhone-Alpes (Lyon-Valence), 1995'te LGV Sud Est hattını, Paris'in doğusundan LGV Nord hattına bağlayarak Fransanın güneyi, doğusu, batısı, güneybatısı ve kuzeyi arasında Paris'te durmadan aktarmasız TGV seyahatini mümkün kılan LGV Interconnexion Est hattı,2001'de LGV Méditerranée (Valence-Marsiya-Nimes), 2007'de Paris- Strazburg arasındaki LGV Est hattının ilk fazı,2010'da Fransa'yla İspanya arasında Hızlı tren bağlantısı sağlayan Perthus Tüneli, 2011'de LGV Rhin-Rhone (Dijon-Mulhouse kesimi) hattı, 2016'da LGV Est hattının 2. fazı, 2017'de LGV Atlantique hattının uzatması olan LGV Sud Europe-Atlantique (Tours-Bordeaux) ve LGV Bretagne-Pays de la Noire (Le Mans-Rennes) hatları ve 2018'de LGV Nimes-Montpellier hattı hizmete girdi ve LGV hatları günümüzdeki şeklini aldı. TGV trenleri ayrıca LGV hatlarının bittiği veya olmadığı yerlerde konvansiyonel hatları da kullanarak Nice, Nantes, Brest, Toulouse, Le Havre, Dunkerque, La Rochelle, Quimper, Hendaye ve Perpignan gibi şehirlere hatta İtalya, Almanya ve İsviçre'ye de gitmektedir.

Önemli Dönüm Noktaları[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk olarak 1 Ekim 1964 tarihinde Tokyo ve Osaka bağlayan Japon Tokaido Shinkansen’den ve İngiltere'nin ana hatları için hazırlanan ve 1976 yılında hizmete giren İngiliz İntercity 125’ den sonra TGV dünyanın üçüncü ticari yüksek hızlı tren servisi oldu.^[3] TGV için şu anda dünya hız rekorunu konvansiyonel, tekerlekli ve raylı trenler arasında elde tutuyor. 1990'da 515.3 km/h (320.2 mph) olan dünya rekorunu kırdı. Ve TGV, 2007 yılında dünyanın en hızlı konvansiyonel tarifeli tren seferi olan Champagne-Ardenne seferini saatte ortalama 279,3 km / h (173,6 mph) ile yaptı.^[4]

Kazalar[değiştir | kaynağı değiştir]

TGV hizmete girdiği 1980 yılından bu yana yüksek hızda seyir halindeyken herhangi bir kaza yapmadı. Ancak 270 km/h (168 mph) hız ve üstünde üç raydan çıkma olayı kayıtlara geçmiştir. Ama bu raydan çıkma olaylarının hiç birinde devrilme söz konusu olmamıştır.

14 Aralık 1992:TGV 920, Annecy-Paris seferinde 270 km/h (168 mph) hız ile raydan çıkma olayda 27 kişi yaralandı.
TGV hız rekorları
21 Aralık 1993:TGV 7150, Valenciennes-Paris seferinde 300 km/h (186 mph) hız ile seyir halindeyken yağmurun, 1.Dünya Savaşından kalma bir çukurda çöküntüye sebep olmasıyla raydan çıktı.
5 Haziran 2000:Eurostar 9073, Paris-Londra seferinde 250 km/h (155 mph) hızla seyir halindeyken raylardaki bağlantı hatası sebebiyle raydan çıktı.