Palmiye

Palmiyegiller
	Cocos nucifera
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Plantae;
Bölüm:	Magnoliophyta ; (Kapalı tohumlular);
Sınıf:	Liliopsida ; (Bir çenekliler);
Takım:	Arecales;
Familya:	Arecaceae (Palmiyegiller); Schultz-Schultzenstein

Palmiye, palmiyegiller (Arecaceae, Palmae) familyasını oluşturan tropik iklimlerde yetişen türlerin ortak adı.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Palmiyeler konik gövdelidirler. Bu tür ağaçların dalları hemen hemen hiç yoktur. Bir gövdeden birçok yaprak çıkmaktadır. Palmiye ağaçlarının en büyükleri 30 metreye kadar çıkabilmektedir. Palmiye türlerinin tohumları 1 cm'den 50 cm'ye kadar kabak çiçeği gibi kabarır.

Dağılımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaygın olduğu yerler Asya, Amerika, Büyük Okyanus Adaları ve Afrika'dır.

Birçok türü vardır. Hurma ve Hindistan cevizi meyveleri yenen palmiye türlerindendir.

Asya'da[değiştir | kaynağı değiştir]

Asya'daki palmiye türlerinden en önemlisi Trachycarpus Fortunei'dir. Çin Palmiyesi diye de adlandırılır. Güneydoğu Asya'da yetişmektedir. Türkiye'de de az da olsa vardır.

Afrika'da[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrika'da özellikle kuzey bölgesinde birçok palmiye bulunur. Mısır, Libya, Cezayir, Tunus, Fas gibi Kuzey Afrika ülkelerinde rastlamak mümkündür.

Bazı bölgelerinde geçim kaynağı olan hurma önemli bir paya sahiptir. Ancak son yıllarda gittikçe yaygınlaşan ve kontrol edilemeyen Kırmızı Palmiye Böceği yüzünden birçok hurma çiftçisi büyük zarara uğramıştır ve birçok ağaç telef olmuştur. Türkiye'ye kontrolsüz olarak sokulan Palmiyeler sebebi ile Kırmızı Palmiye Böceği Türkiye'de de etkili olmaya başlamıştır. Böceğin tahribatının önüne geçilememektedir.

Amerika'da[değiştir | kaynağı değiştir]

Özellikle Güney Amerika'da yağmur ormanlarında bulunur. Ayrıca Orta Amerika'da Yucatan bölgesi ve Karayip ülkelerinde de palmiye vardır.

Büyük Okyanus Adalarında[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük Okyanus Adalarında da palmiyelere rastlamak mümkündür. Guam, Fiji, Tahiti gibi adalarda palmiyeye rastlamak mümkündür.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Milas'ta süs olarak kullanılan palmiyeler.

Akdeniz ülkelerinde süs bitkisi olarak yetiştirilen palmiyeler, tropikal ülkelerde ekonomik öneme sahiptir.

Özellikle yerliler, palmiyelerden "palmiye şarabı" denilen ve palmiyenin genç gövdesinin hafifçe kesilmesi sonucunda akan sıvının mayalanmasıyla oluşturulan şaraptan çok kâr elde ederler. Bu ekonomik etkinlik için önemlidir.

Ayrıca Hindistan Cevizi oldukça önemlidir. Hindistan cevizi lifi birçok işe yaramaktadır. Ayrıca yenir ve sütü çıkarılır.

Bir palmiye türü olan "mum palmiyesi"nden Karnauba mumu elde edilir. Bu mum cila ve verniğin yapımında kullanılmaktadır.

Yağ palmiyesi denen başka bir türden ise kozmetik sanayinde kullanılan ve tohumlardan çıkarılan yağlar elde edilir. Bu yağlar çıkartıldıktan sonra geriye kalan tortu hayvan yemi olarak kullanılır.

Bazen palmiyelerden dokumacılıkta yararlanılır. Sepet gibi eşyalar yapılır. Kerestesi yapı işlerinde kullanılabilir.

Bazı palmiyelerden şekerimsi bir madde çıkartılır.

Yağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Genellikle yemekler için de (Özellikle Çin'de) kullanılır. Ama tadının ve kokusunun kötü olduğu belirtilmektedir. Ucuz olması sebebiyle margarin sanayinde soya yağının alternatifi olarak kullanılır. Türkiye'de kullanılan margarinlerin içeriğinde de yüksek oranda palm yağı yer alır. Bu sebeple her yıl yüz binlerce ton palm yağı ithal edilir.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugün bayraklarında palmiye olan ülkeler Haiti ve Guam'dır. Bayrağında palmiye olan ABD eyaletleri ise Florida ve Güney Karolina'dır. Ayrıca Suudi Arabistan'ın armasında da palmiye bulunur.

Eski Hristiyanlarda palmiye, zaferin simgesi olarak kabul edilirdi. Ayrıca Antik Mısır'da palmiye başlıklı sütunlar vardı.

Bazı türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Acaelorrhaphe wrightii
Archontophoenix alexandrea
Archontophoenix mount lewis
Archontophoenix cunninghamiana
Archontophoenix cun.illawaraa
Arenga
Areca
Arenga engleri
Arenga microcarpa
Arenga tremula
Bismarcia nobilis
Bismarcia nobilis silver
Brahea armata
Brahea berlandieri
Brahea brandegeii
Brahea dulcis
Brahea edulis
Brahea elegans
Butia capitata
Butia capitata var. oderata
Butia yatay
Butia eriospatha
Butia paraguayenensis (B. Arenicola)
Ceroxylon
Trachycarpus fortunei (Çin palmiyesi)
Borassus
Hindistan cevizi
Hurma
Washingtonia robusta
Washingtonia filiferia
Phoneix canariensis (Kanarya adaları palmiyesi)
Phoenix Dactylifera
Phoneix roebelini
Phoneix theophrastii
Phoneix reclinata
Phoneix rupicola
Ravanea rivularis
Ravanea madagascariensis
Roystone regia
Roystone hispaniola
Sabal palmetto
Sabal minor
Sygarus coronata
Syagrus romanzoffiana
Sygarus romanzoffianum
Sygarus schizophylla

Palmiye nedir?, Palmiye anlamı nedir?, Palmiye ne demektir?