Matka Kanyonu

Matka (Makedonca: Матка, "dölyatağı" anlamında) Makedonya'nın başkenti Üsküp'ün batısında bulunan bir kanyondur. Yaklaşık 500 hektar^[1] alan kaplayan Matka, Kuzey Makedonya'nın en popüler açık hava istikametlerinden biridir ve ayrıca içinde birkaç manastır bulunur. Matka Kanyonu içindeki Matka Gölü ülkedeki en eski yapay göldür.^[2]

Jeoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Matka Kanyonu'nda uzunlukları 20 metre ile 176 metre arasında değişen 10 mağara bulunur. Kanyonda ayrıca her ikisi de aşağı yukarı 35metre derinliğe ulaşan iki dikey çukur bulunur.^[1]

Vrelo Mağarası[değiştir | kaynağı değiştir]

Treka Nehri'nin sağ kıyısındaki Vrelo Mağarası, Doğanın Yedi Harikası Projesinde en iyi 77 doğa alan arasında yer almıştır.^[3]

Vrelo Mağarası'nda pek çok sarkıt bulunur. Ortada bulunan ve şeklinden ötürü "Çam Kozalağı" olarak bilinen büyük sarkıt, bunlardan biridir. Mağaranın sonunda biri diğerinden geniş iki göl bulunur. Küçük gölün en geniş yeri 8 metre, en derin noktası 15 metredir. Büyük gölün en geniş yeri 35 metre, en derin noktası 18 metredir.^[4]

Mağaranın derinliği tam olarak bilinmese de, dünyanın en derin yeraltı mağarası olabileceği ifade edilmektedir.^[5]

Biyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Matka Kanyonu, kimisi bölgeye özgü olan pek çok bitki ve hayvan türünün yuvasıdır. Bitki türlerinin yaklaşık %20'si Matka'ya özgüdür. Kanyon ayrıca 77 endemik kelebek türünün ev sahibidir.^[6] Kanyonun mağaralarında geniş yarasa populasyonları yaşar^[7]

Cazibe noktaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Matka Kanyonu, Üsküp'e yakınlığından ötürü halk ve turistler için popüler bir yerdir. Kanyon, Kuzey Makedonya'nın en önemli alpine tırmanışı bölgelerindendir. Tırmanma mevsimi Paskalya döneminde başlar ve Kasım'da biter. Balık tutma, avlanma ve yüzmenin yanında Treska Treska Nehri'nde kayak, sevilen aktivitelerdir.^[6]

Manastırlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanyon alanında bazı tarihi kilise ve manastırlar bulunur. Treska nehri boğazında bulunan Aziz Andrew Manastırı, 1389'da Kral Vukasin'in oğlu Andrijaš tarafından yaptırılmıştır ve Metropolitan Jovan'ın eseri fresklerle kaplıdır.^[8]

Treska'nın sol yakasındaki Matka Manastırı, 14. yüzyıldan kalmadır,^[9] Kilisedeki bir kitabeye göre Milica adlı biri 1497'de kiliseyi çatısı çökmüş ve harap halde bulmuştur ve çatıyı yenileyip yeni freskler eklemiş; bir sütunlu giriş inşa etmiş ve bağ oluşturmuştur.^[10]

Aziz Nikola Manasıtırı, kanyonun ve Aziz Andre Manastırı'nın üstündeki bir sarp kayalıktadır. Kilisenin yapım tarihi bilinmez. Kaynaklarda ilk defa 17. yüzyılda, Osmanlı döneminde kendisinden bahsedilir. Kilisenin ikonostasisi 1645 yılında, batıdaki freskler 1630 yılında yapılmıştır. Manastır 18. yüzyılda terk edildi. 1816'da bir keşiş kiliseyi çatısı çökmüş olarak bulup canlandırmaya çalışsa da 1897'deyeniden terk edildi. Manastırın eşsiz bir kanyon manzarası vardır.^[11]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "macedonia.co.uk". 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ "macedoniaholidaysandtours.com". 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ "New7Wonders". 16 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ "SETimes". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ ^a ^b "Exploring Macedonia". 1 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Exploring Macedonia". 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
^ skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}

[macedonia.co.uk-1] "macedonia.co.uk". 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[2] "macedoniaholidaysandtours.com". 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[3] "New7Wonders". 16 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[4] "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[5] "SETimes". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[Macedonia_National_Tourism_Portal-6] "Exploring Macedonia". 1 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[7] "canyonmatka". 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[8] skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}

[9] "Exploring Macedonia". 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.

[10] skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}

[11] skopje.mk^{[ölü/kırık bağlantı]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

g t d Üsküp
Belediyeler	Merkez Gazi Baba Aerodom Çayır Ekşisu Butel Şuto Orizari Karpoş Gorçe Petrov Saray
Coğrafya	Matka Kanyonu Üsküp Bölgesi Karadağ Vardar Nehri Vodno Dağı
Tarih	1555 Üsküp depremi 1689 Üsküp yangını 1963 Üsküp depremi
Simge yapılar	Çifte Hamam Üsküp Kalesi Kapan Han Kurşunlu Han Makedonya Meydanı Milenyum Haçı Türk Çarşısı Pella Meydanı Porta Makedonya Ristiç Sarayı Scupi İskender Bey Meydanı Üsküp Kemeri Üsküp Hayvanat Bahçesi Taşköprü Sulu Han Tauresium Tumba Macari
Kiliseler	İsa'nın Yükselişi Kilisesi Aziz Ohrili Klement Kilisesi Aziz Nikita Kilisesi Aziz Panteleimon Kilisesi Meryem Ana Doğuş Kilisesi Marko Manastırı
Camiler	Mustafa Paşa Camii Sultan Murad Camii
Müzeler	Makedonya Müzesi Makedon Mücadelesi Müzesi Makedonya Ulusal Galerisi Makedonya Çağdaş Sanat Müzesi Üsküp Şehir Müzesi Makedonya Yahudileri için Holokost Anma Merkezi Rahibe Teresa Anıt Evi
Spor alanları	Avtokomanda Boris Traykovski Spor Merkezi Boris Traykovski Stadyumu Çayır Stadyumu Sementaritsa Stadyumu Gorçe Petrov Stadium Yane Sandanski Arena Lokomotiva Stadyumu Toşe Proeski Arena Kale Spor ve Rekreasyon Merkezi Petar Miloşevski İdman Merkezi Jelezarnitsa Stadyumu
Spor kulüpleri	FK Alumina FK Balkan Skopje FK Butel FK Sementaritsa 55 FK Gotse Delçev Skopsko Pole FK Gorno Lisiçe FK İlinden Skopje KK Karpoş Sokoli FK Lokomotiva Skopje FK Macari Solidarnost FK Makedonya Gorçe Petrov FK Metalurg Skopje Rabotniçki Şkupi FK Skopje FK Sloga Yugomagnat FK Vardar KK Rabotniçki KK Torus KK Vardar JKK Badel 1862 RK Metalurg Skopje RK Tineks Prolet RK Vardar JRK Metalurg JRK Vardar
Eğitim	FON Üniversitesi Avrupa Üniversitesi Aziz Kiril ve Metodius Üniversitesi Üsküp Amerikan Koleji Üniversitesi Yahya Kemal Koleji Nova Uluslararası Okulları
Etkinlikler	Baskerfest Üsküp Dans Festivali Oro Bez Granici Kota 2023 Üsküp Festivali Üsküp Film Festivali Üsküp Caz Festivali Üsküp Yaz Festivali Super Dzvezda Tiyatro Festivali
Ulaşım	Üsküp Havalimanı
Kişiler	Üsküp doğumlular

Matka Kanyonu nedir?, Matka Kanyonu anlamı nedir?, Matka Kanyonu ne demektir?