Pat Riley

Kişisel bilgileri
Doğum tarihi	20 Mart 1945 (79 yaşında)
Doğum yeri	Rome, New York, ABD
Boyu	6 ft 4 in (1,93 m)
Numarası	42,12
Kariyer bilgileri
Kolej	Kentucky Üniversitesi
NBA seçmeleri	1967 / Tur: 1 / Sıra: 7.
San Diego Rockets tarafından seçildi
Pozisyonu	Oyun kurucu Forvet
Numarası	42,12
Profesyonel kariyeri
Yıllar	Takım
1967-1970	San Diego Rockets
1971-1975	Los Angeles Lakers
1975-1976	Phoenix Suns
Antrenörlük kariyeri
1981-1990	Los Angeles Lakers
1991-1995	New York Knicks
1995-2003, 2005-2008	Miami Heat
NBA.com'daki istatistikleri
Basketball-Reference.com'daki istatistikleri

Patrick James Riley (d. 20 Mart 1945) emekli Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu, basketbol koçudur. Hâlen Miami Heat takımın takım başkanıdır. Pek çok otorite tarafından NBA tarihinin en başarılı birkaç antrenöründen biri olarak kabul edilen Riley, koç olarak beş şampiyonluk kazanmış, yardımcı antrenör olarak da bir şampiyonluk yaşamıştır. Son olarak 2006 NBA Şampiyonluğu'nu Miami Heat ile kazanmıştır. Miami'den önce Los Angeles Lakers ve New York Knicks takımlarında da başarılı koçluk deneyimi yaşamıştır. Oyunculuk döneminde Los Angeles Lakers ile 1972 yılında kazandığı şampiyonluk ile birlikte toplamda altı NBA Şampiyonluğu yaşamıştır.

Biyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Rome, New York'ta doğdu ve Schenectady'de büyüdü. Babası Leon Riley, yerel beyzbol liginde 22 sezon oynadı. 1944 yılında Major League Baseball'de Philadelphia Phillies ile 4 maça çıktı.

Oyunculuk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Riley, Schenectady, New York'ta Linton High School'da Walt Przybylo, Bill Rapavy ve Ed Catino gibi koçların yönetiminde basketbol oynadı.^[1] Linton High School'un 29 Aralık 1961 tarihinde New York City'nin Power Memorial'i 74-68'lik skorla yendiği büyük zaferde iki yıldız oyuncu öne çıkmıştır; Bunlar Power Memorial'in Lew Alcindor (daha sonra adını Kareem Abdul-Jabbar olarak değiştiren oyuncu) ve Los Angeles Lakers'in gelecekteki koçu Riley'di. 1991 yılında, Riley bu maç için "Schenectady basketbolunun en büyük maçlarının biriydi." şeklinde açıklamıştı.

Kolej yıllarında çok yönlü bir sporcu olan Riley, aynı anda hem basketbol hem de Amerikan futbolu takımlarında forma giymekteydi. 1966 yılında University of Kentucky basketbol takımına girdi. Bu takım efsanevi koç Adolph Rupp yönetiminde 1966 yılı NCAA Basketbol Turnuvası Final Four şampiyonluk maçını oynadı ve Texas Western'e finalde kaybetti. Bu maç daha sonra Glory Road adlı sinema filmine konu oldu.

1967 NBA Draftı'nda San Diego Rockets tarafından 1. turda seçildi. Aynı zamanda Amerikan futbolu oynaması sebebiyle aynı yıl NFL Draftı'nda Dallas Cowboys tarafından 11. turda seçildi. Rockets'e katıldı ve sonradanPortland Trail Blazers tarafından 1970 NBA genişleme seçmesi ile seçildi.^[2] Ancak kısa süre sonra Los Angeles Lakers'a takas edildi ve takımın efsanevi oyun kurucusu Jerry West'e yedek kulübesinden verdiği destek ile bu takımın 1972 NBA Finalleri'ne çıkmasında rol oynadı. Buna rağmen, genelde, oyunculuk kariyeri silik geçti ve maçları uzun süreli olarak yedek kulübesinde geçirdi. 1975-76 NBA sezonu sonunda Batı Konferansı şampiyonu Phoenix Suns kadrosunda bir oyuncu iken basketbolculuk yaşamını sonlandırdı.

Pat Riley, NBA oyunculuk kariyerini maç başına ortalama 7.4 sayı ve %41.4 saha içi şut oranı ile tamamladı.^[3]

Koçluk kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Los Angeles Lakers[değiştir | kaynağı değiştir]

Riley, 1976-1977 sezonunda NBA'e Lakers'ın yayıncısı olarak döndü. 1979-80 sezonu boyunca, takımın baş koçu Jack McKinney'ın bisikletle geçirdiği kaza ile çok ciddi bir biçimde sakatlanması üzerine, asistan koç Paul Westhead takımın başına geçti ve Riley onun yerine takımda asistan koçluk yapmaya başladı.

1981-82 sezonu başladıktan altı maç sonra, takımın yıldız oyuncusu Magic Johnson takımdan ayrılmak istediğini çünkü Westhead'ın yönetiminde mutlu olmadığını açıkladı. Bu açıklamadan kısa süre sonra, Lakers'ın sahibi Jerry Buss Westhead'i takımın başından aldı. Bunun üzerine düzenlenen bir basın toplantısında, Buss bir yanında Jerry West olduğu halde takımın baş koçunun artık West olduğunu açıkladı. Ancak West, başarılı bir performans gösteremeyince Buss hemen West'i "hucüm kaptanı" olarak atadı ve West ile birlikte Riley'in beraber takımın koçu olduğunu açıkladı.^[4] West daha sonra yaptığı basın toplantısı ile Pat Riley'e sadece asistanlık yapacağını ve takımın baş koçununun artık Riley olduğunu açıkladı.^[5] Bundan sonra, Riley takımda kendini kanıtlayıp kalıcı olarak kabul edilene kadar geçici koç olarak takımın başında kaldı.

Pat Riley takımın başına tam yetki ile geçmesiyle Lakers'i dört kez üst üste NBA Finalleri'ne taşıdı. İlk şampiyonluğu 1982 NBA Finalleri'nde Philadelphia 76ers takımı karşısında kazandı. Her iki takım bir sonraki sezon olan 1983 NBA Finalleri'nde tekrar karşı karşıya geldi, ancak Riley'in Lakers'ı 76ers tarafından süpürüldü. Lakers bir sonraki sezon bu kez finallerde Boston Celtics ile karşılaştı ve oldukça zorlu geçen seri sonrası yedi maç sonunda şampiyonluğu kaçırdı. Bir sonraki sezon, Lakers Riley yönetiminde ikinci şampiyonluğunu 1985'te kazandı. Celtics ile tekrar karşılaşan takım altı maç süren seri ile rövanşı da almış oldu. Lakers'in dört yıl süren Batı Konferansı şampiyonluğu serisi 1985-86 sezonunda Houston Rockets tarafından kesildi.

1986-87 sezonunda, Riley tarafından yönetilen Lakers takımı pek çok otorite tarafından tüm zamanların en iyi takımlarından biri olarak kabul edilir. Daha sonradan Hall of Famer olacak olan oyuncular Magic Johnson, James Worthy ve Kareem Abdul-Jabbar'in yanı sıra yeri geldiğinde önemli roller alabilen basketbolcular Michael Cooper, Byron Scott, AC Green, Mychal Thompson ve Kurt Rambis ile Lakers normal sezonu, takım tarihinin en iyi üçüncü derecesi olan, 65-17'lik galibiyet oranı ile bitirdi. Aynı başarıyı playofflarda da sürdüren takım, 1987 NBA Finalleri'nde Celtics'i altı maç sonucunda geçti ve Riley üçüncü NBA şampiyonluğunu kazanmış oldu.

Riley'in en çok bilinen anlardından biri Los Angeles'ın şehir merkezindeki şampiyonluk kutlama töreninde kalabalığa Lakers'ın bu başarısını tekrarlayacağını iddialı bir şekilde açıklaması olmuştur. (Bu sözü daha önceden zafer sonrası soyunma odasında yapmıştı.^[6] 1987-88 sezonu boyunca, normal sezonda, Lakers bir önceki sezon kadar galibiyet alamasa, yine de bir kez daha şampiyonluk kazandı ve Riley verdiği sözü tutmuş oldu. Bu başarıyı Lakers'tan sonra 20 yıl boyunca başka bir takım yakalayamadı. 1988 NBA Finalleri'nde Lakers Detroit Pistons'ı zor bir seri sonundan yedi maçla geçerek şampiyonluğu yakalamış oldu. Pat Riley, kazandığı şampiyonluklar ile, bir takımla oyuncu olarak şampiyonluk kazanıp, sonradan antrenör olarak aynı takımla bu başarıya ulaşan beşinci isim oldu. Daha önceden bu başarıya ulaşan isimler; Bill Russell, Tom Heinsohn, K. C. Jones ve Billy Cunningham'dır.

Riley bir sonraki sezon için yine bir garanti vermese de, Lakers 1988-89 sezonunda üçüncü kez üsüste şampiyonluk kazanma şansına sahipti. Bir önceki sezon başarılı bir şekilde verdiği sözü tutan Riley, üç kere üst üste şampiyon olmak üzere olan bu yeni hedef için "three-peat" şampiyonluk terimini kullandı. Ayrıca Riles & Co. adındaki şirketi ile "three-peat" teriminin telifini aldı^[7] via the Chicago Bulls accomplishing the feat twice, at the professional expense of Riley himself). Ancak sonunda, Lakers 1989 NBA Finalleri'nde Pistons tarafından süpürüldü.

Riley, 1990'da NBA playofflarında Phoenix Suns'a kaybetmesi ile görevinden istifa etti. Söylentiler oyunculara kötü muamele ve sinir probleminin de bu ayrılığa neden olduğu yönünde olmasında rağmen ilk kez NBA Yılın Koçu Ödülü'nün sahibi oldu.

New York Knicks[değiştir | kaynağı değiştir]

Lakers'tan istifasının ardından, Riley NBC televizyonu için yorumculuk teklifini kabul etti. Ancak bu işi 1991-92 sezonunda New York Knicks takımının baş koçu olmasıyla yalnızca bir yıl sürdü. 1993'te, Knicks'le takım tarihinin en iyi normal sezon galibiyet oranını yakaladı ve Riley ikinci Yılın Koçu Ödülü'nün sahibi oldu. Yorumcular özellikle Riley'in takımı fiziksel olarak güçlendirmesi ve Knicks'e 1980'lerin Lakers'ına benzer hızlı oyunu adapte etmesini takdir ettiler. Riley, takımını 1994 NBA Finalleri'ne taşıdı, ancak Knicks seride durumu 3-2 yapmasına rağmen yedi maç sonunda Houston Rockets'a kaybetti.

Miami Heat[değiştir | kaynağı değiştir]

1995 yılında Pat Riley, Knicks'teki görevinden istifa etti. Bu transfer bazı tartışmalara sebep oldu. New York Knicks, Miami Heat'i Riley'in sözleşmesi sürerken sezon içinde talip olarak, koçun aklını karıştırmakla suçladı.^[8] Bu tartışma sonunda 1 Eylül 1995 tarihinde, Heat'in 1996 NBA Draftı'nda ilk tur hakkını (Knicks bu draft hakkını Walter McCarty ile kullandı) ve 1 milyon $'ı peşin olarak Knicks'e vermesiyle sonlandı. Riley'in koçluğu ile playofflara çıkan Heat ile bu olay sonrasında önemli bir Knicks-Heat rekabeti ortaya çıktı.

1995-1996 sezonunda, Miami playoff ilk turda Phil Jackson'in yönetimindeki ve o yıl normal sezonu 72 galibiyetle kapamış olan Chicago Bulls tarafından süpürüldü. Bu sezon Miami için daha çok takımı yeniden organize etme üzerine geçti. İki önemli oyuncu Alonzo Mourning ve Tim Hardaway'in katılımı ile takım bu iki isim üzerine kuruldu. Sezon sonunda ayrıca Nets'ten forvet P.J. Brown ve Suns'tan Dan Majerle takıma katıldı.

1997'de, Heat Riley'in transferi ile de artan rekabetle zorlu Knicks serisini, 7 maç sonunda geçti. Takım tarihinde ilk kez Doğu Konferansı finalinde çıktı ve Konferans finalinde Michael Jordan'lı Chicago Bulls karşısında çok da varlık gösteremeden 4-1 ile elendi. Riley üçüncü kez Yılın Koçu seçildi ve daha sonra Miami normal sezonu 61-21'lik galibiyet oranı ile tamamlayıp, Atlantik Grubu'nu birinci tamamladı.

Heat üst üste sezonları 0.600'lik galibiyet oranlarının üzerinde tamamladı. Ancak, 1998, 1999 ve 2000 playoffları rakipleri Knicks'e kaybetmeleri ile hüsranla sonuçlandı. İlk iki sene ilk turda, sonraki sezon ise ikinci turda elendiler.

Riley, 2000 sezonuna hırslı bir şekilde başladı. İlk olarak P.J. Brown ve Jamal Mashburn'u Eddie Jones ile takasta kullanarak gönderdi ve Brian Grant'i takımına kattı. Bu sırada Alonzo Mourning'in böbreklerindeki rahatsızlık nedeniyle sıkıntılı günler geçirdi. Ancak, 2000-2001 sezonunu oldukça başarılı bir istatistikle, 50-32'lik galibiyet oranı ile tamamladı. Bu başarıya rağmen, Heat'te tekrar bir temizlik oldu ve takımın orta bölgesindeki önemli oyuncular olan takımın en iyi oyun kurucusu Tim Hardaway Dallas Mavericks'e takas edildi ve Anthony Mason, Milwaukee Bucks'e transfer oldu. Bu ayrılıkların da etkisiyle, Heat 2001-2002 sezonunu hayalkırıklığı yaratacak bir şekilde 36-46 ile tamamladı. Riley, Heat'in bu performansından hiç memnun olmadığını ve "kendini takımdan kovmak" üzere olduğunu açıkladı.

2003-2004 sezonu öncesi, Heat'teki koçluk görevinden istifa etti ve tam olarak genel menejlik üzerine yoğunlaşacağını açıkladı. Uzun süredir yardımcı koçluk yapan Stan Van Gundy ve Riley'in 5. sıradan seçtiği çaylak Dwyane Wade, Miami Heat'i sezona 7 yenilgi ile başlamalarına rağmen 42-40 ile tekrar playofflara soktu. Riley 2004-2005 sezonu öncesi de bütün konsantresini takımı kadro olarak geliştirmeye çalıştı. Genel menajer olarak en önemli ve riskli adımlarından biri Caron Butler, Brian Grant, Lamar Odom ve ilk tur draft hakkını Lakers'a verip, ligin süper yıldızı Shaquille O'Neal'i takıma katması oldu. Heat'in baş koçu Van Gundy, takımı 2005 playofflarında Doğu Konferansı finaline taşıdı. Miami Heat burada Detroit Pistons'a 3-2'lik seri ile kaybetti.

Pat Riley, Heat yeni sezona kötü bir performansla ve 11-10'luk istatistikle girince, 12 Aralık 2005'te tekrar takımın başına geçti. Van Gundy'nin ailesi ile daha fazla vakit geçirmek için istifa ettiği açıklandı. Ancak Van Gundy'nin istifasının kendi isteğiyle olmadığını, Riley'in zorlaması ile geldiği iddia edildi.

Sakatlıktan dönen Shaquille O'Neal'un etkisiyle, Dwyane Wade'in oynadığı en iyi sezonu geçirmesiyle ve bunlara yüksek kapasiteli diğer oyuncular Gary Payton, Jason Williams ve Antoine Walker'ın katılması ise, Pat Riley Miami'ye tarihindeki ilk NBA Şampiyonluğu'nu kazandırıp, eski başarılı basketbol kariyerini tekrar elde etmeyi planladı. Riley'in yönetiminde Heat Detroit Pistons'u 2006 Doğu Konferansı playofflarında, 2 Haziran 2006 tarihinde, geçti ve takımın ilk NBA Finali'ne ulaşmasını sağladı. Dallas Mavericks ile 2006 NBA Finalleri'nde karşılaşan Heat, Dallas'taki ilk iki maçı kaybetmesine rağmen, sonraki dört maçı kazandı ve şampiyon oldu. Bu Riley'in beşinci, Miami Heat'in ise ilk NBA Şampiyonluğu oldu. Bu sayede Alex Hannum ve Phil Jackson ile birlikte iki farklı takımda NBA Şampiyonu olan üç koçtan biri oldu. Aynı zamanda sezon ortasında geldiği takımı şampiyon yapan tek koç olarak NBA tarihine geçti.^[9]

Kalça ve diz problemlerini öne sürerek, Riley 3 Ocak 2007 ile 19 Şubat 2007 tarihleri arasında takımdan ayrıldı. Yardımcı koç Ron Rothstein bu dönemde takımda onun görevini yaptı.

Emeklilik[değiştir | kaynağı değiştir]

28 Nisan 2008 tarihinde, Pat Riley 15-67'lik hem takım tarihinin hem de kendi kariyerinin en kötü normal sezon performansı ile sezonu kapamasının ardından Miami Heat'teki görevinden istifa ettiğin açıkladı. Heat takımdaki esi yardımcı koç Erik Spoelstra onu yerine göreve getirildi. Ancak Riley hâlen Miami Heat'in Başkanı olarak görevde kaldı.^[10]

Basketbol dışında yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Pat Riley, basketbolun dışında da önemli bir popüler kültür figürüdür. Oluşturduğu etki ile imzasının görünümü, geriye yapıştırılmış saçının modeli, genellikle gangster görünümlü tarzı gibi özellikleri medyada yer bulmuştur. 1980'lerdeki Los Angeles Lakers'in şova yönelik basketbol tarzı ve şampiyonluğu garanti edişi gibi özelikleri toplumda önemli etki bırakmıştır. Riley'in koçluk yaptığı üç ABD şehri Los Angeles, New York ve Miami de gece ve eğlence yaşamı ile ünlü şehirlerdir.

Ünlü modacı Giorgio Armani ile samimi bir arkadaş olan Riley, basketbol maçlarında da yedek kulübesinde Armani elbiseler giymektedir. Hatta bir kez Armani'nin defilesinde sahneye model olarak çıkmıştır.

Riley ayrıca sezon dışında da oldukça başarılı ve motive edici bir konuçmacıdır. Her konuşma ve panel karşılığında 50,000 $'dan fazla ücret almaktadır^[11]

Riley ve eşi Chris; James ve Elisabeth Riley adlarında iki çocuk sahibidir.

27 Şubat 2007 tarihinde, Miami Heat'in 2005-2006 NBA Şampiyonluğu kutlamaları için Beyaz Saray'da tören düzenlendi. Tören sırasında Riley, ABD Başkanı George W. Bush'a bir forma hediye etti ve Bush'a oy verdiğini ima eden açıklama yaptı. Törenden sonra, Riley gazetecilerin politik fikri hakkındaki sorularına şu şekilde cevap verdi, "Ben pro-Amerikanım, pro-demokratım, hükümet yanlısıyım. Patronumu takip ederim. O benim patronum."^[12]

Riley ve eşi oldukça sıkı birer Bruce Springsteen hayranıdır. 2008 yılında NBA Hall of Fame'e girişinde düzenlenen törende, konuşmasının Springsteen'in "Back in Your Arms Again" adlı şarkısının sözleri ile tamamladı.

İstatistikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyuncu olarak kolej basketbolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyuncu olarak NBA ligi[değiştir | kaynağı değiştir]

Koç olarak[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• NBA.com - Pat Riley