Sınıf ayrımı, diğer adlarıyla sınıfçılık ya da sosyal sınıf ayrımcılığı, sosyal sınıf temelinde bir önyargı veya ayrımcılıktır. Üst sınıfın yararına ve alt sınıfın zararına yapılan bireysel tutum, davranış, politika sistemleri ve uygulamalarını içermektedir.^[1] Sosyal sınıf, refah, gelir, eğitim, meslek ve sosyal ağa dayalı bir hiyerarşideki bireylerin gruplandırılması anlamına gelir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarım öncesi toplumlarda sadeleştirilmiş bir biçimde mevcut olan sınıf yapıları, daha fazla karmaşık hale geldi ve gıda fazlası ile kalıcı tarıma dayalı medeniyetlerin kurulmasından sonra belirginleşti.^[2] Sınıfçılık 18. yüzyılda uygulanmaya başlandı.^[3] Sınıf ayrımı en düşük statüye göre serfler veya köylülerden başlayarak şövalyeler, soylular, kral veya hükümdarlar arasında devam etti.

Daha az katı sınıf yapıları olan modern sınıfçılığı tanımlamak daha zordur. Profesyonel bir dernek görevinde psikolog Thomas Fuller-Rowell, "Sınıf ayrımcılığı deneyimleri genellikle açık olmaktan ziyade inceliklidir ve haksız muamelenin kesin nedeni genellikle mağdur için net değildir." demiştir.^[4]

Diğer baskı sistemleriyle kesişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Akademik başarıdaki sosyoekonomik, ırksal / etnik ve cinsiyet eşitsizlikleri Amerika Birleşik Devletleri'nde yaygın olarak bildirilmiştir, ancak bu üç eşitsizlik ekseninin okul çağındaki çocuklar arasındaki akademik ve akademik olmayan sonuçları belirlemek için nasıl kesiştiği iyi anlaşılmamıştır.^[5]

Kurumsal ve kişisel sınıf ayrımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınıf ayrımı terimi; ırkçılık teriminin kişisel ön yargıya ya da kurumsal ırkçılığa atıfta bulunabileceği gibi, alt sınıflara karşı kişisel ön yargıya ve kurumsal sınıfçılığa işaret edebilir. "Toplumun çeşitli kurumlarında bilinçli veya bilinçsiz sınıfçılığın gösterilmesi yolu" olarak tanımlanmıştır.^[6]

Toplumsal sınıflarda olduğu gibi, insanlar arasındaki sosyal statüdeki fark, birbirlerine karşı nasıl davrandıklarını ve birbirlerine karşı gösterdiği ön yargıları belirler. Yüksek statüdeki insanlar genellikle düşük statüdeki kişilerle karışmazlar ve genellikle yasaları ve sosyal standartları etkileyerek diğer insanların faaliyetlerini kontrol edebilirler.^[7]

"Kişilerarası" terimi bazen "kurumsal sınıfçılığa karşı kişilerarası sınıfçılıkta"^[8] olduğu gibi "kişisel" yerine kullanılır ve "tutum" veya "tutumsal" gibi terimler, kurumsal kişiliğin aksine "kişilerarası" ifadesinin yerine geçebilir. Association of Magazine Media, kurumsal sınıfçılığı "gelir, meslek, eğitim ve/veya ekonomik durumları nedeniyle insanları tabi kılan herhangi bir tutum veya kurumsal uygulama" olarak tanımlamıştır.^[9]

Sınıfçılık bazen "kişisel, kurumsal ve kültürel" sınıfçılıkta olduğu gibi ikiden fazla kategoriye ayrılır.^[10] Toplumdilbilimde metasosyal dilin alt kayıtlarda olduğu, dolayısıyla çeşitli sınıflar veya ırk kastları için yaygın olduğu yaygın bir bilgidir.

Örneğin, Körfez ülkeleri bölgesinde batılı işçilere ve yerel vatandaşlara daha iyi muamele edilir veya onlar tercih edilmektedir.^[11]

Medyada sınıf ayrımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınıf ayrımı; televizyon programları, filmler ve sosyal medya gibi birçok farklı medyada görülebilmektedir. Sınıfçılık da sistemiktir ve bunun etkileri toplum tarafından tüketilen medyada fark edilmeyebilir.^[12] Medyada sınıf ayrımı, insanların sınıfçılık hakkında ne hissettiklerini ve düşündüklerini gösterir. Filmler ve televizyon programlarında sınıf ayrımcılığını görürken insanlar etkilenir ve hangi sınıfta gösteriliyorsa gösterilsin, işlerin gerçek hayatta böyle olduğuna inanırlar. Çocuklar, çeşitli bağlamlarda sınıfçılığı tasvir eden geniş bir yüksek hasılatlı G-dereceli film havuzuyla filmler aracılığıyla sınıf ayrımcılığına maruz kalabilirler.^[13] Çocuklar genç yaşta yaşamları boyunca inançlarını şekillendiren ön yargılar geliştirebilir ve bu da sınıf ayrımı ile ilgili konuların medyada yaygın olduğunu gösterecektir.^[14] Medya bugün dünya üzerinde büyük bir etkiye sahiptir ve sınıfçılık gibi bir şey birçok farklı ışıkta görülebilir. Bazı insan gruplarının algılanmasında önemli rol oynar ve bu da bazı ön yargıları daha güçlü hale getirebilir.^[15] Genellikle, düşük gelirli insanlar medyada kirli, eğitimi eksik, görgüsüz ve evsiz olarak gösterilir.^[16] Bunun medyada gösterilmesinin her iki tarafından da insanlar, ister gerçek olsun ister olmasın gördüklerini alabilir ve inanmak istediklerine inanabilirler. İnsanlar medyayı farklı sosyal sınıflar hakkında daha fazla bilgi edinmek için kullanabilir veya başkalarını inandıkları şeyleri etkilemek için sosyal medya gibi medyayı kullanabilirler.^[17][18] Bazı durumlarda, medya tarafından kötü bir şekilde tasvir edilen bir sosyal sınıfta olan insanlar okulda ve sosyal yaşamda "yoksulluk içinde büyüyen gençler daha yüksek düzeyde ayrımcılıkla karşılaştıklarından" gençler ne kadar fakirse, "daha fazla ayrımcılık yaşarlar".^[19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bowker, Geoffrey C., and Susan Leigh Star. Sorting Things Out: Classification and Its Consequences. MIT Press, 1999.
• Capuano, Angelo. "Giving Meaning to 'Social Origin' in International Labour Organization ('ILO') Conventions, the Fair Work Act 2009 (Cth) and the Australian Human Rights Commission Act 1986 (Cth): 'Class' Discrimination and Its Relevance to the Australian Context" (PDF). 18 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Mart 2020.  (2016) 39(1) University of New South Wales Law Journal 84. SSRN 2771056
• A People's History of the United States - Howard Zinn.
• Hill, Marcia, and Esther Rothblum. Classism and Feminist Therapy: Counting Costs. New York: Haworth Press, 1996.
• hooks, bell. Where we stand: class matters. New York & London: Routledge, 2000.
• Gans, Herbert. The War Against the Poor, 1996.
• Homan, Jacqueline S. Classism For Dimwits. Pennsylvania: Elf Books, 2007/2009.
• Packard, Vance. Status Seekers, 1959.
• Beegle, Donna M. See Poverty - Be the Difference, 2009.
• Leondar-Wright, Betsy. Class Matters: Cross-Class Alliance Building for Middle-Class Activists: New Society Publishers, 2005.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Class discrimination ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• PBS'de "People Like Us"21 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sınıf Aksiyonu17 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.