Sergey Korolyov

Sergey Korolyov
Sergey Korolyov
	1934'te Korolyov
Doğum	30 Aralık 1906; Jitomir, Rus İmparatorluğu
Ölüm	14 Ocak 1966 (59 yaşında); Moskova, Sovyetler Birliği
Ödüller	;
Kariyeri
Dalı	Roket mühendisi ve tasarımcısı
Çalıştığı kurumlar	OKB-1, Sovyet Bilimler Akademisi (Moskova)
İmza
	Albay (Kızıl Ordu)

Sergey Pavloviç Korolyov (Ukraynaca: Сергій Павлович Корольов, Rusça: Серге́й Па́влович Королёв) (12 Ocak 1907, Jitomir, Ukrayna – 14 Ocak 1966, Moskova, Rusya), Sovyet roket mühendisi, ABD ile SSCB arasında 1950 ve 1960'larda yaşanan Uzay Yarışı sırasında Sovyet uzay araçlarının baş tasarımcısı.

Gençliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Korolyov, Sovyet uzay programının kilit adamı olmakla birlikte, güvenlik nedenleriyle hayatı boyunca ismi kamuoyundan gizli tutuldu.

Korolyov başarılı bir mühendis ve tasarımcı olmasının yanı sıra, iyi bir organizasyoncu ve planlamacı olarak da bilinmektedir. Stalin'in 1938'deki Büyük Temizlik hareketinin kurbanı olmuş, birkaç ayı Sibirya'da Gulag'da olmak üzere altı yıl sürgünde yaşamıştır.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Serbest bırakıldıktan sonra Sovyet kıtalararası balistik füze programına katıldı, ardından başmühendis olduğu OKB-1 tasarım bürosunda Sputnik ve Vostok uzay araçlarını tasarladı.

Korolyov'un büyük hayali, Ay'a bir Sovyet uzayadamı göndermekti. Bunun için Soyuz uzay aracını ve N1 roketini geliştirmeye başladı. Bu projeleri yürütürken ABD'nin yanı sıra kendi ülkesindeki diğer tasarımcılarla da rekabet etmek zorundaydı. Korolyov'un 1966'daki erken ölümü, Sovyetler'in Ay projesine büyük darbe vurmuştur.

Sovyetler, ölümünden sonra Korolyov'un kimliğini ve rolünü kamuoyuna açıklarken, diğer Sovyet tasarımcıların isimlerini gizli tutmaya devam etti. Bu nedenle, Korolyov, uzun süre Sovyet uzay programının arkasındaki tek isim olarak tanındı.

Korolyov'un tasarım bürosu tarafından 1960'larda geliştirilen Soyuz uzay aracı, 21. yüzyıl'da hâlâ kullanılmaktadır.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Sergey Korolyov, 3 Aralık 1960 tarihinde, ilk kalp krizini geçirdi. İyileşmesi sırasında, aynı zamanda bir böbrek bozukluğu saptandı. Geçmişte, Sovyet esir kamplarındaki tutukluluğunun getirdiği bir durumdan muzdarip olduğu keşfedildi. Yoğun olarak çalışmaya devam ederse uzun süre yaşayamayacağı doktorlar tarafından uyarılmıştı.

1962'de Sergey Korolyov'un sağlık sorunları birikmeye başlamıştı ve çok sayıda hastalıklara muzdarip oldu. Kendisi ambulansla hastaneye götürülürken bağırsak kanaması vardı. 1964 yılında, doktorlar tarafından kardiyak aritmi tanısı konuldu. Safra kesesi iltihabı geçirdikten kısa bir süre sonra, Şubat ayında bir kalp sorunu sonrası hastanede on gün geçirdi. Doktorlar rahat nefes alabilmesi için entübasyon sağlamaya çalıştılar ama solunum borusuna yüklemesini engelledi. Korolev bilincini kazanamadan öldü. Harford'a göre, Korolev ailesi kanser hikâyesini doğruladı. Korolyov'un zayıf kalbi ameliyatı sırasında ölümüne katkıda bulunmuştur.^[1]

Stalin tarafından başlatılan ve halefleri tarafından devam edilen politika altında, Korolyov'un kimliği ölümünden sonrasına kadar ortaya çıkarılmadı. Sözde nedeni, Amerika Birleşik Devletleri'nin yabancı ajanlarından kendisini korumaktı. Sonuç olarak, Sovyet insanları onun ölümünden sonra başarılarının farkında olamadı. 16 Ocak 1966 tarihinde Pravda gazetesinde, ölümü, bütün madalyaları ile Korolyov'un bir fotoğrafı gösterilerek yayımlandı. Korolyov'un külleri Kremlin Duvarı Mezarlığına, devlet töreniyle defnedildi.

Değerlendirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Korolyov, sık sık Uzay Yarışı'nın baş mimarı olarak Wernher von Braun ile karşılaştırılır. Von Braun'un aksine, Korolyov'un Ay uçuşları için kendi planları vardı. Böyle Vladimir Chelomey gibi rakipleri ile sürekli rekabeti vardı. O da pek çok açıdan, özellikle elektronik ve bilgisayar kapsamında Amerika Birleşik Devletleri'ne nazaran daha az gelişmiş teknoloji ile çalışmak zorunda kalmıştır.

Sovyet uzay programında Korolyov'un halefi Vasili Mişin oldu. Mishin, Korolyov'un yardımcısı ve sağ kolu olarak görev yapmış, oldukça yetkin mühendisti. Korolyov öldükten sonra, Mişin Baş Tasarımcısı oldu ve kusurlu N1 roketi programı ortaya çıktı. Dört kez N1 testi başlattı ve hepsi başarısız olduktan sonra, Mişin 1972 yılında kovuldu ve sonraki rakibi Valentin Gluşko onun yerini aldı. O zamana kadar, rakip Amerikalılar zaten Ay'a ayak basmıştı ve böylece program, SBKP Genel Sekreteri Leonid Brejnev tarafından iptal edildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Encyclopedia Astronautica22 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İngilizce Vikipedi

^ McKie, Robin, "Sergei Korolev: the rocket genius behind Yuri Gagarin 13 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", The Observer, 13 March 2011, retrieved 21 March 2011.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] McKie, Robin, "Sergei Korolev: the rocket genius behind Yuri Gagarin 13 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", The Observer, 13 March 2011, retrieved 21 March 2011.

[1]

Sergei Korolev ne demektir