Alexander Dovzhenko
Doğum	Alexander Petrovich Dovzhenko 10 Eylül 1894(1894-09-10) Sosnytsia, Rus İmparatorluğu (Şimdi Ukrayna)
Ölüm	25 Kasım 1956 (62 yaşında) Peredelkino, Sovyetler Birliği (şimdi Rusya)
Meslek	Film yönetmeni, film yapımcısı
Etkin yıllar	1926-1956
Evlilik	Yuliya Solntseva
Çocuk(lar)	6
Ödüller	'

Aleksandr Petroviç Dovjenko ya da Oleksandr Petrovych Dovzhenko^[1] (Ukraynaca: Олександр Петрович Довженко, Rusça: Александр Петрович Довженко; 10 Eylül 1894 - 25 Kasım 1956), Ukrayna kökenli Sovyet senarist, film yapımcısı ve yönetmen. Sovyet montaj teorisi' nin öncüsü olmakla birlikte Sergei Eisenstein, Dziga Vertov ve Vsevolod Pudovkin ile birlikte çoğunlukla en önemli ve eski erken Sovyet film yapımcılarından biri olarak gösterilir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Alexander Dovzhenko, Petro Semenovych Dovzhenko ve Odarka Yermolayivna çocuğu olarak Dovzhenko Chernihiv Oblast Sosnytsia şehrinin bir parçası olan Chernigov Valiliği, Rus İmparatorluğu 'da bulunan' 'Viunyshche' 'nin mezarlığında doğdu.Petro Semenovych Dovzhenko ve Odarka Yermolayivna Dovzhenko.Ataları, Poltava komşu vilayetinden geldi ve on sekizinci yüzyılda Sosnytsia'ya yerleşti Ukrayna Kazakçılar (Chumaks idi). On dört çocuğun yedincisi olan Alexander, korkunç çocuk kaybı oranından ötürü on bir yaşına geldiğinde (yalnızca Alexander ve kız kardeşi Polina hayatta kaldı) en yaşlı çocuk haline geldi.

Ebeveynleri eğitimsiz olsa da, Dovzhenko'nun yarı okur-yazar dedesi onu 19 yaşında bir öğretmen olabilmek için okumaya gönderdi. Kalp rahatsızlığı yüzünden I. Dünya Savaşı sırasında askerlik görevinden kaçtı ancak Sovyet-Ukrayna Savaşı Kızıl Ordu'ya karşı Ukrayna Halk Cumhuriyeti ordusunda savaştı. 1919'da Zhytomyr da esir alınarak toplama kampına gönderildi.1920'de Dovzhenko Borotbist partisine katıldı. Varşova da bulunan Büyükelçinin yanı sıra Berlin de asistan olarak görev yapmıştır. 1923'te Sovyetler Birliği'ne döndükten sonra kitap yazmaya ve Harkiv'de karikatür çizmeye başladı.

Dovzhenko, 1926'da Odessa 'ya geldiğinde filme döndü. Hareketli iddialılığı, ikinci ü senaryosundaki, (aynı zamanda birlikte yönettiği) Reformer Vasya nın üretilmesine yol açtı. 1928'de Zvenyhora filmi ile daha büyük bir başarı kazanmış ve onu döneminin önemli bir yapımcısı yapmıştır. Arsenal ve Earth adlı sonraki "Ukrayna Üçlemesi" ( Zvenigora , [[Arsenal (1929), Bazı güncel Sovyet eleştirmenleri (gerçekçiliğini karşı-devrimci bulan) eleştirmenler tarafından beğenilmemesine rağmen, Batı'da en tanınmış eseridir. Dovzhenko filmi Shchors için [Stalin Ödülü] (1941); Sekiz yıl sonra, 1949'da ['Michurin adlı filmi için bir başka Stalin Ödülü aldı.

Dovzhenko, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu için savaş zamanı gazeteci olarak görev yapıyordu. Moskova 'da Mosfilm Studios' da yazarak, ortak yazarak ve film üreten birkaç yıl geçirdikten sonra roman yazmaya başladı. Dovzhenko, 20 yıllık kariyeri boyunca sadece 7 filmi kişisel olarak yönetti.

Genç Sovyet film yapımcıları Larisa Shepitko ve Serhiy Paradzhanov için bir rehber oldu. Dovzhenko, 25 Kasım 1956'da Perşemenko'daki bir daçada kalp krizi nedeniyle öldü. Karısı, Yulia Solntseva, Dovzhenko'nun yaratamadığı kendi ve tamamlanan projelerinin filmlerini üreterek mirasına devam etti.

Kiev 'deki Dovzhenko Film Stüdyoları, ölümünden sonra onun şerefine seçildi.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

• Love's Berries (Rusça: Ягoдки Любви, translit. Yagodki lyubvi, Ukraynaca: Ягідки кохання, translit. Yahidky kokhannya), 1926
• Vasya the Reformer (Rusça: Вася – реформатор, translit. Vasya – reformator, Ukraynaca: Вася – реформатор, translit. Vasya – reformator), 1926
• The Diplomatic Pouch (Rusça: Сумка дипкурьера, translit. Sumka dipkuryera, Ukraynaca: Сумка дипкур'єра, translit. Sumka dypkuryera), 1927
• Zvenigora (Rusça: Звенигора, translit. Zvenigora, Ukraynaca: Звенигора, translit. Zvenyhora), 1928
• Arsenal (Rusça: Арсенал, Ukraynaca: Арсенал), 1928
• Earth (Rusça: Зeмля, translit. Zemlya, Ukraynaca: Зeмля, translit. Zemlya), 1930
• Ivan (Rusça: Ивaн, Ukraynaca: Iвaн), 1932
• Aerograd (Rusça: Аэроград, Ukraynaca: Аероград, translit. Aerohrad), 1935
• Bukovyna: a Ukrainian Land (Rusça: Буковина, земля Украинская, translit. Bukovina, Zemlya Ukrainskaya, Ukraynaca: Буковина, зeмля Українськa, translit., Bukovyna, Zemlya Ukrayins'ka), 1939
• Shchors* (Rusça: Щopc, Ukraynaca: Щopc), 1939
• Liberation* (Rusça: Освобождение, translit. Osvobozhdeniye, Ukraynaca: Визволення, translit. Vyzvolennya), 1940
• Battle for Soviet Ukraine* (Rusça: Битва за нашу Советскую Украину, translit. Bitva za nashu Sovetskuyu Ukrainu, Ukraynaca: Битва за нашу Радянську Україну, translit. Bytva za nashu Radyans'ku Ukrayinu), 1943
• Soviet Earth (Rusça: Cтpaнa poднaя, translit. Strana rodnaya, Ukraynaca: Країна pідна, translit. Krayina ridna), 1945
• Victory in the Ukraine and the Expulsion of the Germans from the Boundaries of the Ukrainian Soviet Earth (Rusça: Победа на Правобережной Украине и изгнание немецких захватчиков за пределы украинских советских земель, translit. Pobeda na Pravoberezhnoi Ukraine i izgnaniye nemetsikh zakhvatchikov za predeli Ukrainskikh sovietskikh zemel, Ukraynaca: Перемога на Правобережній Україні, translit. Peremoha na Pravoberezhniy Ukrayini), 1945
• Michurin (Rusça: Мичурин, Ukraynaca: Мічурін), 1948
• Farewell, America (Rusça: Прощай, Америкa, Ukraynaca: Прощай, Америко, translit. Proshchay, Ameryko), 1949
• Poem of the Sea* (Rusça: Поэма о море, translit. Poema o more, Ukraynaca: Поема про море, translit. Poema pro more), 1959

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Büyük İhmal: Chris Fujiwara'nın eleştirileri Aleksander Dovjenko MFA'de
• "A (Ukraynaca) Sovyet filminin hayatı: Aleksnder DovjenkoJohn Riley 9 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
• Aleksander Dovjenko IMDB'de
• Aleksander Dovjenko Sineması