Kore Sineması Kuzey Kore ve Güney Kore film endüstrisini kapsamaktadır. Geçtiğimiz yüzyıl boyunca Kore hayatının tüm yönlerinde olduğu gibi film endüstrisi de çoğunlukla politik olayların insafına bırakılmıştır. Günümüzde her iki ülkenin de güçlü film endüstrileri vardır ancak Güney Kore filmleri daha geniş bir uluslararası yayım imkânına kavuşmuştur.

Güney Kore filmleri altın çağını 1950 ve 1960'ların sonlarında yaşamıştır ancak 1970'lere kadar yapılan filmler genellikle düşük kalitede görülmektedirler. 2005'lere doğru film endüstrisinin yeniden atağa kalkmış ve halkın üçte biri ithal filmlerden ziyade yerli filmleri izlerken son yıllarda bu durum değişmeye başlamıştır. Güney Kore filmleri Hollywood filmlerinden yerel toplumsal sorunlarla ilgisi ve senaryonun tahmin edilmeyecek şekilde gelişmesiyle ayrılır.

2005 yılında Güney Kore, "Tiyatro başına yıllık gösterilebilecek yabancı film sayısına" sınır koyan yasalar nedeniyle, ithal filmlerden daha fazla yerli film izleyen bir ulus haline geldi. Sinemalarda Kore filmleri 2006'dan beri yılda 73 gün oynatılmak zorunda. Günümüzde Kore filmlerinin Kore gişelerinde çok az istisnalar dışında yabancı filmlerden daha iyi performans gösterdiği görülmektedir.

İlk Dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore'nin sinema ile tanışması hakkında farklı görüşler ileri sürülmüştür. Japon film tarihçisi Ichikawa'ya göre Kore'de ilk yabancı film 1897 sonbaharında gösterilmiş 1898 yılında ise İngiliz iş insanı Aster House, bir gümüş para veya on boş sigara kutusu karşılığında kısa Fransız filmleri göstermeye başlamıştır. Ancak Ichikawa'nın bu iddiası kesin değildir. Lee Young-il ise 23 Haziran 1903'te Dong-dae-moon Electronic Company'de her gün akşam 8'den 10'a kadar ve Pazar günleri batı filmlerinin gösterildiğini belirtmektedir. Doğrudan kayıtlar olmadığı için bu bilgilerin güvenilirliği konusunda şüphe olmakla birlikte diğer verilerle birlikte her halükarda Kore'de 1903'ten önce film gösterimi yapıldığını kabul edebiliriz.

Sesli Sinema Dönemi(1935-1945)[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk sesli çekilen Kore filmi Lee Myeong-woo'nun 1935 tarihli Chunhyang-Jeon (춘향전) adlı filmidir. Filmdeki ses tekniğinin gelişkin olmamakla birlikte seyircinin filme tepkisi iyi olmuştu.

Film sayısında önemli bir artışa karşılık sesli sinema dönemi sessiz dönemden çok daha fazla işgalci güçlerin sansürüne maruz kaldı. Sessiz sinema dönemdeki filmi izleyiciye anlatan byeonsa, öyküleyicilerin olmaması otorite karşıtı mesajların da artık sansürü sinsice aşamayacağı anlamına gelmekteydi.

Bu dönemde Amerikan ve Avrupa filmlerinin gösteriminde de düşüş oldu ve onların yerini Japon filmleri aldı. Kore yapımı filmler Japon işgal hükûmeti için bir propaganda malzemesi haline geldi. 1938'den başlayarak Kore'de tüm film yapımları Japonlar tarafından gerçekleştirildi ve 1942'ye kadar filmlerde Kore dilinin kullanımı yasaklandı.

Kore'nin Parçalanma Dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Kore Sineması[değiştir | kaynağı değiştir]

Japonya'nın 1945'te teslim olmasından sonra Kore sinemasında özgürlük temasında anlaşılabilir bir patlama yaşandı. Dönemin en büyük filmi olan Choi In-gyu's Viva Freedom! (자유만세) Japon işgali sırasındaki Kore özgürlük-savaşçıları üzerine yapılmıştı.

Gelişme[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'ların sonlarından günümüze kadar Güney Kore'de Hollywood filmleri yerli pazardaki hakimiyetini kaybetmiş bulunmaktadır. Şubat 2006'da Kore sinema çalışanları ABD ile yapılan anlaşma sonucu konulan kotaları protesto için kitlesel protesto gösterileri yaptılar. Kim Hyun "Güney Kore film endüstrisi tıpkı diğer pek çok ülke gibi tamamen Hollywood'un gölgesi altındadır. Ulusumuz geçen yıl ABD'ye film ihracatında 2 milyon dolar ABD'den yapılan ithalatta ise 35.9 milyon dolar harcamıştır." demektedir.

Kuzey Kore casusları hakkında yapılan 1999 yapımı Shiri Kore tarihinde yalnızca Seul'de 2 milyondan fazla bilet satışına ulaşmış ve gişe rakamlarında Titanik, Matrix ve Star Wars gibi yapımları geride bırakmış ve bu başarısıyla Kore'de daha büyük bütçeli yapımların gerçekleştirilmesi için teşvik edici olmuştur.

2000 yılında JSA (Joint Security Area) büyük bir başarı yakalamış hatta Shiri'yi bile geçme başarısı göstermişti. Bir yıl sonra "Friend" benzer bir başarıyı yakaladı. Romantik komedi My Sassy Girl kendisiyle aynı dönemde gösterime giren The Lord of the Rings ve Harry Potter'i gişede geride bıraktı. 2004'e gelince ise çok Kore yapımının Hollywood filmlerinden daha popüler olduğu görülmektedir.

Kore filmlerinin bu başarısı Hollywood'un da dikkatini çekmekte gecikmemiştir. 2001 yılında Miramax Kore yapımı aksiyon komedi "My Wife is a Gangster"in yeniden çekim haklarını satın almış ve son dönemde Il Mare (The Lake House adıyla Hollywood çevrimi yapılmıştır), Oldboy, My Sassy Girl ve JSA da aynı şekilde Hollywood film şirketleri tarafından yeniden çevrimi yapılan filmler sıralamasına katılmıştır.

2003 yapımı gerilim filmi Janghwa, Hongryeon'ın (A Tale of Two Sisters)büyük başarısı Dreamworks şirketinin filmin yeniden çekim haklarını alması için 2 milyon dolar ödemesini sağlamıştı. Dreamworks Japon filmi The Ring için de 1 milyon dolar ödemişti.

Çoğu Kore filmi Kore halkının birleşme özlemlerini ve ayrılıktan doğan acıyı yansıtmaktadır. Duygulara verilen hareket Kore filmlerini Fransız filmlerine benzer kılsa da Kore film sanayii tüm türlerde ürün vermeye devam etmektedir.

Festival Başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası arenada başarı kazanan ilk Kore filmi Venice Film Festivali'nde ikincilik ödülü alan Oasis olmuştur. Film yalnızca geleneksel Kore kültürü hakkında seyirciye bir şeyler söylemekle kalmıyor aynı zamanda engelli Korelilerin durumlarına ve genel kitlenin onların durumlarına yönelik anlayışsızlıklarına ışık tutuyordu. Kore'nin en sembolik ve zengin içerikli filmlerinden olan Oasis Kore sineması için de bir dönüm noktası olmuştur.

Oldboy(İhtiyar Delikanlı) ise Cannes Film Festivali'nde ikincilik alarak Kore sinemasına ikinci büyük başarıyı tattırmıştır.

Şubat 2004, tartışmalı yönetmen Kim Ki Duk 54.Berlin Film Festivali'nde çocuk fahişeliği hakkındaki filmi Samaria ile en iyi yönetmen ödülünü kazanmıştır.

Gişe Rakamları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Güney Kore'de en çok izlenme oranına ulaşmış filmlerden bazıları :

1. 왕의 남자 (The King and The Clown) - 12,296,840 [2005]
2. 태극기 휘날리며 (Taegukgi;The Brotherhood of war) - 11,746,135 [2004]
3. 실미도 (Silmido) - 11,108,000 [2003]
4. 친구 (Friend) - 8,180,000 [2001]
5. 웰컴 투 동막골 (Welcome To Dongmakgol) - 8,002,594 [2005]
6. 괴물 (The Host) - 7,880,000 (2006)
7. 쉬리 (Shiri) - 6,210,000 [1999]
8. 투사부일체 (My Boss, My Teacher) - 6,002,000 [2006]
9. 공동경비구역 JSA (Joint Security Area) - 5,830,000 [2000]
10. 가문의 위기 (Marrying The Mafia 2) - 5,663,000 [2005]
11. 조폭 마누라 (My Wife is a Gangster) - 5,250,000 [2001]
12. 가문의 영광 (Marrying the Mafia) - 5,200,001 [2002]
13. 말아톤 (Marathon) - 5,148,022 [2005]
14. 살인의 추억 (Memories of Murder) - 5,120,000 [2003]
15. 엽기적인 그녀 (My Sassy Girl) - 4,841,500 [2001]
16. 동갑내기 과외하기 (My Tutor Friend) - 4,810,000 [2003]
17. 신라의 달밤 (Kick The Moon) - 4,353,800 [2001]
18. 태풍 (Typhoon) - 4,180,000 [2005]
19. 집으로 (The Way Home) - 4,091,000 [2002]
20. 색즉시공 (Sex is Zero) - 4,089,900 [2002]
21. 공공의 적 2 (Another Public Enemy) - 3,911,356 [2005]
22. 달마야 놀자 (Hi, Dharma) - 3,746,000 (2001)
23. 친절한 금자씨 (Sympathy for Lady Vengeance) - 3,648,808 [2005]
24. 한반도 (Hanbando) - 3,500,000 (2006)
25. 스캔들 - 조선남녀상열지사 (Untold Scandal) - 3,345,268 (2003)
26. 두사부일체(My Boss, My Hero) - 3,302,000 (2001)
27. 올드보이 (Old Boy/İhtiyar Delikanlı) - 3,260,000 (2003)
28. 어린신부 (My Little Bride) - 3,149,500 (2004)
29. 오! 브라더스 (Oh! Brothers) - 3,125,256 (2003)
30. 말죽거리 잔혹사 (Once Upon a time in High school) - 3,115,767 (2004)
31. 장화, 홍련 (A Tale of two sisters) - 3,110,000 (2003)
32. 마파도 (Mapado) - 3,090,467 (2004)
33. 광복절 특사 (Jail Breakers) - 3,073,919 (2002)
34. 너는 내 운명 (You Are My Sunshine) - 3,051,134 (2005)
35. 공공의 적 (Public Enemy) - 2,987,900 (2002)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• İhtiyar Delikanlı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Cinema of Korean 13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Korean Cinema and Hollywood 14 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Kore Sineması Film ve Dizileri 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• なまえ Yeppudaa なまえ Uzakdoğu Kültür, Sinema ve Arkadaşlık Sitesi えいが
• Kore Sineması İzleme Sitesi
• Güney Kore ve Uzak Doğu Sinema&Kültür Sitesi Sinemasia (Türkçe) 18 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türk Güney Kore Sinema Platformu 15 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• PollGenius.com 10 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Korean Movie/Drama Polls
• spcnet.tv 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Korean Movie/Drama Reviews
• The Top Internet community for fans of Korean pop culture - RUKorean.COM 22 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Korean Film Council 3 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (English)
• KoreanFilm.org 14 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Darcy Paquet's site on Korean films
• HanCinema 17 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - The Korean Movie and Drama Database
• Lunapark6.com 14 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Korean Movie Reviews, as well as other Southeast Asian Films
• MediaCircus.net 21 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - In-depth reviews of recent Korean films
• "Korean Cinema: The New Hong Kong" 19 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Official site of the guidebook
• AsianDB.com 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Asian film retailer
• LoveAsianFilm.com - Asian film and DVD reviews
• "Fight to the End" on Film Quotas 1 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (The Chosun Ilbo)
• Los Angeles Korean International Film Festival 23 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• New York Korean International Film Festival 20 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• San Francisco Korean American Film Festival
• article and video clip on the last silent film narrator, or byeonsa 28 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (In Korean)
• Reviews of Korean films at The Stop Button 20 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Güney Kore Sineması Paneli 17 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.